Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
Tweede Blad.
41e Jaargang.
Vrijdag 11 November 1927.
No. 45.
RedactearenDs. P. VAN DIJK te Serooskerke (W.) en Ds. A. C. HEIJ te Koadekerke.
Vaste medewerkers D.D. L. BOUMA, F. J. v. d. ENDE, B. MEIJER, F. STAAL Pin., en R. J. v. d. VEEN.
Nu de winter aanstaande is
BOEKAANKONDIGING
ZEEUWSCHE KERKBODE.
Ab'o II n e m n t S p rJJ S1 per kwartaal bjj vooruitbetaling f 1,UITGAVE VAN DE Beriohten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot Vrijdag-
Afzonderlijke nummers 8 oent. Persvereeniging Zeeuwsche Kerkbode. morgen 9 uur te zenden aan da Drukkers LITTOOIJ OLTHOFF
Advertentieprijs! 15 oent per regelbjj jaarabonnement van Adree van de Administratie: Spanjaardetraat, Middelburg.
minstens 500 r>gele belangrijke reduotie. pjrma LITTOOIJ OLTHOFP, Middelburg TELEFOON 2 3 8. 6IRONUMMER 4 2 2 8 0.
Kerkelijk en Geestelijk Leuen.
Oetobermaand bracht ons verschillende
mooie dagen, welke ons zeer te stadie kwa
men. Het scheen wel, dat het vee heel vroeg
naar de stallen moest, doch dit is niet het
geval geweest. Nog loopt het jongvee hier
en daar buiten en de weiden hebben nog
altijd een groene kleur. Behalve de made
liefjes, welke het altijd lang vol hou,dien,
trekken hier en daar de gele paardebloemen
en de rooide klavers de aandacht. De maat
schappelijke toestand in de greidstreken is
echter niet al te rooskleurig^ De melkprij
zen waren niet hoog en de lammeren en de
kalveren niet duur. Menige jonge boer, die
in de laatste jaren begonnen is, heeft zorg,
wijl de uitgaven meer zijn dan de inkom
sten. De tijd, waarin er winsten gemaakt zijn,
behoort tot het verleden. Ook voor den land
bouw was deze zomer niet voordeelig. De
aardappelen, hoewel de prijs behoorlijk is,
hebben hier en daar veel geleden aan öe
bekende ziekte. De suikerwortelen, welke van
droogte en warmte houden, hebben een
schrale oogst opgeleverd, terwijl die overige
vruchten ook niet een overvloedige opbrengst
gaven. De hooip des lanldm'ans is wel niet
beschaamd, doch zijn berekeningen hebben
gefaald. Er ligt een druk op heel het maat
schappelijk leven in deze streken, welke me
nigeen met zorg vervult. Het is hier dan
ook in de lanidarbeiderswereld' nog al rus
tig. Na de woelige en onrustige jaren was
het dezen zo'mCr merkwaardig stil. De loo-
nen bleven, wat zij: waren, m'aar gingen niet
naar boven. Als we houden kunnen, wat we
hebben, moeten we ons bij de bestaande toe
standen maar neerleggen. Zoo gaan we den
herfst uit en den winter in.
De dankldag is hier vrijKvel onbekend. Er
wordt alleen 's avonds in de week een dank-
uur gehouden. Wie jaren lang dien dankdag
in Zeeland meegemaakt heeft, raakt er niet
duidelijk aan gewend. Hoewel ik niet gaarne
zeggen zou, dat de menschen hier minder
dankbaar zijn dan in Zeeland, toch is er wei
nig drang om het in 't publiek te toonen.
