Godsdienstoefeningen
la da Gereformeerds Kerken ln Zeeland
op ZOHDAG 8 JDLI 1928.
ADVERTKNTIËN.li
Verantwoording uan Liefdegauen.
BOEKAANKONDIGING.
Vereenigingsleuen.
Classe Middelburg
Classe Zierikzee
Classe Tholen
Classe Goes
Classe Axel
KORTE NOTULEN der Classis Middelburg
op 3 Juli 1923.
Art. 1. Opening door de kerk van Domburg.
Gezongen wordt Ps. 119:3. Gelezen 1 Cor. 13.
Art. 2. Met uitzondering van Souburg zijn
alle kerken wettig vertegenwoordigd.
Souburg wordt toegelaten en als wettig ver
tegenwoordigd beschouwd.
Art. 3. 't Moderamen constitueert zich als
volgt: ds. Runia, praeses; ds. Wessels, asses
sor; ds. Heij, 1ste scriba; ds. Faber,2escriba.
Art. 4. De praeses spreekt een woord van
hartelijke deelneming in zake de ziekte van ds.
P. v. Hoven en stelt voor dat hem dit monde
ling zal worden overgebracht.
Art. 5. Ds. v. d. Vliet, 1ste scriba der vorige
Classis, leest de notulen, die na kleine opmer
king en wijziging worden goedgekeurd.
Art. 6. InstructiesVacature-diensten Oct.—
Dec. worden geregeld en zullen nader gepu
bliceerd worden. Souburg vraagt geen vacature
beurten.
Art. 7. Ingekomen stukken Een meedeeling
der classis Heerenveen wordt voor kennisgeving
aangenomen.
Art. 8. RapportenDe afgevaardigde der
Partic. Syn. br. Melis van Souburg, geeft kort
verslag der laatste Provinc. Synode. In verband
hiermede dringt ds. Bouma er bij de classis op
aan de collecte naar art. 19 D. K. O. (hulpbeh.
studenten) ook dit jaar te houden.
Art. 9. In behandeling wordt genomen „het
Rapportenboek". Vier commissies, door de vo
rige classis benoemd, brengen adviezen uit.
Ds. Wessels, rapporteur, doet dit over:
le. 't Echtscheidings-rapport. Geadviseerd
wordt door de commissie
a) nader in studie te nemen de vraag wan
neer echtscheiding geoorloofd is;
b) om de conclusies der Deputaten over te
nemen.
De classis gaat met beide adviezen accoord.
2e. 't Evangelisatie-rapport. De beginselen
van het rapport worden uiteengezet. Een be
paalde practische lijn-voor-uitvoering, wordt
niet aangewezen met 't oog op eigene toestanden.
De Classis stemt met beide in.
3e. Rapport over Art. 13 D. K. O. 't Voorstel
der Deputatenover te gaan tot een zooge
naamde „onderlinge verzekering" wordt gead
viseerd door de commissie en door de classis
geaccepteerd.
Een der broeders maakt de opmerking of de
predikanten zelf niet b.v. een half of één pro
cent kunnen bijdragen tot 't vormen van een
kas. Ds. Bouma gaat hierop breed in en ver
wijst dien broeder naar de bésluiten der Gener.
Syn. van 1905 en 1908.
Ds. Faber, rapporteur der 2de commissie,
doet dit over:
le. Rapport Instituut Legerpredikanten. De
conclusies der commissie worden, na eenige
wijziging aldus geformuleerd
a) Zij (de comm.) erkent dat de Overheid
mede aansprakelijk is voor de geestelijke be
langen der militairen, doch acht 't niet noodig
om zich uit te spreken over de wijze waarop
de verhouding der Overheid tot de Kerken in
dit geval moet geregeld worden; meent echter
dat een Geref. legerpredikant geen staatsamb
tenaar kan zijn, doch door een plaatselijke kerk
moet uitgezonden worden
b) de Legerpredikant diene van de zendende
kerk een zoo ruim mogelijke instructie te ont
vangen
c) de Legerpredikant is verplicht van zijn
arbeid verslag uit te brengen bij de zendende
kerk
d) de Legerpredikant ontvange zijn honora
rium van de zendende kerk
e) eventueele nieuwe voordracht van een
Legerpredikant dient te geschieden door de
zendende kerk die overleg pleegt met de depu
taten voor behartiging der belangen van mili
tairen.
