Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
43e Jaargang.
Vrijdag 19 April 1929.
No. 16.
RedactearenDs. P. VAN DIJK te Serooskerke (W.) en Ds. A. C. HEIJ te Koadekerke,
Persvereeniging Zeeawsche Kerkbode.
UIT HET WOORD.
Kerkelijk en Geestelijk Leuen.
Zeeuwsche Ouderlingen-Conferentie.
Verkeerde Vrijheid.
PAPERS PES WOORPS.
Synodale Rapporten
Ouergang tot anderen Staat des
leuens.
ZEEUWSCHE KERKBODE
Vaste medewerkersD.D. L. BOUMA, P. J. v, d. ENDE, B. MEIJER, P. STAAL Pzn., en R. J. v. d. VEEN.
Abonnementsprijs
Ad v e r t e n.t I e p r Ij s i
per kwartaal b'g vooruitbetaling f 1,—.
Afzonderlijke nummers 8 oent.
15 oent per regel.; bij jaarabonnement van
minstens 500 regels belangrijke redjofe
UITGAVE VAN DE
Adres van de Administratie:
Plrma LITTOOIJ OLThOPP, Middelburg.
Beriohten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot Vrijdag
morgen 9 uur te zenden aan de Drukkers LITTOOIJ ie. OLTHOFF
Spanjaardstraat, Middelburg.
TELEPQON 2 3 8. GIRONUMMER 422 80
En gij zult Mijne getuigen zijn,
zoo te Jeruzalem, als in geheel Ju-
dea, en Samaria, en tot aan het
uiterste der aarde.
Hand. 1 :8b.
Wij leven in een tijjd van uitwisschen van
grenzen. Zelfs de grenzen tusschen Kerk en
wereld moeten uitgewischt. Het is het nood
zakelijk gevolg van het loslaten van het ge
zag van Gods Woord. Wie dit niet erkent,
komt pp terrein van relativisme van het
betrekkelijke. Het wezenlijk verschil tusschen
Kerk en wereld kunnen wlij niet bepalen is
bepaald door Gods Woord.
De wereld ligt in het booze, haat God, is
verdoemelijk, Satan is haar Overste.
De Kerk is een kolonie Gpds uit den he
mel, is niet van de wereld, de wiereld haat
haar ze is een leger van strijders en getui
gen, en zal overwinnen eens ingaan in heer
lijkheid.
Zal nu de Kerk zich openbaren naar haar
aard en wezen, dan moet niet de invloed van
den geest der wereld dankbaar ondiergaan
worden, maar moet integendeel de Kerk ruste
loos arbeiden, opdat de Geest van boven wer-
ke in de wereld en het getuigenis des Hee-
ren doen uitgaan om de wereld voor Jezus te
winnen.
En gij zult mijne getuigen zijn. Jezus roept
hiermee de Apostelen op. Zij allereerst moes
ten getuigen des Heeren zlijln. Zijl in geheel
eenigen zin. De Apostelen waren oor- en
ooggetuigen. Zij waren getuigen geweest van
de woorden, werken en wonderen des Hee
ren van Zijn lijden en sterven van de
'waarheid zijner opstanding, Straks zullen zij
't zlijln van zijn hemelvaart.
Den Heiligen Geest zullen zijl ontvangen.
Dan zullen zij; als getuigen, vervuld niet den
Heiligen Geest, gedreven door den Heiligen
Geest, optreden in de wereld in Jezus' naam.
In Judas' plaats is- Matthias verkozen. De
Heilige Geest is uitgestort. Dan staan de
twaalven klaar om als getuigen op te treden
in de wereld. Gij zult m ijl n e getuigen
zlij n, had Jezus gezegd. Hijl maakt hen tot
zijn getuigen doet hen zlijln getuigen zijn.
Getuigen moeten zij zijln door hun woord,
maar ook door hun wandel, Getuigen van
Jezus 't geloof in Christus, de liefde tot
Christus, de gehoorzaamheid aan Christus
dreef hen uit tot dit getuigen werk'.
Getuigen waren zij niet alleen door het
woord, dat zij spraken. Zij wiaren ook de
grondleggers van de gemeente des Heeren.
Ze zou gebouwd worden op het fundament
der Apostelen en Profeten. Getuigen des
Heeren werden ze voor alle eeuwen door het
geschreven Woord. Getuigen des Heeren zou
den zij zijn tot in hun stervensure ook in
alles wat zij om den naam! des Heeren moes
ten ondergaan. Als 't moest ook bloedgetui
gen in banden, in gevangenissen, onder mar
telingen, tot in den dood. Getuigen zullen
zij zijln van Jezus, die leed en stierf, die op
stond uit de dooden, opvoer ten hemel, zit
aan de rechterhand des Vaders, altijd' leeft
om voor ons te bidden, als Rechter eens
komt op de wolken, om: te oordeelen de le
venden en de dooden.
