Een verwoest Leven
FEUILLETON.
Provinciale Diaconale Conferentie.
RAPPORT der Zrndingtdrputatfn aan de
Partlc. Synode van Zeeland en aan dte
van Brabant en Limburg: 1931.
WelEerw. en Ekvw. Broeder
Met eenigen schroom treden we voor U
om rapport uit te brengen aangaande den
arbeid in en voor de Zending een taak, die
verscheidene jaren op zoo uitnemende wijze
gedaan werd door Ds. Doekes. Tot ons leed-
wezen moest hij vanwege lichaamszwakte zijn
arbeid wat inkrimpen en zoo vroeg hij ook
ontslag van het scribaat in het college van
Zendingsdeputaten. Van harte hopen we, dat
deze terugtred maar tijdelijk zij en de Heere
hem spoedig de volle kracht hergeve om al
zijn werk weer met den ouden lust te mogen
doen.
Van de Zending zelve zijn goede dingen
te rapporteeren, al zal het ook blijken, dat
een groeiende huishouding ook meerdere
zorgen krijgt. Uwe deputaten vergaderden
dit jaar drie maal met de zendende kerk,
n.l. op 15 Sept. en 20 Oct. 1920 en 18 Mei
1921. Op elk dezer vergaderingen mochten
we onzen missionaris Ds. Merkelijn in ons
midden hebben. Door de goede gunst onzes
Gods mocht hij, al was het door de tijdsom
standigheden ruim twee maanden later dan
verwacht werd, met zijne gade en kinderen
in het Vaderland terugkeeren. Kort na zijne
aankomst, reeds op 15 Sept., was hij tegen
woordig in eene vergadering van deputaten
en zendende kerk. Wij mochten nu mon
deling van hem vernemen hoe het op ons
Zendingsveld staat, gelijk hij in menige kerk
al iets mocht vertellen, van wat God door
zijne hand wou doen.
Bij zijn vertrek uit Magelang werd op 14
plaatsen samenkomst gehouden, n.l. Magelang,
Glagahomba, Setjang, Kopen, Ngoewet, Para
kan, Ngediredjo, Moentilan, Blonda, Tempel,
Mantjassan en Boroboedoer. Het aantal leden
bestond uit 62 mannen, 38 vrouwen en 84
kinderen, totaal 184; en het aantal Europee-
sche leden uit 14 mannen, 13 vrouwen en
26 kinderen, totaal 53. Sinds zijn aankomst
te Magelang heeft hij de H. Doop mogen
bedienen aan 54 m., 33 vr., 70 k., 157 te
zamen. Als we opmerken, dat het aantal
leden in 9 jaren tijds drie maal meer is dan
op andere Zendingsterreinen in gelijken tijd,
verstaan we te beter hoe rijk de Heere zijn
arbeid zegende en Zeelands Zendingsterrein
een gelukkig gekozen plaats blijkt te wezen.
De arbeid van colportage gaat in zijn drie-
voudigen vorm, het Javaansche blaadje Mardi
Rehardja, Brieven over den christelijken gods
dienst en de Kiosk, gelukkiglijk voort. Vooral
de Kiosk blijkt een uitnemend middel te
wezen, waarom Br. Merkelijn gaarne f 5000
zou bijeenzamelen, tijdens zijn verblijf in ons
land, voor kiosken en verder voor de geheele
organisatie van een goeden colportagearbeid.
Van groote beteekenis is, dat onze Zen
deling ook op ander terrein den invloed en
de kracht van het christendom weet te doen
gevoelen. Bekend is reeds zijn uitnemenden
arbeid voor Holl.-Jav. en Holl.-Chin. scholen
met ruim 600 leerlingen en 16 onderwijzers
en onderwijzeressen. Maar verder zijn be
moeiing voor theoretisch en practisch land
bouwonderwijs, de oprichting van een rijst
schuur, de stichting van een armenhuis. Al
te maal getuigenissen voor den Javaan hoe
de zendeling het goede voor hem zoekt. Een
arbeid waarvan de geestelijke winst ook reeds
gezien werd, als hij 27 van de opgenomenen
in het armenhuis mocht doopen. Dat alles
is te meer te waardeeren als we bedenken,
dat het geheel buiten bezwaar van de Zen-
dingskas geschiedt. Zooveel weet Ds. Merke
lijn in Indië saam te lezen.
Ds. Netelenbos van Poerworedjo neemt
met goedvinden van Utrecht het consulent-
schap waar. Hij bezoekt elke 14 dagen ons
doob
HUGO KINGMANS.
