J. M. ?AN
Trouwringen.
Verantwoording van Liefdegaven.
VEREENIGINGSLEVEN
MIDDELBURG.
UITGAVEN.
Aan Hoofden van gezinnen f 3,986.50
Eenloopende personen 4,505,
uitgaven Weezen 784 695
natura o.m. versterkende
middelen, kleeding, verpleging,
geneesmiddelen, Zusterhulp, be-
grafeniskosten, brandstollen 929,54
Diversen 59,75®
Saldo 416,93®
f 10,682,42®
Uit bovenstaande uiteenzetting blijkt dat de
regelmatige entvangsten bedragen f 9 191,30®,
terwijl het restant bestaat uit wisselvallige in
komsten tot een bedrag van f 525,955 en uit
opgenomen kapitaal ad f750,
Had de Diaconie niet te beschikken gehad
over eenig kapitaal, zoo ware inplaats van een
batig saldo een aanmerkelijk tekort het gevolg
geweest. Bovendien is onder de wisselvallige
ontvangsten een bedrag begrepen van ruim
f400,dat als zeer buitengewoon kan worden
aangemerkt, terwijl voorts nog na het afsluiten
dezer rekening eyn btdrag van plm. f150,
werd betaald, behoorende tot het jaar 1918.
Het vermogen der Diaconie b staat tenslotte
uitop 31 Dec. 1918
Effecten Nominaal f 1,755,32
Vorderingen 1,400,95
Rijkspostspaarbank 1,548,02
Kassier 800,
Hierbij dient te worden medegedeeld, dat,
om in de behoeften te voorzien, dit jaar reeds
een aanmerkelijk bedrag van het kapitaal moet
opgenomen worden.
Namens de Diaconie voormeld,
Stevense, Boekhouder.
Zendingscommissie 191$
INKOMSTEN.
Batig saldo 1917
Ontvangsten in Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
October
November
December
Van de Rijkspostspaarbank in Febr.
In April opgevraagd
In Juni
Totaal
UITGAVEN.
In Januari
Februari
Maart
April '•*-*< - v
Mei
Juli
September
November
December
In April in deposito gebracht
In Juni op de R. postspaarbank
Batig saldo
Totaal
Bezittingen in deposito f 1275,
en op de postspaarb. 10,
f
122,98
9
5814
9
96,55
9
42,035
9
24,66
9
35,24®
9
43,28
9
75,81
9
43,91®
9
44,29
9
68,14
9
61,815
9
69,355
9
HO,—
9
1004,06
9
40,-
f 20.2,27s
f
119,115
9
92,66
9
190,—
9
0,05
9
190,90
9
190,40
9
15,25
9
190.40
9
29,60
9
900,—
9
50
9
53,83
i 2022,275
f 1285,—
Snppletiefonds„Draagt elkanders lasten'
1918.
ONTVANGSTEN.
Goed slot 1917 f 64,78
le Collecte in de 3 kerken 57,29
2e 52,05
3e 65,30
4a 49,75
5e 30,29
Rente van f450 a 4°/o 18,
Jaarlijksche contributiëa 63,55
halfjaarl. 9,50
3 maandel. 70,70
Totaal f 481,28
dat was zijn deel geweest, doch de reddiDg
was gekomen.
En zie, van toen af als Barend er aan
denkt, achtirin zyn boot gezeten, verheldert
zijn gelaat van toen af was hij zóó buiten
gewoon gezegend, dat hij vaak zei: „te veel,
te rijk gezegend ben ik. O, Heere, maak mjj
nederig, bewaar myn voet voor struikelen, dat
geen hoogvaardy mij beheersche.
Het redden uit de kreek van jonkheer Meer
huizen, toen nog een knaap, had aan Barend
het vischkreckt der kreek bezorgd tegen lage
pacht. Het huwelijk met zyn geliefde Lena,
teeder, vroom van gemoed, had hem rijke levens
geluk geschonken. Baiden waren dertig j aar
toen zij huwden. God had hun drie kinderen,
twee zonen en een dochter geschonken
Als visscher had Barend altijd gemakkelijk
zijn brood verdiend, en daarbij tijd over om te
lezen en onderzoeken. Daarvan had by ruim
gebruik gemaakt.
