Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
No. 51.
Vrijdag 18 December 1931.
45e Jaargang.
UITHÊT WOORD,
DADERS DES WOORDS.
KERKBODE
REDACTIE: Ds. A. C. HE IJ TE KOUDEKERKE en Ds. D. SCHEELE TE MIDDELBURG.
MEDEWERKERSD.D. L. BOUMA, W. M. LE COENTRE, F. J. v. d. ENDE, A. B. W. M. KOK, J. VAN LONKHUIJZEN, F. STAAL Pzn., A. SCHEELE en R. J. VAN DER VEEN
ABONNEMENTSPRIJS: per halfjaar bij vooruitbetaling ƒ2.
Afzonderlijke nummers 8 cent.
ADVERTENTIEPRIJS15 cent per regelbij jaarabonnement
van minstens 500 regels belangrijke
reductie.
UITGAVE VAN DE
PERSVEREENIGING ZEEUWSCHE KERKBODE
ADRES VAN DE ADMINISTRATIE:
FIRMA LITTOOIJ G OLTHOFF, MIDDELBURG
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
Vrijdagmorgen 9 uur te zenden aan de Drukkers LITTOOIJ G
OLTHOFF, Spanjaardstraat, Middelburg.
TELEFOON 238. GIRONUMMER 42280.
Met het oog op de komende Feestdagen moet
de Zeeuwsche Kerkbode inplaats van Vrijdag
25 December Woensdag 23 dezer verschijnen
en het nummer van 1 Januari Woensdag 30 dezer.
Berichtgevers van predikbeurten en Adver
teerders gelieven hiermede rekening te houden.
DE ADMINISTRATIE.
WISSELING VAN LICHT EN
DONKERHEID.
De dag is uwe, ook is de nacht uwe
Gij hebt het licht en de zon bereid.
Ps. 74 16.
De zomer heeft niet beantwoord aan de voor
stelling welke wij ons gewoonlijk van dit jaar
getij vormen. De temperatuur was voortdurend
aan den lagen kant. Dagen waarop des morgens
de zon verrees aan een helderen hemel om al
spoedig, als zij haar zenith nadert al haar licht
en haar warmte uit te stralen hebben we maar
weinig gekend. Het was meer zoo, dat wij den
ken moesten aan de bekende woordenDe
wolken kwamen weder na den regen. Bij den
zomer behoort de hitte, doch een schier ondra
gelijke hitte bleef uit, zoodat de mensch buiten
op den akker en op het veld zonder al te veel
moeite en inspanning zijn arbeid kon verrichten.
De groeikracht leed er echter niet onder. Op de
weiden was er steeds overvloedig voedsel voor
't vee en de voorraadschuren werden volgeladen
met hooi, tengevolge waarvan de veehouder met
gerustheid den winter kon zien naderen. Bo
vendien brachten nazomer en herfst zeldzaam
goed weder. Telkens dachten wij, dat de vele
regenvlagen en herfststormen wel komen zou
den, maar wij moesten ons eiken morgen ver
wonderen over de schoone najaarsdagen en dit
duurt tot heden toe.
Intusschen werden de dagen steeds korter.
De zon kwam eiken morgen later op, en daalde
eiken dag vroeger. Er viel soms een weinig neer
slag en er waren enkele dagen, waarop een dikke
mist en nevel het uitzicht beletten, maar meestal
was de gezichtseinder helder.
Voor bizondere rampen bleven we bewaard.
De gezondheidstoestand onder menschen, vee en
vruchten liet weinig te wenschen over en voor
we er aan dachten, naderden de Kerstdagen met
snelheid. Hoewel we dus overvloedige stof heb
ben 's Heeren trouw en goedheid te loven, toch
moogt ge u niet voorstellen, dat er een opge
wekt leven in deze omgeving heerscht. Wij heb
ben nog weieens eenige afwisseling, als de van
ouds veel geëerde St. Nicolaas verschijnt, ge
volgd door lange rijen van kinderen, alsmede
van volwassenen, die er gelegenheid en tijd voor
hebben. In groote plaatsen heerscht eenige drukte
met het oog op het naderend Kerstfeest, maar
dat kennen we hier niet, of het moet zijn, dat
er vele openbare vergaderingen gehouden wor
den, waaraan de leden van de antirevolutionaire
partij druk mee doen en waarvan we uitgebreide
verslagen in de bladen kunnen lezen.
