Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
Tweede Blad
Geen Radio en tochbijgeluiden
42e Jaargang.
Vrijdag 21 September 1928.
No. 38.
RedactearenDs. P. VAN DIJK te Serooskerke (Wf) en Ds. A. C. HEIJ te Koadekerke.
Persvereeniging Zeeawsche Kerkbode.
UIT DE PERS.
BOEKAANKONDIGING.
ZEEUWSCHE KERKBODE
Vaste medewerkers D.D. L. BOUMA, P. J. v. d. ENDE, B. MEIJER, P. STAAL Pzn., en R. J. v. d. VEEN.
Abonnementsprijs! per kwartaal bfj vooruitbetaling f 1,—
Afzonderlijke nummers 8 oent.
AdvertentleprIJsi 15 oent per regelbjj jaarabonnement van
regel8 belangrijke reduotie.
UITGAVE VAN DE
Adros van de Administratie:
Firrra IITTOOIJ OLTMOPF, Middelburg.
Beriohten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot Vrijdag
morgen 9 uur te zenden aan de Drukkera LITTOOIJ OLTHOFF
Spanjaardstraat, Middelburg.
TELEFOON 2 3#. GIRONUMMER 42 2 8 0.
Onderstaand stukje van Ds. J. II. C. K.
troffen we aan in de Nieuwe Zondagsbode.
We bieden het om de pittige toepassing
hier eenigszins verkort onze lezers niet alleen
Radiobczitlers ter overweging aan
Ik zat op 'n Zondagavond bij' 'u vriende
lijke familie om mee te luisteren naar 'n
Radiopreek. Met graagte had ik die invitatie
aangenomen.
't Begon. En ik hoorde de mij zoo b'ekendie
woorden „In den naam dies Vaders enz.".
Even keek ik rond. 'n Gezellige huiskamer,
't Theelichtje brandde.
Mijnheer pookte stil, rustig z'ni plijfp en
Mevrouw' zat aandachtig luisterend, met de
handen gevouwen in haar schoot, 'n Paar
jongelui £aten ietwat meer naar het raam'
en combineerden daar dieze twee werkzaam
heden kijken naar wat passeerde op straat
en luisteren naar wat Huizen uitzenden zou.
De psalm was afgegeven en het gezang
der gemeente yverd gehoord!. Ik maak' niet
uit of het lag aan de loudspeaker, aan die
entenne ot aan Huizen, maar het klonk zoo
bewasemd zou, ik zeggen, zooi he esc h.
Maar ineens, daar hoorde ik hopge, schril
le, fluitende geluiden er tusschen door en
weer keek ik eens rond. 't "Was allemaal
hetzelfde nog van zooeven alleen, we ke
ken wat onthu,tst en de jongelui lachten eens.
Toen het gebed. Met geen enkel woord
zeg ik kwaad van de Radio. Heel goed kan
ik me de blijdschap voorstellen- van hen,
die door langdurige ziekte ot wat dan ook,
verhinderd zlijn naar de kerk te gaan en nu
door de Radio: toch weer 'n preek' kunnen
hooren. Maar voor m'iji wjas. er iets minder
verkwikkends in, toen ik uit dien geopenden
hoorn, aldoor 'n ietwat scheurende stern
hoorde bidden. Ik kan mie' z'oiO mioeilijik in
denken, diej™ verspreide luisteraars als begee
renden naar het Woord. O, in d'e kerk luistert
ook niet alles wat maar neergezeten is, maar
ik wist ik had het elders gezien: dat
er ook geluisterd w:crd in 'n prieel, terwijl
het schuimende bier met stil en toch' ken
nelijk behagen genoten w;erd. Ik wist dat
onder het preekluisteren menig keer het ge-
klok' van een zich uitgujpend bierfleschje
werd gehoord.
Maar hier was aandachtigheid, totdat het
onverwacht begon te knetteren en het over
ging in 'n continu, geluid van allemaal scher
pe „ch"s.
„Nog al storing van avond" merkte mijn
heer op.
\Mevrouw vond het erg jammer en de
jongelui wuifden vriendelijk lachend tegen
eenige kennissen die voorbij gingen. En toch
was die prediker steeds aan het bidden
nog Ot was de preek al begonnen 't Was
niet uit te maken, want het knisterde, knet
terde, tuterde om: beurte of soms van: alles
tegelijk van uit dien strakken, onbewogen
hoorn. Ik draaide me wat opzij ,onr niet
steeds dien irriteerenden luidspreker te moe*
ten zien.
