Predikbeurten a
eerbied voor God en gehechtheid aan Zijn ge
boden en ook met eerbied voor Z. Ed. Gestr.
en voor U, H.H. Rechters. Pluimstrijkerij of on
oprechtheid komt hier, bij deze zoo teedere zaak,
niet te pas. Wat doen wij Wij zingen psalmen,
wij bidden, wij lezen, wij richten ons in het hou
den van onze godsdienstoefeningen naar den
regel onzer erkende gezindheid, daar wij door
belijdenis leden van zijn. Mijne WelAchtbare
Heeren, uit vooringenomenheid tegen ons gods
dienstig bestaan, mag men niet op grond van
gissingen en veronderstellingen Neêrlands inwo
ners door Rechtbanken vervolgen en alzoo trach
ten door gewetensdrang hun eed aan God te
doen breken. Men mag zulks van een Christen-
rechter niet verwachten, Mijne Heeren. Men mag
toch boven Gods wetten en inzettingen zich niet
stellen, en alzoo de inwoners dwingen, tegen de
overtuiging hunner consciëntie, iets te doen of
te laten wat God niet wil, dat men doen of
laten zal. Bovendien, de bestaande wetten van
ons vaderland willen dit ook niet
„Zoo blijven wij dan ten volle overtuigd
van onze onschuld en dus ook van de onwettig
heid van den eisch ons gesteld, ter oorzake van
het houden der godsdienstoefeningen volgens
onzen erkenden godsdienst, waarvan wij leden
zijn, door den Heer Officier dezer Rechtbank."
Ds. C. A. VREUGDENHIL.
Oud-Vossemeer, December 1930.
(Wordt vervolgd)
Een beschamend voorbeeld voor die ker
ken van onze dagen, waar het stelsel van vaste
vrijwillige bijdragen nog steeds niet is ingevoerd
en waar de koophandel nog heerscht
2) Volgens Ds. Gunst a. w. heeft de Afschei
ding te O. V. reeds in November 1835 een aan
vang genomen, in den beginne met zes leden.
3) Naar den bekenden regel„tres faciunt
collegium", d.w.z. „drie personen vormen een
college".
4) Zie Ds. J. W. Gunst, t. o. p. blz. 9 en 17.
ZEEUWSCH-VLAAMSCHE BRIEVEN.
Zaamslag, Januari '31.
't Valt ons, menschen, steeds moeilijk het juiste
midden te bewaren.
We zijn altijd geneigd te overdrijven naar de
ééne of de andere zijde.
Evenwichtige menschen zijn er niet veel.
De maat kunnen we niet zoo gemakkelijk
houden.
Dit geldt ook op godsdienstig gebied.
Eenige weken geleden herinnerde de geleerde
en sympathieke Prof. M. van Rhijn daaraan in
een tijdschriftartikel. Het volgend citaat ('t is
wat lang, maar 'k kon 't moeilijk breken) zij
mij geoorloofd„Onlangs hoorde ik van een
Barthiaan (volgeling van den door velen ver
eerden Dr. Karl Barth. K.), dat er in het geheel
niet van geloofservaring mocht worden gespro
ken. Toen moest ik denken aan het beeld van
Luther, die de wereld ergens met een dronken
boer vergelijkt. Helpt men hem aan den eenen
kant op zijn paard, dan valt hij er aan den
anderen kant af. Probeert men 't aan de andere
zijde, dan duikelt hij er aan den zoo juist prijs
gegeven kant af. Men vergeve mij het beeld
maar met de theologie gaat 't soms precies als
met de wereld. Eerst was er heelemaal geen
eschatologie (leer der laatste dingen). Nu is
alles eschatologie. Eerst was de historie alles.
Nu is de historie niets. Eerst was het alles er
varing wat de klok luidde. Nu is geloofservaring
godslasterlijke verwaandheid. Het Evangelie in
den zin der Reformatoren gaat boven dit perio
diek doorslaan uit."
