Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
36e Jaargang
Vrijdag 3 November 1922
No, 44
UIT HET WOORD,
Redacteuren: Ds. L. BOUMA te Middelburg en Ds. G. F. KERKHOF te Oost-Souburg.
Vaste medewerkersD.D. P. VAN JD'JK, F. J. v. d. FN DE, A. C. HEÏJ, li. MEIJEB, F. STAAL Pzn on R. J. v. d. VEEN.
Zeenwsche Kerkbode.
Abonnementsprijsper kwartaal bg vooruitbetaling f 1,UITGAVE VAN DE Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
Afzonderlijke nummers 8 C8nt. PERSVEREE8IGIH6 ZEEPWSCHE KERKBODE, uiterlgk Vrj da? morgen te zenden aan de Drukkers
Advertentieprijs15 cent per rpgelbij jaarabonnement van Adres van de Administratie: LITTOOIJ OLTGOFF, Middelburg.
minstens 500 regels belangrijke reductie. Firma LITTOOIJ OLTHOFF, Middelóllirg. TELEFOON 238. GIRONUMMER 42280a
VADERLIJKE KASTIJDING.
»Want dien de ïïeere liefheeft, kastijdt
Hij en Hij geeselt een iegelijken Zoon,
dien Hij aanneemt." Hebr. 126.
Ons Nederlandsche woord „Kastijding"
klinkt wat barder dan het woord in de
oorspronkelijke taal van het Nieuwe Testa
ment. Go zoudt er „opvoeding" of „tucht"
voor kunnen neerschrijven. Dikwijls ziet
ge er leering of onderwijzing voor ver
taald. O )k als het éénmaal door een wereld-
ling, Pilatus, geuit wordt is het een zacht
woordPilatu3 vindt geen schuld, kau
dus niet straffen, maar wil een vermaning
geven met de roede om niet meer in
denzelfden weg voort te gaan.
Zoo is ons woord kastijding in heel Hebr.
12 bedoeld als instructie, als vermaning,
als een meestal wel met de roede maar
toch tot heil en verbetering toegediende
terechtwijzing. En waar nu sprake is van
een kastijding des Heeren valt door het
oorspronkelijke woord dit schoone licht op
het lijden van Gods kind, dat het is god
delijke paedagogie, opvoeding, rijpmsking
voor den hemel.
Daartegen strijdt niet het woord be
strallen" in het 5 i vers want „bestrallen"
is wat anders dan straffen. Ook bij dit
woord, dat in Johannes soms voor „over
tuigen" genomen wordt, hebt ge te denken
aan een vaderlijke aanklacht, aan de o ver
tuigende terechtwijzing van e»-n wijzen
leermeester.
Het lijden van den geloovige is geen
straf! Ja, voor zijn bewustzijn kan het
wel zoo schijnen, zelfs wel zoo zijn. Aan
alle lgden immers kleeft de reuk van de
straf op zonde. En er komen tijden van
diepe geesteloosheid voorzonde blijft
onbeleden liggen en wordt ook nog aan
de hand gehouden en daardoor raakt
Christus met zijn zoenend kruis uit het
oog. Wanneer dan de storm van het lijden
tegen de verzwakte muren van ons bouw
vallig geloof komt beuken, dan ontdekt
het verbroken hart zijn Christu^gemis en
is de eerste zucht die oprijst: „Ik heb ge
zondigd mijn lijden is wel verdiend."
Maar toch is in werkelijkheid, in het oog
van uw God, uw lijden niet als straf be
doeld. Dat kan niet. Niet uw lijden in het
gezin, noch in uw lichaam, noch in u*e
ziel 1
Ge weet wel waarom? Omdat God de
zonden niet tweemaal straft. Zeker er is
lijden dat straf ishet lijden van den
ongeloovige hier en strakser was een
lijden, dat felle straf was wa* Christus
droeg in den Goidelijken toorn op Gol
gotha. Maar voor al zijn volk, voor deze
kruisdragers in de wereld, voor deze
torsers van moeiten des levers hangt p
Golgotha het handschrift van aile schuld.
Dus kan hun lijden niet nog een r aq ii-
tantie zijn.
Dien de Heere liefaeeft en d ea daarom
alleen kastijdt Hij.
