Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeelandl
33e Jaargang.
Vrijdag 28 Maart 1919.
No. 13
UIT HET WOORD»
RedacteurenDs. L. BOUMA te Middelburg en Ds. G. F KERKHOF te Oost-Souburg,
luti KfldiwirkirsD.D. R. J. v. d. VEEI, J. D. WIELEIGA, F. J. v. d. EIDE, B. MEIJER, H. P. M. G. DE WALLE 10 F. W. J. WOLF.
Abonnementsprijsper kwartaal bp vooruitbetaling 75 cent.
Firma LITTOOIJ OLTHOFF, Hiddelbnrg.
ISRAËL EN ZIJN KONING.
Pilatus, de wankelende rechter, is in
't net der Joden vastgeraakt.
Ontkoming is niet meer mogelijk. Recht
en waarheid kunnen in het rechthuis
der wereld geen plaats of herberg vinden.
Deze wereldlijke rechter moet toe
geven aan hunnen wik op strafte van
de vriend des keizers niet meer te zijn.
Alles hangt er aan voor Pilatus. Positie
en leven, alles op één worp gezet.
De voorstelling.
Hij brengt Jezus uit en zit neder op
den rechterstoel.
't Groote pleit der wereld zal worden
beslist.
De historie der eeuwen vindt hier haar
kruispunt.
Eens wierp tegenover God de mensch
zich als rechter op in Adam.
't Zal hier uitkomen of 't bij den
mensch in goede handen is.
Op den rechterstoel der wereldrechter
Pontius Pilatus,
Vóór den rechterstoel als gedaagde, wijl
beschuldigde, Jezus, de e e n i g e heilige
en rechtvaardige onder de menschenkin-
deren.
De aandacht van hemel on aarde is ge
spannen.
Alles luistert toe. De rechter zit.
Hij opent zijn mond en spreekt: »Ziet
uw Koning k
Geen uitspraak nog. 't Vonnis toeft.
Wat wil Pilatus? Wat bedoelt de rech
ter
Hij wil de Joden tarten, in wier greep
hij zit. Hij trapt terug. Hij reageert.
Hij heeft de stem \an 't volk noodig,
meer dan hun woede. Dat volk moet hem
weer losmaken uit het net, waarin hij
vastliep.
Maar ook is dit woord van verdere
strekking, van dieper klaük, van hooger
beteekenis
God wil 't volk Israël nog voor de keuze
plaatsen.
Hun stam Israël en zijn Koning van God
gegeven vlak voor elkaar.
Dat volk moet het weten dat i n H e m
de hope der vaderen kwam, dat i n H e m
de beloften Gods samenloopen, de belof
ten waarop dat Israël als verkoren volk
drijft, die aan dat Israël recht van
bestaan geven, die het verhoogen boven
de volkeren der wereld, zelfs boven Rome.
Israël kwam tegenover Pilatus op voor
de rechten des keizers. Maar Pilatus wist
iets van Israëls verwachting, van wat de
trots van dat volk uitmaakt; hoezedroo-
men van een Koning die Davids troon
weer oprichten zou, en voor Wien 't we
reldrijk zou moeten zwichten.
Hij plaagt en grieft henUw Konings
verwachting, Israël]
Wat blijft er nu van uwe Messiasver-
wachting over?
Laat gerust uwe eeuwenoude idealen
varen. Wat onderscheidt u van de andere
volkeren Tegenover dezen hebt ge u
uitgesproken.
En toch, Israël, Deze is uw beloofde
Koning
Zet uw hart op Hem. Zie in Hem uw
leven, uw grootheid, uw heerlijkheid. Hij
gaf de eeuwen door aan u uw bestaan,
uw hooge onderscheiding, uw grootheid.
Hij is het, deze bespotte, mishandelde,
deze bloedende, deze gebondene, deze
gehate, deze verworpene, deze gevloekte.
Al Gods volk ter wereld zal dit dank
baar uitroepen, en met vreugde onder
Zijn scepter zich stellen.
De verwerping.
