Van mensGben, zooals er zijl
FEUILLETON.
Ons Diaconaal Correspondentieblad.
Jeugdmeeting op Valkenisse,
Zendingsdag Classis Tholen.
De stembus in 't zicht.
Hooggeachte Redacteur
Mag ik zoo vrfi zfin een klein plaatsje te
vragen voor onderstaande. Bij voorbaat mfin
dank.
Het doet mij genoegen dat een vriend van
de zending mfi voor is geweest om te pleiten
voor 't nut der dienstauto voor ds. Merkelgu.
Wanneer men de stukken geschreven door
ds. Merkelfin steeds gelezen heeft, welke Z.Eerw.
in de Kerkbode zoo nu en dan geplaatst heeft,
zal men toch wel tot de overtuiging komen
dat zoo een vervoermiddel werkelijk toch geen
luxe is.
Alleen wil ik wijzen op een nachtlogies,
welke Z.Eerw. nog kort voor dat bij naar 't
vaderland terugkeerde gepresenteerd is gewor
den en zoo iets in dank moest aannemen
('t Staat ons zeker nog levendig voor den geest
Hierbij komt nog de ontzettende afstanden,
de gedurige hitte (waarover wij nu kunnen
oordeelen), de gebrekkige vervoermiddelen, de
vroeg invallende duisternis, bet verwijt van
ds. Merkelfin aan zich zelf, b.v. nu had ik dit
en dat nog kunnen doen, wanneer ik zelf een
auto had en zoovesl andere dingen welke niet
bij name genoemd kunnen worden.
Broeders en zusters bedenk, dat ds. Merkelfin
niet heen gezonden mag worden voor dat hij
in de Kerkbode kan bedanken, dat die benoo-
digde f 5000 er zijn, denkt er om wat ds. Tel-
kamp zeide geven is ontvangen8 (vergadering
Vrederust8).
Dat 't aan de noodige gelden ontbreekt, be
twijfel ik, want kort geleden las ik, dat er een
leeniDg uitgeschreven was, ('k meen van zes ton)
en deze was driemaal volteekehd. Mij dunkt
om dat bedrag bfi elkaar te krijgen is 't beste
een collecte te houden in alle kerken, doch
dat deze collecte een week te voren door den
Dienaar des Woords werd afgegeven en warm
aanbevolen, dan weet ik haast zeker, dat 't bs-
drag er is, want velen weten nog niet hoe de
vork aan de steel zit.
Nogmaals mijn dank voor de plaatsiog.
Hoogachtend,
B.
De Juli-aflevering bevat twee belangrijke
artikelen allereerst een artikel van Mr. R. van
Maare over de Sociale Ontwikkelingsweek,
waar o.a. ook dr. de Moor aanwezig was en
door zijn pittige gedacbtenwisseling zoozeer de
aandacht trok, dat men eens ging vragen, wat
dat voor een man was. Ten tweede bet actueele
referaat door dhr. J. S Bedet gehouden op
onze Zeeuwsche Diaconale Conferentie over
„De Verzekeringswetten in verband met den
Diaconalen arbeid8, een zeer juist gekozen.titel,
want de referent beschouwt de zaken geheel
van uit zijn standpunt als hoofdambtenaar van
den Raad van Arbeid. Voor onze diakenen is
het van groot belang van den inhoud nu eens
kalm en rustig kennis te nemen, dan kunnen
zij over een en ander een eigen oordeel vellen.
Onze Gereform. Jongelingsvereenigingen cp
Walcheren hebben er weer voor gezorgd, dat
onze jongelui op Zaterdag 6 Augustus weten,
waar ze been moeten.
Zij hebben ditmaal een OpenluchtmeetiDg
georganiseerd in het schoone Valkenisse.
Aan wereldontvluehtiDg doen onze jongelui
niet, al weten zfi, wat het beteekent„gijlieden
z|jt niet van de wereld". Maar op zoo'n kermis-
zaterdag is het voor hen toch een verademing
Middelburg te kunnen ontvluchten, en onder
het looverdak te genieten van de menigerlei
gaven van bezielende sprekers.
