Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
No. 28.
Vrijdag 12 Juli 1929.
43e Jaargang.
RedacteurDs. A. C. HEIJ te Koudekerke.
Persvereeniging Zeeuwsche Kerkbode.
UIT HET WOORD.
DE DOOD OM DES GELOOFS WIL.
PAPERS DES WOORDS.
Synodalia.
3 Juli een waarschuwing.
De V. U. dag.
ZEEUWSCHE KERKBODE
Vaste medewerkers D.D. L. BOUMA, F. J. v. d. ENDE, B. MEIJER, F. STAAL Pzn., en R. J. v. d. VEEN.
Ab o n n e m a n t 5 p r IJ s I per kwartaal bg vooruitbetaling f 1,
Afzonderlijke nummers 8 oent.
Ad f a r t e n I e p r l| s I 15 oent per regelbg jaarabonnement van
minstens 500 regels belangrijke reduotie
UITGAVE VAN DE
Adres van de Administratie:
Firma LITTOOIJ OLTHOFF, Middelburg.
Beriohten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot Vrijdag
morgen 9 uur te zenden aan de Drukker* LITTOOIJ 8c OLTHOFF
Spanjaardstraat, Middelburg.
TCLEPOON 2 3 8. GIRONUMMER 4 2 280
Zijt getrouw tot dien dood, en Ik
zal u geven de kroon des levens,
Openb. 2 10c.
Er zit in de vermelding van de beproevin
gen, waaraan de gemeente van Smyrna om
des geloofs iwdl zou worden onder'wiorpen, een
stijging, die u aangrijpt en ontroert. Ge ziet
met vrees in die ziel, hoe de druk, dien de we
reld op ideze Kerk uitoefent, steeds Zwaarder
en benauwender wordt. Eerst heeft Christus
melding gemaakt van de verdrukking en ar
moede, die ,o|mi haar trouw aan Hem' haar trof
fen. Zij: verdroeg deze geduldig, maar zou bij
al wat zij reeds doorstond, inio'g andere din
gen te lijden krijlgen. De vijandschap der we
reld1, door den duivel aangeblazen, zou zóó
hoog stijgen dat mein eenigen van de Smyr-
nasche gemeente in de gevangenis zou Wer
pen. Gelijk die wiolf oip de weerloioze schapen
toeschiet, zou het ongeloof bruut zich op de
Christenschaar in deze stad storten en enkele
van de meest getrouwe en onversaagde be
lijders grijpen. Schrik en ontsteltenis zouden
zich daarbij! over heel 'de gemeente versprei
dien. Hier ischijlnt ons toch 'wel het eind te
zijin bereikt van de kwellingen van deze moe
dige Kerk. Wat kan zij: nog meer offeren op
het altaar der standvastige liefde tot Chris
tus Alles schijnt zij om Zijns Naams wil te
hebben prijsgegeven gemak en rust, have
en goed, huiselijke banden en vrijheid. Wat
heeft ze meer om! haar gehechtheid aan
Christus mee te bewijzen Is er nog een an
dere, hoogere prijs, tot welken zijl kan betoo-
new, hoe lief Hiij haar is Ja, en dien wijlst
Christus zelf haar aan in dit woord, dat haar
ziel doorschokt„Zijt getrouw tot den dood!"
Tot den dood Lees niet heen over het eer
ste van deze drie woorden. Daarin zit 'de op
klimming van Smyrna's lijden en trouw. Niet
ineens en onvoorbereid wordt Zij! geplaatst
vojor dien in ons oog Onmogelijk' te volbren
gen eisch om gewillig voor haar Heere het
leven af te staan. Hij: heeft haar voor dfeze
Zwaarste van alle beproevingen geoefend door
het leed, dat zij! reeds verduurde, en zal haar
nog daarop voorbereiden door de dingen, die
haar voorts wachten. Iedere nieuwe verdruk
king brengt haar een stap verder in de school
van het offer. Naarmate Zij' beroofd en ge
plaagd 'wordt, zal zij des te meer haar schat
en vermaak in Hem1 zoeken. Door het voort
gaande en zich verzwarende lijden zal het
steedis bewuster in haar ziel gaan leven dat
zij! niets in die wereld heeft dan d'en geloofs^
band aan Hem. Hoe meer Zij! zal moeten mis
sen wat de aarde geeft, des te sterker zal haar
verlangen zich uitstrekken naar Hem. Hij' zal
haar meer en meer worden het een en het al.
