Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
Vrijdag 24 November 1922
36e Jaargang
No. 47
Redacteuren: Ds. L. BOUMA te Middelburg en D=r. G. F. KERKHOF te Oost-Souburg.
Vaste medewerkers: D.D. P. VAN D'JK, F. J. v. d. ENDE, A. C. HEIJ, B. MEIJER, F. STAAL Pzn en R. J. v. d. VEEN.
PERSVEREEHlGIMfi ZEEPWSCHE KERKBODE.
M LEVKN.
Nabetrachting.
Ouderavond.
Brieven uit Vlaanderen.
Abonnementsprijsper kwartaal bp vooruitbetaling f 1,
Afzonderlijke nummers 8 cent.
Advertentieprijs 15 cent per regel; bp jaarabonnement van
minstens 500 regels belacgrpke reductie.
UITGAVE VAN DE
Adres van de Administratie:
Firma LITTOOIJ OLTHOFF. Middelbnrg.
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiëa tot
uiterlijk Vrijdagmorgen te zenden aan de Drukkers
LITTOOIJ OLTflOFF, Middelburg.
TELEFOON 238, GIRONUMMER 42280.
J3&
Vrijdagavond was ik ergens en bp het weg
gaan reikte een dochter des huizes mp mjju
hoed en zeidedomiré, ik geloof, dat alle
pluimen er reeds af zpc. Jo, antwoordde ik, zp
zpn reeds alle afgeblazen.
Dit sppt or8 ook niet. Maar ik wil niet
hebben, dat uit deze woorden iemand een ge
dachte zou efliiden, welke de mpne niet is.
Om dit te voorkomen zeg ik, dat het toch wel
eeos aangenaam is en dat de dagen, welks de
gemeente van Middelburg, de kerken in de
Classis, en die van Zeeland mp bereid hebbeD.
voor mp en voor mijn gezin onvergetelijk zullen
blp'ven. Onbegrppel^k is het voor me, dat er
zoovelen wareD, die met ons meegeleefd hebben
in deze voor ons zoo gedenkwaardige dogenen
dat we zoo vele blijken van hartelijke belang
stelling ontvaDgen hebben. De kleine kerk van
Diiesum heeft mp zeldzaam verrast, want het
is reeds meer dan dertig jaar geledeD, dat ik
van haar afscheid nam.
Ook het schrijven van de kerk te Emlichheim
deed mp weldadig aan en het is mp voort
durend een weemoedig denkbeeld, dat ook zp
zoozeer lpdt met het groote Duitsche volk.
Laten onze kerken het waardeereD, dat God
zelfs in deze donkere tpden zoo veel licht over
haar laat schijnen in menig opzicht. Waarom
gaan die zusterkerken in de Graafschap en
Óo.t-Friesland over zulke diepteD, terwijl de
onze zoo verschoond blp'ven 1 Zien we het zelve
in, dat het alleen 's Heeren wondere goeder
tierenheid is
Het was ook voor ons een teleurstelling, dat
de afgevaardigden van T«r Neuzens kerk wegens
mist afwezig waren. Maar ook hun goeden wil
waardeeren we.
Aan allen buiten ons gewest, die op andere
wijze toonden, dat zp zich met ons verblpddeD,
behoort onze erkentelijkheid. Inzonderheid deed
het ons goed, dat er onderscheiden oud-leer
lingen waren, die aan ons dachten.
Deze d8gen gingen weer voorbij, zooals alle
andere. Opmerkelpk vond ik het, dat de samen
komsten ter herinnering aan Gods goedheid
over ons begonnen in de Noorderkerk, voort
gezet werden in de Hofpleinkerk en eindigden
in de consistorie-kamer van de GasthuLkerk.
Het is een afspiegeling van ons kerkelijk leveD.
Dat höfc zoover heeft mogen komen en dat ik
dit mee heb mogen doorleven, verheugt me.
Een onzer oudste broeders heeft eens gezegd:
er komt van de ineensmelting nooit iets, zoo
lang de drie predikanten Littoop, Wagenaar en
Bouma hier zpn. Nu blpkt het weer, hoe ge
vaarlijk het is voor ons om te profeteeren. Wp
zpn van gisteren en weten niet.
Het d-ted me en ik vertrouw anderen wel
dadig aaD, dat broeders uit de Doleantie en
uit de Afscheiding zoo gezellig en genoegelpk
bijeen waren. Een ouderling gevoelde dit in
elk geval, want bp begeerde, dat wjj samen
zongen hot eerste en het laatste vers van Ps.
133. Hoe dit komt? Wel er is niet gekunstelds
in de vereenigiDg van 1892. De methode was
verschillend, maar de grordgedichte van beide
bewegingen was één. Het was alleen te doen
om de synodale organisatie van 1816 uit de
kerken te verwijderen en met beide voeten te
staan op den bodem der Gereformeerde be
lijdenis.
Wp eindigden in de consistorie der Gast-
huiskerk en daar ligt de oorsproüg van de vrij
gemaakte kerken op Walcheren. De Zeeuwen
zpn bp na nooit de eerste. Dit ligt aan verschil
lende omstandigheden. Zeeland bestaat uit
eilanden, die vroeger rog veel moeilijker dan
tegenwoordig gemeenschap met elkander kon
den oefenen. Dan kwam er bij de geaardheid
van de bevolking. Als een nieuwe gedachte hen
al bereikte, dan bezagen zp haar eerst eens,
voordat zp haar opnamen en een plaats gaven.
