Naar da NooÉlraal.
godsdienstoefeningen
ia larplha, Vormen en Manieren
fl. QEENSEHI,
BOEKAANKONDIGING
VEREENIGINGSLEVEH
in de gereformeerde Eerken in Zeeland
op ZÖEDAg 15 OCTOBER 1922.
Class® Zi©rikz@».
Glass# Tholen
AdverfentWa.
Boekh. FANOY,
Koopt nu de Parapluies voor
het najaar, wij hebben thans een
prachtige keuze in de van ouds
welbekende goede kwaliteit, in
prijzen vanaf f 2,25, f 2,50, f 2,75.
Tevens extra koopjes in WAN
DELSTOKKEN bij
Noordstraat - Middelbard.
We zouden n.l.-zoo graag wat goede, dege
lijke boeken voor onze meisjes beschikbaar
hebben.
Onze kas kunnen we daarvoor nog niet aan
spreken, want als die over 'n poosje in staat
is uitgavon te doeD, moeten we die in de eerste
plaats bestemmen voor Bgbelache-, Vad.- en
Kerkgeschiedenis.
Maar wellicht zgn er broeders en zusters,
die één of meer boeken, geschikt voor meisjes
van 1217 jaar, voor onze bibliotheek zouden
willen afstaan.
Langs dezen weg komen we dit hen vrien
delijk vragen.
Oodergeteekenden nemen de boeken gaarne
in ontvangst of opgave van naam en adres,
waar de bibliothecaresse ze af kan halen.
Het zou ons zeer verblijden als velen on&
hiermee wilden helpen.
De leidsters:
A. Ludikhuizk, Bree E 187.
C. Wagenaar, Markt K 4.
Middelburg.
Gedenkschrift van Elizabeth Cairns.
Uit het Engelsch vertaald door C.
B. van Woerden te Zeist.
Uitgave van Buurman en de Cler,
Leiden.
Dat dit gedenkschrift publiek werd gemaakt,
lüg geheel buiten den wil van de schrijfster.
Bjj gelegenheid van een brand viel het in
handen van menschen, die het kopieerden en
zoo kwam het buiten haar weten tot kennis
van anderen. Eerst twaalf jaar later werd zij
het gewaar. Zij vernam het met verbazing on
verlegenheid, want zij was riet van plan het
onder 't oog van «enig sterfeling te brengen.
Bovendien was de copie geheel verschillend
van het oorspronkelijke en dit noodzaakte haar
om tegenover de onjuiste afschriften het te
geven, zooals het waa. Dit geeft in mijn oog
aan dit boekje meer waarde.
Deze vrouw werd geboren in 'fc jaar 1685,
toen de vervolging in Schotland zeer zwaar
was. Haar oudera werden van alles beroofd
en uit huis en hof verdreven, omdat zg trouw
bleven aau 't evangelie. Ia dezen uitersten
nood vond haar moeder door Gods Voorzienig
heid een hutj?, waarin zij haar ter wereld
breekt. Ongeveer negen maanden later lieten
haar ouders haar in den nacht doopen door
een vervolgden lesraar. De overweging, hoe
haar ouders dezen plicht aan haar möt gevaar
van hun leven volbracht haddeD, bracht haar
onder te grooter verplichting door genade te
besluiten om hun al de dagen haars levens
onderdanig te zgn. Zg wenscht de ontfermende
armen te bewonderen, die al zoo vroeg tot haar
uitgestrekt waren om haar in Zijn kerk op te
nemen, alsmede de genade van den doop door
een getrouw dienaar van Christus haar toege
diend. Deze bijzonderheden en nog meer andere
staan op de eerste bladzijde. Mij trof het, dat
zjj met zooveel erkentelijkheid steeds terugge
zien heeft op 'fc oogenblik van haar geboorte
en van haar doop. Gelukkig wie daarin op
merkt, de ontfermende handen des Heeren.
Opmerkelijk is ook de vroege godsvrucht ia
haar kinderjaren. Het is een lust om bg haar
te gaan zitten, als zg alleen op 't veld verhaalt,
wat zij ondervond. Hoe kennelijk komt daarin
uit de werking van Gods Geest in haar hart
en haar leven en wgl zg veel in de eenzaam
heid verkeerde, gevoelde zg behoefte om haar
ervaringen op te teekenen Al vroeg ontving
zg voor zich zelf zekerheid, dat zg höt eigen
dom van Christus was, dis haar gekocht had
met Zgn eigen bloed. Daarmede wordt niet
gezegd, dat zjj aan geen verzoekingen en aan
geen bestrijding bloot stond. Zelfs veel strgd
is de hare geweest. Voor haar, die zoovesl
van Gods uitlatende liefde had ondervonden,
was al zeer moeilgk om te leeren door het
geloot te leven.