In 't opkomende vereenigingsleven stond hy
vooraan Als ouderling diende hy jaren lang
de gemeente des Heeren. Liefde te geven, hulpe
te verschaffen, by te staan in nood i-ndood
dat had Barend nagf-jaagd. Dat had hem een
algemeene achting doen verwerven vooral
waar hij altijd even bescheiden bleef en nimmer
deed merken, dat hy zooveel kon en deed.
(Wordt vervolgd.)
f 439,95
57.90
83,20
UITGAVEN.
Suppletie schoolgeld van 1 Jan.
tot 31 Oct. (School Gravenstr.)
Idem 1 Jan. tot 31 December
(School Zandt)
Schoolg. Nov. en Dec.
Totaal f 581,05
Bezittingen 2 schuldbekentenissen
1 groot f350,en 1 groot f 100,-
Suppletie ontvingen 47 gezinnen voor 107 leer
lingen der School Gravenstraat.
Suppletie ontvingen 5 gezinnen voor 8 leer
lingen der School Zandt.
Uitg. f 581.05
Ontv. 481,21
te kort f 99,84
KORTE NOTULEN der buitengewone
vergadering der classe Middelburg
26 Maart 1919 gehouden te Middel
burg.
Namens de roepende kerk van O. en W.
Souburg opent ds. Kerkhof de vergadering,
laat zingen Ps. 111 en gaat voor in gebed.
De brs. Vollenhove en Louwerse zien de
credentiebrieven na; er zjjn geen instructies;
aan den diaken-afgevaardigde van Domburg
wordt keurstem verleend.
Ds. Hey is praeses, ds. v. d. Eude assessor,
ds. Bouma is wettig verhinderd tegenwoordig
te zyn in zyn plaats wordt ds. de Jager le
scriba, ds. Wielenga is 2e Ecriba.
Do praeses wyst er op dat in hoofdzaak
heden te behandelen is de kwestie der tracte-
menten der dienaren des Woords.
Notulen worden gelezen door ds Wielenga,
en met een kleine aanvulling goedgekeurd en
daarna geteekend.
Ingekomen is een protest van Serooskerke
tegen een getroffen fiuantieele regeling; dit
wordt verwezen naar de Mei-classe.
Ds Ruuia leest voor bet rapport van de
commissie inzake verbetering der predikants-
troctementen. De conclusies zyn
1 Behoorlijke verzorging van de dienaren
des Woords is eisch vau Gods Woord, wordt
voorgest-ld en gevorderd door Kerkenorde en
Belijdenis, ja, is een zoo dure roeping der ker
ken, dat ze zich hieraan niet kunnen onttrek
ken dan ten koste van kwyning van haar
geestelijk leven, inboeting van haar welstand,
ontmoediging vau haar dienaren, bezoedeling
van haar eer tegenover de wereld en do ont
zenuwing barer kracht in het getuigen tegen
sociale ongerechtigheid op elk gebied des levens.
2. Bij de vaststelling van bet tractement
worde rekening, gehouden met de kosten voor
opleiding vun de dienaren des Woords, met
zijn levenspositie, die hy inneemt, met de ver
plichting die hij heeft zijn kinderen te doen
onderwijzen, in ééu woord met den stand, dien
by beeft op te houden.
3. Zal de behoorlijke verzorging der diena
ren des Woords kuunen geschieden, dan is het
noodig, dat in verband met do verhoogde
eischen des levens van onzen tyd 80 pCt. worde
gelegd op bet voortdurend te genieten tracte-
ment (niet bedoeld als vervalbare duurtetoeslag).
4. Daar de tractementen nog nimmer door
de kerken op afdoende bevredigende wijze ge
regeld zyn, en dit ongetwijfeld samenhangt
met de zonde die de kerken in deze bedeeling
nog aankleeft, worde meer dan tot dusver in
den dienst des oords, zy het op kiesche wijze,
op dezen misstand gewezeD, door het behande
len van zulke schriftgedeelten, waarin over de
taak van de behoorlijke verzorging van hen,
die in het Evangelie dienen, gesproken wordt.
5. Opdat de actie der tractementsverbetering
der dienaren des Woords levendig blyve en
onder den zegen des Heeren tot een gewenscht
einde leide, benoeme uw classe een drietal vaste
deputaten, die gedurig een onderzoek over deze
zaak by de kerk instellen, haar opwekken tot
voortvaren en die van haar bevinden elke drie
maanden uw vergadering rapporteeren.