Door getuigen moet Christus voor aller
oog geschilderd worden.
Het beeld van dien Christus moet de gan-
sche wereld voor oogen staan. Als Jezus
eens neerkomt op de wolken mfoet de gan-
sche wereld zeggen, dat is de Christus, die
ons gepredikt is, gepredikt door de getuigen
des Heeren.
Jezus wijst de terreinen aan waarop de
Apostelen moeten werken. Eigenlijk is 'trriaar
één terrein, ons hier voor oogen gesteld in
drie concentrische cirkels. Eerst Jeruzalem
en geheel Judea dan Samaria dan de ge-
heele wereld, maar telkens van uit Jeruzalem.
De Apostelen hebben zich hieraan gehou
den. Jeruzalem hoort eerst het Evangelie van
Christus. Onder smaad, bedreiging, vervol
ging, gevangenschap, wordt hier van Chris
tus getuigd. En van uit Jeruzalem hoort
heel Judea de boodschap des hteils.
Geen Overheidsverbod, geen bedreiging of
smeeking kan hen bewegen niet te getuigen.
Zij zijln en zij blijven getuigen des Heeren.
Dan ontketenen zich de hartstochten! en
zoekt men door vervolging alle getuigen te
dooden.
Hoe men het doet en durft te doen, leert
ons de Steeniging van Step ha n us. Wij
zien daar ook S a u 1 u s, den vervolger naar
voren treden.
Jeruzalem wordt weer een blocdstad. Er
moet geen getuige overblijven. Velen wor
den gedood. Velen ook vluchten en komen
in S a m a r i a.
De Apostelen ontkomen als door wonde
ren van dag tot dag aan de vervolgingswoede
en blijven te Jeruzalem.
Door Gods voorzienig bestuur komt er nu
door de gevluchte Christenen een leger van
getuigen in Samaria. Filippus, de diaken-evan
gelist is onder hen. Onder Zijln leiding ver
richten zij hun getuigenwerk.
Er is voortdurend contact met Jeruzalem.
En als straks velen tot geloof komen, gaan
Petrus en Johannes van uit Jerusalem naar
Samaria, opdat door gebed en handoplegging
ook deze menschen die het Woord Gods
aannamen, den Heiligen Geest mlochten ont
vangen. Zoo. is er getuigd van uit Jeruzalem
in geheel Samaria.
Dan wordt Petrus ontboden om naar Cae-
sarea te gaan, naar Cornelius, het derde ter
rein van de wereld der heidenen. Petrus
gaat en getuigt Christus geeft den Heiligen
Geest, en Petrus doopt. Zoo* is de deur van
de heidenen geopend, de weg voor Paulus
gebaand, die in de groote wereld-centra op
zal treden als getuige des Heeren. Tot het
uiterste der aarde.
Zoo hebben de Apostelen in deze drie we
relden het Evangelie gebracht.
Manmoedig, in waar geloofsheroïsimO, ble
ven zij1 zelf in het centrum in Jeruzaleml, tot
de Heere zelf er hen wegriep. Zij de Apos
telen lieten van uit het centrum in golflijnen
het licht van den Opgestane vallen over alle
terrein, geheel Judea, geheel Samaria, geheel
de .wereld overal het licht van uit Jeruzalem.
De Apostelen zijn en blijven de getuigen.
Maar Christus geeft hun de helpers. In Sa
maria zien wij een leger van getuigen op
treden. Omdat zij christenen zijln, kunnen
zlij: ook in Samaria zich niet anders openba
ren moeten zij: getuigen door woord en
'wandel.
Paulus heeft straks ook een staf van hel
pers, mannen en vrouwen, die mlet hem strij
den voor de zaak des Heeren. Zoo roept de
Heere telkens nieuwe getuigen. De gemeen
te van Christus is een gemeente van levende
getuigen. Getuigen zijn de herders en lee
raars, maar ook alle geloovigen. Getuigen
in woord en wandel, getuigen in gezonde en
zieke dagen, getuigen op alle terrein des
levens.
Tot de heidenwereld moet door die getui
gen van Christus zijn Woord uitgaan, im
mers tot het uiterste der aarde.