Ziet uw koning 1 Maar z ij riepen Neem
weg 1 kruis HemHet venijn van Pilatus
woord, de giftige angel van de spot werkt
terstond. Ze worden wild, fanatiek, 't Echt
Joodsche komt hier naar voren. De zwarte
oogen flikkeren en bliksemen't géluid
uit de rauwe kelen is krijschendalles is
in beweging en stelt zich tegenover den
éénen.
Neem weg I en nog eens wordt het her
haald Neem weg I dien aanstoot die strui
kelsteen, dien dwarsbalk, dien slagboom,
die Rats der ergernis. Blaas uit dat hei.'e
licht, dat de werken der duisternis open
baar maakt, kruis Hem 1
Geen pardon, Hij moet weg, voorgoed weg,
ze willen Hem niet meer zien, nooit meer,
Hij moet van 't wereldterrein van voor
hun oog en voet verdwijnen, de vloek
van God en menschen, ook van Zijn volk
zal Hem in den dood nog volgen, Zijn
dood moet vloekdood zijn. De aarde moet
Hem uitwerpen, uitspuwen, Hij moet
verhoogd van de aarde, door aarde en
hemel verbannen. Israël heeft Zijn keuze
gedaan, zich uitgesproken tegenover Zijn
Messias en Koning, tegenover zichzelf en
Zijn toekomst, tegenover den Koning van
het Godsrijk en den Keizer der wereld.
De Zoon van den heer des wijngaards,
de eenig rechthebbende is verworpen.
Israël heeft Zijn Messias, Zijn God, het
verbond der Zaligheid, Zijn verleden en
Zijn toekomst, Zijn verlossing volle
historie, Zijn geheel eenige plaats is de
wereld, Zijne verkiezing en Zijne heiliging
verworpeü.
Wat Israël was in onderscheiding van
de volkeren, was het door den Messias,
door de beloften, door den beloofden
Koning.
Overal zien we Hem in Israëls rijke
geschiedenis. In dien gouden draad die er
doorgevlochten ligt, in openbaring en
woord, in verlossing en leiding, in strijd
en zege, in symbool en type. Israël haalt
door alles hier voor Pilatus een streep.
Israël heeft zichzelve als verkoren volk
Gods ontadeld, de schande verkoren boven
de eere, de verzinking boven heerlijkheid
en de verhooging, de banden boven de
vrijheid, de zonde en de vervloeking boven
het heil waarnaar de vaderen verlangend
hebben uitgezien.
Maar wat Israël verwerpt zal niet van
God verworpen zijn, de heidenen zullen
de plaats van Israël innemen (Rom. 11)
en dezen Koning goud en wierook en
mirrhe aanbrengen. Zijn Koninkrijk zal
een eeuwig Koninkrijk zijn Pa. 72.
Gods raad is aanbiddelijk. Hij werkt
Zijne plannen uit, spijt alle verzet van
duivel, zonde en zondaar.
Hij regeert zelfs de zonde, en doet er
het goede uit voorkomen. Aanbiddelijk is
Hij in al Zjjn Raad en handelen.
Gods volk kan rustig zijn.
De ware Zioniet kon hopen toen Israël
den Christus als Zijn Koning afzwoer, toen
Pilatus Hem veroordeelde, toen Hjj aan 't
vloekhout stierf, toen Hij in 't graf gelegd
werd, toen de hel over Hem als haar prooi
blijde was.
Waarom zouden wij vreezen, als we staan
in de wetenschap des geloofsVader staat
aan het roer 1
Ziet uw KoningWij antwoorden
Amen, ja Amen i de Walle.
Sociale opmerkingen.
Gaat het ons niet aan
Zeenvsche Kerkbode.
Afzonderlijke nummers 6 cent.
Advertentieprijs10 cent per regel bp jaarabonnement van
minstens 500 regels belangrjjke reductie.
U1T6AVK TAN DE
PBRSVBRBEN1G1NG ZEEUWSCHB KERKBODE.
Adres ven de Administratie
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
uiterlijk Vrijdagmorgen te zend«u aan de Drukkers
LITTOOIJ OLTHOFF, Middelburg.
I.