Ligt er niet veel waars in deze woorden
De redeneering zou door vele voorbeelden
bevestigd kunnen worden.
Er is een tijd geweest, dat in sommige kringen
bijna uitsluitend dogmatische preeken werden
begeerd. Een streng logisch betoog vond men
mooi. Zware teksten (liefst uit de Romeiner-
brief) genoten de voorkeur. Een gelijkenis b.v.
was te licht voedsel. Men moest iets „leeren".
Daarom was 't ideaalleerzame preeken. Over
het geloof hoorde men liever dan over de liefde.
Liefde was iets z we vends en vaags. Voor de
„rechtvaardiging" van den zondaar had men
weieens zóó veel belangstelling, dat over de
„heiligmaking" slechts terloops werd gesproken.
Geijkte termen waren geliefd. Vele preeken
waren keurig verdeeld, alle punten kwamen tot
hun recht, maar de persoonlijke, warme toon
werd gemist.
En hoe is 't tegenwoordig
Vlak omgekeerd. Vele gemeenteleden hebben
een tegenzin in dogmatische preeken.
Een preek moet men half dommelend kunnen
volgen. In de weekdagen heeft men 't zoo druk,
dat de kerkgang geen moeilijke eischen mag
stellen.
Geen leerzame preeken. De preekstoel is geen
katheder. Een warm, bezield getuigenis. Harte-
taal. Liefst historische stoffen, smakelijk gemaakt
door pakkende beelden en pikante opmerkingen,
't Komt aan op een heilig leven. De roeping van
den Christen en niet het kruis van den Christus
wordt in het centrum gesteld. De rechtvaardiging
naar den achtergrond geschoven.
Ge ziet 'tzoo slaat men weer door naar
den anderen kant en vervalt men in andere
eenzijdigheid. Denk aan Luther's boer
Nog een voorbeeld. Er is een tijd geweest, dat
de kanselstoel belachelijk deftig en ouderwetsch
was. De gewijde aandacht werd gevraagd voor
hetgeen opgeteekend stond in capittel dat en dat.
Zieken waren steeds kranken ('k dacht als kind
altijd dat krankheid een bizonder soort ziekte
was). Een getrouwde vrouw „gade". Wee als
men voor hovenier „tuinman" zei en voor maagd
„meisje" 'k Gebruikte zelf eens in een preek
'n paar maal het woord „soldaat". Dit moest
volgens welgemeende kritiek in „krijgs
knecht" veranderd worden.
En hoe is 't tegenwoordig De taal op de
preekstoel is frisch. De prediker tracht te spre
ken in woorden, die begrijpelijk zijn voor den
hedendaagschen mensch.
Tochook hier overdrijving Soms worden
woorden gebruikt, die op een preekstoel (eigen
lijk ook al niet juist meer) niet thuis hooren.
Niet alle termen uit de spreektaal zijn op den
kansel te gebruiken. Men hoort weieens sterke
staaltjes van uitdrukkingen, die een beschaafd
spreker tegenover beschaafde (het Christendom
beschaaft ook den mensch) hoorders niet moest
durven gebruiken.
Dus ook hier weer geen evenwicht bewaren
't Schijnt ook heel moeilijk het juiste midden
te vinden tusschen kerkistisch en onkerkelijk.
Er zijn veel kerkistische menschen, die niets
geen goeds zien in andere kerkformaties, en
meenen, dat 't bij hen volmaakt is, zoodat andere
Christenen hen niets kunnen leeren.
Maar er zijn ook vele onkerkelijke menschen,
die niet waardeeren den rijken zegen, die God
ons in ons Gereformeerd kerkelijk leven heeft
geschonken. Overal is 't goed behalve in hun
eigen kerkelijken kring, waar ze alles hebben
aan te merken, en waar ze niets doen om het
verkeerde te verbeteren.
Hoe moeilijk ook hier om van harte met het
eigen kerkelijk instituut mee te leven, en tegelijk
de belijdenis te beleven, dat alle kerken, die op
den grondslag van de twaalf artikelen staan,
Christelijke kerken zijn.
