r
Godsdienstoefeningen
in de Gereformeerde Kerken In Zeeland
op ZOKDAG 23 SEPTEMBER 1923.
ADYTRTKNTIÉN;
ZENDING.
Magelang, 27 Juli '23.
Amice,
Eindelijk dan toch heb ik eens een oogen
blikje om u te schrijven over den Zendingsarbeid
alhier. Deze vrije oogenblikjes zijn heel schaarsch
en 't .spijt me meer dan ik'di;zeggen kan, dat
ik zoo weinig gelegenheid vind om van den
arbeid te verhalen. Juist omdat er zooveelj,te
verhalen valt en de Heere zooveel zegen op
den arbeid schenkt. De Heere geeft zegen in
Tempel, in Magelang, in Blondo, in-Setjang,
op welke plaatsen ikA bij den laatsten rondgang
langs de gemeenten'aan 46 Javanen den II.
Doop mocht toedienen ;&eiuonderrdegenen, die
gedoopt$werden waren er zoovelen, die konden
verhalen van strijd, van tegenwerking in hun
omgeving zelfs van eigen familie, van mishan
deling, van verstooting. Inderdaad het was voor
velen reeds aan den aanvang van den weg
duidelijk geworden, dat ze zouden ingaan door
veel verdrukking. Er zijn gevallen van mis
handeling voorgekomen, waar onze geheele
Europeesche gemeente vol van was en ons allen
daarom zoo pijnlijk aandeed, omdat we er zoo
machteloos tegenover stonden en er waren ook
brieven van de betrokken personen, die ons
vroegen om'ons maar niet in te laten met deze
mishandelingen, daar we, indien we 't zouden
wagen in het huis van dien Javaan te komen,
waar zoo'n geval van mishandeling had plaats
gehad, niet zeker zouden zijn van ons leven.
Nu zou echter bemoeienis onzerzijds met
zoo'n geval zeker niet het goede uitwerken de
Javanen zouden er door geprikkeld worden en
we zouden zooveel verzet wakker roepen, dat
het beter is om er ons niet mee te bemoeien.
De Heere geeft zegen ook onder de Chi-
neezen, waaronder sedert eenige maanden een
Chineesche goeroe werkteen 15-tal begeerden
hun geloof te belijden en het teeken des Doops
te ontvangen.
De Heere geeft zegen ook aan onze scholen
vele leerlingen der hoogste klassen onzer IIol-
landsch-Inlandsche scholen begeerden cate
chetisch onderwijs en ik was verplicht om een
viertal catechisaties in te stellen om aan den
wensch van al die leerlingen te voldoen. Niet
minder dan 80 leerlingen en oud-leerlingen dezer
scholen ontvangen nu catechetisch onderwijs
en al zullen er van deze 80 wel afvallen, toch
biedt deze arbeid goede hope en verhoogt ze
de opgewektheid waarmede onze onderwijzers
en ik den arbeid alhier verrichten. Zoo'n hoop
volle arbeid brengt spanning in onze kring en
telkens hebben we 't er hier onder elkaar over,
dat het zoo wonderlijk is, nu vele leerlingen
catechetisch onderwijs begeeren. We hadden
dit niet durven verwachten.
We hebben ten opzichte van onze scholen
langen tijd in hoop geleefd, dat het onderwijs
geestelijke vruchten zou dragen, maar we
schenen in die hoop wat teleurgesteld te zullen
worden. Wat de resultaten van het onderwijs
betreft, die waren schitterend, ieder jaar weer
leverden onze scholen heel wat leerlingen voor
inrichtingen van middelbaar onderwijs hunne
examens waren mooien onze scholen werden
met het oog op deze resultaten door al meer
leerlingen gezocht. We kwamen plaatsen te
kort en moesten al leerlingen afwijzen. Zoo
bereikten we reeds het getal van 1000 leerlingen
op onze scholen. Onze scholen bloeiden. En
toch er was iets, wat niet bevredigde; wat
teleurstelde, geestelijke vrucht werd maar heel
weinig gevonden en al de jaren, dat onze
scholen bestaan waren er hoogstens een vijftal
in wie het christelijk onderwijs zichtbare
vruchten droeg voor Gods Koninkrijk. Dat wil
niet zeggen, dat er geen meerdere vruchten
zijn, zeer zeker wel, de kinderen dier scholen
vertellen ook thuis, wat ze op de school hoorden
vertellen. Door de scholen is het Evangelie in
zeer breeden kring bekend gesteld, er zijn er
in Magelang maar weinigen, die mede door de
school geheel onkundig zouden zijn van den
Christelijken Godsdienst. En ook die beteekenis
der school willen we niet onderschatten. Maar
toch waren er zoo weinigen, in wie het zaad des
Woords opschoot; men vond de Bijbelsche
Geschiedenis mooi, men hoorde daar graag
naar, doch zooals kinderen ook graag hooren
naar andere verhalen. Men leerde hetgeen van
de ouders overgeleverd was als ijdel en zinledig
kennen, maar verder kwam het niet, men kwam
niet over het doode punt heen en een door
brekende begeerte om meer te hooren van den
weg der zaligheid ze was zoo schaarsch.
