EDOM FEUILLETON. we leeren kennen in bun deugden en gebrekeD, menschen zooals ze in de werkelijkheid zijn. Bet geheel maakt een gunstigen indruk op ods. De schrijfster verheelt de zonde niet alleen niet, maar laat tevens uitkomen de bittere gevolgen, welke zij he<-ft. Ook in dit opziebt is het een goed werk en bevat het een heilzame waarschu wing voor joDge mensehen om niet lichtvaardig te denken over de verzoekingen, welke de jeugd bedreigen. Het is blijkbaar, dat het oordeal gerapt is bfj haar, die ons dit werk heeft gegeven. Nog meer zou ik kunnen noemen dat ter aanbeveling van dit werk kan dienen. Doch het bovenstaande oordeel is voldoende. Het is geschreven door Tine BoDnema en uitgegeven bij D. A. Daamen 's-Gravenh3ge, Pen nieuw kerkgebouw te Westkapelle. In 't oude Westkapelle was er vroeger op kerkelijk gebied weinig actie. Bijna alle be woners van dit groote dorp waren leden van de Hervormde kerk en ofschoon er wel verschil van meening was, naar buiten kwam het wei nig uit In vroegere jaren werd er wel eens door christel. Geref predikanten in een schuur gepreekt en er kwamen ook wel menschen, maar verder kwam het niet en na eenigen tjjd werd het nagelateD. In dagen van verkiezing togen er heen sprekers van liberale en anti revolutionaire richting om de bewoners voor te lichten over het verschil, dat er tusschen deze beide partijen bestond, doch wanneer de verkiezingen voorbg wareD. ging het leven weer zijn gewonen gaDg. Er waren eenigen, die Zondags naar Aagtekerke reisden om de samenkomsten der Geref. gemeente aldaar bij te wonen en een enkele kerkte te Meliskfrke bü de Gereformeerden aldaar. Eindelijk brak nu ruim twintig jaar geleden het oogenblik aan waarop de Geref. predikanten uit Walcheren er 's Zondagsavonds in een schuur preekten en de oude marchaseekazerne werd gekocht en tot vergaderplaats ingelicht. Na eenigen tijd werden er de ambten ingesteld en zelfs kreeg deze ge meente in ds. v. d. Ende een eigen predikant, die eenige jaren met zegen arbeidde. Een chris telijke school werd er gebouwd en de noodige onderwijzers werdeD benoemd. Zoo kwam er eenige beweging. Het scheeD, dat de vrijzinnigen ook ont waakten, want zp begonnen ook om te zien naar een locaal, waar predikanten van hun richting optraden. Doch zp hielden niet vol, om welke reden dan ook en die samenkomsten bebooren tot het verleden. Het aantal van hen echter, die naar Aagtekerke gingen, groeide en nu oordeelden zij dat de dag gekomen was waarop zp een eigen kerk moesten hebben op hun dorp. Wp verstaan dit heel goed, want er was een bezwaar aan verbonden om eiken Zondag den weg naar Aagtekerke af te leggen. Er is echter ook iets in, dat ons wpst op de verdeeldheid onder hen, die dezelfde belijdenis hebben. Als eens de gereformeerden, die buiten het Herv. kerkgenootschap staaD, kerkelijk konden saamleven, welk een voorrecht zou dit zpn. Nu zpn het twee kleine groepen, welke kleine kracht hebben en tusschen wie er licht wrijving ontstaat, waardoor zp de kracht nog noodeloos verteren, terwijl zp vereenigd een meer beteekenisvolle plaats konden innemen. Juist, als men geen gronden heeft, om naast elkander te staan, dan moet men wel zoeken naar iets, dat geen waarde heeft. Zoo bleek me na dezer dagen nog, dat men van die zijde als bezwaar