Hoe moeilijk om niet kerkistisch en niet on
kerkelijk maar kerkelijk te wezen.
De voorbeelden zijn te vermenigvuldigen.
Geve God ons een oog voor de gevaren van
den tijd, waarin wij leven.
A. B. W. M. KOK.
TWEETAL TE
Haarlem (3de pred. pl.)
L. Hoorweg te Voorthuizen.
J. Wijmenga te Charlois.
AANGENOMEN NAAR
Campen (Oost Friesland) G. Schrovenwever
te Osterwold (Duitschland)
Zwartebroek en te Genemuiden
Cand. J. R. Sybrandi te Stiens.
Een Afrikaansch prediker behandelde
eens den tekst„Wat baart het den mensch zoo
hij de geheele wereld gewint en schade zijner
ziele lijdt" en zei o.a. ook dat menigeen daar
door schade lijdt aan zijn ziel omdat hij te vrij
gevig is.
Zijn hoorders vroegen hem een nadere ver
klaring.
„Velen", zoo zei hij, „bezoeken de kerk, hoo
ren de preek en deelen deze, als zij geëindigd is,
onder de menschen uitdit deel is voor dien
man, dat deel voor die vrouw die vermaningen
zijn voor deze personen en die bedreigingen zijn
voor die zondaars. En zoo nu" ging de pre
diker voort „geven zij de gansche prediking
weg en behouden niets voor zichzelf."
(Rotterdammer.
Tot dusver was in de Geref. Kerken de
gewoonte, dat de 3 vragen bij den Doop uitslui
tend aan belijdende leden der kerk werden ge
steld. Deze gewoonte vloeit voort uit de over
tuiging, dat de doopvragen niet slechts infor-
matorische vragen zijn, maar van de ouders een
bevestiging en herhaling hunner belijdenis vor
deren. De Doop immers wordt in de Geref.
Kerken uitsluitend bediend aan de kinderen der
geloovigen, althans voor zoover men dit op
aarde weten kan. Wij lezen thans in de Geref.
Kerkbode van Zwolle, dat de kerkeraad van
Zwolle een geheel andere weg zal opgaan. Daar
zullen thans ook zij, die niet-leden der Kerk
zijn, dat wil dus zeggen, doopleden, zoowel als
leden van andere Kerken, tot de beantwoording
der 3 doopvragen worden toegelaten slechts zal
de kerkeraad zich tevoren vergewissen of de
gene, die aldus mede wenscht te antwoorden in
het algemeen voor een geloovige is te houden
en het eens is met de Geref. belijdenis. De
Zwolsche Kerkbode vermeldt dit besluit als een
officieel kerkeraadsbesluit. Gaat deze practijk
door, dan is hiermee dus een belangrijke schrede
gedaan in andere richting dan waarin de Geref.
Kerken tot dusver zich bewogen. Ongetwijfeld
zal eenige wanorde hiervan wel het eerste gevolg
zijn, daar wat in Zwolle veroorloofd is, in an
dere kerken niet geoorloofd zal zijn. Een uit
spraak der Generale Synode, welke op dit punt
helderheid schept en zoo mogelijk een algemee-
nen regel doet ontstaan, wordt nu dus brood-
noodig. (,,De Standaard")
In de „Open Poort", het orgaan van den
Evangelisatie-arbeid uitgaande van de Geref.
Kerken in België, wordt een en ander meege
deeld over de houding van de Roomsche gees
telijkheid tegenover het lezen van den Bijbel door
„leeken".
Uit den Mechelschen Catechismus wordt over
genomen
5 V. Is het iemand verboden den Bijbel te
lezen
A. Ja, het is aan gemeene lieden verboden
zonder oorlof dien te lezen in de moederlijke taal.
Uit den Utrechtschen Catechismus is het vol
gende geknipt
8. Mogen wij de H. Schrift lezen
Wij mogen de H. Schrift lezen, als de uitgave
kerkelijk is goedgekeurd.