Ha, daar werd het stil en ja, die preek
jwas al begonnen. Waarover Dat wist ik
nog niet. Aandachtig luisteren, dan zou, het
wel duidelijk worden. Maar alweer mis. Hoo-
ge fluitgeluiden, wat langer of korter aan
gehouden! „Dat zijn scheepsseinen", zei me
neer. Ik waagde de opmerking dlat ik op die
manier, niet makkelijk de tekst zou te weten
komen. Weer ander geluid. „Bepaald1 on-
\veer" werd er gezegd dlaar van; den kant
van het raam, dat uitzicht gat op het vrien
delijkste zomerlandschap dat je je maar den
ken j<an. Hooge boom en links en ietjwat
naar rechts wijde velden waar de haver al
in schoven stond en waar het stoppelveld
wonder mooi kleurde in avondzonnieschijn.
Met dat al, scheepsseinen of onweer, de
kamer werd oversproeid met krijschgelujden.
Daardoorheen groeide de conversatie wat
aan en Mevrouw wijdde zich aan verzorging
van de theetafel. Meneer savoureerde 'n nieu
we pijp. Weer enkele zinnen verstaanbaar.
Het ging over de gelijkenis van, den Ver
loren Zoon en mijn. gewillige aandacht wias
aanstonds bezig om het verhaal van Luk. 15
in te denken. Ik zag dien strompelenden jon
gen man moeizaam gaan, in z-n lompen cin
in z'n schamelheid. Ik zag de huurlingen,
en in 'en bij hen was verzadiging.
Ik zag 'den Vader en in z'n oogen schrei
de §til 'het weemoedig verlangen naar het
kind, dat Van hem w>as weggegaan.
Mevrouw had thee geschonken (cn met
vriendelijk gebaar 'de kopjes gedistribueerd,
die stil-dampend op tafel stonden. Een der
jonge dames kwam op spits voeten om' twee
kopjes. Plotseling weer onverstaanbaar.
Een geweldig lawaai scheurde uit dén
loudspeaker. Of heel de Nederlandsche vloot
aan het 'seinen was en alsof het onweerde
van Groningen 'tot Maastricht.
Het waren allerbeminnelijkste menschen,
bij wie ik dien avond op Rad'i o b e zoek was.
want heel geduldig hebben ze een tijdlang
naar dat infernaal gekrijsch geluisterd. Heel
even, kwam telkens, bij wiijize van hik, de
preekstem te voorschijn. Totdat met reso
luut gebaar meneer tenslotte opstond en zei:
,,'t is heel jammer, maar van avond treft U
het bijzonder slecht" en hij sloot de radio
at. We 'hebben toen heel genpeg'fijk nogi
wat nagepra,at en eindelijk ben ik naar
huis gegaan.
Dat was Radio en dat was bijgeluid'.
o
Maar in zoo'n avondwandeling naar huis
kunnen zulke wonderlijke gedachten opko
men bij 'n mensch.
Ik had tweemaal gepreekt dien dag. Radio-
preektragmenten bijgewoond en toch ik
zat weer in de kerk. Ook al rpischten de
boomen hoog boven me en al liep ik rustig
voort over hoogen dijk, waar rechts en link's
de polder vergrauwde in avonddonker.
Ik zat weer in de kerk. En weer hoorde ik,
als zoovele malen In den naam des Vaders.
Nou heel eerlijk. Was er geen enkel bijge
luid dat er doorheen klonk Was er niet
even lichte, ietwat spottende verwondering
over de bijzondere a klank in d'at „des Va
ders"
Was er niet even 'n ironisch vragen of hij
thuis ook zoo' praten zou Bijgeluid Ook
zonder RadioDe kerk zag ik vol menschen
zitten, zoo in m'n gedachten. En 'n klein
beetje weet ik toch, wat er in menschen kan
omgaan, ook en zelfs in de kerk.
Daar wordt gebeden En veel oogen zijn
gesloten en veel handen hebben zich gevou
wen. jVUarhet zijn schrille fluitgeluiden
in eens en het gebedj wordt niet gehoord.
Fluitgeluiden, zoo snerpend' door je hoofd.
Want ineens hoor je weer de dingen, die
heel .de week al smartelijk door je hebben
heengegonsd, maar nu ineens is het veel
feller van geluid.
Ik sprak van onweer zooeven. Inderdaad'.
Ook in de kerk kan „onweer" oorzaak'zijn,
dat de boodschap des heils niet wordt ver
nomen. Daar kan 'immers toorn: weer wak
ker worden en heel de hemel kan, van bin
nen vol 'dreigende 'wolken zijn en ongedacht
flitst door je brein het zengende, wondende
fwoord en ratelen de verwijten;. En vani wat
je eigenlijk hooren moest, versta je gaiische-
lijk niets.
Scheepsseinen noemde ik ook. En werke
lijk ook seinen kunnen zo:o hinderlijk zijn
in de kerk, zoo absoluut storend inwerken
op de prediking, die wordt gebracht. Ik bedoel
dat plotse invallen van wonderbare gedach
ten, aan 'n boek, 'n persoon:, 'n gesprek.
