ZENDING.
De godsdiensten in China.
Ofticië«l« Berichten.
Verantwoording van Liefdegaven.
Gereformeerde Kerk van Middelburg.
Kerkbouw Hagelang.
het is niet behoorlijk dat brieve!" Ofschoon
Paulus zich op waardige wijze verantwoordde,
giugeu de Joden zoo te keer en vielen zoo
heftig op Paulus aan, dat de Romeinsche offi
cier bang werd, dat zij hem levend verscheuren
zouden.
Wanneer de Christus den Joden gepredikt
wordt, zal altoos de oude haat en vijandschap
weer oplaaien.
Er is niet anders te verwachten.
Dat is noodzakelijk, opdat ook zij zouden
komen tot kennis van den Messias der verzoe
ning en verlossing.
We wenschen ds. van Nes in weerwil van
alle vrijzinnige critiek bjj zijn arbeid toe moed
en volharding, wijsheid en kloekzinnigheid.
Worde er in onze kerken ook gedurig gebed
opgezonden voor z\jn moeilijken arbeid, opdat
er ook uit Abrahams nakroost mogen toege
bracht worden tot den Christus Gods. Wie
weet, welke schoone talenten er onder die
mannen van Oosterschen bloede nog schuilen,
die Christus' kerk kunnen ten goede komen
Mocht er eens één onder zijn met een dich
tergeest als Da Costa! Om bezielde en be
zielende Nieuwtestamentische liederen blijven
onze gemeenten nog steeds roepen
Kerkhof.
Na over het Animisme iets te hebben mede
gedeeld, gaat dr. Bosch in de China-bode ver
der schrijven over het Confucianisme, Boed
dhisme en Christendom, en doet hierover de
volgende mededeelingen
„De godsdienst, die gesticht is door den
grooten ouden wijsgeer Confucius, beschouwt
den mensch niet zoozeer in zijn verhouding tot
het goddelijke, maar meer in zjjn verhouding
tot zijn medemenschdaarom noemt men het
vooral een staatsgodsdienst, een beginsel van
menschlievendheid, een godsdienst der deugd
zaamheid maar deze deugdzaamheid leidt ten
slotte tot het laagste in haar toepassing, waar
van ik u de volgende zal noemen.
Het kent geen levenden God, het heeft en
geeft geen duidelijk begrip van zonde en van
kwaad, en daarom kent het ook geen verlos
sing kinderlijke eerbied wordt overdreven tot
vergoddelijking van ouders en voorouders toe
polygamie wordt gedoogd, pantheïsme gehul
digd aan voorteekens, geluks- en ongeluks
dagen wordt geloofd. Kinderen hebben geene
rechtenbelooning heeft men in dit leven te
zoekenstofvergoding en zelfzucht worden ge
kweekt.
Dan het Boeddhisme, dat in de vierde eeuw
in China kwam. Het bracht mede afgoden en
ceremoniën, het trachtte de behoeften des har
ten te vervullen en door philosophie te bevre
digen. Volgens zijn leer van het Karma ont
wikkelt alles zich door en uit zichzelf; er is
geen God, die de Schepper is. Het Karma be-
teekent de staat, waarin wij ons bevinden,
bepaalt de richting onzer bestemming en wijst
naar een hooger of lager bestaanspeil.
Dit leidt natuurlijkerwijze tot de theorie der
zielsverhuizing en als gevolg daarvan tot het
ontzien en beschermen van alle dierlijk leven,
zoodat dikwijls dieren beter worden verzorgd
dan menschen, want deze moeten zelf hun Kar
ma, hun „wil tot leven" richten.
Het Nirwana is een toestand, of eigenlijk
een negatieve toestand, waarin het Karma zijn
laatste bestaan, zijn laatste „wil tot leven"
heeft uitgeleefdde vlam is dan uitgebluscht.