tegen vereeniging met de gerefor meerde kerken blijft aanvoeren dat sommige harer in het jaar 1839 aan de regeering vrpheid gevraagd hadden om hun godsdienstoefeningen te houdeni Inderdaad meende ik, dat dit wapen tegen ons als verouderd ter zpde gelegd was en 11) HUGO KINGMANS. „Is bp niet uit Middelburg „NeeD, hij komt oorspronkelijk uit Den Haag, vertoefde bp zpn oom op de Loskade, die hem naar mp verwees. Want het jongmensch, hp is 22 jaar bjjna, voert niets uit. En je kent Lapidoth van de Loskade, die kan dat niet uitstaan. Enfin, meer behoef ik niet te ver tellen. Vanavond is de overeenkomst notarieel bekrachtigd. Ik heb een compagnon. Liever had ik dien wel niet. Maar het is noodgedwongen. Ziezoo, ik ben zeer mild geweest in mpn mede- deelingen. Maar je moest toch op de hoogte zp'd, als mpnheer Lapidoth, want hp heet even eens zoo. hier zpn opwachting komt maken en hier huisvriend wordt. Ik wilde je alleen maar vragen, hem vriendelijk te ontvangen en steeds vriendelpk te behandelen. Want hp is mijn compagnon en heeft mp, zonder dat hij het weet, van den ondergang gered „Als je tenminste weer niet gaat specu- leeren," waagde zp te zeggen. „Dat is mpn zaak. Orerigens wil ik je wel verteller, dat ik van plan ben, zeer voor zichtig te zpn." het niet meer gehanteerd werd. Orerigens zie ik er in een toenemende actie van geref. zpde en dit verblijdt mp. Kerkelijke Adviezen van Prof. Rutgers. Zoolang professor Rntgers leefde, was hp in onze Gereformeerden Kerken de betrouwbare vraagbaak bp kerkrechtelijke moeielpkheden. En een advies van professor Rutgers, wel ge argumenteerd verstrekt, werd gemeenlijk na beraadslaging en overpeinzing, opgevolgd en ten uitvoer gebracht. In zpn advies bespeurde men de zuivere toepassing van onze Gerefor meerde beginselen. Da vrienden van prof. Rutgers hebben er tpdens zpn leven tallooze malen opaangedrongen, dat hp ia het licht zou geven eene voor onzen tpd geschikte verklaring en toepassing van de artikelen van da Kerken ordening. Maar al die vriendelijke smeekingen hebben nooit bet gewenschta resultaat gehad. Intu8scben schreef de Amsterdamscbe hoog leeraar jaar op jaar aan Kerken, die hem omtrent een of ander punt inlichting en voorlichting verzochten, glasheldere adviezen, duidelijk ge motiveerd, soms ook historisch gedocumenteerd. Die adviezen nu hebben groote en blijvende waarde. Vandaar dat men aan prof. Rutgers vóór zpn sterven nog heeft verzocht, of die adviezen in druk mochten verschijnen. Hpzelf had ervan verklaard „Natuurlijk moogt gp desverkiezende dit antwoord laten lezen aan wien gij maar wilt. Wat ik hier en daar adviseer, mag, wat mij betreft, aan ieder worden mee gedeeld". (Zie motto blz. 2. van de uitgave der Adviezen.) Voor herbaalden aandraDg is toen prof. Rutgers bezweken hij gaf zijne toe stemming tot de uitgave, waarvan nu 't le. Deel verschenen is bp den uitgever J. H. Kok te Kampen. Eén der zoons van prof. R.. n.l. Dr. H. C. Rutgers, bekend als secretaris van de N. C. S. V., heeft to8n op zich genomen da talloos vele en overal in den lande verspreide adviesen te verzamelen. In het voorwoord van de nu verschenen uitgave klaagt hp, dat dit werk zooveel moeite baarde en wel o.a. met deze woorden „Tot mpn leedwezen moet ik zeggen, dat de resultaten mp niet veel