FEUILLETON.
Geëmancipeerd.
zoo ze een beginsel hebben, van het Gerefor
meerde ten zeerste verschillen en by wie allerlei
wind van leer gevonden wordt. We hebben
geen behoefte om thans met citaten te bewijzen,
dat in de kriügen der N. C. S. V. zeer verder
felijke en met onze beginselen volkomen in
strijd zynde leeringen verkondigd worden Dat
ware water in de zee dragen, en het wordt
ook door de enkele Gereformeerden, die de
N. C. S. V. verdedigen, allerminst ontkend. Nu
ljjkt het ons onverstandig, ja eenigszins God
verzoekend, wanneer men jongelui, die eigen
beginselen nog moeten leeren kennen en nog
slechts weinig thuis zyn in de Gereformeerde
waarheid, in een omgeving brengt van men-
schen, die gansch andere beginselen voorstaan,
waartegen wy met kracht en klem moeten
waarschuwen. En het gevaar schuilt dan nog
minder in den omgang der studenten onderling
wy zien het veeleer in het aanhooren der refe
raten van hoogleeraren en andere leidslieden,
die door hen niet voldoende kunnen worden
beoordeelddie voor hen de aantrekkelijkheid
van het nieuwe en het andere hebbenen die
hnn geest zeker in de war brengen, zoo niet
voor altoos in een verkeerde richting leiden.
Zoo ontstaat de mogelijkheid (helaas reeds in
meer dan één geval werkelijkheid geworden),
dat degenen, die uitgingen om het Evangelie
aan anderen bekend te maken, zelf het verloren.
Zoo ontstaat de niet geringe kans, dat degeneü,
die in de toekomst op de eerste plaatsen zullen
meeten staan, het Gereformeerd beginsel niet
meer liefhebben en Ethische of Moderne ge
voelens zullen gaan aanhangen. Dat ook deze
mogelijkheid werkelijkheid begint te worden,
is helaas niet te ontkennen.
Deze nadeelen zyn zóó groot, dat de voor-
deelen allerminst ertegen opwegen. Wat deze
laatste betreft, zouden we nog dit willen op
merkenle dat de studenten ernstiger leven
is mede een gevolg van een algemeene ver
schuiving der levensverhoudingen, waardoor
het vroegere studententype geheel uitsterft2e
dat de Gereformeerden invloed ten goede kunnen
uitoefenen is waar, doch er staan twee dingen
tegenovera. om op een kermis te gaan evan-
geliseeren, zendt men geen jongelui uit, doch
bezadigde menschen van leeftijd, die weten wat
er in het leven te koop is. Men begrijpt, dat
het hier alleen om het derde van vergelijking
gaat. De N. C. S. V. is voor ons geen kermis,
maar wel een plaats met veel geestelijke ver
leiding, die alleen bestreden kan worden door
degenen, die sterk genoeg zyn om daaraan
weerstand te bieden b. wanneer een Gerefor
meerde huwt met iemand van andere richting,
gebeurt dit gewoonlijk met allerlei betuigingen
van de goede bedoeling om die andere te
winnen voor zyn of haar beginsel, doch ge
meenlijk komt daarvan niets terecht en verslapt
de Gereformeerde in zyn denken en doen.
Zoo is het niet alleen bij de Gereformeerde
studenten in de N. C. S. V. doch ook wei by
de Gereformeerde leidslieden, die erheen gaan
om te getuigen. We stemmen met ds. Laman
in als hy; schrijft (in het Gereformeerd Kerk
blad voor Drenthe en Overijssel): „Wy twij
felen geen minuut aan de goede trouw der
broeders van Gereformeerden huize, die in de
N. C. S. V. mede leiding geveD, en toch vree
zen wy soms ook bij hen den invloed van het
millieu. Viel die invloed in de rede van Brus-
saard wel geheel te miskennen Onderschei
dene bezoekers dezer conferentie hebben tegen
over ons soortgelijke uitlatingen gedaan. Dat
geeft te denken en doet vragen verliezen we
op den duur niet meer dan we winnen?