Het lijkt me toe, dat als de kerken besloten
olm! het dankuur af te schaffen, er weinigen
ziijln zouden, dïe er tegen zouden p.otestee-
ren. Wij houden het hier Woensjaagavond,
omdat het dan lichte maan is, maar of dit
invloed op die opkomst zal hebben, moet nog
(blijken. Ieder heeft heel den dag gewerkt
en als hij dan 's avondis in een goed ver
lichte en verwarmde kamer zit, ziet hij er
licht tegenop om te gaan naar een kerkge
bouw. De menschen ziijln hier, gelijk overal
elders zij werken ijverig voor hun dagie-
lijkseh broodzij pogen hun landerijen te ver
beteren en hun vee te veredelen. Opmerke
lijk is de energie, welke zij aan den dag
leggen. Maar of het besef recht levenjdig
is, dat de miensch bij brood niet alleen leeft,
maar bij het woord, dat uit Gods mond uit
gaat, waag ik te betwijfelen. Velen belijden
nog wel, dat aan 's Heeren zegen alles ge
legen is, Imjaar of dit voortkomt uit het ge
loof, dat ons er steeds weer toebrengt omi
ons aan onze diepe afhankelijkheid1 bewust
te doen Zijn, is een andere vraag. Velen zijn
hier, die nooit naar eenige Kerk gaan en als
zti| nog eenige godsdienst hebben, dan komt
het in elk geval bijna niet uit. Naar het
schijnt verwachten zij hun welvaart van óve
rigen arbeid, van verbeterde landbouwwerk
tuigen en van een verstandige aanwending
der meststoffen. Maar dat de Vader, die in
de hemelen is, de zon eiken morgen doet op
gaan en dat Hij het is, die den regen geeft,
daar hebben zij weinig oog voor.
Nu de dagen steeds korter worden, krijlgt
de landbewoner het gemakkelijker. Er is nog
wel werk en dit is ook zeer gelukkig
maar de arbeiid vraagt niet meer de lang
durige inspanning. Het is echter niet meer,
wat |het vroeger was, de arbeid in den land
bouw begint men des morgens zes uur en
eindigt des avoinds om zes uur. Doch er
zjijliï velen, die daarvoor en daarna voor zich
zelf werken en dan is een dag, zooals ze het
hier zeggen, van zon tot zon, m'idlden in den
zomer lang. Doch dit is gedurende den win
ter niet mogelijk en dit is maar goed ook.
Niet allen besteden hun vrijen tijd op een
goede en nuttige wij'ze. Zelfs hier op zulk
een klein dorp gaan er nog al wat uren ver
loren aan dans en allerlei anldier verimlaak.
daar staat tegenover, d'at het verenigings
leven bloeit. Niet alleen in de kringen van
de moderne vakbeweging wordt er veel en
aanhoudend- gewerkt, maar ook onder ons,
die tegenover het ongeloof plaatsen het
evangelie, als een licht op alle terrein. De
ouderen lezen hier nog niet veel. Enkele bla
den en soms ook wel een of ander boek, maai
de jongeren gevoelen behoefte aan alge'mCene
ontwikkeling. Er wordt dan ook veel meer
gelezen dan voor een twintig jaar. Daarbij
blijft het nog niet. De verenigingen van
Christelijken aard dingen onwillekeurig tot
een mieer bepaald onderzoek van een of
ander onderwerp en dit leidt er weer toe,
dat er meer belangstelling komt voor de
voorlichting, welke onze vooraanstaande mlan-
nen geven. De ouders klagen dan wel, dat
hun zonen en zelfs dochters mieer van huis
zijn dan voorheen, maar die schaduwzijde
is lang zoo groot niet als de lichtzijde. Het
is nu eenmaal noodig, want wie het leven
kent, weet, dat onze jonge menschen schier
eiken dag in aanraking komen met andieren,
die propaganda trachten te maken voor het
socialisme. Het is mij in dezen korten tijd
reeds gebleken, dat zij, die vadzig van aard
alleen toegeven aan gemakzucht, geen weer
stand kunnen bieden aan hen, die met warme
overtuiging opkomen voor allerlei anti-chris-
teliike beginselen. Zij worden niet voor een
andere levensbeschouwing gewonnen daar
toe rijn zij te traag miaar zij geven toe,
rij hebben geen wapenen, zij drijven als een
stoppel op de wateren. Wel zegt: deze tot
gene is het waar, dat die man ook al rood
is en het antwoord luidt ja, is er daar
althans in de buurt gezien. Het kan best
zijn, dat hij over eenige dagen weer onzen
kring nadert, maar ge moet het niet te
hoog aanslaan, want straks is hij! weer in
een andere richting gedreven.
