EDO M
Boüma.
Restauratie Hofpleiokerk Middelburg
Geldleeoiog.
Boüma.
Een vreeselijk Cijfer.
HUGO KINGMANS
Y. v. d. Zee te Nieuw-Vennip.
Middelburg: F. H. Bramer te Hoogeveen.
XXXIV.
Dp. W. L. Korfker te Barneveld.
sproken Tenzg iemand wedergeboren worde
uit water en geest, bg kan bet koninkrjjk Gods
niet zieD, en men meende, dat men door het
volbrengen van uitwendige plichten wel tot de
zaligheid kon iDgaan.
Luther wist beter en bg moest tegen de
dwalingen van zijn dagen protesteeren en hg
predikte weer het oude evaDgelie, 't welk ons
leeTt, dat een zondaar voor God gerechtvaar
digd wordt niet door de werken der wet, maar
alleen door 't geloof in Christus Jezus. Om
deze leer te kunnen handhaven moest hg varen
laten" alle fgDgespoDnen beschouwingen, door
mannen van naam gegeven en terugkeeren tot
de wet en het getuigenis. En het is dit kloeke
getuigen-'s, dat wel overal bekend was en in
vele harten weerklank gevonden heeft, 't welk
de Koning der Kerk gebruikt heett om het oog
te openen voor de ontzeglgke dwalingen,
waarin de geesten algemeen gevangen waren.
Ofschoon we in Calvgn eeren den man die
nog dieper dan Luther de waarheid Gods
heeft gegrepeD, toch blgven we met hooge
achting denken aan hem en aan zgn werk en
we zgn er erkenlelgk voor, dat God in weer
wil van alle listen der tegenstanders ons nog
in 't bezit van deze waarheid laat. Het zg ons
een aansporing om deze belijdenis te behouden
en voor ons zelf te aanvaarden. Bedenke ieder
onzer, dat ons hart van nature neigt om zelf
iets aan onze zaligheid toe te brengen, opdat
we den Heere bidden, dat Hg door Zgn H.
Geest ons ontrekke aan de plaag van onshait.
Eerst, wanneer we voor onszelf diep overtuigd
zgn, dat alleen genade ons redden kan, zullen
we op rechten pigs stellen de weidaad, dat ons
het evangelie zonder menschelgke bgmengselen
gepredikt wordt.
Tot deze waarheid komen we alleen eveDals
Luther in den weg van verbrijzeling des harteD.
De obligatieleening in 1914 uitgeschreven
tot dekking van de groote orikosten aan de
Hofpleiokerk is thans geheel uitgeloot. De heer
IJ. Baaü, die van 't begin af de administratie
gevoerd heeft, heeft gelgk elk iaar de bescheiden
overgelegd aan de daarvoor benoemde commis
sie, waarbg gebleken is, dat zg ook nu zooals
steeds in orde warer.
Wgl het niet mogelgk is, dat de kerkeraai,
welke hem opdracht verleend had, hem voor
zgn veelvuldigen en nauwgezetten arbeid dank
betuigt, zoo was het mg een behoefte om het
op deze wgze te doeü.
Zooals de leden der Gereformeerde k6rk van
Middelburg wel weten zullen, hebben de busjes
in de Hofpleinkerk een andere bestemming
ontvangen. Ook daarover gebiede de Heere
Zgn zegen.
De Raad der Geref. kerk te Middelburg bad
reeds geruimen tgd het voornemen om over
te gaan tot den aankoop van een huis, geschikt
voor Pastorie. Hg heeft thans dit voornemen
uitgevoerd en is eigenaar geworden van een
pand, gelegen aan het Molenwater.
Daardoor is het noodig geworden een geld-
leeniDg uit te schrijven, gelgk hg dan ook
gedaan heeft en hg wekt allen op, die in de
gelegenheid zgn daaraan deel te nemen.
Ü8 voorwaarden, waaronder deze leeoiog
plaats heeft, staan in een advertentie, welke
in dit nummer van ons blad voorkomt.
We vertrouwen, dat deze aanbieding even
gemakkelijk haar doel zal bereiken als de
obligatieleening onlangs ten behoere van ons
Rusthuis voor ouden van dagen.
UIT DE PERS.
Volgens de bladen is het getal van heD, die
tot geene kerkelijke gezindte behooren, gestegen
tot 533.714. Blijkens de volkstelling in 1909
was dat toen 290.960. Het is dus in elf j aar tgds
bgna verdubbeld.
FEUTLL ETON.
DOOB
35)
„Als je hier niet bekend bent, weet je het
natuurlijk niet, hoe bankier Jansen in Middel
burg, jaren geleden, tal van menpchen in het
ongeluk heeft gestort 1" zei de vrouw hard.