Daar is nu, we kunnen zeggen, vrij plotseling
verandering in gekomen en middellijkerwijze is
dit te danken aan de meer positieve actie die
van onze Chr. Onderwijzers uitgaat. Langen
tijd leefde wel de gedachte, dat men o zoo vooj-
zichtig moest zijn in den omgang met de leer
lingen, het gevaar bestond, dat als er aan de
leerlingen eens gevraagd werd om tot een keuze
te komen, zoo'n gesprek de leerlingen zou
afschrikken. Maar den laatsten tijd voelden
onze onderwijzers het pijnlijke, dat hun arbeiden
zoo weinig vruchtdragend was voor Gods
Koninkrijk ze waren uitgekomen om de Zending
in den breeden zin van 't woord, te dienen en
nu bleek, dat hun arbeid zoo heel weinig ver
schilde van hun arbeid aan de scholen in
Holland. Was men tot hiertoe niet te voor
zichtig geweest. En deze overwegingen leiden
tot krachtiger optreden. Aan de oud-leerüngen,
die zich nu op andere plaatsen bevinden, wordt
iedere maand een brief gericht door de onder
wijzers, waarin ook over hun geestelijke be
langen wordt gehandeld. Als er leerlingen de
school gaan verlaten worden ze bewogen om
in de nieuwe plaats hunner woning contact te
zoeken met den daarwonenden zendeling of een
Christelijk onderwijzerer wordt gecorrespon
deerd met den Zendeling daar ter plaatse om
deze oud-leerlingen bij zich uit te noodigen en
indien gewenscht, ze verder onderwijs te geven.
Zoo ontstond er in Semarang reeds een club
van oud-leerlingen onzer Holl. Chin, school,
waar geregeld Gods Woord wordt onderzocht.
Terwijl de laatste poging om de leerlingen uit
de 6e en 7e klas van de Holl. Chin. School
en de oud-leerlingen der school, die nu op de
Mulo van Magelang gaan, te bewegen tot het
bezoeken der catechisatie uitnemend slaagde.
Tegenstand zal nu wel niet uitblijven in een
der Europeesche bladen, die op Java verschijnen,
was reeds een bericht over dezen arbeid opge
nomen, blijkbaar met de bedoeling om stemming
te maken tegen deze actie.
We hebben dan ook wel zeer behoefte aan
uwe voorbede, opdat door den zegen Gods deze
opwakende begeerte naar meer onderwijs,
bestendig moge zijn en alle tegenstand onscha
delijk moge worden gemaakt.
Met hartelijke groeten
t.t.
A. Merkelijn.
KERKNIEUWS
DRIETAL TE
Opeinde-NijengaJ. II. Beumee te Sleeuwijk.
A. J. de Boer te Garrelsweer.
I. K. Wessels te Veere.
BEROEPEN TE
Lioessens IT. Veldkamp te Anna-Jacobapolder.
Tweede Exloërinond: H.v.d.Elskamp te Kampen.
Scharnegoutum (2e maal)C. M. Huizinga te
[Hoogersmilde.
AmerongenM. M. Horjus te H. I. Ambacht.
Emmercompascuum en Koog-Zaandijk H. v. d.
[Elskamp cand. te Kampen.
Oosterzee en te Jutrijp-HommertsS. Wesbonk
[cand. te Winsum.
Dordrecht (2emaal): M.Gravendijk te Hoogeveen
Oudega(W.): A. Boumate St. Jacobi-Parochie.
Opeinde-NijegaA. J. de Boer te Garrelsweer.
AANGENOMEN NAAR:
Stad aan 't Haringvliet: B. W. de Graaff te
[Rilland-Bath.
Schildwolde gem. SlochterenK. v. d. Veen te
[Vreeswijk.
BEDANKT VOOR
NaardenJ. TL Beumee, te Sleeuwijk.
Heerenveen: H. Mummelen, te Bedum.