Uitgesproken wordt, dat, by wyze van uit
zondering op den gestelden regel, de kerk van
Middelburg hetzelfde tractement behoort te
geven als die van Vlissingen.
De le en 2e conclusies worden zonder stem
ming aangenomen de 3e conclusie wordt met
één stem tegen aanvaard; de 4e corclusie
wordt aldus gewijzigd goedgekeurd dat 't
bespreken vgd deze zaak behoort by den amb
telijken arbeid de 5e conclusie wordt terug
genomen, waarvoor in de plaats komt als 5e
conclusie dat de commissie voor de Juli-classe by
de kerkeraden onderzoekt, wat er in deze ge
daan is om daarvan rapport te doen op ge
noemde classevergader'ng
Besloten wordt het rapport te laten hecto-
grafeeren, en aan eiken kerkeraad een exem
plaar te zenden tevens zal een kort uittreksel
worden geplaatst in de Zeeuwsche Kerkbode
de commissie zal hiervoor zorg dragen. Zij
wordt by monde van den voorzitter hartelijk
bedankt .voor den door haar verrichten arbeid.
De commissie tot nazien van de boeken van
den quaestor br. J. 't Hart rapporteert by
monde van br. Punt, dat deze boeken volkomen
in orde zyn bevonden.
Aan ds. WieleDga wordt acte van ontslag
gegeven by zyn vertrek naar de kerk van Anna-
.Jacobapoldor.
Ds. Wielenga legt zyn deputaatschap van
de Theol. School neer iu zyn plaats wordt
benoemd br. W. A. de Rijcke te Middelburg.
Ds Wielenga neemt met een enkel woord
afscheid van de classe, hetwelk de praeses
beantwoordt; hem wordt staande toegezongen
Ps. 121 4.
By de rondvraag vraagt ds. de Jager iul'cb-
tiog over de kwestie Ds Netelenbos van de i
afgevaardigde van Middelburg, waarop d«7e
kort antwoordt. Ds Vollenhoven stelt naar
aanleiding van het antwoord namens den ker
keraad van Oostkapelle voor, om een commissie
tot onderzoek te benoemen, gelyk op de vorige
vergadering der classe al reeds voorgesteld was.
De praeses stelt voor, het rapport van den ker
keraad van Middelburg eerst af te wachten
aldus wordt besloten.
By het afscheid van ds. Wielenga zal de
praeses van deze vergadering de classe ver
tegenwoordigen.
Ds. Wielenga dankt. De praeses sluit de
vergadering. In opdracht der classe,
J. D. Wielenga.
Tlieol. School
Wegons myn vertrek naar Anna Jacobapolder
heeft de classe in myn plaats tot classicaal
correspondent der Theol. School benoemd den
heer W. A. do Rycke Sr., Krommeweele,
Middelburg. De plaatselijke correspondenten
zullen met deze verandering wel rekening willen
houden. By den heer de Rijcke zyn kwitanties
te verkrijgen, en aan hem moeten de contri
buties worden afgedragen vóór 30 April.
J. D. Wielenga.
Gevonden in de collecte Bankbiljet a f 25.
uit dankbaarheid, te weten: f 5-voor de armen
f 5.voor de Kerkf 5.voor de i lioten
f 5.voor de weezen f 5.voor de Kerk te
Magelang.
Hiervoor vriendelijk dank.
Diakenen der Geref. Kerk,
te Middelburg.
Outvangen Collecten van de Gereformeerde
Kerken in de Classis Middelburg.
a. Voor de Kas van hulpbehoevende Stu
denten Domburg f 4.74; Oost-Kapelle f 16 64,
West-Kapel e nog niet ontvangen.
b. Voor de Kas van hulpbehoevende Idioten
en andere ellendi^enArnemuidan f 8,94
Gapinge f 5.87 Grypskerke f 21,36Koude-
kerke f' 18,57St Laurens f 4,63 Meliskerke
f 12,'8V2 Middelburg 67,97Oost Kupelle
f 14,20; Serooskerke f 25,15l/s Souburg (Oost
en West) f 18.78V2 Veere f 14,75; Vrouwe
polder f 7,31 Va West Kapelle f 1,94.
Domburg on Vlissingen nog niet ontvangen.