Alle 5 conclusies neemt de classis aan.
2e. Rapport leerboek voor de catechisaties.
De conclusies der commissie luiden aldus
a) een nieuw leerboek is gewenscht
b) voor beide methodes, de vraagmethode
en de Chetische is wat te zeggen;
c) dwalingen uit onze dagen dienen, sober,
in 't nieuwe leerboek ingelascht te worden.
Over het eerste punt wordt lang en breed
gediscussieerd. Bij stemming hierover staken de
stemmen, én, naar 't Regl. voor de classis,
worden bij staking, de conclussies verworpen
verklaard. De beide andere punten vervallen
door het eerste punt tegelijkertijd.
De derde commissie kon door onvoorziene
omstandigheden niet vergaderen en dientenge
volge ook geen rapport uitbrengen.
Ds. v. d. Vliet, rapporteur 4e commissie,
doet dit over
le. Rapport-Liturgie. Bij de bespreking der
adviezen wordt allereerst de opmerking ge
maakt dat 't zeer wenschelijk is dat de Gen.
Syn. den groetzegen vaststelde, terwijl hiernaast
de vraag gedaan wordt of de commissie ook
overwogen heeft, om, inplaats van de wet te
laten lezen naar Exod. 20, dit te doen naar
Matth. 22: Gij zult liefhebbenden Heereuwen
God enz.
De commissie stelt in haar conclusies voor
om de volgorde der liturgie aldus te nemen
a) 3 (zingen), 1 (votum), 2 (groetzegen), 4
(wet plus een vers), 7 (gebed), 10 (voorlezing
H.S.), 11 (voorlezing tekst), 8 en 9 bijeen
(collecte en zingen), 12 (bed. des Woords enz.)
13, 14, 15.
In 1 (votum) vervalle 't woord „amen"
b) de groetzegen worde niet strikt aan de
taal der H. S. gebonden en de vrijheid blijve
om ook den Petrinischen zegegroet te bezigen
c) 5 en 6 (schuldbelijdenis en absolutie)
vervallen
d) bij 't zingen, na de wet of geloofsbelijde
nis, zoeke de liturg afwisseling in de psalm
verzen.
e) Bij 8 (collecte) vervalle „aankondiging"
en „gebed".
Punt a) wordt aangenomen, b) verworpen,
c) aangenomen.
Bij d) wordt eerst de vraag besproken of er,
na wet en geloofsbel. moet gezongen worden.
Aangenomen wordt het zingen aan te houden,
terwijl ook het tweede stuk de liturg zoeke
afwisseling en punt e) aangenomen worden.
2e Rapport-Gezangen. De commissie is niet
tot een bepaalde conclusie gekomen. Betoogd
werd dat de gezangen die aangeboden zijn, niet
bruikbaar zijn in de kerken. De classis neemt
dit oordeel over.
Art. 10. 't Voorstel van de kerk van Koude-
kerke (Zeeuwsche Kerkbode '23) over 't huwe
lijksformulier werd geducht onder de hamer
genomen. Tegen hier en daar eene wijziging
in de redactie heeft de classis geen bezwaar.
Ze kon zich echter niet vinden in de aanvul
ling die voorgesteld werd onder c, d en e bij
„de oorzaken des huwelijks" en evenmin in die
onder a bij „de plichten van man en vrouw".
Voor 't overige ging de classis grootendeels
mede.
Art. 11. Inning der collectien heeft plaats.