Uit den „Katechismus ten gebruike der Ne-
derlandsche bisdommen, voorgeschreven voor
het Aartsbisdom Utrecht door Mgr. H. van de
Wetering, aartsbisschop van Utrecht", is uit de
vierde les verder nog het volgende afkomstig
9. Is het lezen der H. Schrift voor iedereen
noodzakelijk
Het lezen der H. Schrift is niet noodzakelijk,
maar wel nuttig.
Cand. J. J. Bosma van Zuidwolde (Gr.)
werd Zondagmorgen bij de Geref. Kerk te Krab
bendam in den dienst bevestigd door Ds. G.
Lugtigheid van Leens, die als tekst had Jer. 1:4
en 5. Des avonds verbond Ds. Bosma zich aan
zijn Gemeente met een predikatie over Joh.
XVII: 18 en lb—3.
Cand. S. Wagenaar, beroepen pred. bij
de Geref. Kerk te Reitsum c.a., hoopt D.V. 18
Jan. zijn intrede te doen, na bevestigd te zijn door
Ds. U. Elgersma, van Haamstede.
Te Scheveningen werd door de Diaconie
der Geref. Kerk voor haar tekort een gift van
2500 ontvangen.
OFFICIEELE BERICHTEN.
De Commissie van Beheer van de Geref .Kerk
te Middelburg bericht, dat in de Hofpleinkerk,
de 2e en 3e bank rechts, gereserveerd zijn voor
hardhoorenden, er zijn in genoemde banken
telefoonapparaten.
De Secretaris.
VERANTWOORDING van LIEFDEGAVEN
ZENDING.
Middelburg. In dank ontvangen uit het busje
Rusthuis f 2,50door tusschenkomst van Mej v
Dijk f 1,van Mej. W. en f 1.van Mej. K. Nog
werd mij door de Gez Noels uit Wemeldinge een
postwissel gestuurd groot f 15,—, f 5,— voor de
Zending, f 5,voor ons Hospitaal Magelang en
f 5,voor Blondo.
Namens de Commissie
L. A. Tange, Pennigm.
St. Laurens. Met havtelijken dank ontvangen
van Jannetje en Cor van Belzen 304 halve centen
uit de Zendingsbusjes (4e kwartaal) van Prina Rie-
mens f 4,35 van Sientje Hillebrand f 3 69 van
Neeltje Sanderse f 3,35 van Jaantje Willemse f 2,40
van Jannetje de Bree f 2,13. Samen f 15.92.
Namens de Zendingscommissie,
D. Willemse, Penningm.
V 1 i s s i n g e n. Met hartelijken dank ontvangen
van de kinderen der Zondagschool 1 in het Groene-
woud (bezorgd door de Zondagschoolonderwijzeres
en twee vriendjes en een vriendinnetje der zending)
een kistje inhoudende 8 dubbeltjes, 7 kluten, 158
centen en 5 halve centenverder een reuzedoos en
een gewone doos vol zilverpapier, capsules, theelood.
Namens de Zendingscommissie,
W. Karreman, penningm.
Oostkapelle, 7-l-'31. Met vriendelijken dank
ontvangen 100 halve centen voor de Zending van
Cor, Simon en Koo Korbijn
Zendings-Comité, Oostkapelle,
L. de Kam Az., Penningm.
SCHOOLZENDING.
Ontvangen door bemiddeling van br. F. P. de Graaf
van de kinderen Chr. School Westwal Goes f 5,
van de kinderen Chr. School KapelleBiezelinge
Eversdijk f 4,
Met aanbeveling en hartelijken dank.
Kapelle-Biezelinge. A. Scheele.
Ter neuzen. Ontvangen Collecten uit Classis
Axel voor de Theol. School, KampenAardenburg
f 7,53 Axel f 74.50 Hoek f 19,91Oostburg f 18,25
Schoondijke f 30,97 ZaamGag f 60,93Terneuzen
f 91,72.