20.) (Nadruk verboden.)
(Slot.)
Op haar aanstormen komt alles.
O, zg heeft haar geweten willen dichtschroeven,
als een brandijzer.
Alles moest maar dood zijn.
En aanvankelgk is het haar gelukt.
En na
Daar staat hg Jan Folmer 1
En dat is Jan Boer
En die daarDat is baas Sinke
Drie menschen van haar dorp
Moeder 1
Het is een ontzettend gezicht....
Zg slaat de arm rond den lantaarnpaal, een
bezwgming nabg
Horringa ondersteunt haar, maar spreekt nog
geen woord.
Daar komen de tranen
Het is een hartroerend gesnik
De ervaren Horringa weet, dat hier de over
winning gemakkelijk zal zgn, wat hem een
glimlach van blijdschap op het gelaat toovert.
terrein. Van hem kwamen ook goede berich
ten in. Voor die diensten is een bedrag
vastgesteld van f 625, dat aan Ds. M. zal
worden meegegeven om het den consulent
over te dragen.
Het verlofstractement van Ds. Merkelijn
bedraagt 2/s van het gewone tractement. Maar
met het oog op de duurte wordt een zoo
danige gratificatie toegekend, dat het inkomen
even groot is als op Java.
Met het oog op de zeer verhoogde over-
tochtskosten werd bepaald de bijdrage voor
het repatriatiefonds te verdubbelen en van
f 300 op f 600 te brengen met ingang van 1
Jan. 1922. Voorloopig zullen die gelden belegd
worden bij den heer Hondius.
Na Br. Merkelijn gehoord te hebben wordt
besloten niet te Salaman, maar te Parakan
het hulphospitaal te bouwen, omdat we daar
meer ingang hebben. De oprichtingskosten
zijn zeer verhoogd en bedragen nu f 62000
waarvan f 15500 voor ons komen, 't Is zeer
gewenscht dat aan het hoofd van het hospitaal
een Europeesche gediplomeerde pleegzuster
worde gesteld. De regeering geeft van de
uitrustingskosten, die f 1200 bedragen en
ook 3/4 van de overtochtskosten, die op een
gelijk bedrag worden berekend. Over de sa-
larieering zou M. nog nader inlichting inwin
nen en die zoo mogelijk op deze Part. Synode
meedeelen, opdat deze vergadering over die
uitzending eene beslissing neme.
De begrooting voor de pastorie is wegens
de stijgende duurte geklommen tot f 21500.
De bijdrage voor de Algemeene Kas was tot
heden f 720, wat door Gen. Dep. te weinig
werd geacht, 't Is nu voor 1920 bepaald op
f 1200.
De gelden voor den bouw van pastorie en
hospitaal moesten bijeengebracht worden door
eene leening, groot f 37000 a 5 Deze
leening is op heden nog niet volteekend. Er
komt nog f 8200 te kort, wat naar we hopen,
nog wel vóór Augustus zal worden gevonden,
opdat er geen stoornis zij in den bouw.
De gewone jaarlijksche uitgaven zijn door
den natuurlijken groei op ons Zendingsveld
steeds hooger geworden, terwijl de abnormale
toestanden ze met een snel tempo als verdub
beld hebben, 't Vorige jaar was daardoor in
de Zendingskas een tekort van ongeveer
f 10000, dat verreweg door de opbrengst
van een extra-collecte werd gedekt. De uit
gaven worden begroot op f 23000 waarvan
Brabant-Limburg f 3000 bijeenbrengt. Het
overige komt voor rekening van Zeeland.
Ons voorstel is, dat daarvoor worde bijge
dragen door Cl. Axel f 4000, Goes f 4000,
Middelburg f 6600, Tholen f 1500, Zierikzee
f 2500. Deputaten zijn met die voorstellen
reeds in de respectieve classes geweest, waar
het algemeen aanvaard is. Slechts enkele ker
ken, die de verhoogde bijdrage niet storten.
In antwoord op de vraag wat er te doen
zij om in de kerken de belangstelling voor
de Zending te wekken en levendig te houden,
heeft Ds. Merkelijn zich bereid verklaard
om van uit Magelang, eens in de drie maan
den, een brief te zenden aan alle kerken van
Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. Zoo
komt de zaak der Zending op onze kerkeraden.
Dit plan werd algemeen toegejuicht.
De commissie tot samenstelling van een
boekje over ons Zendingsterrein wordt ge
continueerd en de wenschelijkheid uitge
sproken, dat die zaak haar beslag krijge
terwijl Ds. Merkelijn nog hier te lande is.