Wanneer iemand dan de verschillende trap
pen des levens heeft doorgemaakt, wordt hij
zoo volmaakt, dat hij zich ten slotte oplost,
opgaat in het Goede zelf, en zijn bestaan als
het ware daarin verdampt.
Voor het practische leven zijn verschillende
gebeden vastgesteld, die soms aan de wetten
der twee tafelen herinneren, als b.v. „gij zult
niet liegen, noch bedriegen". Maar, wat is een
leugen? Een onwaarheid, die door een ander
ontdekt wordt. „Gij moogt niet dansen, noch
wereldsche vermaken bijwonen"maar juist
tegenover de tempels staan de schouwburgen,
waarin vertooningen worden gegeven, zóó on
zedelijk, dat ik ze niet kan beschrijven.
Het is wel zeer vreemd, dat deze drie gods
diensten niet vijandig tegenover elkander staan
b.v. indien een confucianist sterft, zullen Taöis-
tisehe en Boeddhistische priesters te zamen de
begrafenisplechtigheden vervullen, zooals nog
onlangs bij den dood van President Yoean-
Shi-Kaier zijn maar weinigen, zelfs onder de
priesters, die de diepe grondgedachte van hun
godsdienst, verstaan, en het volk kiest geen
partij, maar gaat verloren in hopeloos bijgeloof
en troostelooze vrees.
Afgezien van den pioniersarbeid van het
Christendom in China in langverloopen tjjden,
kunnen wij zeggen dat het eigenlijk pas vijftig
jaar geleden met eenige kracht begon op te
treden en sedert zich over het geheele land
heeft verspreid.
Vijftig jaren geleden moest het Christendom,
om zoo te zeggen, in China worden binnenge
smokkeld thans wordt een machtig heir van
zendelingen en een millioen inlandsche bekeer
lingen openlijk welkom geheeten als een leger,
dat de vrijheid komt aanbrengen voor een volk
dat gebonden ligt.
Het verleden wasConfucianisme zonder
hoop het hedenBoeddhisme met vrees de
toekomst is onzes Heeren Jezus Christus, het
Leven der wereld.
Want het Christendom is tot China geko
men, om daar stand te houden en te brengen
vrijheid en hoop voor een groot volk. China,
het zij nog eens gezegd, is rijp voor het Chris
tendom. Indien wij maar de krachten en de
toewijding hadden in weinige tientallen jaren
zou China een Christenland zijn".
Het overzicht is vluchtig, zeer vluchtig, doch
geeft wel een inzicht in den nood ook van
China. Ach, als eens de helft van het geld, dat
nu door den oorlog verknoeid en weggegooid
wordt, kon gebruikt worden voor de komst
van Gods Koninkrijk Het is een ijdele wensch
echter, en dat is goed ook: „niet door kracht,
noch door geweld, maar door Mijnen Geest zal
het geschieden, zegt de Heere". Als men nu
maar bedenkt dat dit woord hen, die de han
den op de portemonnaie houden, niet vrijmaakt
en schoonwascht. J. D. Wielenga.
Kerk- en Hckoulnkuwi.
TWEETAL
te Drogeham (A)M. Elzenga te Grootegast
H. Pokkens te Drongrijp.
te Koudum J. H. Broek Roelofs teSchildwolde;
D. v. Dijk te Knijpe.
te DuurswoudeK. Minderhout te Garijp
J. D. Waard te Donkerbroek.
BEROEPEN
te Wormerveer H. v. d. Zanden te Harmeien
te Loenen-VreelandC. v. Mourik te Kooten.
AANGENOMEN
naar Sellingen D. Speelman te Stroobos
naar Bunschoten (B) J. C. Aalders te Beetgum.
BEDANKT
voor GrijpskerkeC. A. v. Nood te Lopik
voor DuurswoudeN. v. Leeuwen te Murmer-
woude
voor OldenboornC. v. Mourik te Kooten
voor LandsmeerC. J. Goslinga te Molenaars
graafBrandwijk
voor Tholen E. J. v. Voorst te Driewegen c.a.