Middelburg. In dank ontvangen van een gezin
der gemeente f 2,60 aan opgespaarde muntstukjes
voor het Hospitaal te Magelang.
Ringnalda.
Middelburg. Ontvangen f 2,50 van N. N. te
verdeelen over de diaconie en de nieuwe kerk en
f 1,van een catechesant voor de Zending.
D. Scheele.
VEREENIGINGSLEVEN.
Geref. Jongelingsver. „Herman Faukeel" Middelburg
Afd. A.
M 0. Art. 3 „Hat Huwelijk", vr. A. Cornelissen.
A. R. Art. 12 „Schoolstrijd", vr. W. Graafhuis.
Varia, vr. M. Breel.
Afd. B.
N. T. Openb. v. Joh. 8, D. de Graaf.
K. G. „Athanarius cataa-Arius", P. Walraven.
Geref. Jongelingsver. Dr. Lützen Wagenaar, Middelburg
Afd. A.
N. T. 27. Het gebed in de gelijkenis, vr. J. Roose.
V. G. 5. De gevolgen der Evangelieprediking, vr.
A. v. d. Welle.
Afd. B.
K. G. schets 4. Van het Oosten naar het Westen,
door vr. P. Vader.
M. 0. schets 141. Barmhartigheid en naastenliefde,
door vr. M. C. Roose.
Geref. Knapenvergadering „Samuël", Middelburg
Afd. III.
B. G. les 259, Dec. No. door vr. Drost.
V. G. les 61 door vr. Heuseveldt.
Ringvergadering Serooskerke op Vrijdag 27 Jan.
nm. 7 uur in de Consistorie Geref. Kerk te Seroos
kerke (W.)
Ie inl. J. V. en Kn. V. door vr. A. Verslaijs van
Gapinge.
2e inl. Belijden en Beleven door vr. L. Joosse van
Vrouwepolder.
M.V. „Meisjesroeping", Middelburg.
Gew. Gesch. Schels 15(3) Leidr. N. Test.
Kerkgeschiedenis.
Meisjesvergadering „Nunia" Middelburg.
Afd. I.
Bijb. Gesch. In het net der geldzucht, doorCoiry
Leijnse.
Na de pauze: Reciteeren door: Cato de Vos, Jo-
zien v. d. Moer, Anna de Kam en Anna Joosse.
Afd II.
Bijb. Gesch. „Om gunst een menschenleven" door
Betsie Francois.
Reciteeren door Rie Buijze.
De Meisjesvereeniging „Doe wel aan allen enz."
hoopt a s. Maandag 19 Januari haar vergadering te
beginnen. Meisjes vanaf 16 jaar en ouder zijn har
telijk welkom. Het Bestuur.
r 4
IN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN
ZEELAND OP
ZONDAG 18 JANUARI 1931.
CLASSE MIDDELBURG.
MIDDELBURG.
Hofpl enkerk 9.30 uur
2 uur
6 uur
Noorderkerk 9.30 uur
6 urir
Arnemuiden 9 30 en 2 uur
Domburg 9.30 uur
2 nur
Gapinge 9.30 uur
2 uur
Grijpsherhe 9 en 2 uur
Koudekerke 9 en 2 uur
St. Laurens 9.30 en 2 uur
Meliskerke 9 en 2 uur
Oostkapelle 9.30 en 2 uur
Serooskerke 9.30 en 2 uur
Souburg 9.30 en 2 uur
Veere 9.30 en 2 uur
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur
Vrouwepolder 9.30 uur
2 uur
Westkapelle 9.30 uur
2 unr
ds. D. Scheele
ds. D. Ringnalda
ds. D. Ringnalda
ds. D. Ringnalda
ds. D. Scheele
ds. J. Runia
Lezen eener Leerr.
ds. J. E. Visser
Lezen eener Leerr.
ds. P. J. 0. de Bruijne
ds. H. Pestman
ds. A. C. Heij
ds. A. Koning
ds. H. Meulink
te Enschede,
ds. E. Douma
Bed. H. Av. en Dankz.
ds. W. F. M. Lindeboom
ds. J. C. J. Kuiper
nam. Voorber. H. Av.
ds. P. van Strien
ds. H. A. Wiersinga
ds. P. J. 0. de Bruijne
Lezen eener Leeir.
ds. J. E. Visser
Lezen eener Leerr.
