ZENDim
Kerk- on 8ebeoinieawse
Oifidë©l« Berkiiten.
KORT VERSLAG van de vergade
ring der Particuliere Synode
van Zeeland, gehouden te Vlis
singen, 18 en 19 Juni 1919.
2e. 't niet blgkt, dat de Christus der Schrif
ten beleden wordt,
3e. 't optreden van een groot deel der leden
onkerkelijk is
spreekt uit
le. dat ze tegen 't lidmaatschap der N. C.
S. V. dringend waarschuwt
2e. dat ze dit rapport met de conclusie door
zenden zal naar de Partic. Syn. van Friesland
(Noord) met verzoek om instemming daarmede
en doorzending naar de Gen. Synode
3e. dat ze bij alle kerkelijke examina de
examinandi inzonderheid onderzoeken zal ten
aanzien van hun standpunt met betrekking tot
de H. Schrift den persoon van Christus en de
kerk
4e. dat dit rapport met de conclusie zal
worden gepdbliceerd in 't Friesch Kerkblad
U bij de bespreking van dit rapport met de
conclusie de leiding des H. Geestes toe-
wenschend.
Namens de Depp, voornoemd,
C. J. v. d. Boom, Rapporteur.
Paesens, Maart 1919.
Overgenomen uit Fries :h Kerkblad
Classicale Zendingsdag op Walcheren
De Commissie tot voorbereiding van een
Classicale Zendingsdag op Walcheren slaagde
ditmaal bizonder gunstig met haar arbeid.
Ze heeft toezegging gekregen om te mogen
vergaderen op het Kasteel Westhove. Daarmee
zullen alle Zendingsvrienden en -vriendinnen
zeer ingenomen zijn. Als dag van saamkomst
is bepaald Woensdag 23 Juli as
Voorloogig kunnen als sprekers genoemd
wordenDr. Doornbos van Den Bosch, Ds.
Munnik van Barendrecht en Ds Goris van
Schoondljke.
Nadere bizonderheden zullen later worden
bekend gemaakt.
Onthoud den datum, opdat niet andere af
spraken u verhinderen van die schoone gelegen
heid te profiteeren.
Westhove zal aantrekkingskracht oefenen op
- oud en jong.
f'i. Kebkhof.
TWEETAL
te Zwolle (voor 2 vac.)K. J. Kapteljn te
Giesendam
D. Pol te Boskoop
W. W. Meijen te Dordrecht
D. Hoogenbirk te Charlois
té Serooskerke A. M. v. d. Berg te Opperdoes
N. G. Kersies te Wezep.
BEROEPEN
te Vlissingen dr. J. Brinkman te Hattem
te Lutten a.d. Dedemsvaart: M. Elzenga te
Grootegast
te KatendrechtW. van't Sant te Voorthuizen;
te Kampen H. W. Laman te Assen
te Waarder: A. Brouwer te Zwartsluis
-te Hollum (op Ameland) en te Ter Aar:
Th Kuipers cand. te Arnhem.
AANGENOMEN
naar Ter Aar: Tb. Kuipers cand. te Groningen;
naar HazerswoudeP. Ch. van der Vliet te
- ,.\h Oosterend.
BEDANKT
voor Zwolle: J. A. Dam te Bodegraven;
voor Oosthem G. H. de Jager te Wapenveld
voor Zwolle A. M. Boeljinga te Koog-Zaai dgk.
Voor het prop. examen aan de Teol. School
tè Kampen slaagde de heer K. Cremer van
Bedum.
Da particuliere Synode van Drenthe besloot
pogingen aan te wenden de kerken van Nieuw-
BuineD, Valthermond, 2de Excloè'rmond, Nieuw
Weerdinge en Emmer-compascuum, als zijnde
kerken in Drenthe, in het provinciaal ressort
te' voegen, terwijl zij nu bjj Groningen behooren.
Afscheid van Andel ds. J. H. A. Bosch
met 2 Cor. 13 11; van Olst ds N. J. Tren-
ning met Hebreen 13 17van Sleeuwgk ds.
G. W. Akkerhuis met 1 Petr. 1 24 en 25.
Intree te Hoek van Holland ds. R. Kool
stra met Jesaja 55 10^13, na bevestigd te
zijn door ds. J. Vonk van Maassluis met Handel.
1 8b; te Ooltgensplaat dsc. R. de Jager met
Psalm 45 4 en 5a, na bevestigd te zijn door
ds. J. J. Barends van Maasland met Ezech.