Intree te Poortugal ds. W. A. Willemse,
overgekomen van Wilnis, met Ps. 106 15,
na bevestigd te zijn door ds. K. v. Anken van
Pernis met Hand. 8 35.
Afscheid van Spijkenisse wegens vertrek
naar Wapenvelde, ds. G. H. de Jonge met 2
Petr. 1 19.
Intree te Boskoop ds. D. Pol met Ef. 3
1418, na bevestigd te zijn door ds. H.
Dijkstra van Smilde.
Afscheid van Balk c. a. ds. J. v. Henten
met Hand. 20 32.
Afscheid van Oosterland ds. C. Staal
met 2 Joh. 3.
In De Zeeuw werd in een overgenomen
stukje betoogd, dat het foutief was om van
kerkelijke huwelijksW2se<7emW(7 te sprekenhet
juiste woord zou zijn huwelijks&eues%m<7. Wij
kunnen onder deze rubriek den schrijver niet
gaan weerleggen, doch willen alleen opmerken,
dat o.a. dr. B. Wielenga in zijn „Ons Huwe
lijksformulier" tientallen malen van „inzege
ning" spreekt, zelfs lezen wij op bl. 270 van
zijn schoon werk: „...is het duidelijk, dat de
kerkelijke bevestiging van het huwelijk ook
meer dan een inzegening schijnt te zijn;" en
op bl. 261 haalt hij deze woorden van Voetius
aan „Moet dan huwelijksinzegening en aan
bidding als niets beteekenend worden be
schouwd Wie zal de plechtige toewijding
en inzegening der kerkelijke bevestiging ver
achten Daarmee is reeds genoegzaam aan
getoond, dat naast „bevestiging", ook van „in
zegening" kan en mag gesproken worden.
In de Gereformeerde kerk te Ottoland is
een nieuw pijporgel geplaatst, dat ruimschoots
aan alle verwachting voldeed. Fabrikant de heer
A. S. J. Dekker te Goes.
Theologische Schooldag. De Theologische
Schooldag zal D.V. dit jaar Woensdag 4 Juli
gehouden worden. Als sprekers zullen o.a.
optredenProf. Lindeboom, ds. Heida van
Stadskanaal, ds. Feenstra van Dirksborn, ds.
Hamming van Groningen.
Zuider-zendingsfeest. Het Zuider-zendings-
feest zal met het oog op de tijdsomstandighe
den dit jaar niet gehouden worden. In plaats
van ds. Jonker, van Middelburg, is als voor
zitter van dit zendingsfeest opgetreden ds. To
renbeek van Dordrecht.
Legaten. Door wijlen den heer R. Valk
te Kampen is gelegateerd aan de Geref. kerk
aldaar en haar diaconie ieder f 250, aan de
zending op Soemba, aan de Yer. tot instand
houding van Nat. Chr. scholen en aan het
suppletiefonds ieder f 100.
Op den doodenakker. Op het kerkhof te
Waarder was Woensdag een belangstellende
schare aanwezig bij de teraardebestelling van
wijlen ds. H. Cramer, emeritus-predikant der
Geref. kerk aldaar.
Door ds. L. van Loon, van Aarlanderveen,
die bij verhindering van den consulent op ver
zoek van den kerkeraad in het kerkgebouw
voorging, werd een hartelijk deelnemend woord
tot de kinderen gesproken, die zulk een goed
vader in hem verliezen, en met waardeering
gewaagd van den arbeid van ds. Cramer. Op
het graf werd voor de betoonde deelneming
door den H. C. Th. Cramer, burgemeester van
De Lier, bedankt.
In de Donderdag gehouden vergadering
der classis Harderwijk is met algemeene stem
men besloten, het voorstel van de Geref. kerk
van Harderwijk, om aan emeriti pred. weduwen
en weezen 10 pCt. duurtetoeslag toe te staan,
naar de Prov. Synode van Gelderland door te
zenden met verzoek om indiening bij de Gen.
