De Winter-catechesaties in Middelburg.
Verantwoording van Liefdegaven
Kerkbouw Magelang.
INGEZONDEN STUKKEN.
BOEKAANKONDIGING.
ZondagsschoolHitgaven G. F. Callenbach,
Njjkerk.
Morgenlicht. Korte Overdenkingen voor
eiken dag dés jaars, door dr. M. M.
den Hertog, III en IV, van 6 Juli
31 Dec. Utrecht. G. J. A. Rüijs. Prijs
f 0 50 per deel. Stempel band f 0.35.
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift.
over. Het Christelijk gezin toone in aanschou
welijk voorbeeld den persoonlijken en maat-
schappelijken zegen van het Christelijk gezins-
leven.
De Christenen in Nederland, ook de Gere
formeerde, z\jn de eerstgeroepene om aan deze
taak mede te werken. Deze zegeningen der
Christelijke beschaving kunnen het best worden
overgebracht door aanhangers der Christelijke
levens- en wereldbeschouwing. Persoonlijk,
levend contact met het Christendom is, zoo al
niet onmisbare voorwaarde, dan toch een voor
name factor voor wie de Christelijke bescha
ving onder een ander volk hebben uit te dragen,
Het is opmerkelijk, dat er in den regel juist
zoo weinig belijdende Christenen naar Indië
gegaan zijn. De laatste jaren hebben hierin
verandering gebracht. Maar het heeft lang ge
duurd, voordat de Christelijke ouders hun
zonen naar Indië lieten trekken. En het
is te begrijpen ook. Indië is in vele opzichten
een heerlijk land, en de taak, die Holland hier
heeft te vervullen, is een grootsche. Maar het
zedelijk peil der Hollandsche maatschappij in
Indië beantwoordt in vele opzichten niet aan
de hoogte van die taak. Er is hier een sterk
materialistisch element, geldverdienen en een
groot pensioen zyn idealen, die over het alge
meen veel te hoog worden aangeslagen.
En op moreel gebied is er bedenkelijke slap
heid in de keur der publieke opinie en kan
er veel meer mee door dan in Holland. Daar
bij komt, dat Indië een reusachtig uitgestrekt
land is. De weinige Hollanders worden over
die groote oppervlakte uitgestrooid. In enkele
hoofdplaatsen kunnen zich groepen van gelijk
gezinden vormen. Maar grootendeels ïeven de
Hollanders betrekkelijk eenzaam. En het klein
aantal Christenen maakt, dat vooral de Chris
tenen in den regel alleen staan in hun naas
ten kring. Ieder weet, hoe moeilijk het is, zijn
overtuiging te handhaven als men alleen staat,
en hoe noodig het is, dat onze overtuiging
gevoed wordt uit onzen naasten levenskring-
Vele jongelui, aan wier beslistheid in Holland
niet werd getwijfeld, bleken niet bestand tegen
de beproevingen der Indische maatschappij.
En ook zij, wier geloof niet bepaald schip
breuk leed, kwamen in den regel zóó onder
den invloed van den algemeenen geest, dat
hun geestelijk, leven een kwijnend bestaan ging
lijden.
In de laatste jaren is in Indië met ernst de
vraag onder de oogen gezienop welke wijze
kunnen de Gereformeerden, die over heel
Indië verstrooid zijn, geestelijk verzorgd wor
den De Kerk van Batavia heeft zich zeer
beijverd een antwoord op die vraag te vinden
en dit antwoord, voor zoover mogelijk, ook
practiseh toe te passen. Maar het terrein is
veel te groot dan dat de enkele Gereformeerde
Kerken met haar weinige Dienaren des Woords
in dezen nood kunnen voorzien. Zelfs de hulp
dienst van missionaire Dienaren des Woords
en de gewaardeerde bereidheid van orthodoxe
predikanten der Protestantsche Kerk bleken
ten eenenmale onvoldoende. Het is én theore
tisch én practiseh volkomen duidelijk geworden,
dat er hier Dienaren des Woords moeten komen,
wier tijd en kracht geheel of ten deele bepaal
delijk bestemd zal zijn voor de geestelijke
verzorging der verstrooide Gereformeerden.