Am Zijn kastijding gsat liefde vooraf;
van Zijne tucht is lief le de drijfveer, van
zijn soms strenge berisping bepaalt liefde
de mate.
Voor een geloovige is alle wederwaar
digheid, alle ramp, alle smart effect, resul
taat van 's Heeren liefde. Kastijding is
terechtwijzing uit vaderlijke genegenheid
tot zijn kind gemengd met mishagen in
diens zonde.
Er is geen kastijding in de bel, omdat
verbetering daar niet meer mogelijk is;
er is geen kastijding in den hem 1, omdat
daar verbetering niet meer noodig is;
maar in Gods 1 ui?gezin op aarde, Zijne
gemeente is tucht, is kastijding i moge
lijk èa noodig; en daarom heeft ook
heel Gods kerk te lijden.
Wien de Heere liefheid Zoo is liefde
onscheidbaar van tuchten worden wie
het hoog9t zullen zijn in Gods koninkrijk
het felst benauwd. Zonder strijd wordt
ook geen geloofsheld gekweekt.
Doch Zijn wijze opvoeding regelt voor
ieder zijn aandeel. „Gewissalijk, Hij legt
den mensch niet te veel opJob 34
Voor wie vooraan staan of zullen staan
is strenger roede waggfl-gd dan voor ar.-
dereD. O ik in h^t huisgezin wordt aan
het kind, waarvan de meeste verwachting
is, in zijn j uigd da hardste leerschool
bereid.
Dit zegt vs. 6ben hij geeselt een iege
lijken zo >n, dien Hij aanneemt.
Amnemen is een hooger iets dan li f
hebber. Ons vers >s een aanhaling uit
Spreuken 3 vs. 12 En daar leest gij ja,
gelijk een Vader den zoon, in wien bij een
welbehagen heeft. Aannemen beteekent
hier derbal^ „een welbehagen hebben".
Dit wordt in Jas. 42 van den Heiland ge-
zeg'1. Naarmate Gol moer een welbehagen
heeft, naar die mate wordt het lgden ver
zwaard. Aannemen is sterker danliefoet-
ber, welnu dan moet ook geeseleu krach
tiger zijn dan kastijden.
Daarvan ziet ge voorbeelden te over
Hoe was het lijden van David, van Job?
Wie h6eft meer geleden dan J^zus, in wien
Engelen het goddelijk welbehagen z >rge
Wie zich door genade als geloovig kind
zijns Gods mag kennen, heeft in dit wo ^rd
een bron van sterken troost als zijn weg
voert in diepten van nllerlei leed en ellende.
God heeft or bedoeling mee Geen straf
die op uw verleden, maar tucht, die op
u* toekomst ziet.
In dit licht goz;en en na zulk een troost
volle karakterteekening van het lijden der
vromen, is er reden voor het vermaan tot
lijdzaamheid.
Verdragen moeten de geloovigen de
kastijding verdragen is hetzelfde als lijd
zaam te zijn. Lijdzaam is niet slechts ge
duldig, is veel meer het is het veerkrach
tig dulden; het is het geloovig aannemen
van wat Gods liefde voor ons noodig acht.
In gebovig lijden is nuttig lijdoD. Nut
tig voor ons, omdat wij er door geoefend
worden, en rijp gemaakt voor onze toe
komst ook op aarde voor ons burgerschap
in de hemelen; voor onzen nieuwen staat
als zonen der vrijheid nuttig bovenal voor
Gods koninkrijk omdat voor het oog der
wereld dit geloovig lijden ter verheerlij
king Gods wordt; een bewijs wat geloof
vermag, een bewijs waatoe genade in
staat is.
Zonder geloi f kunnen wij lijden niet als
kastijding zien want dan rust voor ons
niet de roede in de hand eens Vadersin
't geloof wordt het leed dat God ons toe
voegt voor ons een kenmerk van Zijne
liefde.
Hoe is o >k voor den geloovige dit lijden
als tucht te dragen Dan geeft u h8t
tweede vers het antwoord.
Ziende op Jezus, want dao ziet ge wie
lijden als straf heeft gedragen. Ziende op
Jezus, dan weet gij mijn kastijding is
geen straffi, maar opvoeding van mijn
hemelscben Vader. Ziende op Jezus, want
zoo alleen kunt ge gewis het P.au1us eens
nazeggen In dit alles, in al mijn smart
en mijn rouw, in miju vervolging en nood,
in dit alles zijn wij meer dan overwin
naars, door Hem die ons heeft liefgehad.