Zg heeft ook de openbare instellingen, de
bediening van het woord en der Sacramenten
zeer op prgs leeren stellen. Welke aangename
en rijk gezegende uren heeft zg gesleten onder
de prediking en bg de taful der N. Testaments.
E m open oog had zg voor de vastheid van
het bedrog van haar vader, zoo opzienbarend
in Middelburg.
Het liefst had zij daarover maar een sluier.
En over het vervolghet overlijden van
moeder, het overlijden van Douwe, och, zg sprak
er liever maar niet over. Dan werden maar
wonden opengereten.
Ze had nu vrede met God.
Ea vrede in het hart.
God had haar een levenstaak gegeven, die
zg met opgewektheid vervulde.
In het ziekenhuis wa9 zg gezien bg doktoren,
verpleegsters en patiënten gezien en bemind.
Eu verslagenheid heerechte er, toen op
zekeren avond één dor dagzusters de dokter
hoorde vragen aan Elom: /Zuster Jansen, ik
heb dringend uw hulp noodig. Maar buiten hot
ziekenhuis. Wilt u helpen 'k Heb er met de
directrice over gesproken. Die vindt het goed"
en Edom antwoordde: „Als het noodig is,
dokter, wil ik altgd helpen". Waarop de dokter
weer zei: „Dat wist ik wel. Mgnheer Van der
Maudere in de Laan van Meerdervoort is t.b.c -
patient. Hg zal sterven Maar hulp is er noodig."
XXXII.
Het uitgaansplannetje was dus vastgesteld
en Meta Van der Mandere verbeug.de zich bg
voorbaat al over het fietstochtje, al zou het dan
maar koifc zgn over Koudokeike, Middelburg
naar Vlissingen.
Mevrouw Van der Mandere ontwaakte echter
den volgenden morgen met zware hoofdpgn,
die niet verdween, waarom zg oordeelde, liever
het verbond der genade en waardeerde, dat
zg in het gebroken brood en den vergoteD wgn
een zichtbaar onderpand van de liefde Gods
in 't aangezicht van Christus ont'ing.
Waren er soms dagen van veel licht, er
volgden dagen van donkerheid ook, proefde zij
vaak, dat God goed is, zg heeft ook leeren
kennen de ontbering van gevoelige genade.
Vol wisseling was haar toestand, maar onder
dit alles verlaügda haar ziel naar 's Heeren
zalige nabghoid. Zg heeft geklaagd over eigen
verdorvenheid en geroemd in God, die steeds
uitkomst beschikte. Haar lev8n was vol van
onrust maar ook van vrede en haar ondervin
ding is in het wezen der zaak die van elke
pelgrim, die een beter vaderland zoekt.
Dit vertelt zg alles eenvoudig en onopge
smukt en gg voelt in alles dat het zoo echt is.
Hoewel we haar natuurlgk nooit ontmoet heb
ben, hebben we haar toch lief, want gg leert
in haar kennen een vrouw, die boven alles
zoekt het Koninkrjjk Gods en zgne gerech
tigheid.
Of we dan in 'c geheel geen aanmerking
hebben Zeker wel en dit is verklaarbaar.
Zjj heeft nooit veel leiding van menschen gehad
en het was te verwachten, dat zg wel eens iets
zeide, wat er niet door kan. Zjj liet zich meestal
leiden door haar gevoel, en daaruit volgt al
licht een mistred. Ik kies slechts een voor
beeld. Op bladzgde 106 staat, waar zg het
heeft over een predikant „Ik kon toch nooit
zeggen, dat hg Christus en den weg des levens
door Christus overeenkomstig mi/jn licht pre
dikte." Daaruit bljjkfc, dat zg de prediking
niet beoordeelde, zooals de Bezeeërs dedeD,
naar bet woord Gods, maar naar het licht,
dat zjj zelf verkregen had. En dit mag niet.
God heeft den maatstaf niet gelegd in wat wjj
ervaren, maar in Zgn eigen getuigenissen.
De correctie der vertaling laat ook te wen-
schen over. Op bladzgde 18 lezen we ik nam
den toevlucht tot God, op bladzgde 20 ik ging
tot den tafelop bladzgde 45 in een een dooden
tetter; op bladzgde 52: in de verloopen jaar
en dergelijke stuitende taalfouten meer. Een
weinig meer nauwkeurigheid is geen overbodige
weelde. Dan komen or uitdrukkingen voor,
welke niet duidelgk zjjn, zooals doode letter
bladz. 47 laog met mg afgeloopen op blaclz.