Het spreekt bijna van zelf, dat die „ver
strooide Gereformeerden", ook al genieten za
groote tractementen en al hebben ze een be
reidwillig hart, niet in staat zullen zijn al de
kosten van dezen betrekkelijk kostbaren arbeid
te dragen. De groote afstanden leveren veel
tijdverlies en groote onkosten Maar zou het
ook wel billijk zijn, de kosten dezer verzorging
geheel voor rekening der verzorgden te laten
Zij arbeiden hier immers mede aan een natio
nale taak. Men mag hen beschouwen als ver
tegenwoordigers van het Christelijk, nog meer
bepaald van het Gereformeerd, Nederland. Zij
zpn de personen, die uitvoering geven aan wat
mede de plicht van eiken Christen in Holland
is. En als zij dan verzorging noodig hebben
van hun eigen geestelijk leven, opdat zij de
geestelijke opgewektheid mogen behouden, die
ze behoeven voor de volvoering van hun taak,
dan heeft heel de Gereformeerde gemeenschap,
wier taak zij vervullen, een plicht tot steun.
Hierover zal in Holland ook wel geen verschil
van gevoelen zjjn. De Hollandsche Kerken
zullen met dankbaarheid de gelegenheid aan
grijpen, haar zonen en dochteren in de ver
strooiing te helpen verzorgen. De Hollandsche
Kerken zullen zich verheugen, als de strijders
op eenzame posten gesterkt zullen kunnen
worden bij hun moeilijke taak. Er zal blijd
schap zijn in de Hollandsche Kerken, als dit
werk zóó geregeld zal kunnen worden, dat
Gereformeerde ouders met meer vertrouwen
hun zonen en dochters naar Indië zuilen laten
trekken. Er is hier in Indië zoo dringend be
hoefte aan versterking van het Christelijk
element.
Vele lange beraadslagingen hebben tenslotte
geleid tot een concreet plan, tot een voorstel,
om een eersten stap te zetten op dezen weg.
De Gereformeerde Kerk van Medan, ver van
de andere Gereformeerde Kerken gelegen, heeft
in haar naaste omgeving vele „Gereformeerden
in de verstrooiing." In Medan zelf wonen 57
Gereformeerden, groot en klein. En nu heeft
die Kerk er een terrein bijgekregen, waar nog
73 Gereformeerden wonen. De Kerk van Medan
wil nu voor haar leden te Medan (de kleinere
helft van het geheel) en voor haar buitenleden,
die de meerderheid vormen, een Dienaar des
Woords beroepen. Hoogstens de helft van zjjn
tijd en krachten zal deze besteden aan de Gere
formeerden te Medan zelf. voor minstens de
helft zal zijn arbeid zijn onder do buitenleden.
Die buitenleden wonen verstrooid in het Noor
delijk deel van Sumatra, en ook nog in Singa
pore en Penang, twee Engelsche bezittingen.
Dat, Noordelijk deel van Sumatra is bijna
zevenmaal zoo groot als heel Nederland. Nie
mand zal wel zeggen, dat deze Dienaar des
Woords op te beperkt terrein aan den arbeid
wordt gezet.
Er is in Medan een heerlijke opbloei van
kerkelijk leven. De liefde heeft de harten tot
actie geprikkeld, heeft ijver en mildheid gewekt.
Het wekt verwondering hoe veel de kleine
Kerk van Medan weet bijeen te brengen voor
haar kerkelijk leven. Het klein aantal gezinnen
te Medan is in staat en bereid te betalen haar
vol aandeel in de kosten van den te beroepen
Dienaar des Woords. Maar voor de buitenleden,
onder wie de arbeid zeer tijdroovend en kost
baar is, voor de verstrooiden in hun eenzaam
heid, wordt van de Hollandsche Kerken hulp
gevraagd.
Van een klein volk, dat een groote taak
heeft, worden soms groote daden en ook wel
groote offers verwacht. Van Christenen onder
zulk een volk mogen groote daden, ook groote
offers op Christelijk gebied worden verwacht.
En de Kerken onder zulk een volk zullen,
indien ze haar roeping verstaan, ook bereid
zijn tot groote daden, tot groote offers voor
het Kerkelijk leven. Daarom leeft hier in
Indië de verwachting, dat onze Kerken in
Holland met blijdschap zich eenige opoffering
zullen getroosten, opdat haar kinderen in Indië
beter geestelijk verzorgd zullen worden
H. A. van Andel.
Solo.
Kerk- en leheolnlenwi.
TWEETAL
te Haarlem A. M. Boeijinga te Koog-Zaandijk
G. R. Kuyper te Alblasserdam
te Werkendam (B.)A. Voogel te Puttershoek
dr. C. Veltenaar te Suawoude.
te Vlissingen (vac.) ds. Pol)ds. J.H. Donner
te Breda
dr. G. Keizer te Tiel.