Ik vind, dat de Ring ditmaal bizonder ge
lukkig is geweest, doordat een uitnemend drie
tal het woord komt voeren. Dr. G. Keizer
van Tiel, die blijkbaar niet alleen naar Wal
cheren kwam om te genieten maar ook om wat
te genieten te geven, zal spreken over„Heilig
idealisme8. Bij 't hooren van zoo'n titel ont
vonkt de calvinistische jeugd reeds. De tweede
spreker is het welbekende Tweede-Kamerlid
DOOE
HUGO KIXGMANS.
3).
Dan plotseling kalmer en zakelijker „De jon
gen is bijna een jaar. Hij heet Harm, want zoo
moet ook zijn vader beeten. Ik wou net den ach
ternaam vragen toen het mensch bewusteloos
werd. 't Is een naar geval, dat we dien niet
weten. Waarom heb ik dien ook niet eerder ge
vraagd Dat komt, omdat ik aan dien ellen
deling in Rotterdam dacht.
Nou, enfin, je moet maar zien wat je doet,
Jansen.8
Eu hij keerde zich naar de zieke, die hij lang
en aandachtig bsschouwde, vervolgens nog eens
aan een onderzoek onderwierp, om weer te zeg
gen „'t is gedaan met haar. Zij haalt den mor
gen niet.8
Hfi wendde nog pogingön aan, om de levens
geesten op te wekken, maar onder zijn behan
deling stierf zij
V.
Den volgenden morgen ging Jansen naar den
burgemeester, wien bij alles uitvoerig mede
deelde.
Nadat de burgervader den dokter bad geboord
won hij inlichtingen bij den Burgelijken Stand
de heer J. Schouten, voor wien onze Gerefor
meerde jongelingen 08n soort vertrouwelijke
vereering gevoelen H(j is immers één hunner.
Die zal bet hebben over: „Tweeërlei vrij
heid8 en zal zeker niet nalaten te wijzen
op de gebondenheid die ware vrijheid is.
Het slotwoord zal gesproken worden door
den jeugdvriend, al is bij nog geen voorstander
van een jeugdouderling, ds. J. H. Telkamp van
Middelburg, over: „Verzwakking van het
Godsbesef8, waarvoor hij ook wel gretigluiste-
reïide ooren zal vinden.
't Kan dus een mooie middag worden.
Aanvang te twee uur.
Ook al is het een jeugd-meeting, alle ouderen
van jaren zullen er met blijdschap begroet
worden en ik denk, dat niet weinigen daarvan
gebruik zullen maken als 't weder gunstig is.
Valkenisse trekt toch al op zoo'n middag.
Feestelijke stemming hoopt in de bfieenge-
komenen ts brengen het Fanfarecorps van
Grfipskerfee.
Drags die saamkomst goede vrucht.
Kerkhof.
In het lommerrijke Coehoornpark te Bergen
op Zoom werd 21 Juli 1.1. do Zendingsdag van
de Geref. Kerken in de Classis Tholen gehouden.
Al stelde het aantal bezoekers wat teleur, het
was plusminus 350, toch mag deze dag goed
geslaagd worden genoemd. Da oorzaak van het
weinig bezoek moet gezocht in de vroege oogst
waardoor Tholen en Beveland slechts weinig
kon worden vertegenwoordigd.
Ds. Wielenga opende als Zendingsdeputaat
om 11 uur de samenkomst op gebruikelijke
wfize en sprak daarna over „Zögen op bet Werk8.
Met talrijke voorbeelden uit de Geschiedenis
der Zending als uit de Schrift bewees spreker
dat dien zegen bljjkt uit de stseds uitbreidende
gelegenheid tot zendiogsarbeid, in de berken
di9 dien zendingsarbeid verrichten en bij de
bekeerlingen, die door dien arbeid komen tot
bennis van den weg des heils, die ia Christus
voor zondaren is ontsloten. Mot te wijzen op
de rijke beloften door God in Zgn Woord voor
den arbeid der Zending gegeven, al is het dat
deze beloften niet dan na veel tegenspoed soms
worden ingeruild, sloot spreker zijn krachtig
woord.