En zoo zal zij' tenslotte ook' ouder het oog
kunnen zien het prijisgeven van datgene wat
d!e| inhoud, de som' is van alles wiat wTijl 'hier
beneden bezitten het leven.
Ook dat zal Christus van haar hand eischen.
Dat heeft Hij1 ook in alle tijidlen, zij het dan
ook niet van alle, dan toch wiel van soim|m|i-
ge Zijner getrouwen gevraagd. Dat moet,
dat kan hiet anders. De Kerk heeft aan de
wereld te toonen dat het geloof in Christus
in waarde alles te b'oven gaat. Zelve m'ag zij
't martelaarschap niet zoeken, 't Is te ernstig,
te zwaar dan dat iemand van Christus' lid
maten het zichzelf zou mogen opleggen. Er
Zijln wel menschen geweest, die zonder nood
zaak zich aangeboden hebben om voor liet
geloof te sterven. Zij hebben echter stervende
het offer, dat zij: brachten, van zijn beteekenis
beroofd. Slechts hij1, die het leven mint, be
wijst in zijin prijsgeven ervan dat Christus
zijln leven is. Zulk een echt offer is Christus
aangenaam. Dat vraagt Hij bijwijlen van Zijn
volk', opdat degenen, die Hein niet kenne'n,
zouden weten dat Hem te gewinnen verkies
lijker is dan het leven te behouden. Vandaar
die bloedgetuigen, die voor uw' oog oprijzen1
in welke periode van de geschiedenis der
Kerk ge u ook verplaatst. Vandaar die stem
des bloeds van de slachtschapen Christi o'pi-
gaande ook van onzen blodem. Die ste'ml roept
ons, het rustig-levend geslacht van Onze da
gen toe, dat er niets te waardeeren is bloven
het toebehooren en trouw zijn aan Christus,
die het leven en de oinverderfelijkheid' aan 't
licht heeft gebracht.
Sterven voor Hem is het leven ointvangen
uit Hem. „Ik zal u geven de Kroon des le
vens." Smyrna's belijders kunnen den dood
zonder verschrikken tegemoet zien. Bij! het
bezwijken van hun vleesch zullen Zij zich
neidlerl eggen in de armen van hun Heere, die
dood geweest is en weder levend is geWloirden
(vs. 8). Ontslapende zullen zij; verecnigd wor
den met Hem, die het Leven is. In ruil voor
't aandsche leven, dat zij! om Zijfnentwil zullen
moeten 'missen, zullen zij: uit Zijln hand' het
eeuwige leven ontvangen. De hoogste beu
proeving ontslaat hen van .alle beproeving.
Trouw aan Christus tot het einde is de weg
omi Zijln trouw aan ons volkomen te ervaren'.
„Zijt getrouw tot den dood Tot wien
onzer komt dit woord niet? Breekt niet voor
ons allen eens het uur aan, wiaatropl wiijl dit
stervende leven zullen moeten laten varen
Wat man leeft er, die den dood' niet zien zal
Maar zullen wij den dood zien in. trouw' aan
Christus Zal in het „uur van sterven onze
benauwde ziel zich nog vastklemlmien aan
Hem' Zal ons sterven zijn een opgaan tot
Hem' i
Dat is het voorrecht van het geloof, dlat
deel aan Christus heeft, dat zich vast, onver
brekelijk vast met Hem' vereenigd' wieet. Dat
geloof wordt in ons doOr al ons leven heen'
geoefend. Telkens wordt het voor offers ge
plaatst. Nu eens moet het dit, dan weer dat
prijsgeven. Laten wij daarvoor toch niet te
rugdeinzen en van de hand wij'Zen wat ons
aan verdrukking wordt opgelegd. Elke smart,
elk kruis is een vooroefening voor het groote
offer, d'at aan 't eind gebracht mOet worden.