Veel licht is er niet. In 't middenpunt van
aller belangstelling staat de moeilijkheid, waar
mede alle rangen en standen in 't maatschappe
lijk leven worstelen en deze zijn inderdaad vele,
zonder dat er gegronde hoop bestaat, dat wij er
spoedig doorheen zullen zijn. Wij kunnen zeg
gen dat de zorgeloosheid gaandeweg terrein ver
liest. De sombere gestalte algemeen bekend on
der den naam „vrouw zorg" dringt bijna elke
woning binnen en ieder ziet uit naar de Kerst
dagen, welke ook nu weer een aangename af
wisseling zullen brengen in het eentonige en
zware leven van vele menschen.
Wij zouden ons daarover kunnen verheugen,
indien er in te bespeuren viel, het echte heimwee
naar die dagen, dat uitdrijft naar het gebed,
maar hoewel wij gelooven mogen, dat er hier
in 't Noorden van ons land ook nog wel ge
vonden worden, die uit de donkerheid het oog
richten naar den opgang uit de hoogte en die
met vreugde den nacht zullen begroeten, welke
schooner is geweest dan de dagen, toch stuit
men schier overal op harten, die vol zijn van
de tijdelijke ongelegenheden, en maar weinig
schijnen te gevoelen van den diepen nood,
waarin overheden en volken zijn gekomen. In
elk geval is het wel tijd voor allen, die ver
stand van kermen hebben om zich te wenden
tot Hem, die eenmaal op zoo heerlijke wijze de
belofte vervuld heeft, dat zij die in donkerheid
leefden een groot licht zouden zien en die ook
nu nog de Machtige is het licht te doen uit
stralen in alle donkerheid van 't leven.
Veel steunsels, waarop een mensch zich bij
voorkeur verlaat vallen weg, maar wij kunnen
veilig blijven gelooven wat de dichter zingt
De dag is d' uw' ook vormdet Gij den nacht.
Gij schiept het licht, de zon met gloed en stralen:
Door U is d' aard gesteld in juiste palen
Elk jaarseizoen hebt Gij tot stand gebracht.
Wonderlijk is 't, dat niettegenstaande alle
schokkende gebeurtenissen de zon, de maan en
de sterren hun tijd kennen en dat het Woord
in zijn kracht gebleven is voortaan zullen zo
mer en winter op elkander volgen en na zooveel
eeuwen blijkt ons altijd de waarheid ervan.
Op Zijn Woord kunnen we rekenen. Ook nu
zullen er wel geloovigen zijn die klagen Zouden
Zijn beloftenissen, verder haar vervulling missen,
doch deze klachten hebben zij vergeten en er
zijn uren gevolgd, waarin zij met een geloovig
hart zeidenD' Allerhoogste maakt het goed,
na het zure geeft Hij 't zoet.
Ofschoon het niet aangenaam is, dat wij met
de volken deze donkere tijden beleven moeten,
toch moet elk verstaan, hoe noodig het is, dat
wij steeds meer ons vertrouwen op menschen,
inzonderheid op ons zelf verliezen, want dit is
de weg waarlangs God Zijn volk leidt, opdat
er altijd ten minste enkelen zouden zijn, die uit
eigen ervaring weten wat het zegtals een ont-
bloote tot God te roepen, teneinde Hem straks
de eëre te geven, door te betuigen De Heere
is mijn rotssteen en sterkte en Hij is mij tot heil
geweest. Ook nu blijft Hij de Herder, die de
volkeren als kudden leidt, al is 't, dat zij door
de angsten zich heen wringen moeten en daarom
zijn ook zij thans zalig, die terwijl zij in don
kerheid wandelen al hun vertrouwen op Hem
stellen, want Hij doet alle dingen medewerken
ten goede, die naar Zijn voornemen geroepen
zijn en eens zal geen wisseling in licht en don
ker hen meer benauwen.