Juist echter omdat het inzicht vry algemeen
schynt te zyn, dat onze jongelui over het geheel
niet in de N. C. S. V. thuis behooren, stemmen
we in met den raad van Prof. Grosheide om
nu niet zoo met moties van kerkelijke verga
deringen, offtneele verboden enz. te werken.
Deze hebben meestal op de betrokkenen een
averechtsche uitwerking, en zyn overbodig voor
het vormen eener publieke opinie ten dezen.
Veeleer zouden we daaarin heil zooken, dat
onze voormannen zich niet meer beschikbaar
stellen voor den arbeid in dezen kring. Wan
neer dezen daartoe vrijmoedigheid zouden
kunnen vinden, leek ons het gevaar vry wel
bezworen. We hebben hun de wet niet voor te
schrijven, en het geldt hier eigenlijk in zeker
opzicht een conscientie-geval. Doch we zouden
HUGO KINGMANS.
(Auteursrecht voorbehouden).
„Dat vind ik nu eens aardig, datje me komt
opzoeken. Toch geen zaken, hoop ik. Vergeet
niet, dat ik den heelen avond ingespannen heb
zitten werken. M'n vrouw telefoneerde zooeven
en vroeg, of ik nog van plan was te komen.
Anders zou ze ook maar uitgaan voegt
hy er vroolyk bij.
Maar ziende het bedrukte gezicht van Her
man, dat nog ernstiger wordt by deze woorden
en wel vermoedend wat er aan hapert, zwijgt
hy en werpt het gesprek gauw over een ande
ren boeg.
„Zyn 't zaken, Herman
„Och, niet veel zaaks. We kunnen die dan
op straat wel bespreken.
„Ik dank je feestelijk. Man het regent, dat
het giet! Je bent druipnat! Heb je niet
getramd
„Neen, vanavond liep ik veel liever."
„Zoo. Laten we vlug athandelen".
Maar dat vlug, dat weet hy wel, zou lang
duren, want hy gevoelde als bij intuïtie, dat
zyn vriend niet voor zaken komt, maar iets
ons verheugen, indien zij konden besluiten om
paedagogische redenen te doen als de goede
zwemmer, die zelf wel zich buiten de lyn zonder
gevaar kan bewegen, doch dit niet doet, omdat
minder geoefenden daardoor in de moeite zouden
kunnen komen. Wat hun getuigenis voor onze
beginselen ten goede kan uitwerken by niet-
Gereformeerden, is o.i. niet zoo veel als wat
hun voorbeeld ten kwade doet bij de Geref r-
meerden.
En voorts zullen onze classicale vergade
ringen goed doen, door bij de examina de
puntjes op de i's te zetten. Er is geen enkele
reden om een kerkelijke examen als een fo -
maliteit te beschouwen wie het zou doen, en
daarom geen nauwkeurig onderzoek instelde,
zou zyn plicht ernstig verzuimen.
De Mook.
&®rk- mn ftyhesinieiwi
DRIETAL
te GoeogaH. H. Binnema te Munnekezyl
A. M. v. d. Berg te Opperdoes
J. Tonkens te Lutjegast.
TWEETAL
te Middelburg: D. B.Hagenbeek te Vlaardin-
gen
R. K. M. Hummelen te Heerenveen
te Amsterdam (2e predikantsplaats)
R. E v. Arkel te Soest
Dr. K. Dyk te Den Haag
te HattemB. v. Halsema te Hallurn
G. v. d. Zanden te Renkum.
BEROEPEN
te FynaartH. Drost cand. te Dedemsvaart
te VarsseveldJ. v. Henten te Oldekerk
te Geldermalsendr. J. Hania te De Bilt
te Amsterdam R. E. v. Arkel te Soest.
AANGENOMEN
naar BlyaJ. Sybrandy te Zuidlaren.
BEDANKT
voor Coevorden M. Uitenhoudt te Emlicheim
voor PernisS. W. Bos te Oude-Pekela
voor Dieren L. J. C. Kreyt te Huizum
voor WestzaanO. Boersma te Koudum
voor Hollandscheveld C. v. Mourik te Kooten
voor Vreeswijk: J. Sybesma te Koudekerke.