3 H7.^
si v! Kerkelijk leven te Oosterland (Z) Men
meldt ons, dat het kerkgebouw der voormalige
Geref. Kerk te Oosterland, na onderlinge
schikking en bespreking, vrijwillig afgestaan is
aan de uit de Geref. Kerk uitgetreden leden, die
thans een Geref. Gemeente hebben gesticht, en
dat de Geref. Kerken van Nieuwerkerk (Z.) en
Oosterland waarschijnlijk zullen combineeren
tot 't beroepen van een leerear.
In ons vorig nummer spraken wij de
hoop uit, dai'Ds. Netelenbos zou willen mede
werken om zijne zaak met de noodige en ge-
wenschte bezinning te doen behandelen. Helaas
is die hoop ijdel gebleken, want Haarlem? Kerk
blad bevatte 1.1. Zaterdag de volgende
advertentie
Ds. NETELENBOS
spreekt Donderdag 19 Juni a.s. in het
gebouw van den Protestantenbond over
zijn
schorsing door de classis M.ddelburg
Aanvang 8 uur.Debat.Entree f 0 15.
Kaarten b. d. Boekh. v. Cittert, Spekstr.
en aan de zaal.
Zulk een houding van Ds. Netelenbos is in
hooge mate teleurstellend.
Terwyl zijn zaak in behandeling is en ernstige
pogiogen worden aangewend om baar in een
goed spoor te leiden, en, kon het zgn, tot een
bevredigende oplossing te brengen, gaat hij in
een andere plaats een publieke rede over zijn
schorsing houden, voor ieder tegen betaling
van 15 cents toegankelijk, en kondigt zelfs
debat aan
Dit is aan alle kieschheid en fgu gevoel ge
speend. Meer zeggen we er liever niet van.
Dan alleen nog ditIs hier niet het aan
richten van tweedracht, sekten en muiterij in
kerkeD, waarom ons Avondmaalsformulier de
tafel des Heeren ontzegt De M.
Aldus schrijft Dr. de Moor in de N. H.
K. In verband hiermee is het verslag in de
N. R. Ct. merkwaardig, waarvan de Standaard
melding maakt; terwijl de synode vergaderde
en met ernst het schorsingsbesluit der classis
onderzocht, trad Ds. N. op voor een schare,
aan welke hij, volgens het verslag zijn humor
niet onthield Men vraagt zich onwillekeurig
af, of de zaak niet te ernstig is, om humoris
tisch ermee te werk te gaan.
Gelijk aangekondigd was, heeft Tonderdag-
avond te Haarlem in het Gebouw van den
Protestantenbond Ds. J. B. Netelenbos, over
zgn wedervaren gesproken.
De N. R. Crt., die natuurlijk veel belang
stelling in deze zaak toont, meldt dat na de
rede een ietwat pijnlijk debat volgde. Een zesfal
Gereformeerde sprekers (volgens hetH^d.-ver-
slag namen de beide Geref. predikanten van
Haarlem er aan deel) komen op tegen wat zij
een ontheiliging achten der GereformeerdeKerk.
Ds. Netelenbos had in „stilheid en vertrouwen"
zijn kracht moeten zoeken en dus moeten zwij
gen. Hfj moest niet spreken van accenten, van
jongeren en ouderen, van een versteening der
Gereformeerde Kerk, de leer der uitverkiezing
niet moeten reduceeren. Waartoe was bij in
Haarlem gekomen Zoo sprak geen dominee
Hij wilde blijkbaar sympathie zoeken, enz.
Een hartstochtelijk applaus, dat door den
voorzitter met geweld gebreideld moest worden,
bewees hoe veel Gereformeerden in de zaal wa
ren en b<"e zfj zich gekrenkt gevoeld hadden.
Ds Netelenbos gaf toe, dat hfj niet als ge
woon „Gereformeerd dominee" sprak en deed,
maar hfj stond hier niet als bedelaar om gunst
te erlaDgen. Hij kwam als jongere tot dejon-
geren een woord spreken, om de harten te
versterken. Hij had ook geen spijt gesproken
te hebben geljjk hij deed slechts als zgn humor
salyre was geworden, gelijk hem verweten was,
dan nam hg dit terug, want hg had niemand
willen wonden.
Naar het blad verneemt, hoopt ds. Netelen
bos 8 of 10 Juli in Rotterdam over zgn schor
sing te komen spreken.
W.
Art. 1. Nadat de vergadering 's morgens te
10 uur op de gebruikelijke wijze geopend was
door br. M Heuseveld namens de saam-
roepende kerk van Vlissingen, worden de
credentiebrieven nagezien door ds. G. F. Kerk
hof en oud. D. Mulder. Voor zoover aanwezig,
worden ze in orde bevonden. Die van de classis
Axel ontbrak, wjjl ds. de Walle nog niet aan
wezig was. De vergadering gaat accoord met
het voorstel, den aanwezigen broederen van
Axel zitting te verleenen.