En hij zeide tot de Joden Zie, uw
Koning. Maar zij riepenNeem weg,
neem weg, kruis HemPilatus zeide
tot henZal ik uwen Koning kruisi
gen De overpriesters antwoordden
Wij hebben geen Koning dan den
keizer.
Joh. 19 14b en 15.
KEBKELIJK LBTEN.
Het is moeieljjk om zich te verplaatsen in
de gedachten van een ander en daarom moet
men voorzichtig zjjn, eer men zegt, dat heeft
deze of gene bedoeld. Wjjl ik me aan onvoor
zichtigheid niet gaarne schuldig wil maken,
zoo zal ik me ook wachten voor kritiek op
wat ik verleden week in de Zeeuwsche brieven
las, welke een plaats vinden in ons Provin
ciaal Dagblad „De Zeeuw". De schrijver klaagde
er over, dat er zoo weinig Zeeuwen hebben
deel genomen aan het Sociaal Congres en daar
toe bestond waarschijnlijk aanleiding. Ik voor
mjj geloof ook, dat dit in 't belang der zaak
zou geweest zjjn, als meerderen uit ons gewest
die vergaderingen hadden bijgewoond Enkele
van de referaten, welke daar geleverd z|jn, heb
ik gelezen en ik hoop daarmede voort te gaan,
want de eerste kennismaking lokt daartoe uit.
Schatten van kennis en een menigte van w|jze
wenken zjjn daarin neergelegd. Wie in de
gelegenheid is, raad ik aan, om er z|jn geest
mede te verrijken
Twee opmerkingen trokken m|jn aandacht
vooralEr waren haast geen predikanten uit
onze provincie en vervolgens, dat de domine's
zich tegenwoordig druk maken met de sociale
kwestie. Het eerste in me zeer duidelijk en ik
kan ook gemakkelijk verklaren, waarom dit zoo
was. Om naar Amsterdam te gaan en zulk een
vergadering b|j te wonen, moet men minstens
een som van vjjf en twintig gulden gemak
kelijk kunnen missen en dit is meestal niet
het geval b|j de predikanten en daarb|j werd
het Congres gehouden in de zelfde week, waar
in de Biddag voor het gewas viel. Mfj dunkt,
dat is overvloedig duidelijk. Aan lust om zulke
een Congres bjj te wonen, zal het wel niet
ontbroken hebben. Wie zou niet gaarnen zulk
een uitstapje maken, waarin het nuttige met
het aangename zoo harmonisch vereenigd is.
Maar wat de bedoeling was van die andere
opmerking, dat de predikanten tegenwoordig
zooveel deden aan de sociale kwestie, was
me niet duidelijk. Doen ze er tegenwoordig
meer aan dan voorheen? Vaak is gezegd, dat
de predikanten te weinig rekening houden met
de stroomingen op sociaal gebied en men
heeft er op aangedrongen dat z|j in den dienst
des woords voorlichting zouden geven. Ofschoon
er reeds heel veel gezegd is over de Religie
en de sociale kwestie, over de kerk en de
maatschappelijke nooden. toch is daar over nog
niet het laatste woord gesproken. Het komt
me voor, datjde predikanten wel ernstige studie
moeten maken van de sociale kwestie en dat
z|j voor zichzelf tot helderheid moeten komen,
in hoever de prediking zich (jmoeten inlaten
met die kwestie. Men kan die zoowel te veel
als te weinig geven. Voor jaren gebeurde het
eens, dat een predikant sprak over den tekst
wanneer g|j bidt ga in uwe binnenkamer en
sluit de deur achter u toe. Men zou denken,
dat hjj het dien morgen zou hebben over het
rechte bidden, maar h|j zelf dacht er anders
over. Hjj begon te spreken over de woningen
van onze werklieden, die meestal slechts uit
een vertrek bestonden, 't welk diende tot woon-,
slaap-, zit- en werkkamer. Zjj hadden dus
geen gelegenheid om te bidden, zooals Jezus
had voorgeschreven en hjj verklaarde, dat als
Jezus thans op aarde was, toornen zou tegen
zulke toestanden en besloot daaruit, hoe needig
het was dat er verbetering kwam.