Daarom is het noodig, dat aan alle jonge
mienschen ruimschoots de gelegenheid ge
gund wordt om zich toe te rusten. Ér zijn
er overal, die gaarne iets verder willen ko
men en die lust hebben tot onderzoek. Wij
moeten zorgen, dat zij den weg leeren ken
nen, waarlangs zij moeten gaan in onze on
rustige en in imenig opzicht verwarde maat
schappij. Voorlichting, uitnemende voorlich
ting is er gegeven en neergelegd1 in menig
voortreffelijk werk. Het spreekt van zelf,
dat zulke boeken geld kosten en nu moeten
de kassen van de vereenigingen in staat ge
steld' worden om voor de leden het noodige
aan te schaffen. Er zijn menschen, die er
over klagen, dat de jeugd geen degelijke boe
ken wil lezen en dat zij heele lichte roman
netjes als haar lectuur kiest. Dat dit kwaad
in onzen tijd voorkomt, zou ik niet graag
willen tegenspreken en wij moeten daartegen
getuigen rniet al onze kracht, maar er staat
gelukkig tegenover, dat er nog tal van jon
gelui zijn, die gaarne op de hoogte willen
komen met wat er in onzen tijd omgaat en
die er moeite en kosten voorover hebben om
het doel te bereiken. Hen mOeten we steu
nen, door allereerst te verstaan, welke oor
zaken tegenwoordig aan het werk zijn, waar
van we de verschijnselen eiken dag kunnen
aanschouwen en tevens moeten we inzien,
(wat ons opkomend geslacht noojdiig1 heeft
olml straks hun plaats met deze te kunnen in
nemen Als we ouder wonden, dan is het
leven voor ons een school geweest en indien
We winst verkregen hebben, dan zien we
de waarheid van het woord, dat in het ver
leden het heden ligt en in 't tegenwoordige
wat er komen zal, maar dan is het ook de
dure roeping om mee te werken, dat onze
jongeren straks weibeslagen op het ijs koimien.
De vereenigingen moeten hun vergaderen
aantrekkelijk en vruchtbaar maken, opdat de
lust tot nauwkeurig onderzoek aanwakkere
en de ijver om in zich op te nemen, wat
later te pas kan komen aangevuurd worde.
Wie in den herfst oogsten wil, zorge, dat
de akker in tdie lente bezaaid worde.
BOUMA.
Bijbel sc he Geïll. Kalen
der naar Rembrandt. Uitg.
Weenenk en Snel, 's-Gravenhage.
Dit is een pracht van een Week-Kalender.
Elke van de 52 bladen biedt een b eeld door
Rembrandt geteekend en betrekking hebbend
op een Bijbelsch onderwerp.
In kleine letters staat er een onderschrift
bij dat de geschiedenis in 't kort vertelt,
maar waarin ook met enkele woorden op
de treffende gedeelten der teekening wordt
gewezen.
Ds. Dcddens heeft aan die onderschriften
medegewerkt en we geven hem de eer dat
ze heel onderhoudend zijn.
Deze kalender is op twee wijze nuttig.
Men wordt er door onderwezen in de Bijb.
historie, en m:en krijgt er van bijzondere
schoonheid te genieten. Verschillende afbeel
dingen in dezen kalender grepen ons aan
door haar ontroerende weergave van een
Ibi jib e 1 sc he gebeu rten i s
We bevelen deze kostelijke uitgave van
de Fa. Weenenk en Snel ten zeerste aan. Het
is ook heel goed gezien omi een portefeuille
verkrijgbaar te stellen voor het bewaren van
de 52 afbeeldingen, want wel niemand
werpt zoo iets schoons in zijn papiermand.
v. D.
Maranath a-K alender 192 8.
Uitgave J. H. Kok, Kampen.
