Een verwoest Leven
FEUILLETON.
Ea bovendien kan de prediking gedurig aan
fluiten b® vraagstukken, die zich in het ker
kelijk leven weer voordoen. Daar behoeft aller
minst eentonigheid gehoord te worden. De
waarheid past voor alle tijden en omstandig
heden en kan daarom gedurig weer op frissche
wijze toegepast worden. Ieder schrifgeleerde
moet nieuwe en oude dingen weten voort te
brengen uit den schat der Schrift. Daarom is
het ook wel gewenseht tegenwoordig sommige
Zondagsafdeelingen te splitsen in 3 of 4 pre-
dicaties, en zou het ook niet of te keuren zijn
indien een predikant de 2 Zondagen over de
Doop en de 3 Zondagen over het Avondmaal
in 1 predicatie ontvouwde.
Als herder moet hij nagaan wat voedsel de
schapen zijner kudde behoeven.
3e. Voor de gedachte, dat na de afhandeling
van de Catechismus die prediking tijdelijk
onderbroken werd door bijbellezingen over een
of ander bijbelboek of onderdeel daarvan, is
m.i. wel iets te zeggen. Schriftgedeelten, die
anders nooit behandeld worden kunnen op die
manier ontsloten worden. De rijkdom van Gods
Woord kan dan meer uitgestald nog dan ge
woonlijk in de morgenpredicaties geschiedt.
Vooral wanneer een predikant reeds meermalen
achtereen in dezelfde gemeente de Catechis
mus, behandelde, is die methode wellicht aan
bevelenswaardig. Ik verwacht er evenwel niet
van,, dat dan de ontrouwe kerkgangers hun
verzuim zullen nalaten en ijverig tweemaal per
Zondag zullen opgaan naar Gods huis
4s. In 't splitsen van de Zondagsafdeelingen
zijn de predikanten geheel vrij. ^5 zullen in
onzen tijd alleen zeker wel breeder behandelen
de leer der Schriftingeving, de leer van de kerk,
en dergelijke punten die aan de orde van den
dag zijn.
De herziening van de Catechismus is nu in
voorbereiding. De Leeuwarder Synode be
noemde te dier zake eene commissie, waarvan
we het rapport met belangstelling tegemoet zien.
Men overhaaste niet
Bovendien is dit niet een zaak van ééa kerk
of één classis of één provincie, maar van alle
onze Gereformeerde kerken zoowel buiten als
binnen ons land. Kkbkhof.
UIT DE PEBI.
Het deed ons weldadig aan toen we in bet
Avondblad B van de Nieuwe Rotterdamsehe
Courant, welke Maandag 30 Mei 1.1. verscheen
het ingezonden stuk van Mr. L. van Andel te
Middelburg lazen, ook al zouden we ons, wan
neer we zoo iets schreven, eenigszins anders
uitgedrukt hebben en we meenen, dat het van
belang is om het onze lezers onder 't oog te
brengen. We laten het hier in zgn geheel
volgen
M. de Red.
Van Ismael wordt in den Bijbel gezegd
Zfjne hand was tegen allen en de hand van
allen tegen hem. Wanneer men geregeld uw
rubriek Kerknieuws leest, kan men het tweede
gedeelte van bovengenoemde uitspraak zonder
bezwaar toepassen op de Géref. kerken in Ne
derland. Er is geen enkele kerkgemeenschap
in ons land, wie zooveel kwaads wordt toege
schreven als aan bovengenoemde, aan wie zoo
vele onheilen worden voorspeld. In dezen on
derscheidt zich de anonyme schrijver „van
Gereformeerde zijde". Vergun mij, waar het
toch ook voor uw talrijke lezers alleen om de
waarheid te doen is, op enkele cardinale on
juistheden in dez* beschouwingen te wijzen.
