De Paaschrede voor de Zeeuwsche j^usü
K«rk- an Aihaalnlaiwi,
Olfialëtlt Berichten.
van Dageraadsmannen worden bestookt, neigen
zfl er al aanstonds toe die redeneeringen van
het verduisterd verstand over te nemeD, aan
het gezag des bflbels te twijfelen en er zich
aan te onttrekkeD, en ze eindigen met de
Schrift als Gods Wooid te verwerpen en elke
bovennatuurlijke openbaring Gods te loochenen.
Dat is de consekwentie bij diegenen, die
inplaats van het ware geloof slechts een histo
risch geloof hebben. Een tijdlang worden zij
eerst nog gedragen en vastgehouden door dat
algemeen gemeenschappelijk erkennen van den
Bijbel als Gods Woord, dat binnen de muren
der Kerk gevonden wordt, maar straks
weeken ze los; er komt twijfel omtrent het
Schriftgezagze zeggen, dat men omtrent het
geen de Bijbel zegt, hoogstens van „waarschjjn-
lfckheid", maar nooit van „zekerheid" kan
sprekeD, en het einde van dit losweekings-
proces is (dat bij den een kort, bij den ander
lang duurt), dat hij breekt met z'n geloof in
de Schrift als Gods Woord.
Een historisch geloovige heeft dan ook het
Getuigenis des Geestes, waarvan in art V sprake
is, niet. Hjj hseft het nooit gehad, en kon het
ook nooit hebben, omdat daarvoor allereerst
noodig is de wedergeboorte en vernieuwing des
harten en de inwoning in het hart door den
Heiligen Geest. Alleen een waar geloovige
bezit dit Getuigenis des Geestes.
Dit „Getuigenis" is niet een verstandelijke
opinie, die bijvoorbeeld door redeneeringen of
tegen betoogen weer omvergeworpen kan
wordenis niet een wankelbare gedachte, die
door bestrijding kan losgelaten worden maar
is eene innerlijke persoonlijke zekerheid en
overtuiging van dien aard, dat zij niet kan
worden tenietgedaan of weggenomen ze berust
ook niet op het zeggen van anderen, niet op
de ^belijdenis der kerk, maar komt op, uit het
eigen persoonlijke ware geloof, dat door den
Heiligen Geest in het hart is gewrocht.
Dit „Getuigenis" moet niet opgevat worden
als een aparte innerlijke toespraak, welke de
H. Geest in ons binnenste houdt, waardoor Hij
een of andere verklaring in ons aflegt 't Is niet
een inwendig hoorbare stem, die in ons binnen
ste een geheime spraak doet hooren en zich
daarmee tot ons verstand richt om daaraan wat
te verklaren. Zoo iets zou men allicht denkeD,
als men louter afgaat op het woord getuigenis
Doch dan zouden de ware geloovigen aanstonds
in oprechtheid kunnen en moeten betuigen,
dat zij nooit of te nimmer zulk een bizonder
stemgeluid in het binnenste hunner zielen
hebben vernomen, dat hun kwam verklaren,
dat de Heilige Schrift Gods Woord is Zoo iets
„particuliers" moet dan ook niemand zoeken
in het „Getuigenis des Geestes".
Maar wat is het dan w èl
Bjj het godvruchtig spreken en nadenken over
deze zaak is groote voorzichtigheid noodig,
omdat men anders kans loopt te komen op de
lijn der valsche mystiek, en ieder onzer weet
nu wel, dat de valsche mystiek juist aan het
gezag der Schrift afbreuk doet en daarvoor iets
anders in de plaats wil stellen, namelijk het
gezag van het inwendige licht.
Welnu, zoo iets is het Getuigenis des Geestes
heelemaal niet. Geen oogenblik mag ook maar
bij iemand onzer de gedachte postvatten, alsof
dat innerlijke Getuigenis des Geestes iets hoogers
zou zijn, dat boven de Schrift kwam te staan.
Ik weet wel, dat sommige Gereformeerde ge
meenteleden tot die verkeerde opinie neigen.
Maar dan moet die verkeerde opinie allereerst
op zij gezet worden. Onkunde leidt tot dwaling,
vooral op dit punt.