57 woeromstuitend licht en andore.
Overigens is genoegzaam gebleken, dat ik
dit boekje op prgs stel en er mg over verbljjd,
dat het in onze taal werd uitgegeven. Over 'fc
algemeen is er weinig diepte in 'fc leven van
velen en zulk een werk kan aansporen om meer
te verstaan en te ondervinden van de dingen,
welke ons door God geschonken zjjn.
Treffend was ook voor mg, dat dezo vrouw
een oog had voor de tgdeljjke en geestelijke
nooden van haar volk, en dat zg ze bekend
maakte aan Hem, die alleen daarin voorzien kan.
De Houten Pomp uitgave Drukkerg „Veri
tas" Zwolle" Zwolle.
Dit blad wil zjjn een humoristisch-statiriek
orgöan. En op de vraag of zulk een doel wel te
rjjrnen is met onze antirevolutionaire of chris
telijk-historische beginselen, antwoord het met
een citaat uit den brief, welken dr. Kuyper
schreef aan de uitgevers van Holkema en
Warendorfte Amsterdam, en het komt me voor,
dat daarmee een dergeljjke poging gerecht
vaardigd ip.
Over den vreemden naam geeft het eerste
nummer voldoende inlichting.
De platen zjjn niet onaardig.
Hoewel wjj niet durven profeteeren, dat dit
blad een lang leven zal hebbeD, want de
mooielgkheden ljjken ocs vele, toch juichen we
deze onderneming toe en hopen, dat zjj slagen
moge.
Als door vuur door Idsardi.
De Bijbel in liet Smishuls door F. J. de
Coster
Ontwapend door G. Schrijver, uitgegeven
bjj D. A. Daamen te 's-Graveuhage.
Het zjjn drie mooie boekjep, die hun weg
reeds tot menige woning gevonden hebben. Het
eerste „als door vuur" behoefde reeds een
tweede druk en biedt inderdaad aangename
lectuur. Het leven op een F/iesch dorp wordt
er treffsnd juist in geteekend en het valt den
lezer gemakkelgk zich 8en voorstelling te maken
maar niet mee te gaan.
Helder stond de zon aan den hemel, toen
Edom en Meta den boulevard afpeddelden en
den weg naar Koudekerke insloegen.
Het was heerljjk weer, nog niet warm. Want
het was nog vroeg.
De beide meisjes volgden den mooieü, kron
kelenden weg onder druk gesnap van Meta,
die door Edom werd beantwoord.
„Is het ver?" vroeg Meta. „Ik bedoel raar
Koudekerke".
„Neer, een klein half uurtje als we rjjden,
zooals nu. Mooi ia bat hier, niet?"
„Prachtig", zei Meta. „Ik heb nooit geweten,
dat Zeeland zoo mooi is".
„Maar nu is Walcheren het mooiste eiland",
was Edoms antwoord „Dat zul-je de volgende
degen wel eens zieü, als we verder gaar, naar
Zoutelande, Domburg en Oranjezon*.
„'tls toch wel fijn, dat u hier zoo goed bs-
kend bent, juf. Hebt u ook rog kennissen
„Ocb, ik ben al zooveel jaar uit Middelburg
Men zal mjj niet meer kennen".
„Nou, dat weet ik nog zoo niet. Of u moest
heel veel veranderd zjjn".
„In ieder geval heel wat ouder geworden".
Ea veel leed ondervonden, dacht ze. Maar dat
zeide ze niet.
Zjj had ook geen gelegenheid, om nog weer
antwoord te geven, want Meta's achterband
klapte met een geweldigen plof.
De beide meisjes sprongen van haar fietsen.
Het bleek, dat in Meta's band een spjjker was
gereden. Daar stonden ze nu!
(Wordt vervolgd.)
van wat er ia de harten en de hoofden omgaat.
De dagen van het liberalisme waren voorbjj.
De Christenen begonnen zich ineer bewust te
worden van bun roeping, terwgl ook het scci-
lisme er toe bgdroeg om de zetels, waarop de
liberalen zoolang plaats genomen hadden aan
'fc wankelen te brengen. Iatusschen vinden we
nog het mooiste in dit werk de beschrijving
van de stille werkiüg van het koninkrjjk der
hemelen in de zielen van meDigen dorpsbe
woner. Heelemaal naar 't leven zjjn geschetst
de boeren arbeider Folkerfc, de doodgraven Bart
en andereD. Welk een goed getnigenis wordt
er gegeven van den dominé, die met zjjn leden
meeleeft in droeve en bljjde dagen.