Maar concentrisch, altijd van uit Jeruza
lem. Christus roept ons op. oml de eigen om
geving nooit te vergeten. Laat uw licht schij
nen voor de menschen ro.ept door Evange
lisatiewerk ook uw menschen rondo'mi u, in
uw omgeving, tot Christus. Getuigen van
Christus overal waar de gemeente van Chris
tus is. Nergens en nooit worde de eigen om
geving vergeten nooit worde gerust eer ook
't uiterste der aarde bereikt is.
Predikt het evangelie aan alle creaturen.
En Jezus' wioord bemoedige. Gij zult mjijlne
getuigen zijn tot het uiterste der aarde. In
Christus zal God doen triumfeeren.
Den reuk zijner kennis zal Hij door zijn
getuigen openbaar doen worden in alle plaat
sen. Zoo zal de gansche aarde vol worden
van de kennis des Heeren.
Waren wij Jezus' getuigen arbeiden wij
mee in den dienst van Jezus zijini wij le
vende leden van zijn gemeente
Jezus kent de zijnen en zal' ze Zijjnie heer
lijkheid eens doen aanschouwen.
Terneuzen. S. GROENEVELD.
Gaarne herinneren we pok in dit ffumlmier
yan ons blad aan de 10e Zeeuwsche Ouder
lingen Conferentie die a..s. Woensdag 24
April gehouden zal worden.
We hopen dat de Gasthuiskerk reeds om
half 10 bij de opening goed gevuld zal blip
ken.
De onderwerpen zijn actief en de referen
ten verdienen ten volle gehoor.
Als ik het wel begrijp, staan het referaat
van dhr. Jansen uit Terneuzen en dat van
Dr. Hoek uit Den Haag nauw met elkaar in
verband.
Want tot de gevaren van het moderne le
ven waartegen Dr,. Hoek ons op onze ambts
plicht hoopt te wijzen, behoort ook somimige
lectuur, waartegen Dhr. Jansen zijn aanwij
zende vermaningen zal richten.
Dat alles kan een goede bespreking geven,,
't Zal ongetwijfeld een mooie dag wlorden
En we hebben goede hoop*, dat velen dien
zullen willen meentaken,
't Behoeft niet gezegd te worden, dat allen,
ambtsdragers of niet, zoowel broeders als
zusters, van heeler harte welkom zijn.
Leerzaam voor Christelijke opvoeders is
wat dezer dagen een onderwierp van bespre
king uitmaakte in de Afd. Rotterdam van
de „Internationale Unie der vriendinnen van
het jonge meisje".
Daar werd met ernst gewaarschuwd voor
de veel te groote zelfstandigheid van de nog
jonge meisjes in vele gezinlnen|. Ze gaan
met of zonder goedkeuring van de ouders
hun gang. Ze gaan naar feestjes vanlwaar
de meisjes van 17 jaar 's nachts half vier
ongechaperonneerd (door een oudere bege
leid) huiswaarts keeren, den huissleutel in
den zakZe lezen als ze nog niet eens
haar thema's zonder fouten kunnen ntaken
de zondaar van Alie Smeding;. Ze komen, als
moeder de maat boordevol vindt in verzet en
vinden haar ouderwetsch..
De oorzaak van deze droeve feiten zocht
Mevrouw Schenk—Röder, de secretaresse der
afdeeling, bij de ouders, die hun gezinsleven
verwaarloozen. Men is als ouder niet op de
hoogte, wat er in de vereenigingen geschiedt,
waarvan het kind lid is van de vrienden of
vriendinnen, die het heeft, van de lectuur die
het leest,.
De boeken, die de rijpere jeugd leest, moe
ten onder censuur staan.
Merkwaardig was ook op die vergadering
dat de aanwezige moeders die klachten over
de vrouwelijke jeugd aanhoorden in de over
tuiging, dat het met haar eigen nakome
lingen zoo erg niet stond.
Waar het verslag de wijze opmerking uit
trekt Een vereeniging van moeders miet het
doel de jeugd wat bescheidener te maken in
hun eischcn zou dus haar leden uit de af
wezigen moeten recruteeren,.
Dat is de o!ude fout, die ook' in de kerk
elke ernstige preek dreigt te doen mislukken.
Het hooren voor een ander en nliefc voor
onszelf.
Ik geloof, dat deze klachten ook ons wat
te zeggen hebben,
Weten wij altoos wat onze kinderen in
hun schooltasch hebben
Weten wij waar onze kinderen nog
's avonds heel laat zitten
„Leer den jongen de eerste beginselen naai
den eisch zijns wegs", deze zwiare eisch der
godsdienstige opvoeding in het gezin is niet
afgeloopen met een kapitteltje aan tafel te
lezen,.