Wanneer de Heilige Geest een zondaar weder-
baart, dan wordt die zondaar in verstand en
wil omgezet. Zijn verstand wordt verlicht en
Z$n wil wordt geheiligd. En wanneer die beide
genadegaven den verlosten zondaar gaan be-
heerschen, dat ontstaat in zijn ziel, als een
onderdeel van die „verlichtiDg", dit „Getuigenis
des Geestes"hij gaat zien de Goddelijkheid
van de Heilige Schrift.
Dit Getuigenis des Geestes is alzoo niet iets
gansch aparts in den geloovige, maar een onder
deel van dat werk des Geestes, dat we noemen
de „verlichting", en dat zich nu bepaaldelijk
richt op de Heilige Schrift, en klaarlgjk doet
zien haar Goddelijke heerlijkheid, haar majesteit,
haar autoriteit.
Die Geest, die in den verlosten zondaar woont,
die in hem 't geloof werkt en tot wasdom brengt,
die geeft hem ook te aanschouwen dat Godde
lijke licht, dat uit de Schrift uitstraalt, zoodat
bij erkent: „Iu Uw licht zien wfj het licht".
Hjj is er ten volle van overtuigd, dat het beeld
dat de Schrift ons teekent van de diepe ver
dorvenheid der menschen en van de reddende
genade die in Christus is, Goddelijke waarheid
bevat*
Hij gaat allengs zoo meer zien in alwat de
Schrift zegt, glansen van Goddelijk licht. Eu
zoodra er maar eenige twijfel in hem oprijst
aangaande de waarheid der Schrift, gevoelt die
geloovige dat aanstonds als schuld, als zonde,
als ongeloof in God, als een onheilig uitspruitsel
van zijn verdorven natuur. Terwijl de Heilige
Geest omgekeerd dien geloovige met steeds
meerdere klaarheid doet inzien, dat de Heilige
Schrift de waarheid is.
Dat is de overeenstemming tusschen het
werk des Heiligen Geestes in de Heilige Schrift.
Vandaar dan ook dat dit getuigenis des Gees
tes samenvalt met de persoonlijke verzekerdheid
des geloofs, met de verzekerdheid aangaande
het kindschap Gods, met de verzekerdheid om
trent onze eeuwige zaligheid.
Laat ik deze uiteenzetting verduidelijken door
de volgende bladzijde uit Bavincks Dogmatiek,
met omzetiiog der vreemde woorden in 't Neder-
landsch, u in overweging te geven (Dogm. I2
blz. 642)
„De H. Geest openbaart aan den geloovige
geen enkele tot dusver onbekende waarheid,
evenmin aangaande den persoon van Christus,
als aangaande de H Schrift. Hij neemt allen
uit Christus, «n dien kan de geloovige alleen
belijden wat God in Christus hem geschonken
heeft. De Schrift bevat echter ook eene leer
over Zichzelve, evengoed als over Christus. En
het Getuigenis des Heiligen Geestes aangaande
de Schrift als Schrift bestaat daarin, niet dat
de geloovige eene onmiddellijke, hemelsche
aanschouwing ontvangt van de goddelijkheid der
Schriftnoch ook, dat hjj middeljjk uit de
eigenschappen en .kenmerken tot haar godde
lijkheid besluitevenmin dat hij uit de erva
ring van de kracht, die van haar uitgaat, tot
hare goddelijkheid opklimtmaar hierin, dat
hjj vrfj on spontaan het gezag erkent, waar
mede de H. Schrift allerwege optreedt en dat
zfj zelve telkens uitdrukkelijk voor zichzelve
opeischt. Niet de authentie, noch de canonnici-
teit, noch zelfs de inspiratie, m&sr de goddelijk
heid der Schrift, hare Goddelijke autoriteit is
hierbij het eigenlijk object (voorwerp) voor het
getuigenis des H. Geestes. Het doet den ge
loovige zich onderwerpen aan de Schrift en
bindt hem in dezelfde mate en kracht aan deze
als aan den persoon van Christus zeiven. Het
verzekert hem, dat hij in nood en dood, in
leven en sterven op dat woord Gods zich ver
laten en daarmede zelfs zonder vreeze voor
den Rechter van hemel en aarde verschijnen kan.