BOUMA.
EEN NIEUWE KERKBODE.
Er verscheen een nieuwe Kerkbode onder
den naamGereformeerde Kerkbode voor de
Geref. Kerken op Schouwen-Duiveland en Tho-
len. Als hoofdredacteur wordt vermeld Dr. J.
van Lonkhuijzen te Zierikzee, terwijl de Geref.
predikanten op die eilanden als medewerkers
worden genoemd. Uitgever is de heer J. van der
Wal te Bruinisse.
Dat we van deze uitgave konden kennis ne
men v/as niet omdat ons namens de redactie
een exemplaar werd toegezonden of omdat de
uitgever dat deed uit zichzelf, maar doordat een
belangstellend lezer van onze Kerkbode ons een
exemplaar deed toekomen.
De meedeeling aangaande deze nieuwe uit
gave ontlokt menigen lezer allicht den uitroep
maar is het dan noodig, dat er in Zeeland naast
de Zeeuwsche Kerkbode nog een Kerkbode ver
schijnt Geeft dat niet versnippering van kracht,
die tot verzwakking leiden moet V
Wanneer iemand die vragen zou stellen, dan
wete hij, dat hij bij die klacht wanneer die
namelijk maar niet de nieuwe Kerkbode geldt
den hoofdredacteur van deze nieuwe Kerkbode
aan zijn zijde heeft.
Dr. van Lonkhuijzen schrijft maandelijks brie
ven in „De (Amerikaansche) Wachter". In één
van die brieven heeft hij over de verbrokkeling
op allerlei gebied, die tot verzwakking leidt, z'n
klacht opgeheven. Hij heeft daar gezegd ruim
50 Kerkbodes Hij heeft daarin geraden „laat
Heraut en Bazuin, De Standaard en De Rotter
dammer toch samensmelten. Dan hebben we meer
eenheid, meer vaste leiding en ge spaart aan
de menschen een kapitaal aan leesgeld en lees
tijd."
Uit deze exclamaties moet men wel den in
druk krijgen, dat Dr. van Lonkhuijzen zeer ge
bukt gaat onder de verbrokkeling van krachten
en daarom niet schroomt zeer ver gaande voor
stellen te doen om toch tot meer eenheid te ge
raken. Heraut en Bazuin saamsmeltenTwee
bladen, die elk een eigen historie hebben van
jaren. De Bazuin, die al 79 jaar bestaat en De
Heraut, waarvan het eerste nummer al verscheen
Vrijdag 7 December 1877. Twee bladen, die in
die lange jaren elk een eigen plaats gekregen
hebben temidden van onze Geref. Kerken. Die
in hun tweeheid juist de eenheid bevorderen.
Aan de saamsmelting van die twee bladen zou
den elk die ons kerkelijk leven kent, zal dat
toestemmen enorme bezwaren verbonden zijn.
Wie dan toch voorstellen durft die beide bla
den maar samen te smelten moet wel een zeer
grooten eenheidsdrang in zich gevoelen en zich
dan ook scherp verklaren tegen elke actie, die
een bestaande eenheid zou willen verbreken.
Toch treedt Dr. van Lonkhuijzen op als
hoofdredacteur van een aparte Geref. Kerkbode
voor Schouwen-Duiveland en Tholen
Maar dan moeten daarvoor ook wel buiten
gewoon dringende redenen zijn. De hoofdredac
teur van de nieuwe Kerkbode gevoelt, dat hij
verplicht is daarvan rekenschap te geven. En
als reden geeft hij dan op het bijzondere van
het eiland Schouwen-Duiveland. „We leven
hier op een eiland. Dat wil zeggen wat afge
zonderd van de wereld. Op een eiland, dat zijn
eigen leven leeft, zijn eigen volk, zijn eigen ka
rakter, zijn eigen problemen en moeilijkheden
heeft. Maar ook zijn eigen roeping voor het
kerkelijk en christelijk leven."