Synode.
Zending. De Salatiga-zending te Utrecht
heeft van N.N. een gift van f 1000 ontvangen.
De Zendingsschool ter opleiding van Zen
delingen der Broedergemeente te Niesky in
Silezie is gesloten. Twee Nederlanders, bestemd
voor den zendingsarbeid der Broedergemeente
in Suriname, zijn thans op de Nederlandsche
Zendingsschool in opleiding.
Men schrijft aan de N. R Crt.
De Broedergemeente verkeert in het onzekere
over haar in Afrika geïnterneerde zendelingen
en weet niet of ze in Britsch-Indie zijn. Zeker
is, dat zü zich evenmin als de zendelingen van
het Berlijnsche Zendingsgenootschap nog in
Rlantyre bevinden. Over Beira, Daressalam en
Zenzibar werden de gevangenen als gewone
krijgsgevangenen naar Mombasa gebracht, waar
zij 5 November aan wal gingen, Vandaar
schrijft een zendeling
Mombassa is een zeer ongezonde plaats, een
weinig ten zuiden van den Equator, waar het
zeer warm en koortsig is. Wfj wonen hier in
tenten, vier mannen tezamen in een tent. Elk
heeft 2 M. plaatsruimte ter zijner beschikking.
De stof is ontzettend. Ons leven is zeer een
zaam te midden der prikkeldraadomheining.
Blijkens een bericht van het hoofdbestuur te
Hernnhut zijn 150 vrouwen en kinderen, onder
wie die van de zendelingen der Broederge
meente, op weg naar Europa, te Pretoria aan
gekomen.
AGENDA voor de vergadering der Classis
Middelburg op Dinsdag 8 Mei.
Praesesds. C. J. de Kruijter.
Assessor: ds. G. F. Kerkhof.
Ie Scriba: ds. F. J. v. d. Ende.
2e Scribads. A. A. v. Schelven.
1. Opening door de roepende kerk.
2. Onderzoek der credentiebrieven.
3. Constitueering der vergadering.
4. Lezing der Notulen.
5. Omvraag naar art. 41 D. K. O.
6. Ingekomen stukken. Instructies.
7. Rapport der Commissie voor de vast
stelling van het percentage.
8. Rapporten.
9. Inning van de Zendingsbijdragen over
het 2e kwartaal 1917.
10. Benoeming van afgevaardigden voor de
Particuliere Synode.
11. Aanwijzing der roepende kerk voor de
volgende vergadering.
12. Censuur naar Art. 43 K. O.
13. Lezing der korte Notulen.
14 Sluiting der vergadering.
De Scriba der roepende kerk,
C. jobse.
VERGADERING van de Classis Goes,
gehouden 19 April 1917.
Art. 1. Nadat gezongen is Ps. 119 1 en
gelezen Ps. 138, opent ds. B. Meijer als con
sulent der roepende kerk van Kruiningen de
vergadering met gebed.
Art. 2. De credontie-brieven worden nage-
zien door de B.Br. ds. de Jager en oud. Ge-
schiere. Alle kerken blijken wettig vertegen
woordigd te zijn.
Art. 3. Aan ds. v. Voorst wordt de blijd
schap der classis betuigd in verband met zijn
bedanken voor de roeping naar Scharendijke,
waaraan de wensch wordt toegevoegd, dat hij
ook vrijmoedigheid moge vinden voor de roe
ping naar Tholen te bedanken. Het leedwezen
der Classis wordt vertolkt over het heengaan
van ds. Dam.
Art. 4. In het moderamen nemen zitting
als praeses ds. de Jagerals scriba ds. v. d.
Veenals assessor ds. Meijer.
Art. 5. De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en goedgekeurd.