Mag ik nogmaals vriendelijk vei zoeken om
a.s. Doaderdag 3 April alle collecten of te
dragen voor de Oulbfhoevende lierken inde
Provincie opdat op do P.k. Particuliere Synode
weer niet gerapporteerd behoeft te worden, dat
onze Classe, die anders zich zoo trouw aan de
afspraken houdt met deze Collecte in gebreke
is gebleven
De Correspondent voor de Classicale collecten,
Middelburg 26 Maart 1919. A. Punt.
Souburg. Iq dank ontvangen van een broe
der der gemeente ten behoeve onzer diakonie
een aandeel op de geldleening der Geref. kerk
alhier groot vyflig gulden
W. Hollestelle, diaken.
BOEKAANKONDIGING
Dr A. A. van Schelven. Omvang en
invloed der Zuid-Nederlandsche Immi
gratie van het laatste kwart der 16de
eeuw. Rede ter aanvaarding van het
Hoogleraarsambt aan de Vrye Uni
versiteit te Amsterdam op Donderdag
19 December 1918. 's Gravenhage,
Martinus Nyhoef.
Prof. van Schelven volgde by zyn iu-
augurieele oratie niet de gewoonte om een
principieel onderwerp van algemeene strekking
tot onderwerp te kiezen; hy achtte eene begin
selverklaring overbodig de aanvaarding van
zyn ambt getuigt voor zichzelve. Hy koos dan
ook een onderwerp van praktischen aard, en
geeft ons in deze studie een rype vrucht als
ware hy reeds jarenlang iu zyn studievak
bezig. Met belangstelling en klimmend genoe
gen lazen we de rede, die helder van betoog,
pakkend van styl en vorm is. Uit de aantee-
keningon blijkt, wat een reu/.enmassa van boe
ken en pamfletten door hem is nagelezen. En
kennis nemende vanwat andere geschiedschry-
vers over dit onderwerp gaven, gaat by geheel
zyn eigen pad en geeft rekenschap van de
keuze zijner metho 'e.
Aan de behandeling van den omvang
der Immigratie worden slechts acht bladzijden
gewyd. De Vlamingenen Brabanders verspreid
den zich over heel 't land, vestigden zich vooral
in de grootesteden Amsterdam, Haarlem,Leiden,
Middelburg, Vlissingen, Kampen, Delfr, Gouda,
Rotterdam, Franeker, Harderwyk, Utrecht en
vormden naar eenicszins consciëntieuze bere
keüing ODgeveer 60000 zielen. Breeder wordt
behandeld de invloed der Immigratie (blz. 1758).
Ie. op onze staatkundige geschiedenisde uit
gewekenen vormden de kern van onze strijd
macht tegen Spanje 2e. op onze taal Zuid-
Nederl. klanken werden iu de Noord-Nederl.
taal ingeweven. Groote invloed ging uit van de
Z-N. predikanten, wier aantal niet gering was.
De prediking werd gesteund door de dage-
lyKsche lectuur vau den Statenbybnl in de
gezinnen, welke veel vormen van 't 'Z.-Nederl.
dialect onder het volk bracht3ö. op handel
en zeevaart. 4-?. op deny verheid. Daar van biedt.de
s .hryver een reeks van treffende voorbeelden, die
toonen dat de Z.-N. een kloeken ondernemings
geest voor bedryven hadden. 5e. op het nationale
leven. Deze was niet deraoraliseerend, niet
slecht maar de Vlaming is spontaner en ge
makkelijker dan de Holland -r, zyn kleeding en
manieren wat „fliuriger," losser. De omgang
met de uitgewekenen bleef hier niet zonder
invloed. Men werd „wat meer verliefd op een
strik en ren kwik." Over 't gemeen waren de
Z.-Nederl. !van gestrenge levens opva'.ting. Ze
behoorden voor een groot deel tot de Gerefor
meerde religie en kozen later de zyde der Con
traremonstranten. 6e. invloed op onze kunst
wordt door den schry ver buiten bespreking gela
ten. Wel wordt 7e. de gunstige invloed op onze
nationale eenheid geteekend. De vreemdelingen
werden goed ontvangen, maar zooveel mogelijk
gehouden buiten alle regeeringecolleges van
stad en land, waarby vaak een „addertje onder
het gras schuilde' gelyk uit de pamfletten dier
dagen blyktde vreemdelingen werden als
lastposten beschouwd, die den boel hier kwamen
bederven, die teveel hun sympathie gaven aan
de Uniepartij en ook nog tot de Gereformeerden
behoorden. „De overgroote meerderheid onder
hen was met hart en ziel calvinist," hoewel er
ook wel Roomschen en andersdenkenden onder
waren. Hoe ze op de Z.-Nederl. schimpteD, blykt
byv. uit de „ranzige opmerking" van Dussel-
dorp, omdat zoovele immigranten in Leiden
aan het avondmaal deelnamen: „ze drinken in
dat riool van Nederland by zulk een gelegen
heid heele vaten wyn leeg." De Immirigranten
hebben gestreden voor een gereformeerd kerke
lijk leven en voor behoud van de confessie.