De zaak-Netelenbos laten wij rusten. Zij is
afgedaan, behalve voor ds. N. zelf, die in zijn
nieuw tijdschrift Siloam al weder meent te
moeten uiteenzetten, „waarom hij uit de kerk
verwijderd is", ofschoon ieder dit nu voldoende
weet. Waar het op aan komt is de vraag
Welke gevolgen heeft die verwijdering gehad
voor de Geref. kerken? De schrijver van Geref.
zijde schreef anderhalf jaar geleden „Wij dur
ven het hier wel uitspreken, dat wij een jaar
geleden niet hadden gedroomd, dat Netelenbos
zooveel bijval zou vinden". En wat is nu,
nu alles wat bezonken is, de werkelijkheid
De heer A. Dorst schreef onlangs zoo naar
waarheid Ik heb nooit veel verwachting ge
had van den invloed, die het optreden van ds.
DOOB
HUGO KINGMANS.
20.) (Nadruk verboden.)
Hg verheelt ook niet, dat zijn stelligen indruk
is, dat het meisje totaal op den verkeerden weg
is en laat het aan Sinke over, of hij de weduwe
Lokkerse op de hoogte zal breDgen.
Baas Sinke slaakt een diepen zuchteener
zij ds een zucht van verlichting, dat het meisje
zich niet van het leven heeft beroofd, als de
algemeene gedachten van de ingewijden was
anderzijds een zucht van smart over het afge
dwaalde kind eener vrome moeder
„Goeien avond baas
Sinke bgkt op. 't Is Jan Folmer.
„Ben-jij Jan?" ontwaakt de ouderling
uit zgn overpeinzing. „Ik heb een brief van den
heer Horringa ontvangen. Lees maar."
Als de trouwe knecht gelezen heeft, met
moeite het vlngge handschrift ontcijferend, kijkt
bü Sinke, de vader van zijn patroon, aan, zon
der iets te zeggen.
Deze heeft echter zijn plan al gevormd.
„We gaan er morgen heen, Jan, en we helpen
die twee, om Marie te zoeken. Vier zien meer
dan twee. Jan Boer kan misschien iederen
N. in de Geref. kerken zou hebben, maar de
uitehg is nog verre beneden mijn verwachting
gebleven. Van al de scharen, die ds. N. aan
vankelijk onder zijn gehoor had, zijn bijna allen
teruggegaan. Een ieder is teruggekeerd naar
zijn wijnstok en zijn vijgeboom en heeft ge
zegd „Dominé, zóó hebben wjj het niet be
doeld". Ea de heer Dorst zal het wel het beste
weten, hij was een der aanvoerders van de
Jong-Geref. beweging (type Netelenbos) en
mede-redacteur van wijlen „de Zeeuwsche
Leeuw". Zelfs hier in Middelburg, waar de
Geref. kerk aanvankelijk heftig beroerd was,
is de rust in die kerk zoo goed als geheel
teruggekeerd. EnkeleD, geen tien in het geheel,
zijn tot de N. H. kerk overgegaan, waaronder
ds N. zelf. En wat opmerkelijk is ik zeg
het met leedwezen, omdat ik ds. N. als per
soon bet beste toewensch geen enkele va
cante Hervormde gemeente heeft tot dusver
ds. N. als haar herder en leeraar begeerd, of
schoon deze reeds een maand in de N. H. kerk
beroepbaar is. Maar de heer Dorst weet zich
te troosten, al is het met „kleinigheden". Een
tweetal muzikale kwesties en het vrouwen
kiesrecht in de jeugdige kerk van Zandvoort
moeten dienst doen voor de meening, dat de
Jong-Geref. steeds binnen de kerken aan in
vloed winnen. De heer Dorst schijnt er zelf
spijt van te gevoelen, dat hij „alleen blijft",
wat zeker wil zeggen, dat hij de Geref. kerk
heeft verlaten. Laat hg, als zijn stap wèl over
wogen was, dien spijt gerust van ?ich afzetten.
De 30 lidmaten te Zandvoort, die in deze kleine
kerk aan de vrouw het stemrecht verleenden,
zjjn daardoor nog niet Jong-Geref. te noemen,
evenmin als zij, die bij een kerkelijke plech
tigheid, als een huwelijksbevestiging of het in
gebruik nemen van een nieuw kerkgebouw,
wat opwekkende muziek begeeren. Met hetzelfde
recht zou men kunnen zeggen, dat deze muziek
liefhebbers tot het oud-Joodsche ceremonieel
van Psalm 150 willen terugkeeren. De kinder
hand van den heer D. is wel gauw gevuld!