Z. V. D.
MERKKXaIOTM LJKVM,
Op eon vraag door onderscheidene lezers ons
gedaan, moeten we helaas antwoorden, dat de
kraakte van onzen broeder ds. G. F. Kerkhof
van Souburg nog geen gunstige wending ge
nomen heeft. Hg is tengevolge van het door
gestane lgden zeer zwak.
Bouma.
Ia Dfiesam.
Friesland heeft niet veel natuurschoon als
ge het vergelgkt met Gelderland. Maar dit
w.l niet zeggen, dat er geen oorden zgn, welke
het oog vermogen te boeien. Zelfs voor den
opmerkzamen beschouwer zgn de eenvoudige
woonstreken mooi. Vooral ook ia den herfst,
wanneer bg een heideren hemel d« Octoberzon
haar licht er op vallen laat.
Drit sum is een kLin dorp, dat aan den noor
delijken zoom van de Dokkumer wouden ligt.
Het wt-s ruim veertig j iren geledeD, dat ik
daar aau kwam om er des Zondags te preeken.
En nu was ik er weer met hetzelfde doel. Ik
logeerde er in hetzelfde huis, waar ik destijds
een gastvrjj dak had gevonden. De beide echte
lieden die mg destijds verwelkomden, waren
reeds na enkele jaren heengegaan, en de tegen
woordige bewoners, die toen nog jong waren,
waren nu bejaarde lieden. Het was een beeld
van den veranderden toestand. Een geslacht
is heengegaan en een ander heeft zgn plaats
iDgenomen.
Het kerkgebouw staat midden in het dorp;
de begraafplaats omringt het van alle zjjden.
Op het hek herionert het memento mori"
eiken voorbijganger aan het uur, waarop hg
e nmaal zgn o^g sluiten zal voor de aarde.
Het stof, door de eeuwen saamgelezeD, ligt
daar. Zulk een akker der dooden doet geden
ken aan zoovelen, die we gokend en met wie
we geleefd hebben.
Zooals bekend is, is de vergaderplaats der
Geref. kerk aldaar verbrand. De kerkvoogdg
van de Herv. kerk heeft echter welwillend aan
onze gemeente haar gebouw afgestaan, zoodat
er voor haar eiken Zondag gelegenheid bestaat
om tweemaal samen te komeD. Des voormid
dags was er op 22 October dienst voor de Her
vormden en des namiddags ééa uur en des
avonds zeven uur voor de Geref umeerden.
Tngen één uur begaf ik mij naar de woning,
waarin de kerkeraad samenkwam. Alvorens
we kerkwaarts gingen vroeg een ouderling mg
had u dat vóór veertig jaar wel kunnen den
ken, dat ik u naar den kansel zou leiden en
dat Dijkstra zou voorlezen. Neen, was mijn
antwoord, want toen was u en uwe geheele
familie nog hervormd en dit was ook het ge
val met uwen mede-ouderling. Nu gingen we
samen op naar de kerk, welke aan de Herv.
gemeente behoorde. Welk een verandering in
de houdiDg, toen en thans jegens de Gerefor
meerde kerk, want dit is zoo bij velen. Toen
ik er kwam, telde de gemeente twee-honderd-
en-vgftig zielen. De overige bevolkiog was bgna
geheel orthodox Onderscheidene hunner trok
ken des Zondags naar naburige dorpen, waar
gereformeerde prediking gevonden werd.
Meestal giog de reis naar ds. Ploos van Am-
stel, die in het kleine Reitsum velen uit den
omtrek toch zich trok. Anderen zwommen in
de wateren van het mysticisme en beriepen
zich voor hun gedrag op het innerlijke licht,
't welk naar zij beweerden de H. Geest in hun
harten ontstoken had. Men vond er allerlei be
schouwingen over den weg der zaligheid. Als
er eeris iemand in de Hervormde kerk optrad
en beweerde, dat Mephibozeth, de zoon van
Jonathan, de zondaar voorstelde, mank aan
beide beeneD, en dat de tafel van den koning
David de maaitijd was, waaraan Jezus de ver
minkten onthaalde, dan was dit voor velen een
hoogtepunt in hun leveD, waarnaar zij steeds
weer verlangden. Er is in vorige eeuwen bijna
geen dwalirg geweest, of zg werd daar ge
vonden.