„Hg is gevlucht. Maar zgn straf zal hg wel
krijgen, heeft hg misschien al te pakken."
Snel keek Meta Edom aan. Zg zag hoe deze
daar doodsbleek stond, krampachtig vasthoudend
het paaltje, dreigend te vallen.
Ze liep op haar toe, ondersteunde haar.
.Kunnen we niet binnengaan?" vroeg Meta
aan de vrouw, die verwonderd naar Edom
keek. „De juffrouw wordt ongesteld."
.Zeker" zei de vrouw.
.Het gaat al over", stamelde Edom. .Laten
we maar gaan. De buitenlucht is beter".
.Zooals u wilt", zei de vrouw.
En ze gingen heen.
Edom leunde zwaar op Meta's arm.
Nauwelijks een vgftig meter van de vrouw
verwijderd, begon ze te snikken.
Meta was radeloos
Edom, de sterke Edom snikte.
Wat een ontroerend cijfer 1 Volgens het Jaar
boek 1922 tellen onze Gereformeerde Kerken
504 435 zielen. Het cgfer der godsdierstloozen
overtreft dus reeds dat der Kerkelijk Gerefor
meerden in Nederland
Ruim 5 maal honderdduizend op vaderland-
schen bodem, die van den godsdienst niet meer
willen weten. Hoe ontzettend 1 Zelfs ten achter
staande bij bet blinde heidendom, dat zich
tenminste nog boog voor den .onbekenden God".
Mecschen zonder God en zonder hope. Ver
schrikkelijk En tel daarbij nu op het onbekend
en onberekenbaar getal, dat verstrikt ligt in
allerlei bijgeloof. Hoe moet dit ons prikkelen
om met terzijdestelling van mogelgko zelfgenoeg
zaamheid. God dankend voor onze bevoor
rechting, te evangeliseeren door woord en wandel.
O Lateu we ons niet schamen den menschen
het EvaDgelie te brengen. Laat ons het zeggen,
waar 't mogelgk is, dat hbt eigendom-zgn van
Jezus Christus den eenigen troo9t biedt in
leven en sterven. Maar laat ons bovenal het
toonen door een godzaligen, eerbaren wandel,
dat de dienst van God ons bekwaamt tot alle
goed werk, tot gehoorzaamheid en getrouwheid,
tot geloof en hope.
Het woord vermag veel, maar de wereld let
op or.zen wandel. Dat we dan ons lokkend woord
niet bederven door een wandel* die afstoot.
.Houdt uwen wandel eerzaam onder de heideneD,
opdat in hetgeen zg kwalgk van u spreksn,
als van kwaaddoeners, zg uit de goede werkep,
die zg in u zieD, God verheerlijken mogen in
den dag der bezoeking". 1 Petr. 2 12.
(Asser Kerkbode.)
Wanneer gö In de wereld vooruitgaat, wordt
dan niet trotsch en ongenaakbaar, want dan
honden de menschen steeds in gedachtenis,
wie uw vader, uw grootvader, of uw over
grootvader geweest isblijft ge daarentegen
nederig en gemeenzaam, dan nemen zQ eer
biedig den hoed voor u af t«n teeken van
hunne achting voor u.
ACHTTAL TE
Amsterdam (2 vacaturen) H. Brouwer, te
Heemstede.
P. C. de Brcgo, te Oudewater,
dr. S. P. Dee, te Dwingeloo.
S. de Graaff, te Rgswgk.
dr. W. G. HarrensteiD, te Meaan.
W. van 't Sant, te K&tendrecht.
dr. J. Tbgs, te Meppel.
dr. J. Wateriok, te Zutphen.
TWEETAL TE
Tnesioge: C M. Huizenga, te Hooge;smilde.
C. van Mourik, te Kooten.
Baarland L. J. Allaart, cand. te Delft.
D. Scheele, te Geesteren.
Heerenveen: J- van Herksen, te Twgzel.
IJ. v. d. Zee, te Nieuw Hennip.
Boskoop: .T. Voerman te Warnis.
W. L Korfker te Barneveld.
BEROEPEN TE
Maastricht; K. Winkelman, te Eindhoven.
Giesen Oud- en NieuwkerkF. H. v. Loon, te
Bargum.
Alblasserdam L. van Urk, te Westmaas.
Heerde H. de Brujjn. te Nieuwendgk.
EmmercompaECuum K. Veen, te O. en N.
Bi'tdgk-
Baarland D. Scheele, te Goesteren.
Oudega S. van Dijken, te Zweeloo.