Ons Hoofd maakt ons gaandeweg los van
dit tijdelijke leven, dat ons ontglipt, eer wij
't beseffen. Meer en m'eer wil Hij! ons het
leven doen zoeken in Hem, in wien het al
leen, in wien het waarlijk is. Bijl Christus te
Zijn, dat is eerst leven in den vollen zin des
woords. Inwonende bij den Heere zullen wlij!
eerst recht weten welk een gave God! olns in
het leven geschonken heeft. Wat wij er hier
beneden van zien, omsluiert eerder de heer
lijkheid' ervan dan dat het deze onthult. Gods
kinderen dragen echter de kiem van het nieu
we leven in zich. Zij' hebben in beginsel het
eeuwige leven. Maar gelijk zijl 't slechts uit
Christus ontvangen hebben, kunnen zij: 't ook
alleen in Hem en met Hem ten volle deelach
tig worden. „Wanneer nu Christus zal ge
openbaard zijn, die ons leven is, dan zult ook
gij' met Helm' geopenbaard1 worden in heerlijk
heid (Coloss. 3 4).
Hoek. VANHAELEN.
i.
Een paar zaken, waarover opi die Particu
liere Synode van 5 Juni een besluit genomen
Werd, willen iwie hier met een kort woord
ter sprake brengen, en wel de Schoolzending
en de steun aan de kerken van Görlitz en
Breslau.
De Schoolzending.
Daarmee wlordt bedoeld de behartiging van
den Zendingsarbeid op de scholen van het
Zendingsterrein door de scholen hier.
Is een hospitaal wel het belangrijkste hulp
middel om den weg te bereiden voor het
Evangelie, een zeer belangrijk middel daar
voor is ook die school. Bij de ontwaking dei
bevolking wordt nu schoolonderwijs gezocht,
omdat de inlander begint te begrijpen, dat
kennis een belangrijke factor is. Omdat de
bevolking naar een school vraagt, bestaat
de mogelijkheid, wanneer in een desa een
school geopend wordt, dat daar de kinderen
komen en men niet alleen met de kinderen
maar ook met de ouders contact krijgt. Zoo
is het dus van groot belang scholen te ope
nen. Wanneer nu zoo'n school door de re
geering wordt erkend, k'o'mt zij' voor subsidie
in aanmerking en is die subsidie voldoende
omi de onkosten te bestrijden. Maar het duurt
wel eens lang vóór die erkenning komt. Dan
kunnen die schooltjes voor de Zendingskas
heel wat onkosten meebrengen.
Daarom werd in het Zendingsrappiort weel
de gedachte uitgesproken, voor de School
zending de medewerking te zoeken van d'e
Scholen hier.
Wanneer eens op elk van de Scholen een
busje wierd geplaatst en den kinderen ge
vraagd' werd aan hun ouders te verzoeken,
daarvoor wekelijks wat te mogen meenemen,
zou op die wiijZe een n;og wel belangrijk' be
drag zijn saam te brengen.
Er zijn zeker wel meer dan honderd scho
len in Zeeland', N. Brabant en Limburg, die
daarvoor in aanmerking zouden komen. Wan;
neer nu gemiddeld eens op elke school f 10
per jaar dat is twee dubbeltjes (zegge 20
cent) per week kon verzameld worden, zoo
gaf dat toch een f 1000 per jaar.
Het bezwaar, dat tegen deze inzameling
wel wordt ingebracht, n.l. dat de school een
gemengde school is, en men alzoo de schoiol
een zeker kerkelijk cachet z!ou geven1, en dit
dan weer de saamwerking zou bemoeilijken,
kunnen we niet als een ernstig bezwaar zien.