Intree te Barendrecht ds. R. v. d. Kamp
met Col. 2: 67, na bevestigd te zyn door ds.
H. A. Munnik van Zwolle met Jer. 4116.
Te Brusssl is onverwachts overleden ds.
Chr. Warner, pred. bij de Geref. kerk aldaar,
in den ouderdom van 40 jaren.
Geslaagd voor het prop. ex. aan de V. U.
de heer K. Poelstra.
In De Heraut heeft dr. H. H. Kuyper
onlangs de noodzakelijkheid van het invoeren
van het parochie-stelsel in de groote steden
betoogd, en er op gewezen, dat men in sommige
kerken de attestaties uit de groote steden ging
wantrouwen. Zulke attestaties waren wel naar
den vorm in orde, doch wegens gebrek aan
toezicht kregen sommige leden by vertrek een
goede attestatie, terwijl zij reeds lang om hun
ergerlijken levenswandel of om andere redenen
vermaand en gecensureerd hadden moeten zyn.
Men heeft vooral uit Amsterdam dr- Kuyper
hierover nogal aangevallen, maar een ieder, die
meeleeft in ons kerkelijk leven, weet dat men
de attestaties uit de groote steden reeds lang
met een critisch oog beziet.
Met het oog hierop nu heeft de classe Breu-
kelen de volgende verklaring aangenomen
De classe enz.
de droeve ervaring opgedaan hebbende, dat
attestaties afgegeven worden die in stryd zyn
met de werkelijkheid,
erkennende, dat het in groote kerken uiterst
moeilijk is op de juiste wyze te attesteeren,
vraagt aan de groote kerken, of dit misschien
een reden kan zyn om het parochie-stelsel in
te voeren.
Prof. dr. Honig droeg het rectoraat aan
de Theol. School te Kampen over aan prof. dr.
Ridderbos met een rede over De Ervarings
(bewuBtzyns) Theologie, haar ontstaan, verloop
en onhoudbaarheid.
anders op het hart heeft, dat hij niet recht
durft zeggen. „Maar" denkt hy bij zichzelf
„je komt niel uit myn handen, vóór ik alles
weet en ik je een goeden raad heb gegeven.
En moge God dan dien raad zegenen."
VIII.
„En nu, Herman, nu de zaken afgehandeld
zyn, gaan we over iets anders spreken. Nu zyn
we geen concurrenten meer die weliswaar
vriendschappelijk met elkaar omgaan, maar nu
zyn we dikke vrienden, zooals we vroeger altijd
geweest zyn. Herman, laat ons, evenals we dat
vroeger zoo vaak met elkaar deden, eens ver
trouwelijk met elkaar spreken. Laat je gesloten
karakter van de laatste jaren eens varen en
stort je hart eens voor me uit. Want je hebt
verdriet, myn vriend het is je maar al te
goed aan te zien. Vertel het my. Misschien
kan ik je helpen, raad geven."
„Och, Jan, ik ben eigenlyk gekomen om er
met je over te spreken. Die zaken waren maar
voorwendsels. Maar het is beter dat ik hot niet
doe. Laat me het maar alleen dragen. Je kunt
er toch niets aan doen."
„Maar dat kan niet, Herman. Daaronder
moet je op den langen duur bezwijken. Gedeelde
smart is halve smart. Deel ze my, ik smeek
het je met 'n beroep op onze oude vriendschap,
deel ze mij mede. Ik kan je misschien wel
helpen en je wyzen op den weg dien je moet
gaan."
Steeds nog zwygt Herman.
De heer Lasenius staat op, haalt uit den
Intree te Dokkum (B). ds. J. P. Klaar
hamer met 1 Cor. 2: 2, na bevestigd te zyn
door prof. Ridderbos van Kampen met Matth.
13: 53.