Nadat gemeenschappelijk was aangeheven
„Heer ik hoor van rijken zegen8, betrad dr.
van Audel het spreekgestoelte om ons te bepalen
bjj „Solo als Zsodingsterrein8. Op pakkende
wjjze vertelde hij ons van datgene wat hfi op
Solo waarnam, maar wat op Magelang wel
ongeveer ook zoozalzfin. Hfi schetste het leven
der Javanen op maatschappelijk en geestelijk
gebied, teekende ons de gezinsverhoudingen, de
positie der vrouw, het huwelijksleven, de gees
telijke atmosfeer, om te eindigen met aan te
toonen boe wfi arbeidende onder ben door
medische zending, scholen, colportage en alle
ten dienste staande middelen dat Javaansche
leven kunnen opeisehen voor de eere Gods.
Schoon schetste spreker de toewfiding door den
Javaan voor den dienst des Heeren aan den
dag gelegd. Met pakkende voorbeelden en rake
opmerkingen wist hfi zfin toespraak zoo te
kruiden, dat ieder spfit had toen dr. van Andel
was uitgesproken.
Alsnu werd gezongen Ps. 89 7 en 8, waar
onder gecollecteerd werd voor den arbeid op het
Zendingsterrein.
Van 1 tot 2 uur werd gepauzeerd.
Na de pauze bepaalde ds. Merkelfin ons bfi
„De Javaansche Samenkomsten8. Hfi schetste
ons die samenkomsten in hun ontstaan, in hun
ontwikkeling en vooruitgang en schetste ons
tevens de samenkomsten met de priojis. De oor
sprong van een samenkomst is meestal te zoeken
bfi een bezoek van ean helper aan een belang
stellend lezer van het maandblad. Ten zfinen-
huize worden dan buren en vrienden verzameld
en zoo ontstaat soms na maanden aan zulk een
plaats een geregelde samenkomst. De morgen
samenkomst wordt als er eenmaal regel is ge-
wfid aan de bespreking van een schriftgedeelte
en de middagsamenbomst aan het stellen van
vragen en beantwoorden daarvan naar aanleiding
van dat gedeelte. Zoo wordt een bfibelvaste
te Rotterdam, of ook iemand met den voornaam
Harm ongeveer twee jaar gelsden in Dusseldorf
had gewoond of daar vandaan was gekomen.
Verder plaatste hfi in verschillende bladen
advertenties, waarin hfi den vader opriep.
Maar het was alles tevergeefs.
Er kwam geen bericht, er daagde geen per
soon op, hoewel reeds drie maandsn verloopen
waren.
Er moest raad worden verschaft.
De burgemeester confereerde met Jansen.
Er zat niets anders op dan het kind op kosten
van onvermogen uit te besteden.
Dat was Jansen, die zich in de afgeloopen drie
maanden aan het kind had gehecht toch te
machtig.
„Neem nog geen maatregel, mfinheer de bur
gemeester, ik kom van middag terug Ik moet
eerst met m'n vrouw praten.8
Met deze woorden vertrok hfi.
„Hfi neemt het kind zelf8, mompelde de bur
gemeester. „Goeie kerels, die Jansens.8
En inderdaad verraste Berend Jansen z'n
vrouw met bet voorstel, het kind als het hunne
te aanvaarden.
Zfi maakte niet de minste tegenwerping.
„Waarom zouden we niet,8 zei ze eenvoudig,
„we zfin er al zoo aan gewoon, dat we het
zouden missen als we het afstonden.8
Eu zoo geschiedde het, dat het huisgezin van
Berend Jansen, den bakker, met een werd ver
meerderd.