Middelburg: J. C. Rullmann, te Utrecht.
WestergeestC. J. Bos, te Zuidwolde (Gr.)
WanswerdH. Popma, te Voorthuizen.
Grijpskerke (Z.)II. v. d. Zanden, te Wapenveld.
Officiëele Berichten.
CLASSE AXEL.
Ingevolge art. 8 van de Huishoudelijke Rege
ling brengt de roepende Kerk van Axel ter
kennis, dat de Classicale Vergadering D. V.
zal gehouden worden op Donderdag 18 Oct.
in de Geref. kerk te Ter Neuzen.
Punten voor het Agendum worden bij den
laatsten ondergeteekende ingewacht vóór of
op 1 Oct. e. k.
Met heilbede en broedergroete,
Namens de Raad der roepende Kerk,
ti. Smies, Voorzitter.
F. v. Langevelde, Scriba.
Axel, 17 Sept. 1923.
Anna Jacoba Polder19 Sept. 1923. Ver
leden Zondag deelde onze geachte leeraar ds.
Veldkamp de Gemeente mede dat hij een
roeping van de Ger. kerk te Lioessens heeft
ontvangen.
De wensch en bede van Kerkeraad en Ge
meente is dat de Koning der kerk Z.Eerw.
vrijmoedigheid geve voor deze roeping te
kunnen bedanken.
Namens den Kerkeraad,
A. v. Strien, Scriba.
Aan de Kerken in de Classis
Middelburg.
Donderdag 27 September a. s. om 11 uur
hoopt ondergeteekende in de Consistorie der
Noorderkerk zitting te houden, teneinde de
Emer. gelden te innen en uit te betalen.
Arnemuiden f 71,32%; Domburg f 21,40;
Gapinge f 28,53Grijpskerke f 85,59Koude-
kerke f 85,59St. Laurens f 42,79 Melis-
kerke f 78,46Middelburg f 378,03Oostkapelle
f 64.20; Serooskerke f 128,39; O.- en W. Sou
burg f 99,87; Veere f 71,32% Vlissingen
f 206,89; Vrouwepolder f42,79 Westkapelle
f 21,40. Voor de Classis,
C. P. Pouwer,
Lange Singelstr. 178.
CLASSIS ZIERIKZEE.
Deze zal niet gehouden worden op 26 Sept.
doch is door omstandigheden verdaagd op
Woensdag 3 October.
Namens de roepende Kerk,
C. J. Wielenga, Praesses.
D. Mulder, Scriba.
Verantwoording uan Liefdegauen.
Vrije Universiteit. Tot nu toe kwamen de
onderstaande bedragen in van de kerken van
Zeeland voor het totaalbedrag, dat de Vereeni-
ging voor H. Onderwijs werd aangeboden, toen
zij hare jaarvergadering hield in Middelburg.
Kerken, die tot nu toe achterwege bleven,
hebben nog gaarne gelegenheid om in den vorm
van nagift het totaabedrag te verhoogen.
Tevens voldoen wij nog gaarne aan de op
dracht der Regelings-commissie, om hartelijk
dank te zeggen aan de verschillende Families,
die zoo goed waren een of meer vrienden of
vriendinnen van de V. U. gastvrijheid te ver-
leenen.
Aagtekerke f 17,54®; Annajac. polder f 22,70;
Bruinisse f 20,41 Colijnsplaat f 11,60; Domburg
f 14,17; Grijpskerke f 37,235; 's-Gravenpolder
f9,09; Gapinge f 11,47 Geersdijk f7,50; Goes
f 61,55; Hoek f 10,60; Heinkenszand f 10,—
Kamperland f 20,07 Koudekerke f 26,24Krui-
ningen f 18,785; St. Laurens f 12,68; Middelburg
f 136,666; Meliskerke f22,23; Neuzen f68,27
Oostburg f 18,37®Oostkapelle f 17,62BRilland-
Bath f 15,74; Serooskerke f39,45; Schoondijke
f 11,99; Scharendijke f23,—; Souburg f 22,795
Veere f 13,66s; Vrouwenpolder f8,565; Vlissin
gen f 103,58; Westkapelle f4,14; Wissenkerke
f3,—; Wolphaartsdijk f 15,50Zierikzee f31,48;
Zaamslag f 59,80; Zonnemaire f 9,58; Totaal
f 937,09®.
Namens de Regelings-commissie voornoemd,
J. ti. Telkamp (Voorz.)
S. Brandsma (Secr.)
Adres: S. Brandsma, postgiro 46544 Mid
delburg.