Art. 6. Ingekomen stukken
a. een schrijven van het moderamen van het
laatstgehouden Congres voor Evangelisatie.
b. de Handelingen van het tweede Congres
voor Geref. Evangelisatie. Zal in het
worden gedeponeerd.
c. een missive van de Deputaten der Gene
rale Synode voor verbetering der predikants-
tractementen. Br. J. Donner wordt als clas
sicaal deputaat voor deze zaak gecontinueerd.
Art. 7. De vacature-beurten worden als volgt
geregeld
's Gravenpolder D.D. Dam, Doekes, de Jager,
Meijer.
HeinkenszandD.D. de Jager, Meijer.
Kapelle BiezeliugeD.D. Doekes, v. Voorst,
van der Veen.
Kruiningends. v. d. Veen.
WemeldingeD.D. de Jager, Meijer, van
der Veen, van Voorst.
Art. 8 Tot afgevaardigden naar de Parti
culiere Synode worden gekozen
PrimiD.D. Doekes. SecundiD.D. de Jager
v. d. Veen. Meijer.
Ouderl.A. Geelhoedt. Ouderl.L. de Jager.
J. Donner. J. Buijse.
Art. 9. Aan de Particuliere Synode zal een
voorstel worden gedaan inzake duurte-toeslag
aan Em. pred. enz.
Art. 10. De verschillende collecten worden
geïnd.
Art. 11. Onderzoek naar art. 41 D. K. O.
Een der kerken vraagt en verkrijgt advies
in een tuchtzaak.
Aan ds. Dam wordt acte van ontslag verleend.
De kerk van Baarland ontvangt op verzoek ds.
v. Voorst als consulent, terwijl ds. v. d. Veen
wordt aangewezen als consulent van 's Graven
polder.
Art. 12. De Zendings-deputaat ds. Doekes
deelt mede, dat de Zendingsdag D.V. gehouden
zal worden op een terrein bij Goes. Als spre
kers hopen op te tredends. Meijnen van
Dordrecht, ds. Oudkerk van Kralingen en ds.
Schuurman van 's Gravenhage.
Art. 13. Ds. Dam neemt op hartelijke wijze
afscheid van de classis. De praeses wenseht
hem wederkeerig des Heeren zegen in allen
dienst des Koninkrijks te Bodegraven toe. De
vergadering zingt den scheidenden broeder het
4e vers van Ps. 121 toe. Ds. v. Voorst zal
D. V. de classis bij de afscheidsprediking van
ds. Dam vertegenwoordigen.
Art. 14. In de plaats van ds. Dam wordt
benoemd tot correspondent voor de Theol. fac.
der V. U. ds. v. d. Veen en tot correspondent
voor de Zending onder de Joden ds. Meijer.
Art. 15. De volgende vergadering zal D.V.
gehouden op Donderdag 28 Juni. Roepende
kerk is dan Nieuwdorp.
Art. 16. Korte notulen worden gelezen en
goedgekeurd.
Art. 17. Nadat gezongen is Ps. 122 3,
sluit de Praeses de vergadering met dankzegging.
Namens de Classis,
Ds. B. Meijer, h.t. assessor.
Driewegen26 April 1917. Zondagmiddag j.l,
maakte onze geachte leeraar, ds. van Voorst,
de gemeente bekend, dat hij niet zonder veel
strijd, gemeend had toch voorde roeping naar
Tholen te moeten bedanken, en alzoo blijk gaf
van ons nog niet te kunnen scheiden. De oudste
ouderling was de tolk van kerkeraad en ge
meente, gaf uiting aan de blijdschap die er bij
ons was en verzocht staande te zingen Psalm
134 3 De Heere zegene verder zijnen arbeid
in onzen kring ten goede Zijner gemeente.
Namens den Kerkeraad,
J. de Muijnck, Scriba.
CLASSIS THOLEN.
AGENDUM voor de vergadering te houden
op 2 Mei 1917 te Tholen.
Art. 1. Om precies 10 uur opening der ver
gadering door de roepende kerk.