Men late zich niet afschrikken, als men op
bladzijde 7 leest: dat het hem deer naar weDsch
gaat. Met onverdroten jjver wordt er hoor het
volk in het hooi gewerkt, dat met vaardige gand
den eenen wagen na den anderen valt,
terwgl de arroote knecht maar af enaanrjjdtin
zgn wit Engelsch hemd, waaraan hg als de
boer herkend wordt, ziet gjj met welgeva'Ien etc
want ik kan verzekeren, dat men er verder
zulke zinnen niet moer in aantreft.
„De bjjbel in het „Smishuis" komt ook reeds
voor den tweeden maal uit en menigeen zal
dit aangename boekje willen lez«r>. Nu de
avorden weer langer worden, is er gelegenheid
om naast degelijke werken welke onze inspan
ning vragen ook verhalen te lezen welke ont
spannend worken. Het is dan ook een goed
teeken, dat zulke boeken een goed onthaal
vindaD.
„Ontwapend" kwam reeds voor de derde
maal uit. Het heeft onder ons een goedsn naam,
al is het, dat de sch jjver in een woord vooraf
erkent, dat er aan dit zjjn jeugdwerk wel een
en onder ontbreekt Hat spijt ons niet, dat hg
er riet veel in veranderd heeft, want allicht
zou er iets van het aantrekkelijke, 't welk het
voor da lezers heeft, te loor gegaan zgn.
Deze drie boeken zgn verschenen in een
handig formaat in eeu netton rooden band met
een papieren omkleedsel, waarop aan de voor
zijde een plaat staat.
„Eere zij God."
Onder dezen titel heeft de vereenigiDg voor
Bijbelverspreiding, Keizersgrecht 328 Amster
dam een Kalender uitgegeven, waarvan het
schild een t8ekeniög geeft van enkele herders
met eenige schapen.
Op de Blaadjss staat behalve de datum een
opschrift, waaronder een tex^. Op eenige ook
nog eeu plaatje.
Aan da achterzijde een verhaal'je.
Deze kalender is zeer goedkoop met het oog
op douitdeeling vanzondagsschoolvereenigingen.
Bouma.
Jezus zeide tot Martha: lfc ben de opstanding
en het Heven die in MjJ gelooft, zal leven, al
ware hij ook gestorven; en een iegeiQk. die
leeft, en in SJQ gelooft, zil niet sterven in
der eeuwigheid. Gelooft gjj dat?
Geref. Jong. Vereen. „Herman Faukeel*
's Zondags 8 15 uur consistorie Gftp.thuiskerk.
J. P. Baan N. T. Matth. 10 en 11.
M Annot: Art. 4 A.-R. program.
Geref Jong. Vereen. „Dr. Lützen Wogenaar"
's Zondags 8,15 uur Militair Tehuis, Nieuwstr.
L. de Rjjke: O. T. 2 Kon. 21.
B. Lejjnse Maattch. Onderw. Dienstbaarheid
RING MIDDELBURG.
Vergadering D.V. op Donderdag October
ten half acht uur in Mil. Teh ris, Middelburg.
Rooster
1. Bondsidee Steil 1,2 en 3 15) nieuwe
uitgave. Bondsidee „Onze levensbeschouwing
(het Calvinisme) en dn bestudeering daarvan",
door Herm. Faukeel, Middelburg.
2. „De Gew. Gesch. op de J V." door
Koudekerke.
Waarljjk, het is niet gering, lid, levend lid
eener Gereformeerde kerk tezfln! Worde het
door n aangemerkt als een eere, van God n
geschonken en als een roeping door God
u opgelegd
Glass© Middelburg
MIDDELBURG
Bediening van den H. Doop in de Gasthuiskerk.
Heidelb. Catecb. Zondag 22 (vr. 55 en 56).
Gastihjisfibb 9Ys uur ds. J. H.Telkamp
2 uur ds L. Bouma
Hofplbinksrk 9Yi uur ds. L. Bouma
6 uur dhr. J. H. Kroeze
Noordbrkbrk 91/» uur dhr. J. H. Kroeze
ber. pred. te L°idccbendam.
6 uur ds J. H. Telkamp
VLISSINGEN
Middblkbbk 9lA on 5TA unr ds J. Brinkman
nam. Afscheidsrede.
Arkimdidbn 9lA en 2 uur ds. J. Runia
Domburg 9Vj en 2 uur Cand. Wurth
Jajing» 9';'j uur Lezen eener Leerr.
2 uur ds. W. Faber
GnurssBREB 9 en 2 uur ds. A. Jansens
van Langerak.
Voorber. H. Av.