Historische critiek der Schrift vindt daarom
alleen in zooverre bij de gemeente tegenstand,
als zij afbreuk doet aan de goddelijkheid der
H. Schrift, en daardoor het getuigenis vara Wi
kindschap Gods, de hope der heerlijkheid, de
zekerheid der zaligheid ondermijnt. Een j diep
religieus belang is er dus bij de leer der Schrift
gemoeid. Haar theopneustie en autoriteit is
geene onverschillige zaak, die de gemeente ?an
Joodsche Schriftgeleerden of Heidensche v^aar-
zeggers heeft overgenomen, maar wordt door
haar beleden op grond van Gods Woord en
staat met haar eigen bestaan en leven iiji het
allernauwste verband. Daarom kan het geloof
aan de Schrift niet rusten en rust het ookj niet
op verstandelijke redeneeriogen, maar Iheeft
zijn diepsten grond in het getuigenis des H.
Geestes. Bewijzen en redeneeringen kunneïa het
aanbevelen en hebben dus zeer zeker al4 on
dergeschikte middelen eene onmiskenbare
waarde. Maar vast en zeker worden wjjj van
de waarheid des Christendoms en van het ge
zag der Schrift alleen overtuigd door het ge
tuigenis des H. Geestes, die het verstand ver
licht, het hart opent en verzekert, dat de Geest
de waarheid is, 1 Joh. 5 6".
Bovendien verklaart prof. Bavinck twee blad
zijden vroeger: „Het eenige, waar het getui
genis des H. Geestes betrekking op heeift, is
de goddelijkheid der Schrift. Maar dan oti.k de
goddelijkheid van al die waarheden, welke in
de Schrift zijn geopenbaard en door God in
Christus geschonken zijn".
In een volgend artikel hopen we nog nader
de beteekenis van dit getuigenis des Heiligen
Geestes uit een te zetten. Kebkeof
Onze Gereformeerde Jongelingen hebbe11 °P
den 2en Paaschdag als naar gewoonte bun
provincialen bondsdag in Goes. Daar kajn en
mag geen enkele Zeeuwsche vereenigiDg on^"
breken. Niet ééa l
Al moesten de afgevaardigden er midderiiacbt
voor uit de veeren. Ook uit Zeeuwsch-Ylaa11^0'
ren zijn ze allen present. Op de morgenvc)r8a"
dericg worden huishoudelijke zaken behanM0^.
Voor alle jongelui belangrijk- Ze wordaa 0r
ingewijd in de keukengeheimen van 't Vere1013*"
gingsleven.
's Middags is er openbare zitting.
Daar wordt man en vrouw, oud en jong]ver"
wacht. Ze komen dikwijls twee aan twee.
net als bij Noach's ark. De Goesche kerk wf°
voor zulke gevallen eigenlijk te klein, mar' 'j
men kruipt wat dicht bijeen en vindt 't w
prettig als 't wat overvol loopt.
Al deed 't bestuur zijn best, het kon dit J ?ar
op geen spreker van buiten onze provincie/ "e"
slag leggen. De groote redenaars trekken naar
den Achterhoek en naar het Noorden. En.onze
Zeeuwsche eilandbewoners blijven misdeelcr van
die machtige oratorische talenten.'t Is jam?10^
nl. voor de sprekers, want ze vinden in Zee
anders een dankbaar gehoor Uit protest t^en
die veronachtzaming van de groote speet: 0rs
ten opzichte van onze jongelingschap mo'
we nu maar eens in verdubelden getale naa^
GoeS trekken om ds. Faber te laten merre.n
,we waardeeren het. dat gij ons tenminste nie^
in den steek laat". Misschien krjjgen de joP^0"
lui zoo ongemerkt van den dominee uit Ser?08,"
kerke een lesje: „Verwacht 't degelijke
niet altoos vanuit de verte. Uw eigen dominees
hebben ook nog wel wat in hun marsch".
Dan was 't zeker een prachtig geslaagde
voor het Zeeuwsch Jongelingsverbond.