In De Bazuim komt Prof. Bouwman op
tegen het veldwinnend gebruik van vrye zit
plaatsen dit schept wanorde en verkeerde
practjjkenhet werkt het naloopen van een
predikant in de hand, en bevoordeelt hen, die
tijd genoeg hebben, terwijl huismoeders enz.,
die des Zondagsmorgens veel beslommeringen
hebben er door in het gedraDg komen. Ook rust
het stelsel der vrye zitplaatsen op geen enkel
Schriftuurlijk beginsel. Het zy in de kerk als
in onze huisgezinnen ieder zyn eigen vaste
plaats
Historisch gesprek tusschen een dominé
en een arbeider. Een der medewerkers van het
Hbld. ten plattelande deelt het volgende ge
sprek mede.
Arbeider: Ja, rijke lui zooals jullie, die kun
nen net zooveel vleesch eten en wijn drinken
als ze maar willen en wy arme drommels, wat
krygen wij
DomineeDenkt gij dat ik en myn gezin
zooveel vleesch en wijn gebruiken, dan heb je
't mis. Je kunt myn huishoudboek er wel eens
op nazien en dan zult je zien dat ik met een
gezin van zes personen wekelijks niet meer dan
een rijksdaalder aan vleesch besteed, wyn kry
gen wy niet.
Arbeider: Dat is je eigen wil; jullie hebt
het.
Dominee Met je verlofhoeveel verdient gij?
Jy zelf hebt een loon van zooveel en je jon
gens bij je aan hui3 brengen zóóveel in. Met
elkaar tachtig gulden in de week. En myn
tractement is twee en dertig gulden in de week
daarvan moeten myn kinderen ook nog leven.
Wou je soms met my ruilen?
ArbeiderNou, dan moet jullie maar zien,
dat je 't beter krygtMaar ik moet meer
verdienen.
W.
Offidë@la Berichten.
1874 - 9 December - 1919.
Het was heden voor den kerkeraad en de
gemeente en ds. Groeneveld een aangename en
gewichtige dag. Immers het was 25 jaren ge
leden dat Z.Eerw. in den Dieast des Woords
werd bevestigd in de Geref. Kerk te Marrum
(Fren werd dit heugelijk feit in een open
bare godsdienstoefening herdacht.
Naar aanleiding van 1 Tim. 1 17 bepaalde
Z.Eerw. in een gloedvol uitgesproken rede de ge
meente by den jubel des geloofs. Hy schetste
de eer en de heerlijkheid Gods in alle eeuwigheid
en ontwikkelde deze gedachte in een drietal
punten.
le. Hy is de Koning der eeuwen.
2é. Hy opent het oog voor Zijne heerlijkheid.
3e. Hy leert zyn volk het Eere zy God uit
te roepen.
Hy sprak ten slotte den wensch uit dat alle
leden der gemeente, zoowel van deze als alle
gemeenten welke Z.Eerw. dienden, deelgenooten
mochten wezen of worden van den wensch van
den apostel Paulus.
Des avonds ten 6 ure werd in het kerkge
bouw eene vergadering gehouden met de leden
der gemeente, afgevaardigden der classe, Zon
dagsschool-, Knapen-, Meisjes- en Zangveree-
niging, welke onder leiding stond van den
voorzitter der feestcommissie br A. Scheele Az.
Br. P. Bakker, vice-praeses van den kerkeraad,
bracht in welgekozen woorden den wensch
over van den kerkeraad, br. H. Koelmans sprak
namens de gemeente en presenteerde den jubi
laris een kamerameublement met schilderij.
Van den kerkeraad van Oenkerk wérd een
verkwikkelijk schrijven voorgelezen, met ver
melding dat eerlang een stoffelijk blijk van
belangstelling zal volgen. Ook van Winsum,
Obergem en Marrum waren zeer waardeerende
brieven ingekomen met inhoud. Hierna zong
de gemeente staande haren geliefden Leeraar
toe Ps. 134 3. Namens onderwijzers en on
derwijzeressen sprak (omreden br. Jansen door
een plotselinge ongesteldheid zijner echtge-
noote verhinderd werd) br. Koelmans. Namens
V
courantenhanger een „Handelsblad", zoekt do
advertentie-pagina op en wyst op de advertentie,
die Herman des Zaterdags ook gelezen had.
