Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
33e Jaargang.
Vrijdag 31 Januari 1919.
No. 5
Redacteuren Ds. L. BOUMA te Middelburg en Ds. G. F. KERKHOF te Oost-Souburg.
Vasts MedewerkersD.O. R. J. v. d. VEEI, J. D. WIELEIGA, F. I t d. EIDE, B. MEIJER, H. P. M. G. DE WALLE id F. W J. WOLF.
PERSVEREEN1GING ZEEUWSCHE KERKBODE.
In Memoriam.
Prof. Grosheide„Christuser varing".
Zeenwsc
Abonnementsprijs: per kwartaal bjj vooruitbetaling 75 cent.
Afzonderlijke nummers 6 cent.
Advertentieprijs10 cent per regel bij jaarabonnement van
minstens 500 regels belangrijke reductie.
UITGA YK VAN DE
Adres van de Administratie
Firma LITTOOIi OLTHOFF, Middelbare.
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
uiterlijk Vrijdagmorgen te zenden aan de Drukkers
LITTOOIJ OLTHOFF, Middelburg.
voor school en kerk, en we willen zpn naam
in gedachtenis bewaren.
Zondag den 19 Januari las hij nog voor in
de kerk en den volgenden rustdag was hij
reeds opgeroepen.
Waarlijk, we brengen onze jaren door als
een gedachte en het wordt snellpk afgesneden.
De overledene heeft gewerkt zoolang het dag
was en met eere daalde hjj in 't graf. Koop
den tijd uit, terwijl de dagen boos zijn
Bouma.
KEBKELIJE LEVEN.
Uit onzen kring werd weggenomen de heer
A. J. Remjjn, die vjjf-en-dertig jaar onder
wijzer aan de Gravenstraat-school te Middel
burg is geweest. Er zaten kinderen in zijn
klas, wier ouders ook reeds onderwjjs van hem
ontvangen hadden. Hij was een man, die met
liefde zich wijdde aan de moeilijke taak om
onze kinderen te vormen voor hun plaats in
de maatschappij en de kerk.
Hij had in de gemeente, waartoe hij be
hoorde een goede plaats. Ja-enlang heeft bij
haar eerst gediend als diaken en later als
ouderling. Hij sprak niet veel, doch als hij
het woord kreeg, getuigde het altijd van een
goed oordeel. Met stille toewijding verrichtte
hij zijn werk, en daardoor verwierf hij de
achting van allen, die hem van nabij kenden.
We gevoelen nu reeds zijn gemis.
Dankbaar zjjn we voor al wat hij is geweest
II.
Dat sommigen van Gereformeerden huize
zoo wegloopen met „Christuservaring", ligt
volgens prof. Grosheide daaraan, dat deze per
sonen meenen daarin een oplossing te vinden
voor het moeielijke probleem van de verhouding
tu8schen het objectieve en het subjectieve.
In verschillende perioden treedt een van die
twee meer op den voorgrond, nu eens het ob
jectieve, dan weer het subjectieve. Een vol
gend geslacht is niet tevreden met wat het
vorige geslacht bood, en slaat gemeenlijk in
het andere uiterste over.
We hebben achter ons eene periode, waarin
h»?t objectieve op den voorgrond trad. Allerlei
werkte daartoe mee't materialisme, de bloei
der natuurwetenschappen, de industrie, de
macht van den geest die de stof beheerschte.
Nu komt er een kentering. Men gaat meer
voor het subjectieve voelen. Niet straffeloos
werden de rechten van het gemoed verzaakt.
Op een periode van intellectualisme, die achter
den rug ligt, volgt nu een periode van mystiek
subjectivisme.
Dat vervallen tot een uiterste is verkeerd.
Goed is, het evenwicht te bewaren tusschen
het objectieve en het subjectieve. En dat deden
Calvijn en zijne navolgers op zeldzaam ge
lukkige w^jze Voor hen was het geloof:
kennis ên vertrouwen. Sommige theologen
mogen teveel eenzjjdig op het kennen den na
druk gelegd hebben, de Gereformeerde theo
logie als zoodanig deed dit niet, maar wees
minstens evenzeer op het vertrouwend i. op
het persoonlijk aannemen en hebben van
Christus tot zjjn Verlosser en Zaligmaker.
Was soms de leer eenzijdig objectief intel
lectualistisch. de praktijk werd het niet minder.
Zoo is bet niet te verwonderen, dat onder ons
meer dan eens in het praktische de kennis ten
koste van het vertrouwen verheven is. Met
name was dit het geval sinds het weer opleven
der Gereformeerde leer in het laatst der vorige
eeuw, toen die leer tegen allerlei ketterij en
verwatering moest verdedigd worden. Ook al
zijn de leiders destijds niet vervallen in de
fout van intellectualisme, sommige hunner
leerlingen vervielen daartoe wel en spraken
te weinig van den persoonlijken band aan
Christus.
Dat nu werkt reactie, meent prof. Grosheide.
Zoo is er een neiging om meer nadruk te
gaan leggen op het subjectieve.
Verkeerd doen nu evenwel zij, die meenen
in de zoogenaamde „Christuservaring* de op
lossing voor dit probleem gevonden te hebben.
Tenslotte kiest prof. Grosheide partij tegen
de „Christuservaring" in een zestal opmerkin
gen, blz. 32-34, welke we om de belangrijkheid
van de zaak hier in hoofdzaak weergeven.
1) Er behoort in de zaken des geloofs even
wicht te zijn tusschen het objectieve en het
subjectieve. God geeft Zijn openbaring, maar
die openbaring moet in het geloof worden
aanvaard en beleefd. Het uiteenzetten van
een leer, waaraan niet beantwoordt een be
leven, van wat men belijdt, is van even weinig
waarde als het hoog opgeven van ervaringen,
zonder daarbij uit te gaan van het Woord
Gods De zon i9 voor ons van geen be-
teekenis, als ons oog haar stralen niet weet
op te vangen. De openbaring bereikt pa9 haar
doel, als ze ingang vindt in het hart des men-
schen. Maar ook het leven des menschen heeft
eerst grond en richtsnoer, als het zich houdt
aan het Woord van God. Komen er tijden,
dat hetzjj het objectieve hetzij het subjectieve
wordt verwaarloosd, dan is het noodig voor
dit verwaarloosde in de bres te treden, doch
dient men juist om het groote gevaar dat hier
dreigt, zich wel te wachten voor elke eenzij
digheid.