Art. 12. Als roepende kerk wordt Gapinge
aangewezen (14 Nov).
Art. 13. Bij de rondvraag vraagt Souburg
advies in een tuchtzaakzal eerst den consulent
hierover raadplegen. Óver de vraagwat
moet met de adviezen van de commissies in
zake de Rapporten gebeuren? wordt besloten
dat de scriba der classis daarvan kennis zal
geven aan Utrecht.
Art. 14. Ds. v. d. Vliet sluit met dankzegging.
Op last der classis,
Ds. W. Faber, 2e Scriba.
AGENDUM voor de Classicale vergade
ring op Donderdag 12 Juli a.s. in de Gere
formeerde Kerk te Schoondijke.
1. Opening (11.15 u.) door den praeses.
2. Nazien en rapport Credentialen.
3. Lezing en vaststelling der Notulen.
4. Behandeling der Ingekomen Stukken.
5. Rondvraag naar art. 4L D. K. O.
6. Rapport der verschillende Deputaten.
7. Afdoening van geldelijke zaken.
8. Benoemingen Deputaten enz. (zie 8 en 9
art. 11 H. R.)
9. Aanwijzing roepende Kerk. Vaststelling
van datum.
10. Sluiting.
Namens de roepende Kerk
van Zaamslag.
P. van Dijk, Praeses.
J. Kosten, Scriba.
P.S. De navolgende Collecten dienen te
worden verantwoord op genoemde vergadering,
en te storten en te vermelden op den lastbrief
Pinkstercoll. Theol. Sch.
KERKERAADSVERGADERING (breed,)
5 Juli 1923, Middelburg.
1. Opening, voorzitter Ds. Bouma.
2. Psalmgezang, Schriftlezing en gebed.
3. Presentieafwezig 3 ouderlingen met
kennisgeving en 7 diakenen.
4. Een drietal notulen.
5. Ingekomen stukken
a een schrijven van de Commissie v. Beheer,
waarin advies over enkele uitgavenin één
opzicht zal de Commissie onze verontschuldi
ging worden aangeboden, omdat wij haar advies
niet afwachtten.
b verzoek „Jachin" om gebed, ook voor
evangelisatie in 't algemeen, op Zondag 8 Juli
a.s.hieraan zal worden voldaan. Haar verzoek
contribuant te worden, gesteld in handen van de
commissie voor aanvragen van buiten.
c verzoek Jongelingsvereenigingen om ge
bruik van de consistorie Hofpleinkerk des
Zondagsavonds gesteld in handen van de C.
v. B. om advies.
d verzoek van een gemeentelid om de aan
dacht van de Generale Synode te vestigen op
de verplichting onzer Gereformeerde Kerken
om geestelijke en financieelen steun te verleenen
aan Hongarije. Deze zaak wordt gesteld in
handen van een commissie wier rapport 19 Juli
op een breede Kerkeraadsvergadering zal
worden behandeld; commissieleden: Ds. Tel-
kamp, S. den Hartigh en J. A. Verhorst.
6 Rapporten.
a Het gewone rapport van de Woensdag
avondcommissie.
b Rapport classis 8 Mei 1.1. door br. J. A.
Verhorst.
c Rapport classis 3 Juli 1.1. uitgesteld op
verzoek van den rapporteur.
De vraag of onze Kerkeraad invloed zal pogen
uit te oefenen op de plaatsbepaling van de
volgende Synode, wordt gesteld in handen van
het ministerie van predikanten en C. van B.
om advies.
d Het contract-concept van de Diaconie
bevattend de finantieele verhouding van enkele
bewoners van het Rusthuis tot de Diaconie
wordt goedgekeurd.
e Rapport der commissie voor aanvragen
van buitenAkkerwoude pastorie f 5,—
Hoornsterzwaag, Zondagsschool f2,50; Scher-
merhorn, kerkbouw f5,—Militaire Bond f 10,
Tynje, evangelisatie f2,50; Geref. kerk, Brussel
f 10,— commissie steun Suriname f 5,—
Maastricht kerkbouw f5,— Eesergroen evan
gelisatie f2,50; Tzummarum, kerkbouw f2,50;
Korntal, Duitschland f 5,—E>uitsche Evang.