De praatjes op het dorp verstomden al spoe
dig. Het werd bsschouwd alsof het altfid zoo
was geweest.
gemeente gekweekt, zfi het ook na jaren. Het
psalmgezang wordt beoefend en pas na tfiden
gelukt dit eenigen vasten vorm daarvoor te
krfigen. De ontwikkelde samenkomsten zfin op
Westersche wfize ingericht Des morgens wordt
de Wet, des middags de 12 Art. gelezen. Het
votum is gelfik bfi ons. Men moest wel met dezen
vorm van godsdienstoefening aanvangen om het
aan de ontwikkeling van het Oostersche gods
dienstig leven over te laten welken vorm deze
later zullen verkrfigen.
De samenkomsten met de priaja's schetste
spreker ook uitvoerig. De schroom eer men ter
samenkomst gaat. De moeilfikheden om in te
komen in de gedachtensfeer van hen en om in
hun taal antwoord te geven op de vragen, die
bfi hen rfizen over, Christus als Gods Zoon.
Het geloof, de leer der verzoening, de drieeenheid
enz., toonde spreker ons op heldere wfize aan.
Met een opwekking tot steun door gebed en
gave besloot hfi zfin toespraak.
Onder hat zingen van „Hoort gfi die Stemme8
werd gecollecteerd voor de Kiosken op het
Zendingsterrein.
Thans liet de Zangvereeniging van Bsrgen
op Zoom ons eenige liederen hooren o. a. de
Zendingscantate.
Als slot sprak ds. van der Kooi over De Zending,
en de Toekomst er op wfizende dat de Zending
toekomst heeft omdat gearbeid wordt aan het
onvergankelfik Koninkrfik van Hem wien de
toekomst zal zfin.
Nadat ds. Wielenga allen had bedankt en
ds. Merkelfin staande was toegezongen met het
oog op zfin aanstaand vertrek „Da Heer zal U
steeds gadeslaan8 sloot ds. Van der Kooi de
samenkomst met gebed.
De eerste collecte bracht op f88,de tweede
f52,-.
Al was de opkomst niet groot, toch was er
genoten onder het kostelfik woord onzer voor
gangers.
UIT S>E MSB®.
Uit alles, wat in de laatste weken in ons
Nederlandsch Parlement, met name in de 2e
Kamer der Staten-Generaal gebeurt, blfibfc het,
dat er weer spoedig een stembusstrfid in 'fc
zicht is.
Men begint reeds stemming te maken.
Aan de linkerzfide ziet men de toekomst niet
zoo helder in.
De voorteekenen wfizen er op, dat er voor
haar gevaar bestaat, om in 1922 sterk in de
minderheid te komen.
En nu weten we, dat een zeker dier, wanneer
het in de benauwdheid komt, wonderlfike en
onberekenbare sprongen kan doen.
De feestelfike stichting van den Vrfiheids-
bond, bfi welke gelegenheid klinkende rede
voeringen werden gehouden over de taak en de
toekomst der vrfizinnigheid, welke als staat
kundige partfi in 't geheel geen toekomst meer
heeft, strekt daarvan ten bewfize
Maar wie de verslagen van de Kamer-zittin
gen heeft gevolgd weet, dat er in de laatste
dagen een nieuw middel is aangegrepen, om den
rechtschen burcht te bestormen en zoo mogelfik
een bres in zfin muren te breken.
Vooral de Antirevolutionaire partfi en hare
leiders waren het mikpunt, waarop de scherpe
pfilen der geheele linkerzfide, vrfiheidsbonders,
vrfizinnig-democraten, sociaal-democraten, com
munisten, trouw en hecht door éénen band met
elkander verbonden, werden gericht. De Chris
ten-Democraat Staalman deed aan dit spelletje
mee en de Christen-Sociale „staatsman8 van de
Laar koos natuurlfik, hoewel hfi nooit verzuimt,
om er op te wfizen, dat hfi zuiver antirevolu
tionair is, de zfide van de mannen, die öf wat
het beginsel of wat beginsel en praktfik beide
betreft, aan den kant der revolutie staan.
Er werden allerlei verdachtmakingen in meer
of minder bedekte termen uitgesproken ten
opzichte van onze leiders en van de Antirevo
lutionaire staatspartfi zelve.