Kortere of langere stooten, som's o,ojk' aan
groeiend .tot continu geluid precies als
met die scheepsseinen en de prediking
Wordt .niet verstaan.
Mevrouw .had mij dien avtond! .verzekerd
dat .het 's winters veel beter was. Dan ge
beurde het meermalen, dat heel de avond
zonder eenige storing, verliep ;en. prachtig!
kon je dan luisteren. Jammer, maar van de
storingen die ik bedoel, kan je niet zeggen
dat ze aan een bepaald seizoen eigen zijn.
Ot 't Was donker geworden pp dien dijk'.
At ;en toe kwant een autol me voorbij, met
z'n felle lichten de duisternis van den: polder
omwoelend. .Enkele fietsers keerden van de
stad weer naar huis. Neen, aan een. bepaald
seizoen, is die storing, js: dat bijgeluid niet
gebonden. .Dat weet ik' wel. Maar, als voor
de Radio de winter heel gunstig is, dus om
goed te verstaan, geen zomertij, zou het
m'et die bijgeluiden, waarvan jk sprak, ook
niet zóó zijn, dat ze het minst ons] plagen
als de ziel in .donkerheid' wandelt, als het
hart pok de duistere dagen verstaat Wordt
dan niet het allerzuiverst de boodschap van
heel ver en van .heel £i'o:o<g toifc. ons over
gebracht
Mijnheer had dien avond1 ook1 gesproken
over entennes en hij had me verteld, dat
ze hem hadden 'gezegd, dat de entenne vooral
hoog hangen moest. Hoe hooger de entenne
hing, hoe beter eigenlijk'.
Je ontvangstation moest niet hangen in
de lage luchten maar daar ver boven uit.
Weer zag ik de kerk. Weer zag ik de men
schen. Maar nu zag ik heel duidelijk den
kansel en ook mezelf en zooi velen die met
mij op dien kansel staan en brengen de
boodschap .Gods.
De entenne moet hoog hangen1. Boven de
lage luchten uit. 't Luistert immers alles zoo
nauw Ze moet hangen boven de ijdel-
heidjes. van het dagelijksche leven, wiant
hangt .ze daar n iet boven, dan hoort d'e
gemeente niet de hemelstem, maar ze hoort
klanken die gansch vreemd zijn aan Gods
Koninkrijk, ook al 'zijn het altemaal nog kerk
woorden en woorden 'die je in! den Bijbel
ook leest.
De entenne moet hoog handen. Boven de
sfeer van het menschenbehagen uit, wiant
hangt ze daar in, o dan kuu.iten do oor-en
misschien wel beluisteren geliefde spraak,
maar de waarachtige naar God verlangende
ziel, hoort wellicht alleen het onweer Gods
over zoo'n Evangelie dat geen Evangelie is
ot ;wezen kan.
Ze moet hoog hangen de entenne.
De kerk vol menschen. Ik zelf op den kan
sel. Wat een mogelijkheden Vooir bijlgeluid
•Voor hen 'die luisteren, voor mij die spreken
moet. Neen, ik wil niet denken aan /alles
Wiat mij dien avond nog is. verteld van
geladen accu's, 'van anode-batterij, van elee*
trische lampen en zoo voort. Ik denk alleen
hieraan
Als ;W'ij in de kerk te samen (zlijln, dan
komt .er muziek van heel verre tot ons
dan is er te' beluisteren 'n sliern uit den
hemel en toch ook weer van zoo heel nabij.
Dan is 'er gevaar voor storing, voor bijgeluid.
Gevaar bij hoorder en bij' spreker. Maar
«en ik wias heel blij; toen dit weten mijTn
ziel vervulde waar de Radio bezitters
machteloos staan ten opzichte van de sto
ringen en de bijgeluiden, daar kunnen zij',
wier ziel naar God verlangt en die hijgen
naar Zijn heil, toch bidden om het onge
stoorde luisteren naar Zijn stem, om toe
sluiting van alles wat naar de Wiereldkant
nog open staat, bidden om 'n hart dat niet
wordt afgeleid. En zóó biddend, wordt de
Boodschap' wiel het zuiverste verstaan.
Maranatha, Chr. Scheurkalender 1929.
J. H. Kok, Kampen.
We ontvingen het prospectus van den bekenden bij
Kok uitgegeven Scheurkalender.
De uitgever en de schrijver ds. J. J. Knap waar
borgen voor degelijkheid naar vorm en inhoud.
Het premieboek heet Rust gevonden.
Het schild stelt Elia op den Kar mei voor
Het is een mooi schild, al vind ik de rookkolom te
zwaar en de Oostersche staf te veel op een moderne
bergstok gelijkend.
Menigerlei Genade, 18e Jaargang.
No. 1119. J. H. Kok, Kampen.