Art. 2. Nazien der lastbrieven.
Art. 3. Vaststelling van het moderamen.
Art. 4. Lezing der notulen van de vorige
vergadering.
Art. 5. Ingekomen stukken.
Art. 6 Rapporten.
Art. 7. Benoemingen.
Art. 8. Voorstellen.
Art. 9. Rondvraag Art. 41.
Art. 10. Aanwijzing der roepende kerk.
Art. 11. Sluiting.
Namens de roepende Kerk,
Ds. A. H. van der Kooi.
B. o. Z 24 April 1917.
Oosterland22 April 1917 Heden was het
uur van scheiden gekomeD, dat onze Herder
en Leeraar, de Weleerw. heer ds. C. Staal, zjjn
afscheidsrede hield, die hij de gemeente voor
legde naar aanleiding van II Joh. 8.
Ds. G. Klumper, van Nieuwerkerk, sprak een
woord van dank en vaarwel namens den Ker
keraad, de Classis Zierikzee en de Geref. kerk
van Nieuwerkerk en gaf op te zingen Psalm
121 4
Ds. W. H. Weeda, Herv. predikant, sprak
een hartelijk woord als collega en vriend.
Waarna de gemeente den vertrekkenden
leeraar Ps. 134 2 en 3 toezong.
Namens den Kerkeraad,
P. A. Rotte, Scriba.
Zondagmorgen 22 April maakte onze geachte
leeraar ds. E. J. van Voorst aan de gemeente
bekend, dat hij voor de roeping naar de kerk
van Tholen had bedankt. Blijdschap vervulde
ons aller harten. Stelle de Heere hem nog
langer tot zegen der gemeente en tot eere Zijns
Naams werkzaam voor Zijne kerk.
Namens den Kerkeraad der
Geref. Kerk te Borssele,
P. Fbaanje, Scriba.
Het Bestuur van het Suppletiefonds „Draagt
elkanders lasten" der Geref. kerk te Middel
burg brengt ter kennis aan belanghebbenden,
dat aanvragen voor suppletie kunnen geschie
den bh' de brsA. Blijdorp, hoofd der school,
GravenstraatJ. Goote, Langeviele K 232 en
S. den Hartigh, Korte Heerengracht 277.
Namens het Bestuur,
S. Caljodw Pz., Secretaris.
Ontvangen in de collecten van Zondag 15 en
22 April: f2.50 met bijschrift: „dankoffer" en
f5.met bijschrift: „een dankoffer voor de
armen".
Diakenen zeggen hiervoor hartelijk dank.
Voor den Kerkbouw te Magelang ontving ik
van Mej. J. J. Bol te Terneuzen f 2,15 „uit
het knikkertje van de kinderen uit de le klasse
der Chr. School te Terneuzen" van Mej. J. M.
v. d. Velde te Goes f 7,— „gecollecteerd op
een gehouden jaarfeest der Geref. Meisjesver-
eeniging" aldaar.
J. D. wlelen«a.
Ontvangen Collecten van de Gereformeerde
Kerken in de Classe Middelburg
a. Voor de hulpbehoevende kerken in de
Classenagekomen collecte van voormalig
Middelburg C f21.30;
b. Voor de hulpbehoevende kerken in de
provincie Arnemuiden f 7.44 Domburg f 5.98
Gapinge f3.39V2 Grijpskerke f 13.65Vs Kou-
dekerke f 14.50; St. Laurens f4.40lA; Melis-
kerke f 10.56Middelburg f 63.81VflOost-
kapelle f 18.10Serooskerke f 22.98Vs O. en W.
Souburg f 12.25Vs Vrouwepolder f 7.46l/s. Van
de overige kerken nog niet ontvangen.
Mag ik a. s. Donderdag 3 Mei van alle kerken
de colleete voor de Theol. School inwachten?
De Correspondent voor de
Class, collecten,
Middelbnrg, 26 April 1917. A. Punt.