Im'mers er is niets tegen om de alzoo. verkre
gen gelden naar evenredigheid te verdeden
over de verschillende kerkelijke gezindten,
waarvan kinderen op de school gaan en dan
verdwijnt alle schijln van kerkelijke voorkeur.
Natuurlijk kunnen er, wanneer men dit werk
begint, door misverstand of onwil, wel eens
moeilijkheden zich voordoen, miaar daarvoor
moet men .dan toch niet te gauw uit den weg
gaan en zeker niet deze zaak laten rusten
wanneer men nog niet meer kan zeggen dan
dat men die moeilijkheden vreest.
De gedachte in het Zendingsrapport uitge-
gesproken blijven we dus sterk aanbevelen.
En dat te meer nu ook de Partic. Synode
die aanbeveelt. Teneinde die aanbeveling meer
kracht te doen erlangen besloot de Synode
ook den afgevaardigden aan te bevelen in
hun Classis iemand te zoeken, liefst uit de
schoolwereld, die deze zaak bijlzonder zou be
hartigen.
We hopen dat straks de onderscheiden Gas
sen zulk een besluit zullen nemen en in elke
classis iemand zal kunnen gevonden worden,
die gedaan zal weten te krijlgen, dat op elke
School met den Bijbel waar dus ook over
de Zending gesproken wordt een busje
zal geplaatst worden.
Ds. Merkelijin beloofde, desgevraagd, door
het zenden van lantaarnplaatjes en .school-
kisten het meeleven van de kinderen te be
vorderen.
De uitslag der verkiezing op 3 Juli j. 1,
geeft, als we d'en blik laten gaan over het
geheel, reden tot ootmoedige dankbaarheid.
Er bleek uit, dat de groote meerderheid1 van
ons volk nog niet wenscht geregeerd! te wor
den in overeenstemming nnet de beginselen
der revolutie maar prijs stelt op de handha
ving van het gezag en het gezin. En, v'oor
wie een oog heeft voor de verwoestende
uitwerking van die revolutionaire beginselen,
kan de dank niet diep genoeg zijln, dat God
in zijln lankmoedigheid ons nog bewaart voor
het ellendig lot der volkeren, die aan het on
geloot ten prooi vielen.
Bij dien dank voor wat God ons alzoo gaf
mag dan de bede wel gevoegd worden, dat
Hij uit dien uitslag nu ook' het goede doe
geboren worden voor ons volk' in een regee-
ring, die in alles wil rekening houden met
Z'ijin Woord; De teekenen ontbreken heiaas
niet, dat de menschen, als zij daarin niet wor
den tegengehouden, van zichzelf dwaas ge
noeg zouden zijin, om dit goede nog weer
te verderven. Mogen we voor die ram'p be
waard blijven.
Het is echter niet alleen tot dankbaarheid
dat die stembusuitslag opwekt. Die bracht
ook eenige teleurstelling. Het stemmencijfer
der a. r. partij ging in ons land niet zooveel
omhoog, als, bij de toename van het aantal
kiezers, noodig was om in ons volk haar
positie te handhaven. Zij verloor een zetel
in de Tweede Kamer.
Daarin nu ligt een waarschuwing. En dan
wel .©ene, waarmee men in Zeelandl b'ijizonider
rekening moet houden. In onze pro vincie was
het toch al bijzonder treurig gesteld. Het
was hier niet zoo, dat we achteruit gingen in
verband met de toenamie van het aantal kie
zers, maar afgedacht daarvan gingen wie een
3000 stemlmien achteruit.
Dat geeft te denken. En de broeders, die in
onze provincie een v o o r a a n s t a a ni d e
plaats kregen, maar daardoor oiok een gr ooi-
tere verantwoordelijkheid, zullen
eens bij' elkaar moeten komen en heel ernstig
onder het oog zien de vraag, wat van dien
absoluten achteruitgang de oorzaak kan Zijtn
en welke factoren daartoe hebben mleege-
werkt.