eerbied hebben gegeven voor den toestand onzer kerkelijke archieven, want het grootste deel der adviezen bleek ver dwenen te zpn, kon in ieder geval niet door ods ontdekt worden." Een klacht, waarmee onze Kerkeraden wel eens winst mogen doen, door nauwkeurig na te gaan of hun archief in orde is en het voort aan ook geregeld in orde te houden. Gebeurt het niet vaak, dat wat tot het kerkelijk archief behoort, berust in de pastorie, in boekenkast of bureaulade van den predikant, en dat dit bp zpn vertrek (zonder boos opzet) met Zijn- eerwaarde mee verhuist naar de nieuwe ge meente, waar hp gaat arbeiden Kerkeraden moeten vooral bp vertrek van hun leeraar zorgeD, dat hun archief in orde is, vóór de predikant naar elders gaat. Dan zal veel wat nu „verdwenen" heet, wel weer terecht komen. Gelukkig had prof. Rutgers omtrent vele zaken meermalen advies gegeven, zoodat er voldoende materiaal over gebleven is, om daarmee twee dikke deelen te vullen. Dankbaarheid past onzen Kerken niet alleen jegens genoemden zoon maar ook jegens doch ters van prof. R, want niet het minst door haar goede zorgen is deze nalatenschap van haar vader thaDs gemeengoed onzer Kerken kunnen worden. Vooral Mevr. Van Andel Rutgers uit Solo offerde een groot deel van haar tpd toen zp met verlof in ons land toefde, op voor het in druk verschijnen van deze Adviezen. De samenstellers hebben m.i. een goede methode gekozen, door de Adviezen te rubri- ceeren naar de verschillende artikelen van de Kerkenorde. Daar is het al zeer gemakkelijk eene toelichting, die men op een of ander punt zoekt, te vinden. De zaak, waarom het bij een gegeven advies ging, is in een vraagvorm saamgevaten ik kan niet anders zeggen, dan dat de saamstellers ook in de formuleering daarvau, zeer gelukkig zpn geweest. Die formuleering is kort, duidelijk, bondig,'k zou haast zeggen in de taal Zpn vrouw antwoordde daarop niet. Zp wist wel, wat die verzekering beteekende. Als Satan eenmaal zpn prooi vast heeft, laat hp die niet los. Dat kan alleen God „En wat uw vraag betreft, Arthur, natuurlijk zal ik hem vriendelpk ontvangen. Dat doe ik ieder, die hier komt en die het wèl met ons meent Voor mpnheer Lapidoth zal ik geen uitzondering maken. Alleen mag ik toch wel verlaDgen, dat hp ook wellevend is." „Dat spreekt," was het antwoord. Daarna stond de bankier op „Dat is dus afgesproken," zei hp. „Het is al laat. Ik ga naar bed. Slaap wel." Meteen verdween bp, zpn vrouw in diep ge peins achterlatend. Deze begreep de uiteenzetting niet. Waarom was het noodig, haar alles te vertellen, van avond Anders sprak hij nooit, nooit over zpn zaken. En nu wel. Dat was niet alleen om aan te kondigen, dat die mpnheer Lapidoth huis vriend zou worden. En om te vragen, die vrien delijk te behandelen. De toekomst bekommerde haar diep. Er was iets niet in den haak. Wat, wat was er toch Wat hing haar boven het hoofd Ze wist het niet. En kon ook geen antwoord geven op de vragen, die bp haar opkwamen. Zp deed wat steeds het beste is zp ging tot God en bad voor haar man en voor haar dochter. VIII. Verschillende maanden waren nadien verloo- pen. Mpnheer Lapidoth was huisvriend ge w 11 van prof. Rutgers zelf; en dat zegt ge Allerlei kwestieuss puDten worden erin behandeld die gedurig weer in Kerkeraads- vergaderingen aan de