Nu het afdoende is gebleken, dat de Geref.
kerken van de Jong-Geref. beweging weieig
schade leden en men toeh gaarne op allerlei
afdwalingen ia die kerken wil wijzen, werpt
men het over een anderen boeg." Was het de
meening van ds. N. In den Sonderkirchen ist
es eng, man bekornmt dort das Asthmaeen
ander predikant trad op met de leus In den
reformirten Kirchen ist es so luftig, man
bekommt dort einen Schnupfen. Ds. Wisse
ging tot de Chr. Ger. kerk over, omdat deze
volgens hem eigenlijk de kerk van 1834 is, in
tegenstellirg met de Geref. kerken, die onge-
reformeerd ten aanzien van den doop, wereld-
gelijkvormig, neo-gereformeerd en wat niet al
zgD. Als voor den een de Geref. kerken te eng,
voor den ander te ruim zijn, is er alle kans,
dat de waarheid in het midden ligt.
Ook omtrent de profetie van den schrgver
„van Geref. zgde", die den uittocht van de
oud-afgescheidenen, die n b. de helft van de
leden der Geref. kerken uitmaken, voorspelt,
kan men gerust zgn, evenzeer als men zijne
bewering dat zg „reeds nu in de Geref. Ker
ken niets meer hebben in te brengen en in
vele gemeenten stelselmatig uit de kerkeraden
zgn geweerd" voor kennisgeving kan aannemen,
zooals men dat in publieke bestuurslichamen
met missives van anonymi pleegt te doen, te
meer ook omdat deze beweging met de waar
heid in flagranten strijd is. Enkele ziekelgk-
mystieke miniatuur-kerkjes kunnen het beter
met de oud-gereformeerden vinden en zoeken
daar hun heil, zingende de oude psalmen naar
de bergming van Petrus Dathenus en protes-
teerende tegen vaccine- en verzekeringsdwang.
Ten slotte neemt dr. Kromsigt het den Geref.
kerken kwalijk dat zg voor eenige jaren het
verouderd art. 36 der Geloofsbelijdenis tan
deele afschaften, waarin wordt geleerd dat God
de Ozerheid het zwaard in handen heeft ge
geven tot straffe der boozen en bescherming
der goeden en het ambt dier overheid dus
is „om te weren en uit te roeien alle afgoderij
en valschen godsdienst, om het rijk van den
antichrist te gronde te werpen en het Konink
rijk van Jezus Christus te bevorderen".^ Men
zou zeggen een kerk die uit haar belijdenis
schrapt, wat zij nóch erkent, nóch beoogt ver
dient lof inplaats van blaam. Dr. Kromsigt,
avond niet en de heer Horringa kent Marie niet.
Ga mee naar mijn huis, dan zal ik een briefje
voor mijn zoon schrijven, dat je onbepaald ver
lof moet hebben. Zorg dan morgenochtend aan
de eerste tram te zijn. Dan gaan we met Gods
hulp de reis weer aanvaarden. Marie leeft. Dat
is zeker. We probeeren, haar terug te krijgen.
Het is nog niet te laat. Afgesproken
„Goed, baas, ik ga met u mee naar huis, om
op den brief te wachten."
Den volgenden avond drukt de heer Horringa
twee buitenmenschen, moe en bestoven van de
lange treinreis, de band, vol warmte, met respect
voor zulk een opoffering en naastenliefde.
„U weet natuurlijk wel een gosd logement,"
zegt baas Sinke. „We blijven hier en gaan
iederen avond met u mee, tot we het arme kind
hebben gevonden en haar hebben teruggebracht
naar haar moeder."
„Is de weduwe Lokkerse van alles op de
hoogte vraagt Horringa dan.
„Neen, ik heb niets durven zeggen. Zij weet
ook niet, dat we hier zijn. 't Is beter, dat zg
voorloopig onkundig blijft."
„Dat is het", is het korte antwoord.