Het schild van dezen kalender kondigden
we reeds aan. We kunnen het nu den ge-
heelen kalender doen. En die aankondiging
kan dan een aanbeveling zijn. „Maranatha" is
de boodschap, die ook nu, en zeker wel nu,
bij den voortdfuur moet uitgaan. Aan het
doen hooren van d'ie boodschap wil deze ka
lender zich dienstbaar maken en Ds. Knap
heeft de gave hier het Woord Gods te doen
spreken.
De d o c h t e r van jdi e n A1-
fy e n g i d s, een verhaal uit Zwitser
and door Johannes uitgave J. H.
Kok, Kampen.
Dit verhaal van 144 bladzijden is de z.g.n.
premie bij den Maranatha-Kalendier. Natuur
lijk is het ook los daarvan verkrijgbaar. Het
is een heel eenvoudig verhaal, dat tot hoofd
persoon heeft de dochter van een Alpengids,
die een jongen Engelschen toerist, door naar
leven doet zien de heerlijkheid van een le
vend geloof in den Heere Jezus Christus en
zoo het middel wordt tot zijn bekeering. De
„samenloopen van omstandigheden" in dit
verhaal zijn we zeggen niet „gezocht"
•miaar eerder wat al te gemakkelijk gevon
den. De taal miunt niet uit door gloed van
frischheid. Maar het is een goed boek, dat
fwe olm zijn strekking en om de warmte, waar
mee het het Evangelie der genade aanprijst,
met genoegen lazen.
Honderd vertellingen voor
't jonge volkje, verzameld door
J. Schouten, met gekleurde platen, uit
gave J. H. Kok, Kampen.
Wie het jonge volkje een dienst wil be
wijzen mloet aan 't vertellen gaan. Het moet
al een heel woelig kind zijn, dat onder het
vertellen niet stil wordt. De jeugd; kan nu
ook al heel gauw lezen en een boek miet
vertellingen bewijst hun dan eveneens een
goeden dienst. Dit boek zal hun welkom zijn.
Het bevat alleen korte vertellingen. Ook dat
heeft wat voor. Niet ten onrechte zegt de
verzamelaar, dat een lang verhaal voor jon
gens en meisjes óók een bezwaar heeft, om
dat ze niet rusten voor het „uit" is, en ze
dan wel eens al te lang lezen, wat vermoei
ing des vleesches is en ook wel een onge
zonden leeshonger opwekt. Daar is in deze
vertellingen groote verscheidenheid. En de
gekleurde platen zijn prachtig.
Zondagsschool - uitgaven
van N. V. H. ten Brink's Uitgevers-
Mij, Arnhem.
We kondigen hier aan de titels van enkele
Zonidagsschoolboekjes van bovengenoemde
firmia.
A s s c h e p o e s door W. BlombergZee
man, 82 bladzijden.
Gelukkige men schen; door J. B
99 bladrijden.
De verlaten tooien drie verhalen
door H. Gordeau, 62 bladzijden.
A d r i a a n door A. L. Gerritsen, 49 bladz.
Het brandende K e r s t b o o mi p j e
door W. BlombergZeeman, 44 bladzijden.
De weerwolf, naar het Engelsch door
Catharina Bronsveld, 21 bladzijden.
Al deze boekjes zijn keurig geïllustreerd1
door Jeane Faure.
Zij geeft inderdaad treffende teekeningen.
Eindelijk nog
Zonneglans in schaduwland, ver
tellingen van de Zending in Nederl. Gost
Indië door P. de Zeeuw J.Gz.
Een brecdc en beredeneerde bespreking van
al deze boekjes kunnen we hier niet geven.
Daarvoor verwijzen we naar Jachins-boekbe-
loprdeeling. We kunnen er alleen in 't al
gemeen van zeggen, dat hier veel goeds ge
boden wordt.
De Waldenze n, hun oor
sprong en geschiedenis door Ernesto
Coimba, uitgave van J. H. Kok, Kam
pen.