BEROEPEN
te HeemstedeR. E. v. Arkel te Soest
te WilnisK. v. d. Veen te Gasselter Nije-
veen
te Stellendam c.a.J. Runia te Arnemuiden
te Ten PostJ. H. Broek Roelofs te Sehild-
wolde;
te SchouwerzijlJ. H. Broek Roelofs te
Scbildwolde.
AANGENOMEN
naar Duurswoude J. M. de Jong te Wons.
BEDANKT
voor PaesensH. Popma te Oudega.
De zendingsdirector dr. J. W. Gunning
is op zijn inspectiereis in Ned.-Indië geopereerd.
De operatie is goed afgeloopen.
Ds. J. J. Steinhart te Leksmond is in den
ouderdom van 59 jaar overleden.
Ds. G. Elzenga te Kampen nremt lang
zamerhand in beterschap toe.
Intree te Ede ds. L. v. Wijk met Rom,
3 23-^-26te Ridderkerk ds. D. J. Couvee
met Joh 8 12, na bevestigd te zijn door ds
S. Oudkerk van KraliDgen met 2 Tim 1
68; te Boornbergum ds. H. Fokkens met Ex.
4 20b, na bevestigd te zijn door ds. W. Fok
kens van Hollandscheveld met Jes. 5115 en 16.
Afscheid van Heteren en Randwijk ds. H.
Brouwer met 1 Petr. 5 10.
Aan de Theol. School te Kampen slaagde
voor het cand. ex. Ie ged. de heer A. J. Noor
dewier te Meppel.
Afscheid van Domburg, wegens het ont
vangen van emeritaat, ds. B. B. v. d. Hoorn
met 1 Joh 2 28.
Door de classe Heerenveen is heden Don
derdag toegelaten tot de Bediening des Woords.
en der Sacrementen de hoer A, J. Fanoy, Theol.
cand. aan de V. U., beroepen predikant van
Oosterzee.
Oifiolëtlt Berichten.
AAN DE ZENDINGSVRIENDEN.
Als alles wel mag gaan, zal de bouw
van de kerk en pastorie te Magelang spoe
dig een aanvang nemen. Het komt er nu
maar op aan, dat het benoodigde bedrag
bijeen komt. Om het bestekuit te voeren,
moet er in onze provinciën f20.000 wor
den bijeengebracht. Besloten is, zooals de
lezers in de Zeeuwsche Kerkbode hebben
kunnen lezen, die som bijeen te brengen
in aandeelen van f500, f250 en f 100,
tegen een rente van 4%. Wij wekken bij
dezen alle zendingsvrienden op, tot bet
welslagen van deze leening bij te dragen.
In de oorlogvoerende landen worden
leeningen uitgeschreven met het oog op
den schrikkelijken krijg, die Europa ver
woest. En het welslagen van die leeningen
wordt met gejuich begroet als bewijs van
nationale kracht, van trouw en liefde voor
het vaderland. Wat van ons gevraagd
wordt, heeft een ganscb ander, een veel
uitnemender doel. Het dient den heiligen
strijd voor het koninkrijk Gods. Wij mo
gen daarom verwachten, dat onder ons
niet minder ijver en offervaardigheid zich
zal openbaren.
Wij verzoeken alle zendingscomité's,
voor deze zaak uit te gaan en de gemeente
te bearbeiden, Hoe eerder de zaak haar
beslag krijgt, des te beter. De bouw is
voor de zending noodig. En het zal voor
onzen zendeling een bemoediging zijn,
wanneer by ziet, dat allen hartelijk mede
werken, om hem een doeltreffend kerkge
bouw en een eigen woning te beschikken.
De Heere geve allen getrouwheid
Namens de deputaten voor
de zending,
G. F. Kerkhof, Praeses.
G. Doekes, Scriba.
Oost-Souburg, i November 1917.
Nieuwdorp,
De kerkeraad der Gereformeerde Kerk van
Middelburg herinnert aan de Commissie, die
iederen Woensdagavond van 8 tot 9 ure inde
Noorderkerk (Bogaardstraat) zitting houdt tot
het in ontvangst nemen van allerlei aanvragen
zooalsDoopsbediening, huwelijksbevestiging,
attestatie enz. Ook worden daar ingebracht de
attestatiën en doopattesten aan wie van andere
plaatsen komen. De scriba
C. Weeda.
AGENDA voor de vergadering der Classis
Middelburg op Woensdag 14 Novem
ber a. s.