orde komen. Vandaar dat deze Kerkelijke Adviezen een uitstekend hand boek bieden voor ouderlingen en predikanten. Iu geen Kerkelijk archief mag voortaan een exemplaar van deze uitgave ontbreken. Maar 'tis ook een uitnemend boek voor ouderlingen om thuis op hun gemak eens na te slaan of door te lezen, want daardoor zullen zp aardig wat kennis op doen op het gebied van Kerk recht. Wie zich een beetje in de hier behandelde onderwerpen inwerkt, die wordt beginselvast gemaakt en vermag zich omtrent de Kerkelijke kwesties een welgegrond oordeel te vormen. De bedoeling is volstrekt Diet, dat door het opslaan van dit boek het eenige of het laatste woord zou gesproken zijn. Telkens komen er in het Kerkelijke leven concreete gevallen voor, die weer eene andere toepassing vragen van onze beginselen. Doch het kostelijke van Rut gers' Adviezen is, dat zp juist die beginselen er zoo terdege instampen en inprenten bp onze ambtsdrogers. En daarom moet't ons allereerst te doen zpn. Dan komt de verdere toepassing op een of ander bepaald geval vanzelf wel. Dat prof. Rutgers zelf niet wilde, dat men een advies volgen zou eenvoudig, omdat het van hem was, blpkt duidelijk uit een der Brieveü, waaraan een tweede motto voor dit boek ont leend is aldus luidende „Wanneer over eenige zaak een gevoelen wordt uitgesproken, is het zeker niet onver schillig van wien dit afkomstig is Maar ten slotte zpn het toch de gronden en motieveD, die'iböslissen moeten." Een beroep op Voetius is voortreffelijk, maar niet omdat het Voetius is, die zoo schreef, maar omdat men bp dieper nedenken geheel accoord gaat met de gronden door Voetius aangegeven. Om een kleia^denkbeeld te geven van het ge wicht der hier behandelde onderwerpen, som ik enkele vragen op, waarop in deze Adviezen breed antwoord wordt gegeven. I. Wat is de kerkrechterlijke positie van een Dienaar des Woords bij twee gecombi neerde kerken If Welke zpn de plichten van den Consu lent en welke die van de classe bp het be roepen III. Wanneer is 8en predikant, die een beroep naar elders pannam, te beschouwen als losge maakt van zijne gemeente? IV. Is de kerk verplicht ook aan een rpken emeritus-predikant betaling te doen V. Heeft de kerk rechtstreeks van Godswege toezicht op alle Vereenigiögen op Gerefor meerden grondslag? VI. Hoe is de verhouding tusschen de kerk en de Christelijke School VII. Is iemand, die altijd bp één predikant ter kerk gaat, verkiesbaar, tot ouderling VIII. Moeten herkozen kerkeraadsleden op nieuw bevestigd worden IX. Kan iemand bp wangedrag zpner kin deren ouderling blp'ven X. Welke bevoegdheid heeft de kerkeraad tegenover de diakenen XI. Mag de kerkeraad op verzoek van een scbuldeischer een gemeentelid, dat zpn schulden niet betaalt, manen tot betaling XII. Is de kerkeraad verplicht aan buiten staanders inlichtingen over kerkeraadsbesluiten te geven XIII. Is het wenschelpk groote stadskerken in kleinere te splitsen XIV. Mogen ook particulieren klachten op de classe brengen Ik deed hier en daar maar eens een greep, doch aan ieder zal daaruit nu wel duidelpk blpken, wat een rpken veelzpdigen inhoud reeds dit eerste deel heeft, dat vraagstukken behan delt in verband met art. 150 van onze K. O. Van eene proeve van beantwoording door prof. Rutgers onthoud ik mij maar, zoowel omdat