Classis ZIERIKZEE.
Bijdragen voor Art. 13 K. O.
Bruinisse f 54,90; Brouwershaven f61,—
Colijnsplaat f 73,23; Geersdijk f 30,50; Haam
stede f 48,80 Kamperland f 97,60Nieuwerkerk
f 48,80Oosterland f 12,20Scharendijke f 54,90;
Wissekerke f 24,40; Zierikzee f73,20; Zonne
maire f 30,50. C. J. Wielenga,
Dep. Art. 13 K.O.
ZENDING.
Vlissingen. In hartelijken dank ontvangen
van Johan Lichteringen een zilverbon van een
gulden en van Jo "Brasser eenhonderd halve
centen.
Namens de Zendingscommissie,
W. Karreman, penningmeester.
Met vriendelijken dank ontvangen van
Krijn en Mientje van Keulen te Bergen op Zoom
een pakje zilverpapier en een doos zilverpapier
en capsules Wan de'.kinderen der Chr. School te
Serooskerke. Mej. c. Littooij,
Molstr. M'burg.
Meliskerke. De collecte voor den nood in de
Saksische Predikantsgezinnen heeft opgebracht
f 63,62.
K. Polderman, Boekhouder.
Temeuzen. Ontvangen voor de Theol. Fac.
der V. U. de navolgende collecten, van Schoon
dijke f 29,56; Hoek f 14,57; Oostburg f 26,06.
M. Riemens.
Middelburg. Ontvangen voor het Rusthuis
2 manden Bloemkool. J. Belksma.
Gevonden in de Collecte van N. N. f 20,—,
als f 10,— voor de Diaconie en f 10,— voor
de Kerk. Waarvoor vriendelijk dankzeggen
Diakenen der Geref. Kerk
te Middelburg.
Ontvangen collecten van de Geref. Kerken
in de classis Middelburg voor de Zending onder
de Joden: Arnemuiden f 14,83®; Domburg
f 13,35; Gapinge f 8,06; Grijpskerke f 26,2ó®;
Koudekerke f 17,74; St. Laurens f 9.75®; Me
liskerke f 17,06; Middelburg f 139,18®; Oost
kapelle f 14,84Serooskerke f 30,025Souburg
(O. en W.) f 24.52; Veere f 15,16; Vlissingen
f 70,88; Vrouwepolder f 17,45®; Westkapelle
f 5,08.
De correspondent voor de classic, collecten.
S. den Hartigh.
Middelburg, 21 Sept. 1923.
Vereenig ingsleuen.
Zondagavond 23 Sept. te 7 uur hoopt de
G. J. Ver. Pred. 12 la te Koudekerke een
propagandavergadering te houden in het Ver.
gebouw.
Geloofsbelijdenis Art. 7 door G. Nieuwenhuize,
A.-R. program Art. 21 door Jan Francke.
Geref. Knapenvergadering „Samuel."
Agenda
Bijbel, gesch.: „Hiskia's ziekte" door L. de
Rijke.
Vad. Gesch.„Staatsbestuur en Armoede"
door J. v. d. Kuip.
Geref. Jongel. Vereen. Middelburg.
Afd. „Herman Faukeel".
Lukas 4 16-30: P. Boon.
Vrij OnderwerpG. de Wolff.
Afd. „Dr. Lützen Wagenaar."
Gen. 4-6, Jbl. 26: C. Tori.
Letterkunde: P. C. Hooft: C. Toebes.
Op Zaterdag 22 September hoopt de Ring
„Zeeuwsch Vlaanderen" van Jongelingsver-
eenigingen op Geref. Grondslag te Schoondijke
te vergaderen. Aanvang 1 uur.
Onderwerp: „de J. V. alspaedagogisch insti
tuut" door vr. P. Bouman te Gent.
Onderwerp„Zelfbeheersching" door vr. W.
de Feijter te Spui (Axel.)
Reserve onderwerp getiteld door te Axel.
De Ringsecr.
Meisjesver. „Meisjesroeping"
Donderdagavond 8 uur Militair Tehuis.
Agenda
Gewijde Gesch. Mattheus 3: 1—12, Lucas
3: 1—18.
Maatschappelijk onderwerp.
Classe Middelburg
MIDDELBURG.
Bediening van den H. Doop in de Hofpleinkerk.
Cath. Zondag 10.
Collecte voor de verstrooide Geref. in Indië.
Gastliuiskerk 9.80 uur ds. Beets
van Grand-Rapids.