Art. 2. Tot praeses wordt gekozen ds. R. J.
v. d. Veen, tot eersten scriba ds J. D. Wielenga.
Met goedvinden der vergadering wjjst de
praeses ds. L. Bouma aan als assessor en ds.
G. F. Kerkhof als 2den scriba.
Art. 3. De notulen der vorige Particuliere
Synode, gesteld, door ds. A A. van Schelven,
wordeu door den 2en scriba voorgelezen en
onveranderd goedgekeurd.
Art. 4 Op verzoek van ds. Doekes, die de
vergadering des namiddags moest verlaten,
wordt allereerst aan de orde gesteld het rap
port der commissie inzake het bezwaarschrift
van dr. Buizer.
Na voorlezing van de breede schriftelijke
toelichting door dr. Buizer aan de commissie
gegeven en van het rapport, wordt dit rapport
met zjjne conclusie, waarin het gravamen on
ontvankelijk verklaard werd, met alle stemmen
aangenomen, evenwel met dien verstande, dat
in de notulen zou worden opgenomen dat de
uitdrukkingen in het rapport, die aanleiding
gaven tot de opvatting, dat in art. 27 van de
Confessie de ware kerk vereenzelvigd wordt
met de Geref kerk, zóó gewgzigd zullen wor
den, dat duidelijk blgke dat dit Eoch de op
vatting van de commissie nóch die van de
Synode is.
Art. 5. Intusschen was ds. de Walle ter ver
gadering gekomen. De lastbrief van Axel was
in orde.
*- Pauze
Art. 6. In de namiddagvergadering werd
rapport uitgebracht
lo döor den curator der Theol. School, ds.
van der Veen. In dank aangehoord.
2o door ds. Doekes namens Zendingsdeputaten.
Op enkele door ds. Wielenga gestelde vragen
wordt geantwoord
3o door br. van Driel omtrent de Provin
ciale kas voor behoeftige idioten en andere
ellendigen. Besloten wordt naar aanleiding
daarvan
a. het rapport goed te keuren, maar te ver
zoeken het finantieele verslag vóór de volgende
Synode te rectificeeren.
b dit jaar voor die kas te collecteeren.
c. de nalatige kerken in de classis Zierikzee
op te wekken voor dit doel te collecteeren.
d. aan de diaconie van Bergen op Zoom te
restitueeren de voorgeschoten som van f 196
ten behoeve v«n patiente J. L. K. en haar te
verzoeken in correspondentie te treden met de
ouders van dit kind, opdat deze zeiven de ver
zorging ervan od zich nemen.
4) door den Provincialen Quaestor, ds. v. d.
Kooi.
Ontvangen f 1087.99
Uitgegeven f 771.95
Saldo f 316.04
Goedgekeurd wordt de begrooting voor het
komende jaar tot een bedrag van f1200.
waaronder begrepen 2 X f 100 voor het fonds
voor een brandvrije kluis.
5o door ds. v. d. Kooi namens Deputaten
ad art. 19 K O. Goedgekeurd.
Rekening en verantwoording waren aldus:
Ontvangen f2757 06
Uitgegeven f 2421.42%
Saldo f 335.63Vsi
waaruit blijkt, dat ondanks de twee ge
houden collecten de kas f800 achteruitging.
Het verzoek der classis Goes steunende het
verzoek der kerk van Kappelle-BiezeliDge, wordt
in handen van Dep. gegeveD.
6s door ds. A. H. Nieboer inzake art. 11
K.O.
Besloten wordt, a. voortaan dit rapport ge
drukt toe te zenden aan de kerken en afge
vaardigden der Synode.
b. aan Westkapelle f 200 subsidie toe te kennen.
7o door ds. v. d. Kooi inzake art. 49 K O.
Goedgekeurd.
8o door Ds. Nieboer in zake het archief.
Besloten wordt a indien noodzakelijke on
kosten voor afsluiting van het archief der
provincie van dat van Middelburgs kerk ge
maakt moeten worden, daarvoor hoogstens
f 50.te voteeren.
b. den archivaris toestemming te geven tot
aanschaffing van een exemplaar ontbrekende
Handelingen eener Synode.
9o door Ds. de Walle in zake art. 13 K. O.
Wordt goedgekeurd. Eveneens zgn begrooting
voor 't volgend jaar a f 1800.