Van deze predikatiën handelen er vijf over een
stof uit het Oude en vier zijn er over het Nieuwe
Testament.
Uit gemeenten waar bij onstentenis van den predi
kant een preek wordt voorgelezen verneem ik soms
ook uit den mond van nog jonge menschen wat een
mooie preeken er in die Leesdiensten uit Menigerlei
Genade worden voorgelezen.
Ik vind dat een groote aanbeveling.
Bij ervaring weet ik hoe de zieken er ons naar
vragen. De preeken zijn niet alle even treffend, maar
ze zijn goed Gereformeerd en geven ook ernstige
levenswenschen. Als voorbeeld noem ik de preek van
ds. Mr. De Vries in No. 12, hoewel ik over de wettig
heid van de 0. T. huwelijken met twee vrouwen
nog wel eens met hem van gedachten zou willen
wisselen. Durft ds. De Vries de consequentie aan dat
Jozef een bastaard was
24e Jaarverslag Vrederust.
We volstaan voor dit jaar met de bloote vermelding
van de ontvangst van dit Verslag. We herinneren al
leen aan het treffend woord over den overleden Voor
zitter; het optreden van onzen nieuwen praeses, den
heer J. J. C. van Dijk en aan de rede door dr. K.
Dijk ter jaarvergadering gehouden. Men vergunne ons
de opmerking dat het op een onzer Walchersche
dorpen (zie blz. 19) zeer onjuist gezien is van en
kele leden om voor hun lidmaatschap te bedanken
omdat zij contribuant werden van het suppletiefonds.
Als dit algemeene navolging vond, dan bestond de
mogelijkheid dat de Vereen iging grootendeels
te niet ginggeen bestuur van Chr. beginsel meer
gekozen kon worden als gevolg daarvan geen Chr.
verplegingspersoneel meer werd aangesteld enz. Men
bedenke toch dat de Vereeniging, dat is dus
de corporatie der gezamenlijke leden, voor het werk
der Christelijke Verzorging onzer Krankzinnigen als
lastgeefster staat.
Wil men lid worden van het Suppletiefonds, het is
goed, maar niet ten koste van het Lidmaatschap der
Vereeniging. 't Laatste is voornamer en noodzakelij
ker. Ik houw geen vruchttak van mijn notenboom
om er de bovenste noten mee uit te knuppelen.
Derde Conferentie. Verslag van
Voordrachten enz. Van Lonkhuijzen, Zeist.
We ontvingen het verslag van de Voordrachten op
de 3e Conferentie van den Geref. Bond van Vereeni-
gingen van Barmhartigheid gehouden.
Dit is een belangrijk verslag.
Behalve het openingswoord van prof. L. Lindeboom
staan er niet minder dan vijf voordrachten in.
Van dr. Blanken over de T. B. C.-bestrijding.
Dr. C. J. Honig over de Bestrijding van ziekte van
medisch standpunt, terwijl ds. Remme die bestrijding
theologisch-religieus beziet. Ds. J. v. d. Berg behan
delt de Wijkverpleging als taak van de Chr Barm
hartigheid en dhr. G. Aldus spreekt over De zorg
voor de onvolwaardige arbeidskrachten bij hun terug
keer in de maatschappij.
De discussies daarbij gevoerd zijn ook opgenomen.
Voor wie dit lezenswaardige verslag zich aanschaf
fen wil zij vermeld dat er nog ex. tegen 75 cent bij
den uitgever verkrijgbaar zijn.
Cijfers en Feiten. No. 10 Juli 1928.
De Graafschap—Aalten.
Een schat van uitknipsels over politiek, godsdienst,
school, arbeidsverhoudingen enz.
In dit No. zijn vooral de gegevens over Rusland
ontroerend. Een nuttige gids.
Verslagen van Jachin; van de
Vereeniging tot Opvoeding van Idioten
enz van Scheurers Hospitaalvan
Edokia.
We vestigen op de belangrijke verslagen van deze
vereenigingen de aandacht onzer lezers. In Jachin
staat het opstel over de waarde van de Film bij het
Onderwijs op de Zondagsschool.
De drie andere bieden allerlei gegevens omtrent
verpleging, finantieel beheer e.d.
Jaarverslag 1927 der Vereeniging
tot Chr. Verz. van Krankzinnigen in
Nederland.
Dit lijvig verslag geeft den toestand aan van de
gedichten die door deze Vereeniging worden onder
houden. Het zijn: Veldwijk, Bloemendaal, Dennenoord,
Wolfheze en Vogelenzang en de Kliniek.
De balans der Vereeniging bedroeg op 31 Dec.
1927 ruim vier millioen galden.
Op denzelfden datum werden in al de stichtingen
verpleegd het groote aantal van 2807 krankzinnigen.
v. D.