Oostburg C. M. ÏIuizeDga, te Hoogersmilde.
Pieterburen Cand. J. J. Dijk, te Bussum,
Oosterend Cand. A. J. Noordewier, to Meppel.
BEDANKT VOOR
Nieuw Buinen K. v. d. VeeD, te Vreeswgk.
Meerkerk E. J. v. Voorst, te Kootwijk.
Nieuweroord: D. Scheele, te Geesteren.
CharloisJ. Oosterveen, te Wilois
Kommerzgl: A. Dekkers, teI,Strcobos.
Daar was natuurlijk een reden voor. Meta
maakte gevolgtrekkingen. Edom kwam nit
Middelburg. Dan was de bankier Jansen, van
wie die vrouw sprak, familie van Edom
Misschien wel haar vader
Vol medelijden keek zg haar gezellin aan,
die was neergevallen op de plaats, waar zg
zooeven hadden gezeten.
Meta ging een licht op
Edom sprak nooit over het verleden. Dat
wilde ze niet. Dat was een trogedie.
Geen van beiden sprak.
Edom snikte nog wel, maar kwam toch
langzamerhand tot bedaren.
Toen keek ze Meta aaD, die nog steeds niets
had gezegd.
„De bankier van wie die
vrouw sprak was mgn vader"
stamelde Edom.
„Dat dacht ik wel", zei Meta „Maar u is ons
er niets minder om", vervolgde zg, warm
Zg sloeg ze begreep zelf niet waarom,
maar het wa9 een opwelling, oprecht gemeend
een arm om Edoms hals bd kuste haar.
„Ik zal nu alles vertellen", zei Edom
En ze vertelde grootendeels haar levensge
schiedenis.
Mevrouw van der Mandere begreep niét,
dat beide meisjes zoo spoedig terugkwamen en
keek bezorgd naar Meta. En toen naar Edom,
wier gelaatsuitdrukking zg geen naam kon
geven.
„Wat is er?" riep zg, „Een ongeluk?'
WesterboikG. Husmann, te Bunde.
BEVESTIGD TE
Bergentheim ds G H. Dijkstra, gekomen van
Lioessens, Intrfêredo over Jes
62 6 en 7.
Haarlem ds J. Brinkma", van Vlissiogeo.
De bevestiger dp. G R Kuyper had
tot tekst Joh. 3 29.
AFSCHEID VAN
Sloterdgkds. W F. A Winckel. Als tekst
koos ZEerw. Handel. 20 33 in
verband met de voorgaande ver-
Z6D, waaraan een herinnering aan
zgn diensttijd, een vermaning voor
het heden en een bede voor de
a toekomst vastgeknoopt werd.
feexhierum Ds J. C Balhuizen, wien eervol
emeritaat verleend is. Z.Eerw. be
paalde de gemeente bg de rijke
beteekenis van de Apostolische
bede in 1 Petr. 5 10 ea 11.
De ineensmelting der Geref. kerken A
en B te Dokkum ia thans een voldongen feit
geworden.
Tot vader en moeder van het Rusthuis
te Middelburg zgn met iDgang van 1 Januari
benoemd dhr. en mej J. Belkema, thaDS als
zoodanig werkzaam in de stichting Veldwgk te
Ermelo.
Ds. W. Bosch, van Almkerk, herdacht
Zondag 1.1. zgn 40-jarige ambtsbediening, ter-
wgi hg op 21 Nov. a.s. zijn zilveren feest als
predikant zg"ner tegenwoordige gemeente mag
vieren.
De classis Deventer heeft aan de predi
kanten van de kerken in die classe opgedragen
een voorstel in ts dienen inzake emeriti, die
zich verbinden aan een kleine kerk
Ds. F. C. Megster, van Rotterdam, gaf
op de ouderliDgen-confereutie, te Rotterdam
gehouden, eene inleiding over het onderwerp
„Het ouderlingenamht en de dienst das Woords".
Spreker begon mst aan te wgzen, dat de
ambten in de Kerk des Hesren hun gemeen-
schappeljjken wortel vioden in het Apostolaat.
Aanvankelijk werd alleen het regeerambt in
gesteld. De onderwijzing was vrg. Ieder, die
door de leiding van den H Geest wat te spreken
had in de gemeente verkreeg daartoe gelegen
heid. Langzamerhand, toen de buitengewone
gaven des Geestes ophielden, werd het leerambt
verbonden aan het episcopaat Sommige ouder
lingen werden geroepen tot de onderwijzing.