Ea dan: „Ik zal u naar een goed burger
hotel breügen, want u is moe van de reis. Dan
kunnen morgen
„We gaan vanavond nog met u mee", be
slissen beiden haastig.
„Dathad ik wel gedacht," glimlacht Horringa.
„Dan zal ik mijnheer Boer vrijaf geveD, want
die wordt ook van zgn studie afgehouden
door mg".
als hg werkelijk art. 36 letteilgk wil behouden,
zal zelf moeten erkenneD, dat de eiscb, dat de
overheid alle ketters met het zwaard zal uit
roeien, niet meer is dan theorie of liever utopie,
een meening der zeventiende eeuwsche vaderen,
die men moet laten varen, omdat zg blijkt te
strijden met den Woorde Gods".
Niettegenstaande al deze aanvallen op de
Geref. kerkeD, staan deze nog op vasten bodem
en verkeeren ze geestelijk en stoffelijk in
bloeienden toestand. Les gens que vous avez
tués, se portant assez bien. Wg achten het em
voorrecht dat een lid onzer kerken als voor
zitter van de Staatscommissie voor de rechts
positie der Kerkgenootschappen bg de instal
latie dier commissie er op mocht wgzen hoe
„onder zoo goed alle volksgroepen heeft veld
gewonnen de overtuiging dat een bloeiend
religieus leven ook voor den Staat van de
grootste waarde is".
Van eene Kerkgemeenschap, waartoe een half
millioen zielen behooren, kan men niet vor
deren, dat een ieder precies hetzelfde denkt.
Er zijn subjectief en objectief aangelegden
sommigen begeeren een dogmatische, anderen
een meer gemoedelijke prediking. Voor die al
len is in de Geref. kerken plaats, mits men in
die belijdende kerk maar afblijft van de Be
lijdenis Wie dat niet doet, kan niet klagen
als hg er uit verwijderd wordt. Dit erkenden
zelfs Herv. predikanten, als dr. Corthuys in
het Amsterd. Predikbeurtenblad en dr. Brons
veld in de Stemmen voor W. en V. (Nov. 1920
pag. 972). Laat men den Geref. kerken haar
plaatsje in de zon gunnen. Bij wijze van exceptie
in deze dageD, beramen zg zelfs geen aanslag
op de staatsruif, dit in tegenstelling o a. met
dr. Kromsigt die, ziende dat de Amsterd.
Herv. gemeente fioantieel dreigt ter onder te
gaaD, dit te kort maar weer wil zien aange
vuld door den Staat.
Uit al deze beroeringen zgn voor de Geref.
kerken zelfs voordeelen geboren. Ten eerste
heeft men geleerd, hoe men in een geval als
dat van ds N. op juiste wgze processueel moet
optreden. Ik ben dankbaar dat ik zelf daartoe
op bescheiden wgze heb mogen bijdragen. Ea
voorts is uit de vrijwillige uittreding van dr.
Veltenaar gebleken, dat wie zich met de Geref.
leer niet langer kan vereenigen, zelf gevoelt
in de Geref. kerken niet meer thuis te zgn.
M. de R., ik dank U voor de plaatsing dezer
regelen. Ge toont daarmee te gevoelen dat uwe
Geref. abonné's, die in uwe kolommen hunne
kerk onophoudelijk zien aangevallen, het recht
hebben deze te verdedigen, coram populo.
Mr. L. van Andel
Middelburg, 26 Mei 1921.
Aangehaald in de Stemmen v. W. en V.
van Jan. 1920, pag. 44.
Ktrk- «n (NhMlnlcawi.
DRIETAL TE
Niezgl (Gr.)H. Fokkens, te Boornbergum
D. Prins, te Donkerbroek
K. Prins, te Wgckel en Balk.
TWEETAL TE
Delfshaven T Ferwerda. te Amsterdam
E J. Wientjes, te Oudshoorn
B iitenpostH. M. Dethmers, te Sneek
J. v. d. Meulen, te Schoonoord.
BEROEPEN TE
Soerabeja H. Brouwer H.Mzn., te Heemstede
Zuilen (Utrecht-Noord)J. H. Donner, te
Breda
WitmarsumS. van Leeuwen, te Houwerzgl
UrkJ. J. BouwmaD, te Gees
BuitenpostJ. v. d. Meulen. te Schoonoord
Anjum: H. Z. de Mildt, te Spijkenisse
Witmarsum S. van Leeuwen, te Houwerzgl
SchipluidenE. D. Kraan, cand. te
's Gravenhage.