De Heer Mr. V. H. Rutgers verdient den dank
van ons allen, maar ook van ons geheele
volk, dat hfi de aanvallers in al hun kleinheid
heeft ten toon gesteld. Misschien heeft het dit
gevolg, dat ze nu voor goed van hun kwaal zfin
genezen, 'fc Is althans te hopen
Tot zfin groote verwondering werd Jansen
ongeveer een maand later bfi den Burgemeester
geroepen.
„Jansen, er is van morgen een brief aan mfin
adres gekomen met het poststempel Utrecht. Er
zaten twee banknoten van 1000 gulden in en dit
briefje.8 Hfi las het voor: „Yoor de opvoeding
van het kind Harm dat onlangs op uw dorp is
gekomen.8 Meer niet. Geen onderteekening. We
weten dus nog niets. Hier is het geld. Het komt
je toe. Doe er meö wat je goeddunkt.8
En Berend Jansen nam het geld aan en dacht
er geen oogenblib aan wat er mee te doen.
Dat was nog al logisch, vond hfi.
Dsn volgenden marktdag ging hfi naar de
stad en zette het geld vast op de bank en op
zfin naam. Met rente op rente zou het een aar
dig kapitaaltje vormen en als de jongen meer
derjarig werd, had hfi een aardige spsarduit.
En Berend Jansen glimlachte vroolfik.
VI.
Zoo verliepen de jaren.
Met z'n eigen zoon kon Berend Jansen niets
beginnen.
Hg had de school verlaten en werkte in de
bakkerfi. Maar het giüg niet. Dat-iederen-dag-
precies-hetzelfde, iederen morgen voor dag en
dauw op, de oven aangemaakt, dan aan het
kneden en verder alles afhandelend, wat tot het
bakkerfi-bedrfif behoort, de jongen kon het een
voudig niet.
Daarvoor was zfin aard te onrustig, z'n na
tuur te wild.
Hfi moest emotie hebben in zfin leven, niet
Gelukkig behoeven we ons niet voor onze
leiders te schamen.
De eerlfikheid van mannen als Colfin en Iden-
burg staat voor ons boven allen twfifel verheveD,
en waarlgk niet alleen voor ons, maar ook voor
hen, die beproefden door allerlei onvolledige en
eenzgdige belichte voorstellingen het vertrou
wen te schokken in hen, die ze tot hun meest
te vreezen tegenstanders rekenen.
Dergelfike gebeurtenissen echter, al hebben
20 n.«^00,n ®UCG0S «ehad, voorspsllen ons, wat
we 1922 hebben te waehteD.
Er zal een forsche aanval worden gedaan en
onder onze tegenstanders zfin er, die niets ont
zien.
Make de zich openbarende vfiandschap onze
mannen en vrouwen steeds wakkerder en waak
zamer en geve de Heere ons kracht en moed, om
onder de smettelooze banier der ons heilige
beginselen den komenden strfid tegemoet te
£aan Rrnttw»
(Geld. Kerkbode.) Ubn-tin*.
Mgrfe» cn S<ha>liil»iw.
TWEETAL TE
Den Bosch J. R. Goris, te Schoondfike
n u r\' t> d- Meulen, t® Schoonoord.
Driebergen D. B. Hagenbeek, te Vlaardingen
A- Scheele, te Kapelle-Biezeliüge.
Klundert: J. v. d. Meuleo, te Schoonoord;
J. Wfiminga, te Dronrfip.
BEROEPEN TE
Britsum J. v. d. Meulen, te Schoonoord
Lei muiden A G. Wolf, te Loanen-Vreeland
MolenaarsgraafM. M. Horjus, te Hendrik-
>i n I. n v ldo-Ambacht
fc Zandt (Grou.)P. E van Schaick, te Strfien
Nieuw-DordrechtJ. H. Lammertsma, te
TT mi Appingedam
Achlum H. Th. van Munster, Cand. te
Amsterdam
Haarlemmermeer: J. Wfiminga, te Dronrfip;
Apeldoorn: Y. van der Zee, te Nieuw-Vennep
Berkel en Rodenrijs P. Nomes, te Schildwolde.