Art, 7. De broeders Mulder en Verkerke,
door den praeses benoemd om de verschillende
boeken der penningmeesters na te zien, rappor
teeren dat zg deze alle in orde hebben be
vonden.
Intusschen had Ds. Doekes de vergadering
verlaten en was vervangen door zgn secundus
Ds. R. Brouwer.
Art. 8. Ia behandeling komt het rapport
der Commissie tot voorstel van eene nieuwe
regeling in zake art. 13 K O.
Na breede bespreking besloot de Part. Synode:
le. dat zg deze nieuwe regeling achtte zich
te bewegen binnen de grenzen der bepalingen
van Utrecht 1905.
2e. haar eerst nog eens in de Kerken en
Classes te laten bespreken, met verzoek even
tueel aan te brengen wijzigingen zoo spoedig
mogelgk in te zenden bg den rapporteur, ds.
de Walle.
3e. de commissie op te dragen intijds de
Kerken met het gewgzigd concept in kennis te
brengen.
Art. 9. Aangenomen wordt, zonder hoofde
lijke stemming, een voorstel van Ds. Bouma,
door hem gedaan naar aanleiding van een
door de Classis Goes ingediend schriftelijk
voorstel
„De Particuliere Synode wekt de Kerken,
welke pensioenen uitkeeren, op, rekening te
houden met den duren tgd en zoo noodig den
duurtetoeslag te verhoogen."
Pauze.
Art. 10. In de avondvergadering is br. K.
Melis vervangen door zgn secundus br. P.
Arendse.
De praeses stelt aan de orde de bezwaar
schriften
I. dat van prof Dr. A. A. van Schelven
tegen het besluit der Classis Middelburg ten
opzichte van zijne aanvrage om de eere eens
Dienaars te mogen behouden.
Geoordeeld wordt door de Synode
le. dat het besluit der Classis Middelburg
juist is.
2e. dat het niet tot de competentie dezer
Synode behoort deze kwestie te brengen op de
Generale Synode.
II. dat van den kerkeraad van Middelburg
tegen het besluit der Classis Middelburg tot
schorsing van Ds. Netelenbos.
Na ampele bespreking van deze zaak wordt
besloten eene Commissie te benoemen van 5
personen om op de voortgezette vergadering
den volgenden namiddag de Classis te dienen
van advies Met goedkeuring der vergadering
wjjst de praeses als commissieleden aan Ds.
Groeneveld, de Walle en WieleDga en de Oud.
Mulder en Verkerke.
Art. 11. De vergadering wordt bg half elf
door den praeses met dankzegging gesloten.
Art. 12. Donderdagnamiddag 2 uur wordt
de vergadering op gewone wgze heropend.
In behandeling komen de ingekomen stukken
a. een schrijven van de Dep. voor de
oefening van het verband van de Geref Kerken
met de Theol. fac. der V. U.aan dat verzoek
wordt voldaan.
b een schrgven van de kerk van Veere over
de formuleering der grensregeling in de Hand.
der Part. Syn. 1918 art. 15. De vraag zal
bevestigend beantwoord worden.
c. een schrgven van br. J. C. de K. te Spui.
Op zgn verzoek wordt afwijzend beschikt.
d. een schrgven van de Classis Tholen.
Na toelichting wordt geen advies in deze
zaak gegeven.
Art. 13. Voor het jaar 1920 wordt door de
Synode aan de te houden predikanten-confe
rentie de gewone privilegie toegestaan.
Art. 14. Benoemingen voor de verschillende
Deputaatschappen worden gedaan.
Art. 15. De volgende Synode zal saamge-
roepen worden door de kerk van Goes. Als
datum wordt vastgesteld de eerste week van
Juni, tenzg Pinksteren daarin valle.
Art. 16. Besloten wordt de zorg voor het
drukken van de Handelingen te stellen in
handen van het moderamen daarin ook op te
nemen de toelichting door Dr. Buizer bg zgn
bezwaarschrift gegevenmaar de finantieele
rapporten weg te laten.
Pauze.
Art 17. Ds. de Walle, rapporteur van de den
vorigen avond benoemde Commissie, brengt
rapport uit in zake het onderzoek van het be
zwaarschrift van de kerk van Middelburg tegen
het bpsluit der Classis Middelburg tot schorsing
van Ds. Netelenbos.
Op de voorlezing volgde eene breede be
spreking, waarna de conclusies van het rapport,
eenigszins geamendeerd, werden aanvaard met
alle stemmen, behalve die van de afgevaardigden
der Classis Middelburg, welke volgens art. 33
K. O. zich onthielden van stemming, maar
welke na de aanneming verklaarden zich bg 't
besluit neer te leggen.