dit te veel ruimte inneemt, als ook omdat een ieder wel weet, dat de manier van behan deling van Prof. Rutgers onzen lof op goed keuring noodig heeft. Wij zetten ons allen gaarne neer aan zijne voeten om van hem te leeren. We vestigen op dit boek met bizonderen nadruk de aandacht onzer lezers, omdat het Niet lang na dien bewusten avond, waarop de heeren Jansen en Lapidoth in zaken waren geassocieerd, had laatstgenoemde in het deftige huis in de Lange Delft zpn opwachting ge maakt. Vriendelpk en beleefd werd hp door Mevrouw Jansen ontvangen en verwelkomd. En toch zonder dat zp eenige reden kon opgeven, voelde de vrouw van den bankier iets over zich komen, dat haar beklemde. Zp wilde die muizenissen weg lachen, er niet aan denken. 't Was toch eigenlijk te dwaas. Op mpnheer Lapidoth was ia het minst niets aan te merken. Zpn uiterlijk was uitstekend verzorgd. Zjjn voorkemen was gedistingeerd, Zpn spraak was beschaafd. Welnu: wat wilde Mevrouw Jansen dan toch meer Zp kon het niet onder woorden brengen. Maar een voorgevoel zei haar, dat er iets zou gebeuren Komaan zóó mocht zp toch niet denken Aan voorgevoelens mag een mensch toch niet hechten Maar als zp dan weer in de oogen van den heer Lapidoth keek, dan kwam weer die be klemming Het waren juist die oogen, die haar niet bevielen. Zp stonden zoo flets. Zp toonden aan, dat de bezitter een leven leidde, of had geleid, dat niet op hoog peil stond En ze waren zoo ongedurig. Ze rolden heen en weer. Ze bleven niet vast op den persoon gericht, die tot hem sprak. Dat nu beviel Mevrouw Jansen niet. veel bpdragen kan tot goede inrichting van en de bevordering van een goede orde in ons gere formeerd kerkelpk leven. En daar zpn we toch immers alleen op gesteld, de ambtsdragers allereerst en in 't bizonderKekkhof. N.B. De twee deelen (het 2e deel zal het volgend jaar uitkomen) kosten ingenaaid f 15,— en in stemmige zwarte banden f 17.50. Uit gave van J. H. Kok te Kampen (met prachtig portret van prof. R.) Ksrk- 9U ftahmlnleiwH. ACHTTAL TE Delft (3e pred. pl.)H. Brouwer, te Heemstede P. C. de Brup'd, te Oudewater Dr. S. P. Dee, te Dwingeloo C. J. Hakman, te Drachten K. Schilder, te Gorinchem J. Visscher, te Hplaart E. J. Wientjes, te Oudshoorn IJ. van der Zee, te Nieuw-Vennep. TWEETAL TE Wpckel en Balk J. Bolman te Schettens, M. A. van Pernis, te [Schoonrewoerd. BEROEPEN TE Nieuw-BuinenU. Buwalda, te Oude en Nieuwe Bildtzpl. AANGENOMEN NAAR Voorschoten: P. N. Krupswpk, te Amersfoort FpnaartJoh Meper, cand. te Kampen Patten a. d. Veluwe R. van Reenen, te Wons. BEDANKT VOOR Nieuw-DordrechtG. Wiersma, te Wetsinge- [Sauwerd. Gorredpk, Schoonoord, Oudega, IJlst, Oude- kerk a. d. IJsel, Noord-Scharwoude, Laren, Oosterend (Fr.)O. N. Krupswpk, candidaat [te Amersfoort Blokzp), Brouwershaven, Haastrecht, Sppke- nisse, Glanerburg. Zoutkamp, Nederhorst den Berg, Oosterend (Texel), Domburg-Westkapelle en OostkapelleJoh. Meper, cand. te Kampen Leimuiden A. J. Fanop, te Oosterzee WoudsendR. van Reemen, te Wons. AFSCHEID VAN Huizen (N H.)K. Oussoren met Rom. 12:11. Ds. J. P. Tazelaar te Weesp herdacht tweeden Kerstdag zpn 35-jarige ambtsbediening. Gedurende al die jaren stond hp te Weesp. Het was voor leeraar en gemeente een aangename gedachtenisure. Uit het Indische Kerkblad van 17 Nov. blpkt uit