Koudbkibkb 0 uur
2 uur
St. Laubbnö 9lA en 2 uur
Mbuskbrki 9 en 2 uur
Oo8TKAPBLiiB 9 en 2 uur
Siboosxhbkb 9lA uur
2 uur
Soububg 9*A uur
2 uur
Vbbrb 9lA en 2 uur
VBOüWBNPor.i)iR 9lA en 2
Wbstxapbllb 9 en 2 uur
dp. A. C. Heg
Lezen eener Leerr.
ds. G. H. Toebes
ds. P. van Hoven
Lezen eener Leerr.
ds. W. Faber
ds. J. H. Telkamp
Lezen eener Leerr.
ds. A. C Heg
ds. I. K. Wessels
uur Lez. eener Leerr.
Lezen eener Leerr.
Bbouwbrshavbn 9J£ en 2 uur Lezen eener Leerr.
Bbuinisss 10 en 5 uur Cand. P. v. d. Spek
van Voorburg.
C lïjnsplaat 9lA en 5Vi uur ds. F. Staal
Qbbrbdijs 9lA, 2 en 5l/§ uur Lez. eener Leerr.
Haimstbd* 9 A en 2 uur ds. W. Goedhujjs
Voorber. H. Av.
Fampbst.AVI) 9 en 2 uur ds. F J. v. d. Ende
Nibüv?brkbs& 9 A, 2 en 6 uur Cand. Busk^s
Oostbrlaho 91/i en 2 uur Lezen eener Leerr.
6 uur Cand. P. v. d. Spek
van Voorburg.
Schaebsdijhi 9lA en 2 uur ds. G. Laarman
Wibbbksskb 9l/t en 2 uur Lezen eener Leerr.
Zimmkxh 10 en 6 uur ds. C. J. Wielenga
Zov»inix%« 9ty, en 2 uur ds. Z Hoek
AnnaJ icobaPoldbk 9Vj on 2 uur ds.H. Veldkamp
Ba roes op Zoom 9lA en 5 uur Lez eener Leerr.
Kbabbbhdijïb 9 en 2 uur d?. P. H de JoDge
Foort*L!bt 9lA, 2 en 6 uur ds. P. J. Baajj
van Veeve
Sii.lahd-Bath 9lA en 2 uur dhr. B.W. de Qraeff'
Tbolbk 9Vi en 6 uur ds. A. H. v. d. Kooi
Oru-Vos&BBB 9lA,2an5Vi uur ds. C. Staal
Glass® Goes.
Baablasd 9Vj en 2 uur Lezen eener Leerr.
DRiBVTBaas 9l/i en 2 uur Lezen eener Leerr.
KAFBLï.e-BiflZEi.jao* 9Vt en 2 u ds. A. Scheele
Borbblb 9l/s en 2 uur ds. H. Brouwer
0o« 9Vj en 6 uur ds. R. J. v. d. Veen
Voorber. H. Av.
'e Ga.AVBHPOi.DtB 9l/i en 2 uur ds. G.Dalhujjzen
Em. pred. te Doorn.
Hiibkbhszani 9lA en 2 u r Lezen eener Leerr.
Isesbkb 9lA en 2 uur da. B. Mejjer
W«MBLDiNGe 9'A en 2 uur Lez. eener Leerr.
Krt'ihingb* 9lA en 2 uur ds. den Boeft
Nibuwdobp 9lA en 2 uur ds. G. Doekes
Voorber. H. Av.
Wolpha ARTSDiJK 9 en 2 uur ds. A. P. Lanting
Glass# Ax®].
Aïsl 9 en 2 uur Lez. eener Leerr.
Hosï 97j on 21/» uur Lezen eener Leerr.
OogTïïTBö 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Oostburg (dienst Aardbhrorg)
9 ea 5l/j uur Lezen eener Leerr.
ScHocvoiJEs 9 en 2 uur Lezen eener Leerr.
Tixmcu* 9lA en 2 uur Lezen eener Learr.
ZtAw#ï.As 9 en 2 uur ds. P. van Djjk
PSALM 6810.
Vrjjdag 20 October hoopt mjjn
geliefde vrouw
JOIIANNA DEN HOLLANDER
haar Sasten Geboortedag te her
denker.
L. HOEFKENS.
Mid lelburg, 3 October 1922
SlpperssiDgel Q 157.
Y Y Y Y YN
Zio juist va?schenen en voorhanden bjj
Dp. A. Kuyper De Twaalf Patriarchen
Bjjbeleche Karakterstudie
ingenaaid fl,gebonden f 1 90
De vermeerderde druk van*.
irgenaaid f 2,40, gebonden f 3,40.