AANGENOMEN NAAR
Elburg G. Veenendaal, te Putten
Kralingen J. L. v. d. Wolf, te Haastrecht;
Winsum-Obergum S. Idema, te IJselmonde.
BEDANKT VOOR
Purmerenddr. H. W. v. d. Vaart Smit, te
's Graveland.
Maar als de student aanschelt terwijl de twee
bezoekers nog zitten te praten in de kamer,
wil hg daarvan niet hooren.
„Ik ga ook mee," zegt hij, de twee vrienden
uit het dorp de hand drukkende.
HOOFDSTUK XXI.
Druilerig drenst de regen neer, modderig
makend de straten, waarop de wandelaarshaastig
zich voortspoeden, een ieder naar zgn doel.
Troosteloos loopt een drietal heen en weer.
't Is alleen de vierde, Horringa, die den moed
er in houdt. Hg heeft reeds zooveel teleur
stellingen ondervonden in zgn leven van midder
nachtzendeling, dat hg zich niet gauw uit het
veld laat slaan.
En dan montert hg de anderen weer op en ze
gaan weer verder, straat in, straat uit, zooals
reeds ettelijke avonden achtereen.
„Wg zullen haar vindeD," zegt de Midder-
nachtzendeling: „God zal het ons doen gelukken".
Dat helpt.
'tZgn vier menscheneen bejaarde, een van
middelbaren leeftgd en twee jongelingen.
Maar alle vier kennen die kracht, die ge
loofsmoed, die alleen den christen kenmerkt.
In het vaste geloof op God gaan zg hun weg.
En al mogen dan eens troostelooze oogenblikken
komen, één woord is voldoende, om het ver
moeide hoofd weer op te heffen naar Boven,
waar Hg zetelt, Die het werk, dat verricht
wordt in Zgn Heiligen Naam altgd doet
gelukken.
Dat woord van Horringa is voldoende om
AFSCHEID VAN
KrabbendgkeA. H. Nieboer, met 2 Thess
2 15-17.
Westkapelle en DomburgF. J. v. d. Eode,
met Hand. 2 42.
Gaast: R. Haitsma, met Hebr. 3 2b.
Te Nieuwdorp werd de vorige week de
eerste steen gelegd voor een kerkgebouw van
de Gereformeerde gemeente. Het gebouw zal
200 zitplaatsen bevatten.
De beroepen predikant van Stadskanaal,
cand. H. R. Pel, zal pas in October intree doen.
Hg kan alsdan de nieuwgebouwde pastorie
betrekken.
De bevestiging van ds. D. Sikkel te Am
sterdam op 17 Juli zal geschieden door ds. K.
Fernhout.
De Geref. kerk te Zwgndrecht zal wor
den vergroot met een bijbouw van gaanderg
van pl.m. 150 zitplaatsen. De kosten zijn ge
raamd op f 5400.
GemeDgde huwelijken. In ?ake aanvragen
tot de Kerkelgke bevestiging van gemengde
huwelgken, besloot de Kerkeraad der Geref.
Kerk van Amsterdam in het algemeen te han
delen naar den volgenden regel
lo. Aan de niet tot de Gereformeerde Kerk
behoorende partg worde met nadruk de be-
teekenis voorgehouden vaD de vraag die haar
bg de kerkelgke bevestiging van het huwelgk
in het midden der gemeente worden gedaan.
2o. Voorts zal aan bedoelde partg duidelgk
te verstaan worden gegeven, dat eventueel toe
stemmende beautwoordiag dezer vraag, mede
in verband met de uitdrukking „tot stichting
Uwer gemeente" in het dankgebed, recht geeft,
te verwachten dat zg geen bezwaar hoegenaamd
zal maken tegen het doen doopen van de in
het gezin geboren kinderen in de Gereformeerde
Kerk, noch tegen de Gereformeerde opvoeding
van die kinderen, alsook dat zg geen enkel
beletsel in den weg zal leggen bg de uitoefe
ning van het herderlijk opzicht der Kerk
over de wel tot haar behoorende partg.