de predikantenlpst, dat onze missi onaire predikant ds. Merkelpn reeds op Zondag 20 November met de kleine Holl. gemeente te Magelang Avondmaal gevierd heeft. Meteen dus een bewps, dat Zpn Eerw. veilig en wel zpn arbeidsveld heeft bereikt. Ds. D. K. Wielenga, de bekende mis- sionairis van Soemba, zal gaarne een beroep van een onzer Geref. Kerken in overweging nemen. Door den Amsterdamschen kerkeraad zal te beginnen 8 Januari een proef genomen worden om in een der gebouwen de avond dienst te 7 uur te laten aanvangen, n.l. in de Bloemgrachtkerk. Een dergelpke maatregel in groote kerken is niet ongeschiktlaat in een ander gebouw de dienst om 5 uur beginnen. Dan worden allen in de gelegenheid gesteld op te gaan naar het Bedehuis. Aan den heer C. de Kruik, oefenaar te Yselstein, is de bevoegdheid verleend in de Kerken binnen de classis Breukelen een stich telijk woord te spreken. Voor de diaconale kas te Amsterdam werd de laatste twee Zondagen over de f 6000 gecol lecteerd, waardoor de diaconie uit haar nood is gered. De bazar, gehouden voor het bouwfonds eener kerk in wpk IV te Amsterdam, bracht op f5100. De uitbreiding der gemeente te Delfs- haven brengt den kerkeraad in groote moeie- lpkheid. Er zal van de leden offervaardigheid geeischt worden, omdat twee kerkgebouwen zullen moeten verrpzen om de gemeenteleden te bergen, een in de Meinerlaan (nu hulpge bouw) en een in den Spangerpolder. Ze misten oprechtheid. Daarbp kwam, dat mpnheer Lapidoth een groot spotter was. Niet alleen dat hp zich niet om den godsdienst bekommerde, maar steeds richtte hp zpn pijlen op haar, steeds was hp één en il spot. En dit natuurlpk tot groot ver maak van den heer Jansen. Reeds dat vond Mevrouw Jansen verschrikkelijk. Maar tot over maat van ramp was het ook Edom die zich interesseerde voor de zoogenaamde geestigheid van den heer Lapidoth, die zoo vaak ten hunnen huize kwam. Dat verdriette Mevrouw Jansen het aller meest. Zp had haar dochter, die thans de H. B. S. had verlaten, zoo graag gehouden op de paden, die niet van haar vader, maar haar moeder waren. Op zekeren avond was de spot van den heer Lapidoth zoo erg geweest, dat de gastvrouw hem, zeer tot ongenoegen van den bankier, een strenge berisping had toegediend. Zp had hem gevraagd, of hp in het bpzpn van haar en haar dochter die spot in het ver volg wilde achterwege laten omdat ook zp be hoorde tot die menschen, die hp meende met zpn spot te moeten vervolgeD. Even was hp onthutst geweest. Maar on middellijk daarop had hp zich hersteld en excuus gevraagd. Hp wist het niet. Anders had hp het natuurlpk niet gedaan. Wordt vervolgd. Ozer een gemeDgd huwelijk worden hier wenken gegeven, welke de behartiging ten volle waard zjjö. Reeds daarom verdient het boek een plaats in onze kringen. Niet ten onrechte wpst het er ook op dat er vaak jonge menschen naar Indië gaan zonder genoegzaam op de hoogte te zijn met den arbeid, welke er van christelijke zijde gedaan wordt en het leert teveDS, welk een dringende be hoefte onze overzeesche bezittingen hebben aan jonge menschen, die zich voor den naam van Christus niet schamen. dooe Boüma.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsche kerkbode, weekblad gewijd aan de belangen der gereformeerde kerken/ Zeeuwsch kerkblad | 1921 | | pagina 2