De terugkeer van Ds. M. was bepaald op
einde Aug. begin Sept. Met het oog op het
langdurig lijden van zijne vrouw werd het nu
bepaald op October.
De boeken van den penningmeester wer
den ook ditmaal nagezien en in orde bevon
den. Zijn verslag brengt U op de hoogte van
den toestand der financiën.
Naarmate de Zendingsarbeid vrucht draagt
Hg spreekt haar toe.
En zg luistert.
„Wg zoeken je reeds laüg, Marie. Ga nu met
ons mee, dan kun je naar huis, naar je moeder,
waar je welkom bent
Zg heft het hoofd op.
Op het gelaat is een ontzettende angst te
lezen
Zjj kgkt de drie hekenden aan, ziet Jan
Folmer, die staat met tranen van ontroering
in de oogen.
Hg gaat op haar toe.
,0, Marie, ga mee. We weten alles, maar we
vergeven alles. Ga mee naar je moeder. Z°>g
dat leven vaarwel. Kom, ga mee."
De andere twee zwggen.
Het is stil in de straat.
De man, die met Marie stond te praten,
zooeven, drukt zich vaster tegen de muur, om
niet gezien te worden.
Was Horringa bg de eerste twee geweest,
hg had natuurlijk „manke Hein" herkend.
Maar nu weet hg niet, wat gevaarlijk indi
vidu in de onmiddellijke nabijheid is.
Nu weet hg niet, dat daar een woesteling
staat, die in spanning afwacht, wat er zal ge
beuren, om als het noodig is het mes
„Ga mee."
Het wordt door vier monden tegelijk uitge
sproken.
„Waarom aarzelt dat kind nou?" vraagt
Horringa zich verwonderd af.
Zou de overwinning dan toch niet zoo ge
makkelijk gaan
en het veld ter bearbeiding breeder wordt,
verzwaart ook de last. Worde die last als
een lust gedragen omdat hij van den zegen
des ITeeren getuigt. De Heere make ons
allen getrouw om onze roeping met vreugde
te vervullen. Hij geve onzen Zendeling, na
den tijd van rust, naar lichaam en geest ge
sterkt, met opgewektheid tot zijn arbeid weder
te keeren. En de Heere verheerlijke Zijn
Naam in de zaliging vanzondaren en de plan
ting Zijner Kerk in Magelang.
Namens de Deputaten voornoemd,
G. F. KERKHOF, Praeses.
F. STAAL Pz., Scriba.
In de gezellig ingerichte kerk te Goes werd
op den eersten van zomermaand 1.1. de tweede
Prov. Disc. Conferentie gehouden.
Om 10 uur opende de voorz. br. Ph. Wessels
van Goes deze conferentie met het verzoek aan
te heffen het eerste vers van psalm 135. Leest
daarna Matth^us 25 vers 31 tot 't einde en gaat
voor in gebed.
Daarna spreekt hg een openingswoord.
Hg wgst op de eerste zoo welgeslaagde con
ferentie, op de groote belangstelling van thans,
en op het voorrecht van te kunnen ssamkomen.
Roept de D.D. des Woords ds. R. J. v. d. Veen
en Dr. J. Brinkman als adviseurs en de andere
predikanten ds. v. Dgk en ds. S. Groeneveld
het welkom toe. Vervolgens wgzsnde op het
karakter, de plaats in de kerk, en de waardeering
dezer conferenties. Gaat even met de gedachten
terug naar de eerste centrale Diac Conferentie
in 1888. Bespreekt den invloed dezer conferen
ties voor de stichtingen van barmhartigheid.
Uit de presentielijst blijkt dat 34 diaconiën
vertegenwoordigd zgn en wel uit de classe
Middelburg 14, classe Goes 9, Tholen 4, Zierikzee
4 en Axel 4.
Een vooruitgang viel hierin waar te nemen
van 8 diaconiën. De conferentie vond goed dat
de notulen in comité vastgesteld werden. De
quaestor brengt kort verslag uit over de finan
ciën der vorige conferentie en moet een tekort-
cijfer noemen van f62,665. (Wat in omslag
achteraan gekomen was).
De uitslag der verkiezing van twee comité
leden, zal na de pauze medegedeeld worden.
Als plaats voor de volgende conferentie wordt
wederom Goes aangewezen.