Predikanten Ver. f 2,50; Wurzburg, Pfarrer
Koch f2,50. Enkele verzoeken worden afgewezen.
7. Over de vervulling van vacature voor
ouderling zal de volgende maal worden be
raadslaagd.
8. Ds. Telkamp verklaart zich bereid zijn
vacantie uit te stellen tot 10 September, wegens
de afwezigheid van ds. Bouma gedurende de
zitting van de Generale Synode.
9. In de twee vacatures in de commissie
tot voorbereiding van het beroepingswerk
worden door stemming gekozen de diakenen
v. Driel en de Jonge.
10. De aandacht van ouderlingen en diakenen
wordt gevestigd op de nieuwe sectie- en wijk-
verdeeling in het e. v. nummer van de Z.
Kerkbode.
11. Dankgebed.
12. Sluiting. De Kerkeraad.
Temeuzen. Ontvangen uit de classis Axel
de collecten voor de Theol. School te Kampen
Schoondijke f 28,20; Axel f 106,38; Oostburg
f 20,95; Temeuzen 89,71 2 giften van f 1,—
van de kerk Temeuzen. M. Riemens.
ZENDING.
Middelburg. In dank ontvangen doortusschen-
komst van br. S. f 2,60uit het busje van de
wed. M. f 1,10; van mej. Bouma van de kin
deren van de Zondagsschool f 95,31 catechi
satiebus Gasthuiskerk f 11,75 en uit het busje van
de fam. van D. f 13,046.
Namens de Commissie,
L. A. Tange, Penningmeester.
Met hartelijken dank ontvangen voor de
jaarverg. van „Jachin" van mevr. H. te K. f 1.—
en van P. en J. f2.— A. Bouma.
St. Laurens. Met vriendelijken dank ont
vangen voor de Zending van Johanna Wattel,
Brigdamme, 100 halve centen.
Namens de Zendingscommissie,
D. Willemse, penningm.
Izaak Da Costa's bezwaren tegen den
geest der eeuw, na honderd jaren op
nieuw uitgegeven door J. C. Rullmann,
uitgave van W. Kirchner, Amsterdam.
Schier wij allen hebben gehoord van 't boekje,
dat in 't begin der 19de eeuw een storm van
verontwaardiging opgewekt heeft in ons vader
land. Het heeft da Costa's naam bekend ge
maakt bij vriend en vijand. Fiolen van toorn
zijn over zijn hoofd uitgegoten, maar het heeft
ook de calvinisten in ons land doen ontwaken
en de oogen geopend voor den geest der eeuw,
welke toen bijna in alle kringen van ons volk
heerschte en zoo verderfelijken invloed uit
oefende. Wie het thans leest zonder zich reken
schap te geven van den toestand, waarin ons
volk destijds verkeerde, kan niet begrijpen, hoe
het te verklaren is, dat het zulk een indruk
heeft gemaakt. Maar wie acht geeft op het
algemeene streven van dien tijd kan er inkomen,
dat men in da Costa gezien heeft den rustver
stoorder dier dagen en als hij overtuigd is,
dat de koning en ons volk op een heilloozen
weg wandelde, hij zal den naam van den
schrijver in dankbare gedachtenis bewaren en
erkentelijk zijn, dat God zulke onvervaarde
schrijvers voor het evangelie van Jezus Christus
verwekt heeft. En bij het lezen van dit geschrift
zal hij erkennen, welke groote dingen de Heere
sedert dien tijd in ons klein land gedaan heeft.
Het zaad toen gestrooid heeft rijke vrucht ge
dragen.