Hierbij trekt het nu al aanstonds de aandacht,
dat de hoofdredacteur van een Kerkbode voor
Schouwen-Duiveland èn Tholen, dat laatste
eiland eenvoudig negeert. Hij spreekt van „ons
eiland", dat een eigen karakter heeft en daarom
een eigen Kerkbode moet hebben.
Als het nu de regel moet zijn, dat elke streek,
die min of meer een eigen karakter heeft en
een eigen leven, daarom ook een eigen Kerkbode
moet hebben dan moet het eiland Tholen ook
een eigen Kerkbode hebben en niet meedoen
met Schouwen-Duiveland. Elk die met het
Zeeuwsch Geref. Kerkelijk leven op de hoogte
is, weet, dat Tholen weer anders is dan Schou
wen-Duiveland.
Zou dus met die motiveering misschien nog
kunnen gerechtvaardigd worden een eigen Kerk
bode voor Schouwen-Duiveland alleen, zeker
niet die van een Kerkbode voor twee eilanden,
die nog weer een onderscheiden karakter dragen.
BovendienSchouwen-Duiveland is wel een
apart eiland maar is dan tegelijk weer een on
derdeel van een eilandengroep en die heele eilan
dengroep vormt ondanks onderlinge verschillen
toch weer een eenheid. En dat niet alleen door
het kerkverband, waarin al de kerken daarin
aan elkaar verbonden zijn, maar ook door nau
we innerlijke verwantschap.
Zoo ergens dan is hier voor iemand, die een
sterken eenheidsdrang in zich gevoelt, een ge
legenheid om dien eenheidsdrang uit te leven.
Ware het zoo, dat er in Zeeland eens verschil
lende kerkbodes bestonden voor de onderschei
den streken, dan kon van zoo iemand verwacht
worden, dat hij den oproep zou laten uitgaan:
„zooveel Kerkbodes, voor één provincie laat
men die toch samensmelten, dan doet men meer
krachtAls men toch geen reden ziet voor het
onderscheiden bestaan van Bazuin en Heraut,
dan is er zeker geen reden voor het onderschei
den bestaan van een Kerkbode voor Schouwen-
Duiveland èn voor Tholen èn voor Zuid-Beve
land èn voor N. Beveland èn voor Walcheren
èn voor Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen èn
voor Westelijk-Zeeuwsch Vlaanderen, ook al
hebben die elk weer iets, waarin ze van de an
dere zich onderscheiden.
Nu doet zich echter het geval voor, dat er
voor heel Zeeland één Kerkbode bestaat. En
dat al sinds vele jaren. Dat samensmelting dus
i niet noodig is. De eenheid is er al. Het is alleen
maar noodig om die eenheid te bewaren,
j Nu doet zich verder het geval voor, dat de
Persvereeniging, die deze Kerkbode uitgeeft, ge-
'i toond heeft het hare te willen doen om die een-
j heid te bewaren en te versterken. In het nummer
j van 26 Juni van dit jaar schreef de voorzitter
der Persvereeniging, Ds. A. Scheele, daarover
j een artikel, waarvan we een deel in dit nummer
nog weer laten afdrukken. Aan datzelfde onder
werp werd een heel artikel gewijd in het num
mer van 30 October. En eindelijk aan alle ker-
keraderi werd een circulaire gezonden met ver
zoek om medewerking. Ons dunktvoor iemand,
die een sterken eenheidsdrang in zich gevoelt
een drang zóó sterk, dat hij zelfs Bazuin en
Heraut zou willen saamsmelten was hier de
weg gewezen en gebaand om dien eenheidsdrang
uit te leven opdat althans een bestaande eenheid
zou bewaard en versterkt worden.
Het doet ons leed, dat niet deze weg betreden
is, maar de geheel andere, waarin men poogt
een bestaande eenheid te verbreken.
De heer D. uit Goes, die ons het proefnummer
van de nieuwe Kerkbode zond waarvoor we
hem hier nog vriendelijk danken en die zelf
van Schouwen-Duiveland afkomstig is, zond ons
een brief, dien we onder „Ingezonden" opnemen.
We hopen dat zijn woord op Schouwen-Duive
land en ook op Tholen weerklank zal vinden.