3o. Indien tegen het sub 2o. genoemde uit
drukking bezwaar wordt gemaakt, zal in het
algemeen de Kerkelgke bevestiging van het
huwelgk worden geweigerd. In gevallen, waarin
degenen ten overstaan van wie de huwelgks-
aanvrage behandeld wordt dit noodig achten,
zal door hen een beslissing genomen worden
na ingewonnen ad7ies van den Dienaar des
Woords, werkzaam in de Wgk, waarin de tot
de Kerk behoorende partg woont.
Tweede Prov. Diaconale Conferentie ge
houden 1 JuDi j.l. in de Geref. Kerk te Goes.
Vertegenwoordigd waren 34 diaconiën tegen
26 in 't vorig jaar. Voorzitter was br. Ph.
Wessels van Goes en Secretaris br. D. H.
Littoog Az. van Terneuzen. Als adviseurs waren
aanwezig Ds. van der Veen van Goes en Dr.
Brinkman van Vlissingen. Br. H. vaD Driel
werd gekozen en br. Littoog herkozen in het
comité. Dhr. J. S. Bedet, hoofdambtenaar van
den Raad van Arbeid te Goes hield een refe
raat over de verzekeringswetten. Een verslag
van deze Conferentie en het referaat voornoemd
zal in een volgend nummer opgenomen worden.
De heer M. de Boer, cand. aan de V. U.
is 25 Mei door de Classis Zierikzee praepara-
toir geëxamineerd en toegelaten om te staan
naar den dienst des Woords in onze kerken.
Wegens voortzetting zijner stadiën kan hg nog
geen beroep in overweging nemen, maar is
gaarne bereid 's Zondags in de kerken een
stichtelgk woord te spreken. AdresVerre-
nieuwstraat, Zierikzee.
Ds. Vollenhoven, tevoren te Oostkapelle,
deed intree te 's Gravenhage met 1 Joh. 5 5
na bevestigd te zgn door Ds. Schuurman met
Jes. 26:1,2. Deze dienstin de Nieuwe Zuider-
kerk duurde volle drie uur.
De Kerkeraad te Bussum huurde een
locaal in het voormalig hotel Vlietlaan om
's Zondags een tweede plaats van saamkomst
te hebben.
Ds. J. G. Feenstra hoopt 12 Juni afscheid
te preeken van Dirkshorn en 22 Juni intree
te doen in Scheveniügen, na 19 Juni bevestigd
te zgn door zgn zwager Dr. S O. Los van
Den Haag.
weer met moed te zoeken naar het afgedwaalde
schaap, naar Marie Lokkerse.
Door een warnet van straten heeft de Midder
nachtzendeling de anderen geleid, tot z\j komen
in een minder gunstig bekend staande buurt.
'tls er half duister.
Slechts een enkele gaslantaarn verspreidt een
flauw licht.
't Is merkwaardig, dat juist in die buurten
de gemeente veel te weinig kunstlicht laat
stralen I Satan zoekt immers zgn prooi in het
duister
Onder die enkele gaslantaarns staan twee
personen een man en een vrouw drnk te praten.
Erschgnteen meeningsverschil te zgn, maar
bg de nadering der personen gaat de man op
den achtergrond.
't Zgn Jan Boer en Jan FolmerHorringa
en baas Sinke volgen op een afstand.
De beide eersten slaken een kreet op het
gezicht der vrouw, een meisje nog.
Marie
Gelgktgdig gillen zg het er als het ware uit.
Het weerkaatste langs de huizen en de beide
anderen loopen ijlings toe.
Marie!"
'n Moment staat zg stom, kgkt, wezenloos
schier.
Maar dan ziet ze.
Jan Folmer
Jan Folmer, die haar zoo liefhad, die zg
smadelgk heeft afgewezen, om te gaan naar
de stad.
(Slot volgt.)