Praeses ds. J. RUNIA.
Assessords. J. B. Netelenbos.
Ie Scriba: ds. C. J. de Kruijter.
2e Scribads. G. F. Kerkhof.
1. Opening door de roepende kerk.
2. Onderzoek der eredentiebrieven.
3. Constitueering der vergadering.
4. Lezing Notulen.
5. Omvraag naar Art. 41 der K. O.
0. Ingekomen stukken. Instructies.
7 Rapporten.
8. Inning van de Zeiidingsbydrage 4de
kwartaal.
9. Voorstellen.
a. van Gapinge
De Kerkeraad der Geref. Kerk te Gapinge
verzoekt dat de Classis de kerkelijke grens
tusschen de kerken van Veere en Gapinge
regele, zooals aangegeven is op het aan elke
kerk toegezonden kaartje, op grond van het
omschrevene in de „Grensregeling der plaat
selijke Kerken", Synodale acta 1892 pag. 107
b. van Koudekerke
De Classis geve uitvoering aan het bepaalde
in de eerste alinea van Art. 19 huishoudelijk
reglement der Classis Middelburg.
10. Een bezwaarschrift.
Een der Kerkeraadsleden te Westkapelle
protesteert tegen een der bepalingen van het
contract tusschen Domburg en Westkapelle en
wel betreffende het traeteihent van den Dienaar
des Woords.
11. Aanwijzing der roepende Kerk voor de
volgende vergadering.
12; Lezing der korte notulen.
13. Censuur naar Art. 43 der K. O.
14. Sluiting der vergadering.
Namens de roepende Kerk
J. K. Verhülst, Praeses.
J. Louwerse Wz, Scriba.
Vlissingen, 29 Oct. Door den kerkeraad werd
het volgende tweetal vastgesteld
Ds. J Donner van Breda;
Dr. G. Keizer van Tiel.
A. A. Roos, Scriba
Arnemuiden1 Nov. 1917. Zondag 28 Oc
tober maakte onze geachte leeraar ds. J. Run ia
in de voormiddag-godsdiensoefening de ge
meente bekend eene roeping te hebben ont
vangen van de Geref. kerk te Ouddorp. Dat
de Heere hem licht en wijsheid geve hem een
Gode welgevallige keuze te doeD, is de wensch
van kerkeraad en gemeente.
Namens den kerkeraad der Geref.
kerk te Arnemuiden,
- C. Jobsk, Scriba.
Veere Zondag 11 November a.s. hoopt onze
geachte leeraar de WelEerw. Heer ds. A. Scheele
in den namiddagdienst zijn afscheidsrede te
houden.
De kerkeraad verzoekt bij deze aan de zuster
kerken in de classis, welke afgevaardigden
willen zenden hiervan opgave te doen vóór
9 November, opdat er voor hen plaatsen zyn.
Namens den kerkeraad,
A. Volkebs Azij., Scriba.
Domburg. Onze geliefde leeraar, ds. B. B.
v. d. Hoorn die ons bijna 32 jaar met zegen
diende, gedacht Zondag j.l. zijne 40-jarige
ambtsbediening, en nam daarna afscheid van
deze gemeente naar aanleiding van 1 Johs. 2 28.
Na bediening des Woords, werd hij zeer
waardeerend en hartelijk toegesproken en be
dankt voor zijn trouwen arbeid door ouderling
S. Bosselaar, de consulent ds. v. d. Ende van
Westkapelle en ouderling A. Geschiere van
Grypskerke, waarbij den scheidenden Dienaar
de zegenbeden uit ps. 1214 en 1343 werden
toegezongen.
Er werd veel belangstelling betoond zoowel
van hier als van elders.
Namens den Kerkeraad,
J. de Visser Jr. Loco scriba.
De kerkeraad van Middelburg oordeelde, dat
het gewenscht zou zijn om ter wille van vuur
en licht het aantal catechesaties voor hen, die
alleen des winters catechetisch onderwijs ont
vangen te beperken. Vóór de ineensmelting
waren er voor hen zeven catechesaties, thane
gullen er drie gehouden worden. Eén voor de
jongens en twee voor de meisjes. De dagen en
de uren blijven dezelfde, als in vorige jaren.
Er wordt echter nog nadere kennis van gege
ven. Het voornemen bestaat, dat deze cateche
saties gegeven worden in de consistorie-kamers
van de Gasthuis- en de Hofpleinkerk.
Wanneer ouders nadere inlichting begeeren,
kunnen zij deze bekomen bij de drie predi
kanten. Bouha.