Een verdere opwekking acht ik overbo
Zö Gods zegen over die saamkomst, opda
vrucht afwerpe voor het Vereenigingsleven oQZ?,r
jongelingen Dat is de cardo qu.aestionis, de3P
waarom 't al omwentelt. Kebkhcp'
TWEETAL TE
IJselmondeT. K oes, te Workum.
H de Bruijo, te Nieuwendjjk*
Schiedam A. M. Boeijenga, te Sassenhein1'
IJ. van der Zee, te Nieuw-VenQ0P'
BEROEPEN TE
Njjemirdum c.a.H. Fokkens, te Boorubergum'
KommerzijlH. Brinkman, te Westerlee.
I JselmondeH. de Bruijn, te Nieuwendgk'
BlokzijlB. Alkema, cand. te Apeldoorn.
Nederhorst den BergP. A. Zeilstra, te
Nieuwr)0D*
AANGENOMEN NAAR
Sprang, Vrjjhoeve-Capelle c.a.
G. H. de Jonge, te Naar<r
BEDANKT VOOR
Spijk (Gron.)P. de Jong, te Schoonebeek.
Hollaiadscheveld G. H. de Jonge, te Naarden.
Berkel en RodenrijsC. J. Goslinga, te
Oosthem.
Nieuw-BuinenH. Knoop, te Schouwerzijl,
KommerzijlH. Brinkman, te Westerlee.
GrijpskerkeA. G. Wolf te Loenen-Vreeland.
2 Mei wordt een Classicale Diac. Confe
rentie gehouden in de Kerk te Zaamslag. Ad
viseurs zijn de dominé's P. van Djjk en S.
Groeneveld.
Een echtpaar te Kampen gaf een groote
gift, waarvan f 500 aan de Diaconie om als
extra Paaschgift uit te deelen aan de behoeftige
gezinnen der gemeente.
De kerk te Driesum is totaal afgebrand.
Er zou een spreekbeurt voor de antirev. kies-
ver. vervuld worden. Het gebouw was reeds
meer dan half vol, toen men buiten brand ont
dekte. Kalm kon de kerk ontruimd worden.
Oorzaak is vermoedelijk het vlamvatten van
het roet in den schoorsteen. De Hervormden
stellen voorloopig hun gebouw beschikbaar voor
de Gereformeerden.
Ds. L Bos, em. pred. van O verschild, en
Ds. A. Steyling. em. pred. vxh Naaraem dsT
J?7~ W. J. Wolf van Vrouwepolder, gn in
Apeldoorn wonen, en kunnen de kerkenu en
dan nog wel dienen.
De heer W. A. Wiersioga, Theol.and
te Kampen (Vloeddijk 25) zal na 1 Mei jarne
een eventueel beroep in overweging nemi.
De. W. van Dijk, die voor de Sonba-
zending uitgaan zal, heeft van zijne gerente
Campen in Oost-Friesland afscheid genonn en
zich voorloopig gevestigd te Gorredjjk.
Ds J. W. v. d. Bosch te Harderuk is
aan de V. U. gepromoveerd tot doctor ^o-
logiae op een proefschrift: „De ontwikkéng
van Bucers praedestinatie gedachten vóóriet
optreden van Calvijn".
Van de hand van prof. Hoekstra te Ka
pen zal binnenkort een homiletisch handbjk
verschijnen, getiteld: „Gereformeerde Home-
tiek" bij Gebr. Zomer en Keuning te Wfe-
ningen.
De kerkeraad van Zeist ontviog een ift
van f 200 voor de aanschaffing van een Avcd-
maalstel in de Noorderkerk. Om 't overigtin
te zamelen gaan een paar broeders bij de;e-
meenteleden rond.
De Provinciale Disconale CoDferenthin
Zuid-Holland zal 30 Mei a.s. gehouden woren
te Gorinchem.
Ds. Schaafsma van Appelscha hooj 7
Mei afscheid te preeken en 14 Mei intreite
doen te Den Bommel. Bevestiger ds. J. Vestur
te Stad a. h. Haringvliet.