CLASSE ZIERIKZEE.
Brouwershaven 9.30 en 2 uur
Bruini8se 9 30 en 2 uur
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur
Geers lijk 9.30 en 2 uur
Haamstede 9.30 en 2 uur
Kamperland 9 en 2 uur
6 uur
Nieuwerkerk 9.30 en 6 uur
2 uur
Oosterland 9.30 uur
5.00 uur
ds. Joh. de Boer
ds. J. P. Unger
ds. F. Staal
Lezen eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
ds. F. J. v. d. Ende
Lezen eener Leerr
ds. Z. Hoek
Lezen eener Leerr
Lezen eener Leerr.
ds. J. Spoelstra
te Anna Jacoba Polder.
Voorber. H Av.
Scharendijke 9.30 en 2 uur ds. J. B. Vogelaar
Wissekerke 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Zierikzee 9.30 en 5.30 uur ds. J. van Lonkhuizen
Zonnemaire 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
CLASSE THOLEN,
Anna Jacoba Polder 9.30 en 2 uur ds. J. Spoelstra
Bergen op Zoom 9.30 en 5.30 uur ds. W. M.le Cointre
Krabbendijke 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Poortvliet 9.30, 2 en 6 uur dhr. K. de Vries
Rilland-Bath 9.30 en 2 uur ds. J. van Nes
te 's Gravenhage.
Brd. H. Av. en Dankz.
Tholen 9.30 en 2 uur ds. C. Veltenaar
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 uur ds. C. Vreugdenhil
CLASSE GOES.
Baarland 9.30 en 2 uur ds. C. Vonk
Borssele 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Driewegen 9.30 en 2 uur ds. C. van Schie
Kapelle-Biezelinge 9.30 en 2 uur ds. A. Scheele
Goes 9.30 en 5.30 uur ds. W. van 't Sant
te Den Haag.
'8 Gravenpolder 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Heinkenszand 9.30 en 2 uur ds. Joh. Booij
Yerseke 9.30 en 2 uur ds. A. Andree
te Krabbendijke.
Donderdagavond Orgelbespeling.
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Kruiningen 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Nieuwdorp 9.30 en 2 uur ds. E. Beukema
Wolphaartsdijk 9.30 en 2 uur ds. G. van Heiningen
CLASSE A XEL.
Aardenburg 9.30 en 3 uur
Axel 9 en 2 uur
Hoek 9.30 en 2 uur
Oostburg 9.30 en 2 uur
Lezen eener Leeir.
ds. J. S. Post
ds. J. B. Vanhaelen
Cand. S. Zuidema
te Amsterdam.
Schoondijke 9.30 en 2 uur ds. D J. de Vries
nam. Bevestiging Ambtsbroeders.
Donderd.ig 6.30 uur ds. W. F. M. Lindeboom
te Ssrooskerke.
Rede Geref. K. V.
Terneuzen 9.30 en 2 uur ds. S. Groene veld
Zaamslag 9.30 en 2 uur ds. A. B. W. M. Kok
ADVERTENTIE N*
Met dank aan God geven w(j kennis
van de voorspoedige geboorte van onzen
Zoon
MAARTEN.
A. v. ROON.
J. v. ROON—Nooteboom.
Middelburg, 16 Jan. 1931.
LanflroviHe K 219.
Uit Weltevreden ontvingen wjj
het droeve bericht, dat 12 Januari
op 2-jarigen leeftijd is overleden,
ons lief Kleinzoontje en Ne-fje,
JAN HENDRIK FRANS
HEUSEVELDT.
Uit aller naam
J. H. F. HEUSEVELDT.
Middelburg, Bogardstraat D 47.