„Is het dat?" vraagt hy dan.
„Nu is het ijs gebroken."
Herman knikt.
Dan barst hy los en gaat vertellen. Alles
zegt hij, zonder iets te verzwijgen. Zyn groote
liefde voor z'n vrouw, toen hy kennis met haar
maakte, 'n liefde die nog niet is verflauwd
de waarschuwing van z'n moeder, die h|j
roekeloos in den wind sloeg.
Hy schildert hem z'n vrouw, die haar plich'.en
vergeet van moeder en huisvrouwz'n treurig
huwelijkzyn alleen zyn steeds de laatste
jaren. Hy verzwijgt hem niet haar negeeren
van haar eenig kindhaar opzichzelf leven
haar zich-niet-om-hem-bekommeren. Hy deelt
hem ook mede, dat meermalen het plan by hem
is opgekomen, zich van haar te doen scheiden.
Maar dat hy ook daarvan huivert, omdat
En nu vertelt h|j, tot groote blijdschap van
z'n vriend, dat hij zoekende is, dat hy vaak
over den Bybel zich heenbuigt, den Bijbel van
z'n moeder, maar dat hy nog geen Licht en
geen vrede heeft gevonden. Dat hy echter voelt,
dat h|j een zich-van-haar-laten-scheiden niet
voor God zou kunnen verantwoorden. Zy waren
toch voor God en de menschen getrouwd, al
was hun huwelijk dan wel niet kerkelijk be
vestigd. Neen, van scheiden huivert hij terug.
En de heer Lasenius, die het huiselijk geluk
zoo goed kent en die het zich wel erg had
voorgesteld, het verdriet van zyn vriend, maar
niet zóó erg, luistert met gespannen aandacht»
de Geref. Kerk van Oostburg werden zeer
vriendelijke woorden gesproken door br. I.
Catzman.
Van de Zondagsschoolvereeniging „Jachin"
was de heer J. J. v. d. Ouden de tolk, die hem
namens deze vereeniging aanboodHet ge
denkboek van de Geref. Zond. Ver. Jachin
door ds. J. P. Tazelaar in keurigen band en
verguld op snee.
Broeder G. Fey richtte namens de Knapen-
vereeniging „Het mosterdzaad" en deJonged.
Ver. „Bidt en Werkt* het woord en beod na
mens beide vereenigingen den jubilaris een
beeld aan, voorstellendeEen herder wakende
over de kudde.
Broeder Nobels sprak namens de Zangver-
eeniging „Mobilisatieklanken" en bood een
Swan vulpenhouder met inscriptie aan.
Ds. Thielen voerde het woord namens de
classis en de kerk van Axel, ds. de Walle voor
de kerk van Zaamslag.
De heer Huizinga bracht namens de burge-
lijke gemeente de felicitatie over van B. en W.
Deze handelingen werden afgewisseld door het
zingen van een psalmvers en hod de zangver-
eeniging bereidwillig eeoige liederen ten ge
hoord gegevendie speciaal voor dit doel waren
ingestudeerd.
Na al deze woorden kwam ten slotte de held
van den dag aan het woord, die onder aan
doening van al de blijken van belangstelling
en waardeering zynen hartelyken dank uitsprak,
bovenal was de grondtoon zijns harten Soli
Deo Gloria.
Na afloop was de kerkeraad en de feestcom
missie nog eenige oogenblikken met de jubi-
leerende familie bijeen en werden daar ook nog
goede woorden gesproken en namens den ker
keraad een photo van den kerkeraad aange
boden.
Met dankbaarheid aan God en aan de ge
meente kan de kerkeraad terugzien op dezen
dag. Boven beê en gedachten is alles wel ge
maakt. De wensch en bede van den kerkeraad
en gemeente is dat de Heere Zynen dienst
knecht te dezer plaatse sterke en ondersteune
en hem onder alle omstandigheden des levens
met Zynen Geest en genade verlichte, en dat
hij tot in lengte van jaren den arbeid in den
Naam des Heeren begonnen, moge voleindigen.