Pant 7 der agenda kwam aan de orde n.l.
een referaat van dhr. J. S. Bedet, hoofdambtenaar
van den Raad van At beid te Goes, met 't
onderwerp „Beschouwing over de verzekerings
wetten in verband met den Diaconalen arbeid".
Dit referaat hopen we volgende week op te
nemen.
Hierop volgde een zeer geanimeerde dis
cussie, waaraan vele brs. deelnamen, waarop
dhr. Bedet pittig repliceerde. Van theologisch
standpunt namen de adviseurs aan deze be
spreking deel.
De eerste stelÜDg luidende „De verzekerings
wetten in 't bijzonder de Invalidieteitswet en
de wet op de Vrgw. Ouderdomsverzekering,
zullen in vele gevallen de taak der diaconie
verlichten is bg het nemen van een conclusie
gewijzigd, zooals vorenstaand reeds is aange
geven, terwgl de overige stellingen door gebrek
aan tgd niet zgn behandeld. Door dit referaat
waren tevens de vragen van Zierikzee en Vlis-
singen door die diaconiën op de agenda ge
bracht, voldoende toegelicht.
Na de pauze opent de voorzitter de middag
vergadering en deelt eerst den uitslag der stem
ming mede.
Classes AxelD. H. Littoog Az. van Ter-
neuzen verkreeg 31 en J. v. d. Ree van Zaam-
slag 2 stemmen. Classe Middelburg H. van
Driel van Middelburg 22 en F. D. G. Prins van
Vlissingen 10 stemmen.
Br. W. Bedet van Terneuzen leidde in de
wenschelgkheid der oprichting van een rust
huis voor ouden van dagen.
Over dit hoogst belangrijke onderwerp ont
spon zich een zéér breede discussie De vragen
van de diaconie van Heinkenszand en Vlis
singen dienaangaande op de agenda gesteld,
werden hierdoor niet meer afzonderlijk bespro-
Zou zg dan het leven der schande verkiezen
boven het gaan naar huis
Is zg dan zoo verstokt, dat zelfs een beroep
op haar moeder niet helpt
Maar wat weet hg er van, dat zooeven een
heftige woordenwisseling heeft plaats gehad
tusschen „manke Hein", de helper van Madame
Machiavelli en Marie Lokkerse
Wat weet hg er van, dat zg heeft gedreigd,
heen te gaan dat zg heeft geweigerd langer
de speelbal van die twee te zgn, in een oogen-
blik, waarop zg eenige wilskracht had.
Wat weet hg er van, hoe „manke Hein"
daarom gelachen heeft.
Die heeft haar in zgn macht, als hg haar
alleen maar herinnert aan de ontzettende daad,
die haar voor de politie strafbaar stelt
Die ontzettende daad, waarvoor de advocaat
Van O strum haar een groote som gelds had
gegeven, wat zg aan Madame Machiavelli had
verteld.
Het is nog steeds dezelfde situatie.
„Ga mee."
Zg zegt geen woord, laat de lantaarnpaal los
en gaat mee langzaam enkele stappen
Dan komt het als een ontzettende angstkreet
„O, laat mg. Ik kan niet."
Nu weet HorriDga wel geen bizonderheden,
maar hg de ervarene weet genoeg.
Dat„Ik kan niet" doet hem een licht opgaan.
„Je kunt wél", zegt hg dan opeens hartelijk.
Je kunt wél. Je kunt altgd. Kwaad zal je niet
geschieden. Daarvoor zal ik zorgen,"
Marie kgkt op.
ken, temeer omdat deze aangelegenheid com-
missariaal zal behandeld worden. Een com
missie werd daardoor benoemd n.l. de brs. ds.
P. van Dgk, Th. Wessels, F. Prins, D. Sietzema
en K. de Kraker.
Eene inleiding door een br. diaken uit Mid
delburg overoprichtingskosten van zulk een
rusthuis, werd aangehouden.
Een vraag van de Vlissingsche diaconie
welke plaats heeft een diaken in den kerkeraad,
giog op advies van dr Brinkman terug naar
die diaconie, omdat ze kerkrechtelijk niet juist
gesteld is. De vraag van Bergen op Zoom
Ligt het op den weg der Diaconie te zorgen
voor hulpbehoevende Idioten, of is daarvoor in
de eerste plaats aansprakelijk de kas voor hulp
behoevende Idioten
Hierover sluit de voorzitter de bespreking,
na gehoorde discussie en gegeven advies.