Zulk een sociale preek zouden we aan nie
mand tot een voorbeeld willen stellen, want
inderdaad het zou er treurig gaan uitzien in
dien zulke uitzonderingen regel werden.
Maar eveneens is het verkeerd, als de predi
king geheel buiten het leven van onzen tjjd
staat. Zjj heeft het licht van de lamp van Gods
woord te laten vallen op wat er zich beweegt
in 't leven der volken en een antwoord te
geven op de levensvragen. Maar omdat te kun
nen doen, moet zjj zich helder bewust zjjn van
haar eigenljjke taak en zjj moet het terrein
nauwkeurig kennen, waarop zjj zich bewegen
moet. Zjj mag zich niet iu laten met wat tot
haar niet behoort. Zoo b.v. mag zjj wel aan
dringen, dat er een billjjk loon is voor eiken
arbeid maar zjj verdient den naam van bemoei
ziek, als zjj mede wil uitmaken, hoe hoog het
loon moet zjjn. Dit moet zjj overlaten aan hen
tot wier bevoegdheid het behoort. Zjj heeft
enkel toe te lichten, wat de H. Schrift zegt.
De arbeider is zjjn loon waardig en dergelijke
uitspraken meer heeft zjj duideljjk en krachtig
te vertolken.
Ik meende nog iets anders te willen zaggen,
maar spaar dit tot een volgende maal.
Boüma.
De strjjders keeren huiswaarts. De gemeente
te Embden (Oost-Friesland) hield een bijeen
komst oDi de jonge mannen, die uit den oorlog
teruggekomen waren, harteljjk te ontvangen.
Yjjf-en-dertig harer leden waren uitgetrokken
en acht-en-twintig waren behouden thuisge
komen. Professor Jaeger vertolkte, wat er in
de harten omging. Hjj sprak over de ge
schiedenis, welke ons verhaalt den terugtoeht
van Abraham, na den strjjd met Kedor Lae-
mér. Er was vreugde, wjjl deze mannen weer
in het midden der gemeente zich bevonden,
maar ook droefenis over hen, die gevallen
wareD. Een ontbrak er. Hjj was nog wel in
leven, doch hjj sleet zjjn dagen in Fransehe
gevangenis. Het was merkbaar, dat heel de
vergadering over hem in zorg was, wjjl
niemand een antwoord geven kon op de vraag,
wanneer hjj terugkeeren zou. Dit zal ieder
duideljjk zjjn, wanneer hjj leest, wat we hier
opnemen. Het werd ons toegezonden met het
verzoek om het onder de aandacht te brengen
en we vertrouwen, dat velen daaraan gedenken
in 't gebed. Bouui.
Mede-Christenen.
De Evangelische Opperkerkeraad te Berljjn
richtte tot ons het verzoek onder Uwe aan
dacht te brengen, dat 800000 Duitsehers, aan
wie geen ander verwjjt kan worden gemaakt,
dan dat zjj in den oorlog trouw hun soldaten-
plicht hebben gedaan, nog altjjd in strjjd
met alle beginselen van recht, en geheel doel
loos in vreemde krijgsgevangenschap worden
gehouden „Onzekerheid omtrent hun eigen
„lot doet hun geestkracht al meer en meer
„wegzinken; en meer dan drie vierdemillioen
„families" zoo schrjjft ons de Opperkerke
raad „Ijjden onuitstaanbaar onder de be
zorgdheid voor vader, broeder of zoon".
Nu en dan komen kleine detachementen
zieken en zwaar gewonden te Rotterdam aan,
op doorreis naar Duitschland en dxarbjj zjjn
dan telkens een groot aant&i kr»- kzinnigen,
onlangs, bjj een detachement ter sterkte van
nog geen 400 man, zelfs 69
Is het niet vrees^ ljjk
En, nu Duitschland geheel weerloos is ge
worden, kan er toch inderdaad geen enkele
reden zjjn aan te voeren, om deze gruweljjke
wreedheid voort te zetten.
Hier behoeft geen sprake te zjjn van sym
pathie of antipathie voor één der strijdende
partjjen. Christelijke naastenliefde moet ons
allen dringen ons in den gebede te vereenigen,