In Noord-Holland zal 19 April de eeite
prov. ouderlingen-conferentie worden gehouen
te Amsterdam.
Te Veenendaal is op bijna 90-jarien
leeftijd overleden Mevr. de weduwe Chr J.
Keulemansde Ridder, wed. van wijlen Ds.
Keulemans, die van 18611889 teMiddelhrg
en van 18891895 te Zierikzee stond.
In Sloterdijk is aan een zuster der ge
meente, die door langdurige ongesteldheid er-
hinderd was met de gemeente te vergadeen,
aan huis het H. Avondmaal bediend.
Mevr. Van Andel—Rutgers te Solo beft
een Javaansch boekje geschreven, dat in grote
oplage gedrukt wordt, 't Is bewerkt naar Ben
boekje, dat in Arabië is uitgegeven. Een op
lage van 10 duizend exemplaren is ter prse
gelegd. Reeds zijn 8700 ex. besteld. De wnst
komt ten goede aan de colportagekas.
Voor den bouw van een 5e kerk te Den
Haag werd verleden week o.m. een toezegging
ontvangen van f 7000 onder vruchtgebruik en
een toezegging van f 125 per kwartaal, zoohng
de bouw duurde.
De kerkeraad te Coevoerden heeft op rer-
zoek van het gemeentebestuur tot Sept. a.s.
een gedeelte van het vergaderlokaal achtei de
kerk afgestaan tot het houden van Giref.
schoolonderwijs.
Toen ds. van Nes uit Den Haag deze
week in Amsterdam sprak in Salvatori mor
de Joden, werd met hem o.a. door een Jood
van gedachten gewisseld, die meedeelde een
zoeker te zijn naar de ware belijdenis, „o God
help mij", riep hij uit en werd door een fl tewte
getroffen. Toen de man na afloop der verga
dering weder teheel tot zichzelf was gekomen,
heeft ds. v. Nes nog met hem gesproken en
hem gewezen op Christus als den Heiland ook
voor hem.
Door de classe Ommen is in hare verga
deriDg van 5 April eervol emeritaat verleend
aan ds. G. Goris van Bergentheim.
In Groningen zal 17 Mei een predikanten
conferentie worden gehouden, waar hopen te
refereeren ds. J. Berghuis van Winschoten óver
„het Ethisch beginsel" en ds. J. Lugtigheid
over „het duizendjarig rijk".
Door de ledenvergadering van Zuilen |[U.,
is in beginsel besloten tot het bouwen eoner
nieuwe pastorie. I
Ook te Souburg heeft zich een coimité
gevormd om actie te voeren tot verhoojjing
van de contributies der V.U.
Ds. H. N. Bassoski van Moerdijk (emeritus)
zal zich metterwoon vestigen te Lexmond en
voorzoover zjjn krachten dit toelaten, aldaar de
kerk helpen in den Dienst des Woords en der
Sacramenten.
De vorige week is te Meppel een evan
gelisatiegebouw in gebruik genomen, dat eigen
dom is van de Geref. kerk.
Bjj den kerkeraad te Spijkernisse bestaat
het voornemen om over te gaan tot invoeren
van familiebanken.
Het propaed examen aan de Theol. School
is afgelegd door den heer J. Rook, te Kampen.
Te Leeuwarden wordt een nieuwe kerk
gebouwd met consistorie, vergaderzaal en kos-
terswoning aan het plantsoen in de Vredeman
de Vriesstraat.
De kerken in Friesland (Noord en Zuid)
zullen 31 Mei a.s. een Zendingssynode houden
te Sneek.
De Commissie inzake „Zéndingssynode en
scheiding van terreinen" voor de 3 Noordel.
provinciën (Groningen, Drenthe en O vergeel)
met Soemba als arbeidsveld, adviseert tot
scheiding over te gaaD, zoodat Groningen krjjgt
Karosie met West-Soemba, Drenthe Midden-
Soemba met Pajsti en Overfjsel Oost-Soemba
(Melolo). Dit voorstel, tot in onderdeelen uit
gewerkt, zal op de drie partic. Synodes dier
provinciën in hahjyid«lin»_kome"
- Bjj den uitgever J. B. v. d. Brink 1 ;e
Zutfen zal 1 Mei verschijnen: ,Het Ouderli
genbladonder Redactie van de professore ,n
dr. G. Ch. Aalders. dr. H. Bouwmaü, dr. 1 r.
loekstra en dr. H H Koyper, met vaste med>
werkir.g van onderscheidene predikanten t jn
ouderlingen. De abonnementsprijs zal bedrage m
1,50 per half jaar.