We begroeten het met blijdschap, dat ds.
Rullmann het opnieuw op de markt heeft ge
bracht en we hopen, dat velen het met
aandacht lezen zullen. Het heeft zijn waarde
nog niet verloren, want onze strijd gaat nog
altijd tegen dien zelfden geest der eeuw, waar
tegen da Costa zich zoo manmoedig heeft
verzet. Noodig echter is 't om vóór de lezing
ernstig kennis te nemen van de voorrede, welke
ds. Rullmann er in geplaatst heeft. Hij maakt
het voor elk begrijpelijk, waarom het officieele
Nederland zoo heftig was tegen mannen als
da Costa en doet tevens helder uitkomen,
waarom we niet in alles mee kunnen gaan met
de denkbeelden van den schrijver.
In elke bibliotheek van onze vereenigingen
vinde het een plaats.
Twee-en-Dertig Stroomingen en niet
éene Bron door H. J. van den
Munnik. Uitgave van J. II. Kok, Kampen.
Zulk een titel prikkelt en doet vragen wat zal
dit toch zijn. Welnu koop en lees dit kleine
boekje en ge zult het na gelezen te hebben
zeggen. Het is duidelijke taal en ge zult tevens
wenschen, dat velen het in handen krijgen,
vooral zij, die door zoovele stroomingen geheel
in verwarring gekomen zijn en niet meer
weten, hoe zij koers zullen houden. Het is
inderdaad een treurig gezicht, dat er een groote
menigte is, bij wie er verwachtingen opgewekt
zijn, maar die vroeg of laat tot de ontdekking
komt, dat zij niet ééne bron kennen, waaruit
zij het verfrisschend water drinken kunnen.
De schrijver echter wijst ten slotte op
de ééne Bron, welke onuitputtelijk is, en waar
elk, die dorst heeft volop drinken kan.
Wie aan dwalenden een weg wil wijzen,
helpe mede om dit boekje te verspreiden.
Bouma.
Geref. Jongel. Vereen. Middelburg.
Afd. „Herman Faukeel".
Gen. 15 en 17 1—18. M. Annot.
Maatsch. onderw.„Het huwelijk", J. Baan.
Afd. „Dr. Lützen Wagenaar."
Adam en Eva. C. Sanderse.
„Het huwelijk". J. Stoel.
Vergadering van den kring van Meisjesvereen.
„Walcheren" op Donderdag 12 Juli des avonds
half acht in de Ger. Kerk te Meliskerke.
Te behandelen
„Elia" door de ver. van Meliskerke.
„Den zegen en den vloek van den arbeid"
door de ver. van Gapinge.
CORRESPONDENTIE.
Het laatste gedeelte van het Verslag Ouderl.
Conf. hopen wij volgende week op te nemen.
MIDDELBURG.
Bediening van den LI. Doop in de Gasthuiskerk.
Cath. Zondag 52.
Gasthuiskerk 9.30 uur Gesloten
2 uur ds. L. Bouma
Dinsdagavond 7.30 uur Bidstond Jachin
Voorganger ds. K. Schilder van Delft.
Hofpleinkerk 9.30 uur ds. L. Bouma
6 uur ds. Lanting
Noorderkerk 9.30 uur ds. Lanting
van Wolfaartsdyk.
6 uur ds. J. H. Telkamp
Vlissingen 9.30 en 5.30 uur ds. P. Ch. v. d. Vliet
Voorber. H. Av.
Arnemuiden 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Domburg 9.30 en 2 uur ds. A. C. Hey
Gapinge 9.30 en 2 uur ds. J. Runia
Bed. H. Av. en Dankz.
Grypskerke 9 en 2 uur Prof. dr. T. Hoekstra
ran Kampen.
7 uur Prof. Hoekstra
Zendingsrede.
Koudekerke 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
St. Laurens 9.30 uur Lezen eener Leerr.