Dit leerambt trad later zoo op den voorgrond,
dat de beteekenis van het regeerambt schier
geheel verloren ging. Zelfs in de Luthersche
kerk werden de ouderlingen als 't ware ver
laagd tot ambtenaren. In de vrge Geref. kerken
is het ambt van ouderling weer tot zijn recht
gekomen. Zg hebben de roeping om het ge
predikte woord te verspecialiseeren in de huis
gezinnen der geloovigen. Ook is wel gezegd,
dat ds Dianaren het zaad des Woords zaaien
en de ouderlingen zoeken naar de vrucht.
De roepiüg der Ouderlingen inzake den dienst
des Woords bestaat hierin, det zg er opstaan:
le. Dat de persoon van den Bedienaar des
Woords zgne bediening niet in den weg staat.
2e. Da Kerkeraad roept de gemeente samen.
Daarom verdient het volgens Spr. aanbeveling,
dat het instituut van voorlezer gehandhaafd
blgtt. 't Is de ouderling, die namens den
ganschen kerkeraad den dienst opent.
3e. De ouderlingen dienen een goed voor
beeld aan de gemeente te geveD, door getrouw
op te gaan onder de prediking.
4e. De ouderlingen moeten op de plaats der
eere, die zg innemen, bgzonderen eerbied too
nen voor de bediening des Woords. Daar wordt
meer op hen gelet, vooral door de jongn-SD,
dan zg zelve wel vermoeden. Vooral slaperig
heid bg de ambtsdragers is een steen des
aanstoots voor de gemeenteloden.
5. De ouderlingen dienen in gepast gewaad
te verschgnen.
6d. Zg hebben de roepiDg om bg vacature
den dienst te leiden en naarstig en biddend te
onderzoeken welke predikanten zg aan de ge
meente als geschikte kunnen vooretellen.
7e. In de groote gemeenten dienen de ouder-
„Neen, moedertje", antwoordde Meta. „Geen
ODgeluk. Maar Edom is iets onaangenaams
overkomen."
Edom zei ze, tegen haar gewoonte. Maar ze
voelde zooveel medelgden met haar, dat ze niet
van j off rouw sprak.
„Iets onaangenaams vroeg Mevrouw van
der Mandere verwonderd.
„Ja, Mama, zg zal het u wel vertellen. Ik
ga Mevrouw van der Meer eens opzoeken."
Meta ging de kamer uit. Ze wilde het ver
haal van Edom niet weer hooren, intens mede
lijden als zg met haar had.
Edom vertelde op dezelfde wgze als aan Meta
aan Mevrouw van der Mandere, wat haar wes
overkomen in haar leven.
En ook dez8 vond het vreeselgk.
Edom voelde het mededelgden*
„Ik vertel het niet, om medelgden op te
wekken. Ik ben er zelf onschuldig aan. Maar
het was zoo hard die vrouw opeen, dergelijke,
hoewel verdiende wgze, over mgn vader te
hooren spreken. Dat greep mij zoo aan."
„Ik kan me dat levendig voorstellen. Na
tuurlijk blijf jö voor ons dezelfde. Waarom heb
je niet eerder je hart eens uitgestort. Je waart
steeds zoo gesloten. We begrepen er niets vao."
„Och, het waren zokeD, die men liever niet
vertelt. Ik had voor mg persoonlijk geheel vrede
met mgn lot. Niet om mezelf. wéét het. Als
God mg niet had gegrepm, hadt u mg nooit
gekend, want dan was ik op den bodem van
het Kanaal terecht hekomen Op dat moment
zag ik alleen heil in den dood. God redde mg."
Op Edoms gelaat was een verheven uitdruk-
lingen geen voorliefde te betoonen voor een
bepaalden predikant, om alzoo de gemeente een
goed voorbeeld te geven.
8a Zg moeten toezicht uitoefenen op de
leer en de profgtelgkheid der prediking.
!>e Zondag Is geen uitslaapdag, ook geen
uitgaansdag, maar een rustdag voor liet
lichaam en een werkdag voor de ziel.
Offi«lSgl« ficrlahten*
De kerkeraad van O. en W. Souburg besloot
het aantal ouderlingen met twee te vermeer
deren.
Ter verkiezing van 4 ouderlingen stelde hg
de volgende dubbeltallen
P. Arendse (aftredend), F. da Groot, C. P.
de Kejjzar, B. Koole. A. Lorier, P. Lutegn, L.
Suurmond Pz W. Wouterse en ter verkiezing
van 2 diakenen A. I Haartsen, (aftredend),
M. Lorier, A. J, van NoordeD, M. C. v. d.
Putte (aftredend)
Gelegenheid voor stemmen zal er zgn op
Zondag 12 November, direct na de morgen- en
middaggodsdienstoefening.