Ouderkerk a.d. Ysel. R. Brouwer, te Baarland;
BrouwershavenB. Mefier, te Ierseke.
AANGENOMEN NAAR
Hoofddorp: J. D. Wielenga, te Anna-Jacober-
polder
SleeuwfikJ. H. Baumer, te Landsmeer
BailenW. J. J. Velders, te Rottevalle
Soest: J. Hoek, te Noord-Seharwoude.
BEDANKT VOOR
Zegwaart en 't ZandtR. Middelveld, te Hoog
kerk
Praesens c. a.S. van Leeuwen, te Houwerzfil
HasseltJ. D. Wielenga, te Anna-Jacoba-
Polder
Maastricht: H. Veldkamp, te Onderdendam
(Gron.)
Oosterend (Texel)O. Boersma,teKoudum (Fr
Rozenbur* A. J. Fanoy, te Oosterzee
Anjum: E. C. v. d. Laan, te Lollum
Broek onder AkkerwoudeIJ. van Dfik, te
Nes en Wierum.
AFSCHEID VAN
IJsselmondeS. Idema (vertrekkende naar
Winsum in Gron.) met Hebr.
13 20-21.
Amsterdam ontving voor den missionairen
dienst een legaat van f5000,— van Jonkvr.
Martini Bufis.
Ds. S. Doornbos van 's-Hertogenbosch
hoopt 21 Sept. intree te doen te Amsterdam,
na 18 Sept. bevestigd te zfin doords. L. Schouten.
In Amerika is een belfideniskwestie aan
de orde door bezwaren ingebracht tegen Prof.
Janssen aan de Theol. School te Grand-Rapids.
Er is nu door het curatorium een commissie
van onderzoek ingesteld, aan prof. Jansen is
een jaar vacantia gegeven met behoud van
traktement, opdat alle reden van ergernis worde
weggenomen voor hen, die meenen dat prof.
Janssen verkeerde leeringen verkondigt. In
1920 was deze zaak ook reeds ter Synode, omdat
altfid hetzelfde eentoonige leven, dag in dag uit
om den menschen aan hun brood te helpen.
Neen, de wereld inafleiding hebben, zaken
doen. Dat was, wat den iongen machtig aan
trok.
Praten met de menschen ze niet bedriegen in
den handel, maar toch zoo handelen non,
enfin een buitenstander, iemand, die den han
del verfoeit, zou zeggen, dat er een luchtje aan
zat, ter wfi 1 anderen beweren, dat er in den han
del veel door kan.
Kfik, het was schier ongeloofelfik, maar dat
zat reeds in den veertienj arigen j ongen 1
Het zat er in en het was er niet uit te krfigen,
wat pogingen Berend Jansen ook aanwendde.
Het kind had zfin vader niet lief.
Die was streng voor hem.
En inderdaad trad Jansen niet met tact op.
Maar z'n eerlfike inborst kon het nu eenmaal
niet dulden, dat gehuichel, die oneerlfike daden,
vaak onder een vorm van onbaatzuchtigheid 1
Als hfi bfivoorbeeld dacht aan wat nog niet
zoo heel lang geleden zich had afgespeeld tus-
schen de twee jongens in zfin huis, dan kon hfi
nog koken van woede 1
Z'n vrouw had beiden pepermuntjes gegeven,
zooals wel meer gebeurde. Op het erf speelden
ze er mee. Het had geregend en het was mod
derig op den grond.
Jan Jansen had de zfine spoedig opgegeten,
op twee na, maar Harm had bfina allemaal nog.
Hfi speelde er mee.
Plots liet hfi ze in de modder vallen.
„Ja, nu heb-je er niets meer aan.Nukun-je
ze niet meer opeten," zei Jan op zfin manier
meelfidend. „Maar ik weet wat. Ik heb er nog
een paar. Die geef ik jou en jfi geeft de vuile
aan mfi.8 (Wordt vervolgd).