2 uur ds. J. H. Telkamp
Meliskerke 9 uur ds. J. H. Telkamp
2 uur Lezen eener Leerr.
Oostkapelle 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
6.30 uur ds. A. C. Hey
Serooskerke 9.30 uur ds. W. Faber
2 uur Lezen eener Leerr.
Souburg 9.30 en 2 uur ds. J. Bakker
van G1 an er brug.
Veere 9.30 en 2 uur ds. I. K. Wessels
Voorber. H. Av.
Vrouwenpolder 9.30 uur Lezen eener Leerr.
2 uur ds. W. Faber
Westkapelle 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Brouwershaven 9.30 en 2 u. Lezen eener Leerr.
Bruinisse 10 en 5 uur Lezen eener Leerr.
Coljjnsplaat 9.30 en 5.30 uur ds. F. Staal
Geersdyk 9.30, 2 en 5.30 uur Lez. eener Leerr.
Haamstede 10.30 en 3 uur ds. W. Goedhuys
Kamperland 9 en 2 uur ds. F. J. v. d. Ende
Nieuwerkerk 9.30, 2 en 6 uur Lez. eener Leerr.
Oosterland 9.30, 2 en 6 uur Lez. eener Leerr.
Scharendyke 9.30 en 2 uur ds. G. Laarman
Wissekerke 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Zierikzee 10 en 6 uur Lezen eener Leerr.
Zonnemaire 9.30 en 2 uur ds. Z. Hoek
Anna Jacoba Polder 9.30 en 2 u. ds. H.Veldkamp
Bergen op Zoom 9.30 en 5 u ds. A.H.v.d.Kooi
Krabbendyke 9 en 2 uur ds. P. H. de Jonge
Poortvliet 9.30, 2 en 6 uur Lezen eener Leerr.
Rilland-Bath 9.30 en 2 uur ds. B. W. de Graaff
Tholen 9 en 2.30 uur Lezen eener Leerr.
Oud-Vosmeer 9.30 en 2 uur ds. C. Staal
6 uur Lezen eener Leerr.
Baarland 9.30 en 2 uur ds. A. Jansens
van Langerak.
Driewegen 10.30 uur Lezen eener Leerr.
3 uur ds. H. Brouwer
Kapelle-Biezelinge 9.30 en 2 u. ds. A. Scheete
Borsele 10 uur ds. H. Brouwer
3 uur Lezen eener Leerr.
Goes 9.30 en 6 uur ds. R. J. v. d. Vee»
Voorber. H. Av.
's-Gravenpolder 10.30 en 3 u Lez. eener Leerr.
Heinkenszand 10 en 2.30 uur ds. B. Meyer
Ierseke 9.30 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Wemeldinge 9.30 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Kruiningen 9.30 uur ds. F. A. den Boeft
2 uur Lezen eener Leerr.
Nieuwdorp 10 uur ds. G. Doekes
2.30 uur ds. F. A. den Boeft
Wolphaartsdyk 10 en 2.30 u Lez. eener Leerr.
Axel 9 en 2 uur Prof. dr. C. v. Gelderen
van Amsterdam.
Hoek 9.30 en 2 uur ds. P. v. Dyk
Oostburg 10 en 2.30 uur Lezen eener Leerr.
Oostburg (dienst Aardenburg)
10 en 3 uur Lezen eener Leerr.
Schoondyke 10 en 3 uur Lezen eener Leerr.
Terneuzen 9.30 en 2.30 uur ds. S. Groeneveld
Zaamslag 9 en 2 uur ds. W. Moene
Zoo de Heere wil en zy leven
hopen onze geliefde Ouders
CORNELIS AARNOUTSE
EN
ALIDA CORNELIA FORÉÉ,
den 14den Juli a.s. bun 30-jarige
Echtvereeniging te berdenken.
Hun dankbare Kinderen
Behuwd-, Kleinkinderen
en Verloofde.
Achtersingel Q 135, Middelburg.