L. S.
De kerkeraad der Gereformeerde Kerk t 0
Veere roept de Kerken van de Classis Middel l-
burg op ter vergadering, die D.V. op Dinsda g
9 Mei a.s. wordt gehouden. Aanvang 9.30 uu r.
Wat voor het agendum disnt, wordt door de ,n
eerst-ondergeteekende ingewacht vóór of op S >5
April e.k. Namens da roepende kerk,
I. K. Wbssbls, praeses,
H. Lujjk, scriba.
AGENDUM voor de Classicale Diaconal e
Conferentie te houden D.V. den 2en Me ,i
1922, vm. IO^i ure (officieele t$d) in d! Q
Geref. Kerk te Zaamslag.
1. Opening namens de roepende Diaconie vai q
Zaamslag.
2. Teekenen der presentielijst.
3 Verkiezing van het moderamen.
4. Lezing en vaststelling der notulen de r
vorige conferentie.
5. Onderzoek naar de vrucht der vorigi 0
conferentie.
6. Ingekomen stukken.
7. Behandeling der volgende vragen van di
Diaconie van Zaamslag.
I Hoe moet de Diaconie handelen in een
geval dat zij zegels wil plakken of
rentekaart voor iemand die daartegen L
gewetensbezwaar heeft?
II. Is het in de ljjn wanneer een Diaconie
een verpleegde heeft in een stichting,
en waarvoor ze de verpleegkosten ge
deeltelgk kan betalen, doch de hul(
van een Burg. Armbestuur afwijst uil
principieels bezwaren, terwjjl de stick
ting een groot tekort heeft
III. Is de Diaconie geroepen, aan te vuiler' t
in die gevallen, waar broeders of zusteri 9
die (geen ondersteuning behoeven) ei»
toch aan hun kerkelijke verplichtinge; n
beweren niet te kunnen voldoen b.i
zitplaatsengelden, contributies enz.
8 Financieele aangelegenheden.
9. Rondvraag.
10 Aanwijzing roepende Diaconie volgend i0
Conferentie.
11. Sluiting. De roepende Diaconie der
Geref. Kerk te Zaamslag,
J. Roose, praeses.
C. A. Dbes, scriba.
De Classis Zierikzee zal D.V. vergaderen
Woensdag 3 Mei.
Punten voor 't agendum s.v.p. uiterlijk 26
April. Namens de roepende Kerk,
C. J. Wiklenua, praeses.
D. Muldbb, scriba.
Middelburg6 April. De Commissie, belast
met het inzamelen van gelden ten behoeve van
den verbouw der Theologische School te Kampen
vergadert D.V. op Vrijdag 21 April e.k. de»
avonds te 8 uur in de Consistoriekamer dei^
Gasthuiskerk.
Alle broeders en zusters commissieleden wor -
den met de intekenlijsten en de ingezameld ,;6
gelden (voor zoover nog niet verantwoord) ver
wacht, teneinde te kunnen vaststellen, tot welkuQ
resultaten de rondgang door de gemeente heer t
geleid. Namens de Commissie voorn.,
W. A de Rijckb, Voorz.
J. P. Obanje, Secr.
Actie V. U.
De vergadering voor de actie voor de Vrg<0
Universiteit wordt veertien dagen uitgesteld
en dus gesteld D.V. op Donderdag 4 Mei a.Ei,
Namens het Comité,
a n tt»., sfifliafcttafr.
-A'i O. XUiii, MoClObttriS.
Wij werden weder teleurgesteld, daar ds
A. G. Wolf van Loenen en Vreeland voor d,0
roeping naar Grfjpskerke heeft bedankt. f
J. H. Gescuiebb, Scriba.