De geschiedenis van de Waldenzen is al
een heel belangwekkende geschiedenis en
heeft bij ons volk ook altijd veel belangstel
ling gevonden. Ernesto Comba, een professor
aan de Waldenzen Theol. Faculteit te Rolmie
schreef nu een boek over hun oorsprong en
geschiedenis, dat uit het Italiaansch werd
vertaald door W. F. E. Smelik. We kunnen
dus vertrouwen, dat we hier juist worden in
gelicht. Vooral interessant zijti de laatste
hoofdstukken, waarin gehandeld wordt over
de laatste eeuw. Aangaande hun tegenwoor
dig streven wordt daar gezegd dat zij1, zoo
veel in hun vermogen is, aansturen op het
geestelijk ontwaken van het Italiaansche volk
en op zijn zedelijke opvoeding, door middel
van de verspreiding der evangelieboodschap.
En in welken geest zij dit willen, zegt de
professor in dezen zin „Hun propaganda wil
niets te miaken hebben met proselietenmakerij
en stelt zich niet tevreden miet het doen van
buiten leeren van een arm zalige confes-
s i e. Neen, het is de edele worsteling van
ideeën en principes, die leidt tot het nastre
ven van hooge idealen". We onderstreepten
een paar woorden.
Als deze professor gesproken had van een
„armzalig van buiten leeren van
een confessie", zou men hem kunnen bijval-
eln, maar liet spreken van een armzalige
confessie doet onaangenaam1 aan. Trou-
wens misten wc in dit boek den heiligen gloed
van overtuiging, waardoor de Waldenzen in
vroeger ecuwen uitblonken.
Als gij in uw huis zit, door
Dr. A. Kuyper. Meditatiën voor het
huislijk samenleven. Derde druk. Uit
gave J. H. Kok, Rampen.
Een bock als het bovenstaande aan te be
velen, is overbodig. Men kan er alleen zijln
groote blijdschap over uitspreken, dat deze
derde druk noodig werd. En men zou daar
aan een klacht kunnen toevoegen, dat aeze
derde druk niet reeds veel eerder noodig
bleek. Dr. Kuyper spreekt een woord ook
voor dezen tij'd. Voor dezen tijd, niet minder,
maar nog veel meer dan voor den tijd, waarin
hij in zijn kracht was. De veLe gevaren, waar
tegen hij waarschuwde komen nu pas duide
lijk aan den dag. En een bedenkelijk teeken
des tijds is juist, dat sommige „jongeren" in
eigen wijsheid meenen hem eens te moeten
corrigeeren. Deze meditaties bevatten een
schat van leering voor het huiselijk samen
leven. Ze leenen er zich uitnemend voor om
in het gezin te worden voorgelezen. Het
gezin, waarin dat geschiedt kan er een groote
zegen uit ontvangen.
In de worsteling van de
wereld (Batak-Zending) door Wil
helm Schreiner, uitgave van J. H.
Kok te Kamipen.
Na de uitvoerige bespreking, die Ds. Bouma
aan dit boek wijdde in de Kerkbode van 21
October j.l. kunnen we miet een kort woord
volstaan. Dit boek geeft een beschrijving van
het werken van den Duitschen Zendeling Lud-
wig Ingmer Nommensen, den grooten eenvou-
digen man, door wiens arbeid de Batakker
gewonnen werd voor Christus. Men leest
daarin van de onbeschrijfelijke ellende, waarin
het heidenleven daar verzonken was, van de
bergen van bezwaren, waarvoor deze dienaar
van Christus zich geplaatst zag, maar ook
van rijn geloof, waardoor hij tot die bergen
zeide wordt opgenomen en in de zee ge
worpen. Hier was het bouwen aan het Huis
des Heeren, ofschoon alles scheen te zeggen,
dat het daarvoor niet de tijd was.
Laat dit boek lezen wie nog niet veel
voor de Zending voelt en doet en hij moet
dan wel moedwillig rijn hart gesloten willen
houden of anders gaat voor dit werk zijn
hart en rijn beurs open. HEIJ.