Met hartelyken dank ontvangen van N. N.
te Middelburg 800 halve centen en gevonden
in de collecte te Serooskerke f 2.50.
J. D. wlelbnoa.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Geachte Redactie
Mag ik nog even een klein plaatsje in uw
blad om den heer De Hullu te antwoorden
Bedoelde circulaire is zeker door het bestuur
ontvangen en uitvoerig behandeld. Wat het
resultaat geweest ia, behoeft niet al den volke
bekend gemaakt te worden. Het bestuur wilde
geen bericht in de krant, maar mijn personeel
en ik zijn tevreden, in aanmerking genomen
de financieële omstandigheden van de school.
Maar de kwestie loopt over het niet-antwoor
den van het bestuur. Maar, geachte heer, waarop
moest het bestuur antwoorden Op uw circu
laire? Wij lezen met den besten wil daar
in niet, dat het bsstuur U nu. eens precies
moest antwoorden, hoe het met duurtetoeslagen
of salarisverhooging heeft gedaan en daarin
ligt, geloof ik, ons meeningsverschil.
Ik schreef mijn eerste stukje, omdat aan ons
bestuur geen antwoord is gevraagd. Ten slotte
kan ik den heer De Hullu gerust stellen, dat
geen bestuurslid hier zoo slordig is, dat cir
culaires de schoolzaak betreffend, achtergehou
den worden.
Met vr. dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
Uw dw.
W. VAN DEN BeBG,
Hoofd Chr. School.
Westkapelle, 30, 10, '17.
Niet minder dan 50 boekjes werden ons ter
recensie toegezonden, allen ter uitdeeling op
onze Zondagsscholen. Callenbachs uitgaven zijn
bekend en gezocht, en zeer zeker terecht. De
plaatjes zijn fyu, schier zonder uitzondering
de omslagen en banden keurig afgewerkt, de
inhoud over 't algemeen goed. Plaatsgebrek
verhindert óns eenigszins breed de boekjes te
bespreken wel gelukt vinden wij b.v. Johanna
De verloren ring; Hoogenbirk: Verkeerd en
terechten vooral HermannaHet huisje on
der de hooge dennen en De LiefdeEigen baas.
In sommige verhalen gaan de bekeeringen al
heel gauw en gemakkelijk, terwijl de psycho
logische zielsontleding ontbreekt. Wij juichen
het toe, dat Bupjans Pelgrimsreis op de ljjst
gezet isde platen zijn prachtig en 't is ver
bazend goedkoop n.l. 75 ct.het volgend jaar
krijgen wij zeker de Christinnereis De boeken
van 60 ct. tot f 1,— zijn ook gebonden ver
krijgbaar. De prijzen zijn eenigszins verhoogd,
doch bijna onmerkbaarde boekjes van 25 ct.
kosten nu 30 ct., die van 30 ct. nu 35 ct. enz.
Daar de verzending zeer vertraagd wordt, is
het den Zondagsscboolbesturen aangeraden zeer
spoedig hun bestellingen te doen.
J. D. Wielrnga.
De schrijver vergt niet lang uw aandacht.
Maar zijn korte pittige stukjes geven wat om
te overdenken. Dit dagboek zal zijn weg wel
vinden. Het stuurt aan op opbouwing van ons
allerheiligst geloof. Te midden van het gejaagde
leven kunnen deze brokskens van levensbrood
gezegenden invloed oefenen. De lectuur ervan
wordt ten zeerste aanbevolen.
A ff. 6. October 1917. Bosch, Nijverdal.
De inhoud bestaat uit twee belangrijke ar
tikelen.
Het le is 't verslag van de Centr. Predi
kanten-conferentie 20 Sept. j.l. te Utrecht ge
houden, door ds. Kunst van Arnhem bezorgd.
Het 2e is 't slot van prof. Honigs artikel
over de dissertatie van dr. ThijsDe moderne
positieve Theologie in Duitschland.
Duidelijk blijkt daaruit dat de beginselen
der „positieve" Duitschers vrijwel overeenstem
men met die der Ethischen bij ons.
Kekksoe.
CORRESPONDENTIE.
Aan enkele abonnés in het land van Axel
zij bericht, dat het geheel buiten onze schuld
is als zij de Zeeuwscha Kerkbode niet des
Zaterdags ontvangen. Op gewonen tijd wordt
verzonden. De oorzaak ligt in de tegenwoor
dige postverbinding,
De Administratie.