Dan de kerkelijke toestanden. Op het platte
land wcs de predikirg in het H rvormd ge
nootschap lang overwegend orthodox. Dit alles
heeft er toe meegewerkt, dat er zoo weinig
gevoeld werd voor een breuk met de syaodale
organisatie. Wie hiermee rekeniDg houdt, ver
wondert er zich over, dat de Gereformeerde
kerken op ons eiland reeds zpD, wat zp zpD.
Dat zp hier een toekomst hebben zal nog nader
blpker, indien zp ten minste zich helder be
wust bJpven van de plaats, welke zp innemen
en de taak waartoe zp geroepen zpn. Zp hebben
toch mee, dat God in Zijn trouw en goedheid
de grondwaarheden der H. Schrift ïd meerdere
of mindere mate bewaard heeft in het bewust
zijn van de bevolking. Voor ons is dit een
bewps, dat Hp, die alleen het hart des men-
schen vernieuwen kaD, voort wil gaan met Zpn
kerk hier te vergaderen, te regeeren en te be
schermen.
Gelpk de duinen van ons eiland een machtige
beschutting zpn tegen de geweldige wateren
der zee, zoo vormt het historisch geloof het
krachtig bolwerk tegen de wateren des onge-
loofs, welke iü andere deelen van ons land
haast een geheele verwoesting hebben aan
gericht.
Het stemt tot blijdschap en tot dank wanneer
we na jaren zien mogen de doorwerking van
de oude beproefde beginselen ook in het ker
kelijk lever.
De ouderavond is onder ons ingeburgerd. Em
opwekking om ook nu Woensdag o. s., 's avonds
half acht, naar het Schutterhof te komeü, is
overbodig. Genoeg is 't, als de ouders van
schoolgaande kinderen weteD, dat zp verwacht
worden In een advertentie van dit blad kan
ieder lezen, wat er ditmaal gebeurt.
Het is te hopen dat het weer gunstiger moge
zpn dan ver led sd jaar. Bouma
I.
Waarde Vriend.
Uitgenoodigd om u wat meer te schrpven
wil ik daar zoo mogelpk aan voldoeD.
We zitten hier ver in 't Zuiden en zoo is
't niet gemakkelijk om den stroom van ons
kerkelpk leven bij te houden. De verstandige
post weagt zich niet te dikwpls op de gladde
kleiwegen, en zoo bljjven wp wel eens wat
echter.
Dat zal zeker ook de oorzaak zpn dat wp
dat laatste stuk van N. B. in de Reformatie
hier in Vlaanderen niet goed begrepen hebben.
Velen laten zich gaarne door de Reformatie
voorlichten, maar staan toch vast op 't be
ginsel.
,Tot geen pips (zegt Hepp in zpn „Waarde
v. b. Dogma* blz. 33) mag men aan het prin
cipe raken. Dan bederft men alles tot ia den
grond en maakt het geloofsleven wankel".
Datr zijn wp het hier goed mee eens. Zoo
de grond, zoo de menschen. En ik verzeker u
dat het goede grond is, die Vlaamsche klei.
Objectieve grond 1
Zoo houden we hier meer van „dogma" dan
van „sfeer*. Als Hepp van den subjectivist
vertelt In de „sfeer" heeft men alle gelegen
heid om lenig te blpven Met formuleeren be
hoeft men zich niet te vermoeien. Men kan
met „aanvoelen" volstaan 1 dan zpn wp met
dien redacteur van de Reformatie wars van
zulk een wiegelen, schommelen, zich aan stem
mingen overgeven en door impressies laten
leiden.
Wp vinden dat een p achtig boekje, amice.
Ge moet bet eens lezeD, en dan daarna het
stuk van N B. Zou nu straks weer zoo iets
beleefd worden als irdortpd met de stukken
van dr. v. d. V. Smit
Vindt ge niet, dat een blad leiding geven
moet, ook al zegt de schrijver zelf dat hp al
leen een koffie-praatje houdt. (Zie no. 5).
Doch ik wil daar niet mee zeggen dat N.B.
de „mentaliteit* van sommige jongeren in de
„cultuurcentra" niet zou vertolken. Onze
Vlaamsche mentaliteit is wel anders, maar
daarom kunnen wtj ons wel vergissen.
En zoo kom ik tot u om raad. Want de
menschen vragen er m|j hier naar. Bp die
menschen is ,de kreet om reformatie" „nog
niet geboren* ik heb dien althans nog niet
gehoord.
Nu is het een geluk dat U?vj niet alleen ach
terlijk zpn. Onze t-yoodes zpn het ook geweest.
Al jaren. WaDt ,de Dordtsche vaderen bepaal
den, dat de Belijdenisschriften om de 3 jaar
herzien zouden worden* en dat is niet gebenrd.
Zoozeer verzuimd zelfs dat nu revisie ongeoor
loofd i3. „De belijdenisschriften hebben nu ook
een groote historische waarde gekregen, die
men mi. nist aantasten mag*. „Ook aanvulling
is ongeoorloofd in den zin van nieuwe artike
len toe te voegen. Zooals zp daar liggen be-
hooren zp tot den scbat der kerk. Het eenige
zou zpn 66n nieuwe confessie te voegen bp de
oude belijdenisschriften".