Namens den Kerkeraad,
J. J. de Jageb, Scriba.
Vrouwen vereeniging Bid en Werk.
Het bestuur van bovengenoemde vereeniging
noodigt al hare bègunstigsters dringend uit tot
bijwoning der Jaarvergadering, welke zy D. V.
wenscht te houden 17 Dec. a. s. des avonds 7.30
uur in de consistorie der Gasthuiskerk, ingang
Nieuwstraat.
Des middags van 3—4 uur zullen de gemaakte
goederen ter bezichtiging liggen aldaar.
Niemand verzuime des avonds te komen.
Namens het bestuur,
C. Vleugel-Flobüsse,
Secretaresse.
De roepende Kerk van Terneuzen brengt ter
kennis, dat de classicale vergadering D. V. zal
gehouden worden in de Geref. Kerk te Ter
Neuzen op Donderdag 15 Januari a saan
vangende om 10 ure.
Namens den Raad dier Kerk,
S. Gboenbveld, praeses.
J. J. de Jageb, scriba.
BUITENGEWONE VERGADERING der
Classis Goes 4 December 1919.
Art. 1. Namens de kerk van Kruiningen opent
de consulent ds. Scheele de vergaderinghy laat
zingen Ps. 118: 7, leest Ps. 119: 1—8 en gaat
voor in gebed.
Art. 2. Ds van Dyk en ouderl. v. Vessem
zien de credentiebrieven na en rapporteeren,
dat alle kerken vertegenwoordigd zyn. Krui
ningen zond een secundus-ouderling en Wemel-
dinge een diaken, die redenen gehoord, keur
stem wordt verleend.
Als Herman zwijgt, zegt by
„Herman, ik ben bly, dat je gesproken hebt.
Ik wist niet, dat het zoo erg was, dat kan zoo
niet blyven, myn vriend. Er moet verandering
komen. En als ik je een raad mag geven
laat je niet van haar scheiden. Want 't is vol
strekt niet zeker, dat de rechtbank je argumenten
zal aanvaarden en als zy het doet, zal het
groot opzien baren. Nu weet ik wel, dat je je
tenslotte aan de menschen niet hoeft te storen,
maar handelen moet volgens je geweten en
volgens de geboden Gods, maar veronderstel,
dat het gebeurde. Denk je dan, dat je gelukkig
zmdt worden? Je hebt het, toen je begon te
vertellen, zelf gezegd, dat je haar nog onver
minderd liefhebt. Maar al had je dat niet gezegd,
dan had ik het uit j e manier van spreken toch
opgemerkt. Je hebt wel smartelijk gesproken,
maar niet bitter. Ik voorspel je, dat in dat
veronderstelde geval je smart nog grooter zou
worden.
Je bent wel de verongelijkte persoon, maar
vergeld geen kwaad met kwaad. Ga haar vrien
delijk en met liefde tegemoet. Zonder je niet
af. Wees de eerste. Dan volbreng je ook Gods
gebod. Met blijdschap vernam ik zooeven van
je, dat je hebt gedacht aan de Christelijke op
voeding, die je moeder je heeft gegeven. Je
hebt nog geen vrede gevonden, nog geen Licht
ontdekt. Maar blyft zoeken. Die Hem met een
oprecht verlangen zoekt, zal Hem vinden.
Want Hy heeft gezegd Die My zoekt zal Mjj
vindenBid hem dagelijks. En Hy zal zich
laten biddenIk begrijp (om terug te komen
op je vrouw), dat het zeer moeilijk is te doen,
DOOE
8).
Middelburg. Het bestuur der Gereformeerde
Jongedochtersvereeniging „Doet wel aan allen
enz.", noodigt by dezen hare begunstigsters uit
tot bezichtiging van de vervaardigde goederen
op Vrydag 19 Dec. van half 6 tot half 7 in de
consistoriekamer Gasthuiskerk.