Hij vraagt toezicht hij vraagt ook het
scheppen van een huiselijke sfeer, die de
huiskamer ook liet liefste vertrek voor den
opgroeienden knaap* of het meisje mlaakt.
Die eisch vraagt van de ouders wering,
desnoods straffe wering van pat het opgroei
end leven schadelijk is.
Die eisch is ook positief en vraagt het ge
ven aan het kind wat voor Zij|m geestelijken
opbloei noodzakelijk is,
Om te blijven bij de dingen, die in de Uni
on gevoerd zijn
't Lijkt nergens op, dat jonge meisjes in
't holle van den nacht thuis komen mogen1
omdat ze den sleutel hebben miaar ge kent
daarom aan uw kinderen al hun1 feesten niet
ontzeggen.
Ik geloof dat ouders reden hebben om
„op de borst te slaan en op de heup te klop-
wanneer ze hun dochter bij zulke lectuur als
De Zondaar attrappceren, maar ge kunt daar
om aan uw kinderen niet alle lectuur ontne
men,
Het is een slecht gezin, waar de kinderen
het hoogste woord voeren en doen wat ze
willen, maar ge kunt daarom van uw! jon
gen en uw meisje van oen jaar o'f 17 niet
verlangen, dat ze blindelings gehoorzamen.
De opstandigheid is dikwijls de droeve reactie
van een te geringe belangstelling in de mec-
ning van uw kinderen,.
De Union raadt aan Terug naar het ouder
wetse he gezin
Ik geloof niet, dat het ouderwetsche gezin
ooit meer komt,
Laat ik aanraden mogen Héén ,naar de
vreeze des Heeren, die het beginsel der wijs
heid is in den opvoeders zoowel als in den
opvoedcling, Omdat de vreeze des Heeren
in vader en moeder te zeer ontbreekt, daar
om' ontbreekt ze in liet gezin,
En omdat ze in 't gezin te zeer ontbreekt,
vult ze te weinig de kinderw'ereld en het
jonge hart
Wat, denkt men, zal de opstandigheid der
jeugd betoonen, wanneer het niet is de band
aan de Heilige Schrift
De band aan Gods Wet ook in het leven
van den jongeling en de jongedochter.
v. D.
Om volledig te zijn mioet nog het boven
genoemde rapport verm'eld worden.
Van groot belang voor de kerken in het
algemeen is deze zaak niet. Toch is zei niet
van belang ontblootallereerst voor de per
sonen, die daarbij betrokken zijln dam voor
de kerken aan wie deze personen verbonden
Waren en dan eindelijk ook nog voor de
kerken in 't algemeen, in zooverre het de
vraag betreft of de kerken al dan niet van
hun diensten zullen kunnen gebruik maken.
Op de Synode van Groningen kwam ze
door een voorstel van de kerk van 's Gra-
venhage-West, in verband met een resolutie
van de Synode van Leeuwarden in 1920.
De Synode van Leeuwarden had op haar
agendum een paar voorstellen betreffende den
overgang van een Dienaar des Woords tot
een anderen staat des levens en wel van
de Classis Haarlem, doorgezonden door de
Partic. Synode van N. Holland en van de
Classis Leeuwarden. Daar was ook een be
zwaarschrift van Prof. Dr. A. A. van Schel
ven tegen de besluiten van de Classis Mid
delburg en de Part. Synode van Zeeland.
De Classis Middelburg had geoordeeld1, dat-
Prof. van Schelven door de aanneming van
zijn benoeming tot hoogleeraar in de Littera-
rische faculteit der V.U. te Amsterdam, over
ging tot een anderen staat des levens en niet
langer den naam en de eer eens Dienaars
behouden kon. Evenzoo oordeelde de Partic.
Synode van Zeeland, toen Prof. van Schelven
tegen dat besluit der Classis bij haar in
appèl ging. De Generale Synode van Leeu
warden handhaafde de besluiten van d:e Clas
sis Middelburg en de Partic. Synode van
Zeeland.
In verband met de voorstellen van de Clas
ses Haarlem en Leeuwarden ging de Synode
echter breeder op die materie in en van de
hand van Prof. H. H. Kuyper, de rappor
teur, verscheen een uitgebreid advies inzake
predikanten, die tot een anderen staat des
levens begeeren over te gaan.
Een zestal resoluties werden in overeen
stemming met dat advies vastgesteld. Ze ko
men hierop neer, dat lo. een Dienaar des