Het besluit der Synode luidt aldus:
lo Dat de behandeling, noodzakelijk ge
worden door het conflict tusschen den Kerke
raad van Middelburg en ds. N., terecht ge
schied ia op grond van het onderteekeningsfor-
mulier voor de dienaren des Woords, en niet
op grond van de Art. 79 en 80 K.O.
2o Dat evenwel de Chassis Middelburg niet
het besluit had mogen nemen ds N. te schorsen
van zgn ambtelijke bediening maar na con
stateering van het feit dat ds. N. krachtens
het onderteekeningsformuliar ipso factoge
suspendeerd was, rekening houdend met dat
feit, maatregelen moest nemen uit deze sus-
pendeering voortvloeiende.
3o Dat de Synode aan de Classis Middelburg
adviseert, op haar besluit van schorsing terug
te komen, en volgens het sub 2 genoemde te
handelen
4o Dat de Classis Middelburg goed gedaan
heeft, eene Commissie aan te wgzen om zich
met ds. N. in contact te stellen, om te onder
zoeken of zgne afwijkende gevoelens van dien
aard zgn, dat op grond hiervan ds. N. onver
hoopt verder zou moeten behandeld worden
volgens de Art. 79 en 80 K O.
De Synode besloot eene Commissie te benoe
men, om het oordeel dezer Synode nader toe
te lichten in de vergadering van de Classis
Middelburg en op conformeering met dit oor
deel aan te dringen.
Voorts sprak de Synode unaniemofschoon
het schorsingsbesluit van de Classis informeel
was verklaard, als haar oordeel uit
a. dat de Kerkeraad van Middelburg en ds.
N. zich hadden behooren te onderwerpen aan
het oordeel van de meerdere vergadering, al
was het ook onder protest, en met beroep op
de meerdere vergaderingen (Art. 81 K. O.).
b. dat het publiek optreden van ds. N. ge
durende deze procedure, en de wgze waarop,
om zgn standpunt te propageeren, ten strengste
moet afgekeurd.
c. dat het schorsingsbesluit voor Mid
delburgs Kerkeraad en ds. Netelenbos geldend
blijft, en dat de Kerkeraad en ds. N. ook met
de suspendeering zullen hebben accoord te
gaaD, opdat erger voorkomen worde en geen
scheuring worde aangebracht in het lichaam
van Christus".
(Eén stem werd tegen c. uitgebracht.)
Tenslotte besloot de Synode eene Commissie
te benoemen om haar oordeel nader toe te
lichten in de vergadering van den Kerkeraad
te Middelburg en op conformeering met dit
oordeel aan te dringen.
Als toelichtingscommissie voor den Kerkeraad
en voor de Classis werden benoemd als primi
ds. v. d. Veen (met de saamroeping belast),
ds. de Walle en oud. D. Mulder en als secundi
ds. Groeneveld, ds Staal m oud. Verkerke.
Nog werd aangenomen met alle stemmen
het volgende voorstel
„De Part. Synode, overwegende dat de
mogelijkheid bestaat, dat de Kerkeraad of (en)
de Classis van Middelburg zich niet met het
besluit der Synode conformeeren kan met het
oog op het langdurige proces, acht het
wenschelgk, dat de Commissie in dat geval bg
de roepende kerk van Goes het verzoek in-
diene zoo spoedig mogelijk eene Particuliere
Synode saam te roepen".
Art. 18. De praeses brengt den dank der
Synode over aan de kerk van Vlissingen dat
zg haar zulk een gastvrije ontvangst beod. IIg
dankt de vergadering, dat zg hem de leiding
vergemakkelijkte.
De assessor dankt namens de vergadering
den praeses voor de uitnemende wgze, waarop
hg leiding gaf.
Art. 19 De korte notulen worden gelezen
en goedgekeurd.
Art. 20. De assessor eindigt met dankgebed.
De praeses sluit te 9l/s ure de vergadering.
Op last der Synode,
G. F. Kerkhof, 2e scriba.
KORT VERSLAG van de Zeeuwsche
Predikanten Conferentie gehouden te
Vlissingen 17 Juni 1919.
Op den schitterenden lentedag van 17 Juni
j.l. kwamen de predikanten uit alle deelen
onzer provincie samen in de Noorderkerk te
Vlissingen voor het houden der jaarljjksche
conferentie. Het was duidelijk te merkeD, hoe
big men was elkander te ontmoeten, stevige
handdrukken werden gegeven, vriendelijke
woorden gewisseld, en de verwachting werd
uitgesproken dat deze dag een feestdag zou