Hun invloed op kerkelijk gebied was van groote
beteekenis.
Op blz. 51 leest ge o.a.
„En als wy opmerken hoe in Zeeland het
feir, dat 't remonstrantisme daar altoos maar
weinig invloed heeft gehad, samenvalt met een
hoog percentage vreemdelingen onder de predi
kanten, die omstreeks 1600 daar gestaan heb
ben, maakt een verwyzing naar die provincie"
ook duidelijk hun contraremonstrantschen in
vloed. Zij hebben bevestigd den invloed van
het calvinisme op ons volksleren, en mee ge
werkt tot zuiver bewaring van de kerk.
Ook wordt nog gewezen op hun invloed op de
beschavingZy brachten den „botten" Hol
lander Cultuurverfyning.
Met toespraken tot aanwezige autoriteiten
wordt de rede besloten.
Het geheel maakt een indruk van ichryvers
enorme belezenheid ten opzichte van dit onder
deel der historie, zoodat zijn eerste professorale
pennevrucht lykt een ryp product. Voor ieder
ontwikkelde en kenner van onze vaderl. geschie
denis is deze studie een interessant, kennis-
verrykend geschrift.
Den jeugdigen hoogleeraar ODzsn dank voor
deze studie, die al aanstonds de opmerking
ontloktdeze perzik smaakt naar meer.
Moge hy ons gereformeerd volk ook op vele
resultaten van zyn studiewerk vergasten. We
zyn het eens met den schrijver: „onze Gere
formeerde levens- en wereldbeschouwing zou
onherroepelijk tot krachteloosheid gedoemd zyn,
zoodra zy zich alleen met het stichtelijke en
practische zou gaan bezighouden," en„het
bezit van een wetenschappelijke onderbouw is
Conditio Sine qua non voor haar invloed im de
wereld."
Dat hij daaraan zyn gaven |en krachten jaren
lang wyden moge. Kebkhof.
Op Zondag den 30 Maart 1919 hoopt de
Gereformeerde Jongelingsvereeniging „Calvyn"
te Vlissingen, wederom een begunstigersarond
te houden. Beleefd doch dringend worden be
gunstigers, ouders en verdere belangstellenden
(o.a. ook dames) verzocht, deze vergadering te
bezoekeD Aanvang des avonds te acht uur.
De agenda voor dezen avond luidt (behoudens
enkele periodieke werkzaamheden):
le uur. Onderwerp Geloofsbel. art. 1. „Dat
er een ééuig God is" door vr. W. Blokland.
Pauze
2e uur Onderwerp, Vakorganisatie,' inleider
vr. P. Brasser.
De Secretaris,
W. de Kam.
De Geref. Jong. Vereen. „Herman Faukeel"
vergadert eiken Zondagavond te kwart over
acht in de consistorie der Gasthuiskerk.
Rooster van a s. Zondag
„Letterkunde" Anna Beyns door D. den
Hollander.
„A. R Program Art 4." door F. A. de Jonge.
Namens het Bestuur.
F. Veldwijk, Voorzitter.
A. Geervliet, Secretaris
AdTtrtenüllH.
Voor de zeer talryke blijken van deel
neming zoo van hier als elders onder
vonden, by het verlies van onzen innig
geliefden Zoon, Broeder en Oom,
Ds. S. VERLARE,
in leven predikant te Westraaas, betuigen
ondergeteekenden hunnen hartelyken
dank.
J. VERLARE.
Ja. VERLAREBlok
en Familie.
Krabbendyk0, 19 Maart 1919.
HOFJUWELIERS