Namens het comité der centrale Diaconale
Conferentie bespreekt br. Wessels de regeling
tot ondersteuning van hulpbehoevende diaco-
n ëa. Spreker gaat hier diep op io, waaruit wel
blgkt dat hg in deze zaak in zit. Hg verzoekt
met nadruk dat elke diaconie dit bespreke, en
bg kerkeraad en classe aanhangig maken.
De vraag van het Comité der Prov. Diac.
Conferentie, omtrent het oprichten van een
Provinciaal Diaconaal inlichtingsbureau, wordt
besproken en besloten vooralsnog niet nader op
in te gaan.
De rondvragg leverde geen bijzonderheden op.
De voorzitter sluit om 5 uur deze conferentie
en brengt zjjne verschillende dankbetuigingen.
Br. Sietzema dankt met een enkel woord den
voorzitter voor de leiding.
Ds. v. d. Veen gaat voor in dankgebed.
Op last van het comité dezer conferentie,
D. H. Littooij Az., scriba.
Terneuzen, 6 Juni 1921.
S.S. Allen die kosten te vorderen hebben,
voortvloeiende uit deze Conferentie, gelieve
hiervan opgave te doen bij D. Sietzemk^Ko-
rendgk, Middelburg.
mn RfhMliilsawi.
DRIETAL TE
Ferwerd A. J. de Boer, te G&t reis weer;
N. Duursema, te Nieuw-Amsterdam
J. van Henten, te Oldekerk.
TWEETAL TE
ApeldoornP. Hekman te Gorredgk
J Waterink te Zutphen
KlundertJ. Hoek te Noord Scharwoude
J. v. d. Meulen te Schoonoord.
BEROEPEN TE
Lopik W. H. Bouman, te Nederhorst Ten Berg;
ZettenJ. Hoekstra, te Ten Post
Drachster-CompagnieE. D. Kraan, cand. te
Den Haag
Klundert: J. Hoek, te Noord-Scharwoude;
Delfahaven T. Ferwerda te Amsterdam
Apeldoorn P. Hekman te Gorredgk
Puttershoek (als voorganger) J. Yersteegt
leerend ouderling te Ouddorp (Z.H)
AANGENOMEN NAAR
DelftT. J. Hagen te Nieuwe-Pekela.
BEDANKT VOOR
Hallum A. G. Wolf, te Loenen-Vreelaud
Renkum J. Wgminga te Dronrgp
FranekerH. L. Both te Spgk
Wildervank P H. de Jonge te Heerde
MeliskerkeP. van Dgk te Heinkenszand.
INTREE TE
UtrechtR. E. van Arkel, met Hebr. 8:1, 2.
Hollum op AmelandD. van Dgk (theol. cand),
met Col. 128, na des
morgens bevestigd te zgn
door zgn vader ds. H. van
Dgk van Ooster-Ngkerk.
's Gravendeel: A. H. Nieboer, met Jes. 6 58
(bevestigd door W. W.Megnen
met Spr. 13 17b).
Uithuizen R. Haitsma, met Coll. 1 28 (be
vestigd door Prins v. Bolsward met
1 Tim. 4 16).
AFSCHEID VAN
Roden H. Haspers, met Hand. 20 31, 32.
Dan, als bg plotselinge ingeving, vraagt
Horringa„Marie is het soms „manke Hein"
en Madame Machiavelli?
Star-verwonderd kgkt zg hem aan.
Schor komt het er uit 5 „Ja."
„O, dan is het in orde. Ga maar mee. En
dan morgen naar moeder, die je met verlangen
wacht. Voor al het andere zal ik zorgen."
Uit de volle diepte van haar hart, dat God
dank 1 nog niet geheel is verdorven, komt een
zucht van verlichtiug.
En zg gaat
Z\j loopen in het donker.
Langs de muur glijdt de man, tanden
knersend
Hij heeft het gehoord „Is het „manke Hein"
en Madame Machiavelli En zg heeft hem
verraden.
Dat wil zeggen, dat Horringa (o, hg kent
hem welmorgen als de meid nog meer
heeft verteld op het parket zit en
„Ja, 't is „manke Hein", sist hg".
„Manke Hein" wordt hg genoemd, omdat
hg wat mank gaat. Maar niet zóó mank, of hg
glgdt bliksemsnel langs de huizen, het mes,
het lange mes halend uit den gordel
Wat is er?
Wat gebeurt er?
Waarom vliegen daar deuren en vensters
open, komen menschen in de donkere straat?
Waarom snelt een agent toe, af op dit groepje
Het is een merg en nieren doordringende
kreet geweest, die Marie Lokkerse heeft ge-