Voor ons Zeeuwsch Gereformeerd kerkelijk
leven, dat ondanks nuanceeringen, een eenheid
vormt hebben we noodig één Kerkbode. En
heeft men in de onderscheiden deelen van Zee
land eigen wenschen, laat men dan aan de uit-
noodiging van de Persvereeniging gehoor geven
en die kenbaar maken en zoo meewerken om de
bestaande eenheid te bewaren en te versterken.
HEIJ.
ZEEUWSCHE KERKBODE.
Op de laatste ledenvergadering van de Pers
vereeniging „Zeeuwsche Kerkbode" kreeg het
bestuur opdracht ons blad zoo in te richten, dat
alle kerkeraden en classes de officieele berichten
ter opname zouden kunnen inzenden.
De korte notulen van alle classes en ook van
de Part. Synode worden steeds direct geplaatst,
zoodat dit in orde kan geacht.
Nu is de klacht wel eens, dat onze Kerkbode
schijnt een blad alleen voor de kerk van Mid
delburg, wijl die officieele berichten en gegevens
in betrekking van vereenigingen plaatsen doet,
terwijl van alle andere kerken alleen die van
Serooskerke de korte acta inzendt der kerke-
raadsvergaderingen.
Het bestuur der Persvereeniging bericht hierbij,
dat aan alle kerkeraden het recht is toegekend
te doen als Middelburg en Serooskerke, wijl ons
blad wil wezen een blad ten dienste van alle
kerken in Zeeland.
Daarom wordt bij dezen het verzoek gedaan
aan alle kerkeraden: zendt s.v.p. in, wat gij aan
gaande uw kerk wilt opgenomen zien en blijkt
dan, dat er overvloedig copie komt over kerke
lijke vergaderingen van classes en kerkeraden,
benevens nieuws van vereenigingen, zoo zal dat
voor het bestuur een bewijs zijn, dat alle kerke
raden willen medewerken, dat de Zeeuwsche
Kerkbode een blad is voor alle deelen van Zee
land en tevens zal het een stimulans zijn voor
het bestuur zich te beraden op welke wijze ons
blad het best kan ingericht, ook met het oog
om de verschillende berichten classis-gewijze te
plaatsen.
Laat de kerkeraden maar beginnen berichten
en korte handelingen der vergaderingen in te
zenden en het overige volgt als van zelf.
De Kerkbode komt in nog veel te weinig ge
zinnen. Laat nu eens ieder medewerken, dat zij
komen gaat zoo mogelijk in alle gezinnen. De
klacht wordt wel eens gehoord, dat het blad
wat duur is toch niet te duur maar juist,
als het eens meer algemeen gelezen werd, zou
het bestuur ook weer daarin een reden vinden
kunnen om die klacht te doen verstommen.
Eén Zeeuwsche Kerkbode voor heel Zeeland,
zij de leus.
Werkt ieder mee, dan kan dat en zal het
ook gebeuren, want als het er op aankomt en
het moet, dan schittert steeds der Zeeuwen vol
harding, totdat het beoogde doel is bereikt en
niet nutteloos schreven onze vaderen „Luctor
et Emergo".
In Godes kracht en door het geloof, dat de
wereld overwint.
K. B. A. SCHEELE.
ONZE STADSEVANGELISATIE.
Onze Stadsevangelisatie worstelt met tekorten.
A.s. Zondag wordt onze jaarlijksche collecte
gehouden.
Moge de heerlijke offervaardigheid der ge
meente ook dan weer blijken
Reeds ontving ik een smakelijk voorproefje.
J.l. Maandag hield onze Meisjesvereeniging
„Doet wel aan allen" haar jaarvergadering. Op
dit „onder onsje" werd in de pauze gecollecteerd
voor onze Stadsevangelisatie.
Die collecte, gehouden onder slechts 32 jeug
dige zusters bracht precies 10.op. Ja, dat
is kras 10.
Alexander de kopersmid was op deze verga
dering en in deze collecte ten eenenmale afwe
zig. En ik was o zoo dankbaar
RINGNALDA.