Op één van die factoren veroorloven we
ons hier te wijzen oindat we die zaak al
eens eerder ter sprake brachten. In het num
mer van 8 Juli van het vorig jaar, herinner
den we aan een wensch, al uitgesproken, in
1922, dat de provinciale afdeeling van den
Chr. Boeren- en Tuindersbond eens een pro
vinciaal congres zou beleggen, om daarop
eens te behandelen de vraag, hoe het nu in
Zeeland staat met de maatschappelijke posi
tie der landarbeiders. We deden toon mieer
dan alleen dien wensch uitspreken. We gaven
ook' de redenen aan, die naar ons inzien, er
toe moesten dringen deze zaak niet uit te
stellen.
En het lijkt ons toe, dat in die maatschap-
'ïjlke positie van onze landarbeiders—waar
mee het niet in ordie is één van de oor
zaken ligt, die leidden tot een achteruitgang
in liet stemimiencijfer voor die a. r. partij!.
Nu is het mogelijk dat men ook nu daar
voor geen oog wil hebben het is ook moge
lijk dat terwijl men daarvoor wel een oog
heeft, men die zaak miaar laat rusten omdat
men opziet tegen al de moeilijkheden, die on
getwijfeld aan een behandeling daarvan ver
bonden zijn.
Maar dat blijft dan toch onverantwoorde
lijk. Dan b'lijift daarin liggen een zonde van
nalatigheid en zulke zonden zijln' ook' zoind'en
en dragen, als alle zonden, bittere vruchten.
Dat het met die maatschappelijke positie
dier landarbeiders niet in orde is, daarvan
legt ook getuigenis af de rede, die Mr. P.
Dieleman in de vorige miaand in Goes hield
en waarvan in De Zeeuw van 19 Juni eeni
uitvoerig verslag gegeven wierd'.
We viagen zal nu de waarschuwing van
3 Juli ter harte worden genomen
We hopen dat het zóó zal zijln en hier niet
langer zal worden gedraald, maar zal getoond
worden, dat het ons metterdaad' er o|mi te
doen is, om over alle vraagstukken te laten
schijnen het licht van Gods Woord en dan
in dat licht te wandelen.
Het zou toch wel zeer droevig zijln1, wan
neer door onze nalatigheid in dezen, nog
meerderen zich vervreemden van de beginse
len, bij' welker handhaving alleen het goede
voor 'löns volk te verwachten is.
De V.U. dag, dit jaar in Utrecht gehouden,
had een kalm verloop. Dat was niet zoo in
die voorafgaande jaren. Toen was er m'eer
spanning. Vorig jaar nog in Middelburg. En
nog meer in de jaren daarvoo-r in Rotterdam1
en Arnhem. i
Het was toen wel goed, dat er die spanning
gevonaen werd, waarin de liefde reageerde op
wat haar schadelijk voorkwam'. Die span
ning heelt ongetwijfeld vrucht ten goede ge
dragen. Daardoor was er nu voor emotie
geen aanleiding.
En dat was een gelukkig verschijnsel, want
emoties zijn niet berekend op een bestaan
van langen duur.
Door den voorzitter der vergadering werd
namens Curatoren een verklaring afgelegd',
die een vervolg (en hopen weeen slot)
gat op een verklaring namens Curatoren het
vorig jaar gegeven.
De verklaring van het vorig jaar hield' in
dat Curatoren met een tweetal hoogleeraren
nog nader zouden spreken over d'e conclu
sies van het rapport-Ridderbos, in verband
met art. 2 der Statuten.
De vraag was nu tot welk resultaat die be
spreking had geleid. En daarop werd het ant
woord gegeven in de verklaring nu namens
Curatoren afgelegd.
Ze luidde aldus Het College van Curato
ren heeft mij verzocht miede te deelen, dat
Curatoren met een tweetal hoogleeraren na
der hebben gesproken omtrent de conclusies
van het rapport der, inzake Art. 2 der Statu
ten benoemde, commissie en dat die bespre-