Bg al het verkeerde echter was er een be
geerte naar de waarheid, welke verwachting
deed koesteren en er waren inderdaad mannen
en vrouwen, die den Heere kenden en Zjjn
Naam in waarheid liefhadden. Onder het jongere
geslacht zoowel in de kleine gemeents als daar
buiten een zoeken naar licht over de dingen
van 't konioktgk der hemelen. Voorts kwam
ook in dez9 streken de kerkelijke beweging,
voorbereid bij name door de Heraut en het was
te voorzien, dat er een toekomst voor de ge
reformeerde kerk was. Dit is dan ook uitge
komen. Er komen nu zeker onder de bedie
ning des Woords vier- a vgf honderd. De af
gebrande kerk kon aan driehonderd vijftig
menschen een zitplaats verschnff,n. De kerk,
welke thans gebouwd wordt, biedt aan vijf
honderd ruimte. Met de hulp, welke van
buiten inkomt, heeft de gemeente het aange-
duifd om een eenvoudige, doelmatige kerk te
bouweD, welke bezien mag worden.
Hoewel de gemeente er een zware strgd te
voeren heeft voornamelijk met het mysticisme,
toch wortelt zg er steeds dieper in 't volksleven
en onder de bekwame leiding van ds. Roorda
gaat zg steeds vooruit. Als men bedenkt, dat
er op het terrein slechts een bevolking van nog
geen tweeduizend woont, dan kan men zeggen,
dat zulk een gemeente een belangrijke plaats
inneemt. En zoo is het niet alleen daar, maar
overal in die streken, zoodat er waarlijk stof
tot erkentelijkheid is. Het is een lust om er
den gestadigen groei van de Geref. kerken te
aanschouwer, waarin meestal een frisch ker
kelijk leven gevonden wordt.
De arbeid van school en kerk en van de
vele Christelijke vereenigingen heeft er uitne
mende vrucht gedragen. Het uiterlijk getuigt
er van en we mogen de hoop voeden, dat er
ook winst verkregen is voor 't Koninkrijk Gods.
Het is wel eens goed, wanneer men in de
gelegenheid is, om het verleden met het heden
te vergelijken, wgl dit 6temmen kan tot be
moedigd voortgaan op den weg waarop de
gereformeerde kerken wandelen. Bg veel, dat
een oorzaak van schaamte moet zijn, is er nog
wel reden om 's Heeren trouw en goedheid
op te merken en te prijzen.
„Allerheiligen".
Woensdag was het allerheiligen dag, welke
ons herinnert aan 't optreden van Maarten
Luther. Op den laatsten dag van wijnmaand
sloeg deze monnik zgn vijf- en negentig stel
liegen tegen de slotkapel te Wittenburg aan,
opdat het volk, dat in grooten getale op den
eersten morgen van slachtmaand ter kerk ging,
ze lezen koD. Door deze daad ontbrandde de
strijd, welke de toenmalige Christelijke kerk
op haar grondslagen deed wankelen.
Waai tegen waren deze stellingen gericht?
Ieder weet, dat zg een bestrijding van de af
laten waren. Luthers verontwaardiging was
gewekt, omdat er in zgn omgeving brieven
verkocht werden, welke uitgingen van de ge
dochte, dat de Paus de zonden vergeven kon.
Dit achtte hg een jjoddelooze onderneming,
want uit eigen pijnlijke ervaring wist hg, dat
geen paus, geen kerk, geen concilie de schuld
aan een zondaar kwgt schelden kon dan God
alleen. Io heiligen toom ontstoken kwam hg
daartegen op met al wat in hem was.
Hoe was 't mogelijk, dat menschen, die in
't bezit van 't evangelie waren konden gelooven,
dat men voor geld de zekerheid der schuld
vergiffenis koopen kon. Ach, dit was een ge
volg van jaren-lange verwaarloozing der waar
heid. Heel de kerk had er aan meegedaan en
zoodoende was het Christendom geheel veruit-
wendigd. Vergeten was het woord van Jezus,
eenmaal tot den pharizeeër Nicodemus ge-