6 uur ds. G. de Jager
Hofpleinkerk 2 uur ds. L. Bouma
Noorderkerk 9.30 uur ds. G. de Jager
van Doornspjjk.
Bevestiging van Ouderlingen.
6 uur ds. Beets
Vlissingen - 9.30 uur
5.30 uur
Arnemuiden 9.30 en 2 uur
Domburg 9.30 en 2 uur
Gapinge 9.30 en 2 uur
Grijpskerke 9 en 2 uur
Koudekerke 9 en 2 uur
St. Laurens 9.30 en 2 uur
Meliskerke 9 en 2 uur
Oostkapelle 9 en 2 uur
Serooskerke 9.30 en 2 uur
Souburg 9.30 en 2 uur
Veere 9.30 en 2 uur
Vrouwenpolder 9.30 uur
2 uur
Westkapelle 9.30 en 2 uur
ds. A. C. Hey
ds. A. C. Heij.
ds. J. Runia
Lezen eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
Cand. C. Wr. Keur
van Driebergen.
ds. A. C. Heij
Lezen eener Leerr.
ds. P. van Hoven
Lezen eener Leerr.
ds. W. Faber
Lezen eener Leerr.
ds. 1. K. Wessels
ds. L. Bouma
Lezen eener Leerr.
ds. F. J. v. d. Ende
van Kamperland.
Class'e Zierikzee
Brouwershaven 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Bruinisse 10 en 3 uur Cand. Polman
van Haren.
Colijnsplaat 9.30 en 5.30 uur Lez. eener Leerr.
Geersdijk 9.30, 2 en 6 uur Lez. eener Leerr.
Haamstede 10.30 en 3 uur ds. W. Goedhujjs
Kamperland 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Nieuwerkerk 9.30, 2 en 6 uur ds. P. J. Baay
van Veere.
Oosterland 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Scharendijke 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Wissekerke 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Zierikzee 10 en 6 uur ds. C. J.Wielenga
Zonnemaire 9.30 en 2 uur ds." Z. Hoek
Classe Tholen
Anna Jacoba Polder 9.30 en 2 u. Lez.eener Leerr.
Bergen op Zoom 9.30 en 5 u. ds. A. TI. v. d. Kooi
Krabbendjjke 10 en 3 uur ds. P. H. de Jonge
Poortvliet 9.30, 2 en 6 uur Lezen eener Leerr.
Rilland-Bath 9.30 en 2 uur ds. B. W. de Graaff
Tholen 9 en 2.30 uur ds. H. Veldkamp
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 uur ds. C. Staal
6 uur Lezen eener Leerr.
Classe Goes
Baarland 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Driewegen 10.30 en 3 uur Lezen eener Leerr.
Kapelle-Biezelinge 10.30 en 3 u ds. A. Scheele
Borssele 10 en 3 uur ds. H. Brouwer
Goes 9.30 en 6 uur Geen opgaaf ontv.
's-Gravenpolder 10.30 en 3 u Lez. eener Leerr.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur ds. R.J.v.d.Veen
Ierseke 9.30 en 2 uur ds. B. Meijer
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Kruiningen 9.30 en 2 uur Lezen eener' Leerr.
Nieuwdorp 10 uur ds. G. Doekes
2.30 uur Lezen eener Leerr.
Wolphaartsdijk 10 en 2.30 u ds. A.P. Lanting
Classe Axel
Axel 10 en 3 uur
Hoek 9.30 en 2.30 uur
Oostburg 10 uur
6 uur
ds. F. A. den Boeft
van Kruiningen.
Lezen eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
ds. Goris
van Apeldoorn.
Oostburg (dienst Aardenburg,)
10 en 3 uur Lezen eener Leerr.
Schoondijke 10 en 3 uur ds. Goris
van Apeldoorn.
Voorber. H. Av.
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur ds. S. Groeneveld
Zaamslag 9 en 2 uur ds. P. van Dijk
Getrouwd:
S. WESTERTERP
EN
A. ROMIJN
die, mede namens hunne familie, harte
lijk dank zeggen voor de vele blijken van
belangstelling by deze gelegenheid on
dervonden.
Middelburg, 12 Sept. 1923.
Segeerssingel V 59.
Zoo de Heere wil hopen onze
geliefde Ouders
JAN VAN DER WAL
en
GRIETJE SCHORSY
Woensdag 26 September a. s.
hunne 30-jarige Echt ver eetiiging
te gedenken.
Hunne dankbare Kinderen,
Behuwd-, en Kleinkinderen.
A 5 Westkapelle, Sept. 1923.