Namens den kerkeraad,
C. Suübmond, Scriba.
Consistorie Hofplein.
Maandagavond de jongens van buiten be
neden de 16 jaar.
Dinsdag namiddag twee uur: de meisjes van
buiten.
De Raad der Ge eformeerde kerk te Mid
delburg bericht hierbg. dat hg als tal, ter
voorziening ia de predikantsvecïture gesteld
heeft
Ds. F. Bramer te Hoogeveen.
Hg noodigt de leden uit tot een huishoude
lijke vergadering Donderdag 9 November te
8 uur in de Gasthuiskerk voor wettig-ver-
hinderden zal gelegenheid zga om te stemmen
in de Consistorie-kamer dier kerk van 2 tot
3 uur.
Dien avond zullen mededeelingen gedaan
worden over den zegenrgben arbeid op ons
zendingsterrein.
KERKERAADSVERGADERING (Breed)
2 November 1922.
1. Opening door voorzitter ds. L Bouma.
2. Gezang, Schriftlezing, gebed.
3. Presentie sfwezig^ 2 ouderl. (I met, 1
zonder kennisgeving) en 8 diakenen (3 met, 5
zonder kennisgeving).
4. Notulen goedgekeurd.
5. logekomen stukken a. verzoek Vereeni-
ging Drankbestrijding om gebiuik Gasthuis-
kerk toegestaan Hofpleinkerk
b. vei zoek „Lydia" om wekelgkscb gebruik
consistorie Hofpleinkerk Donderdagavond ver
wezen naar C. v. B. om advips
c. uitvoerig schrgven ds. Merkelgn uit Ma-
gelang, dat gewaagt van verblijdende resultaten
op zgn arbeid, vooral onder ChineezeD. Op de
e. v. huishoudelijke vergadering zullen nadere
mededeelingen hierover aan de gemeente worden
gedaaD
d. het verzoek van den Kerkeraad van Vlis-
sicgen om te overwegen te laten optreden Raden
S. Nimpoena, wordt ingewilligd nader zal de
datum worden vastgesteld, waarop deze Jajsaan-
sche ChristeD, geboortig uit Solo, inlichtingen
zal geven over de Zending
e. het voorstel, uit te schrijven een leening
van 13 000 gulden met aandeelen van 100 gul
den in verband met aankoop vaD pastorie, wordt
aanvaard een tweede voorstel van de C. v. B.
om de gemeente gelegenheid te geven deze
schuld afzonderlijk af te doen, wordt overge
nomen. Hiertoe zal elke drie maanden een
collecte worden gehouden uit overweging, dat
dit niet tot de jaarlgbsche uitgaven behoort.
f. Uit een schrijven van de Diaconie blijkt,
dat de voorbereiding voor ingebr uikname Rust
huis goeden voortgang maaktreeds heeft de
king waar te nemen.
In deze richting wilde Mevrouw van der
Mandere het gesprek echter niet hebbeD.
Haar nieuwsgierigheid was nu opgewekt en
ze vroeg verder nadere inlichtingen.
„Ben-je toen onmiddellijk uit Middelburg-
naar het diaconessenhuis in Den Haag gegaan
„O, neen. Na dien tgd heb ik nog veel ge
leden en kwam de donkerheid nog vaak terug."
„Wil-je het mg vertellen? Het zal je op
luchting geveD," zei Mevrouw van der Mandere.
„Opluchting niet meer. Die heb ik niet
noodig. Zooals ik zei ik heb vollen vrede in
God gevondöD. Maar ik wil het wel vertellen."
Edom deelde daarop ook de rest van haar
levensgeschiedenis mee.
„Dus je bent ook verloofd geweest?" vroeg
haar gezellin. „Eu hg stierf na enkele maan
den Hoe vreeselgk
„Ja, ge hebt gelijk: dat was ontzettend.
Misschien heb ik toen wel mgn zwaarsten ziele-
strgd gehad. Maar Gode zg dankHg heeft
mg uitgeholpen. Ik heb het huis van mgn oom
verlaten en in het diaconessenhuis vond ik
geheel mgzelf, maar vond ik ook Hem terug. En
toen was het goed. Het is eerst goed, als we
God hebben."
Een oogenblib was het stil.
Mevrouw van der Mandere dacht na, vroeg
daarna plots: „Neem me niet kwalgk, Edom,
maar ik moet toch nog eens wat zeggen, 't Is
geen nieuwsgierigheid, denk dat niet. Had-je
pa alleen die baokierszaak
Edom beek snel opwat beteekende die
vraag.
(Wordt vervolgd).