Geref. Kerk Middelburg.
INGEZONDEN STUKKEN.
BOEKAANKONDIGING.
Bloei. IV—VII. Leesboek voor de Chris
telijke School verzameld door J. Lens en
H. J. van Wijlen.
Kort Begrip. Uitgave van ds. v. Andel.
Zesde druk bezorgd door ds. C. Lindeboom.
Kampen. J. H. Kok. 1917. Prijs 10 cent.
Een zeer bruikbare uitgave. Niet met de gewone
teksten, die ge in elk Kort Begrip vindt, maar
met teksten door den vroegeren Gorkumschen
leeraar zelf gekozen. Velen schijnen het op de
Catechisaties te gebruiken, want binnen tien
jaren tijds blijkt nu al een zesde druk noodig
te zijn.
Stemmen des Tflds. Maandschrift voor
Christendom en Cultuur. 6e Jaargang
Afl. 6. April 1917.
Jezus van Nazareth, door Prof. dr. A.
Westphal, Harmonie der vier Evan
geliën, met drie kaarten en een
plattegrond. Tweede druk. Vertaald
door C. K. Uitgave van de Boekdruk
kerij van J. H. Kok te Kampen.
De Macedoniër. AH. 4. April 1917.
Groningen. Edzo Venkma.
De gewijde geschiedenis voor meerge
vorderden door J. H. Landwehr, pre
dikant te Rotterdam.
Independentisme door ds. G. F. Kerk
hof, te O. en W. Souburg. Uitgave
van D. H. Littooij Az. te Terneuzen.
De afgevaardigden naar de Classe Goes
worden vriendelijk verzocht op 19 April hnn
broodkaart mee te nemen. Van der Veen.
Zondagsrust.
Vlissingen, 9 April. Gevonden in de collecte
van Zondag 8 April f 25— met bijschrift
„Een z\j het ook betrekkelijk zeer klein
blijk van dankbaarheid voor hetgeen Gods on
uitsprekelijke genade mij en mijn gezin schonk
in den scheidenden leeraar als prediker te
Vlissingen."
Toorts gevonden f 25,- - met bijschrift„een
dankoffer' f 1,met bijschrift: „uit dank
baarheid" en eindelijk een gift van vier rijks
daalders. Aldus totaal f 61,voor de kerk.
Namens den kerkeraad wordt hartelijk dank
gezegd voor deze milddadigheid.
A. Roos, Scriba.
Ontvangen in de collecte van Zondag 1 April
1.1. 1 bankbiljet ad f 25, te verdeelen als volgt
f' 10 voor de armen f 10 voor de kerk f 2,50
voor de weezen en f 2,50 voor den kerkbouw
te Magelang.
Diakenen zeggen hiervoor hartelijk dank.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
L. S.
Apeldoorn, datum postmerk.
De ontheiliging van den Naam des Heeren
is in ons volk helaas tot eene Nationale Zonde
geworden. Geen stand en geen kring, waarin
dat kwaad niet openbaar wordt. Door oud en
jong, rnk en arm, geleerd en ODgeleerd wordt
in ons vaderland gevloekt.
Overtuigd dat nog langer zwijgen onze schuld
in dezen vermeerderen zou, hebben onderge-
teekenden zich vereenigd tot een voorloopig
Comité met het doelop alle terreinen des
levens den strijd tegen deze zonde aan te bin
den en de heiliging van den Naam des Heeren
te bevorderen.
Zij meenen echter, dat deze Nationale zonde
alleen op nationale wijze met vrucht kan wor
den bestreden. Daarom richten zij een drin
genden en ernstigen Oproep tot alle Christe
lijke Yereenigingen om met ons den strijd tegen
dezè zónde aan te binden. Laat ons in dezen
strijd niet alleen, maar wilt uit uw midden
een tweetal afgevaardigden benoemen om met
ons op Donderdag 24 Mei in Utrecht samen
te komen, en, zoo mogelijk op te richten een
Nationaal Comité waarin vertegenwoordigers
van allerlei Christelijke Yereenigingen zittiDg
hebben, ten einde met ons, onder biddend op
zien tot God, tegen deze zonde den strijd aan
te binden.
We zijn er van overtuigd dat alleen door
gemeenschappelijk optreden in dezen iets goeds
kan worden bereikt en alzoo de verheerlijkiug
van den Naam tics Heeren onder ons volk kan
worden bevorderd.
Vertrouwende dat Gij met ons zult willen
mede arbeiden aan dit heerlijk doel, noodigen
w\j u dringend uit de namen uwer afgevaar
digden Vóór 1 Mei aan den secretaris van ons
voorloopig Comité, den Heer J. J. Beuken
kamp te Apeldoorn, op te geven, die u dan
tijdig het programma der Vergadering van
24 Mei zal toezenden.
Het Voorloopig Comité
De. J. G. Scheurer,
Lid der 2e Kamer, Den Haag.
L. F. Duymaer van Twist,
Lid der 2e Kamer, Den Haag.
H. Jansen,
Veldprediker, 3e divisie,
Oudenbosch.
J. BAAS Rzn., Den Helder.
J. J. Beukenkamp,
Oud-Lid Prov. St. v. Friesland,
Apeldoorn.
H. A. Beukenkamp,
Hoofd, der Chr. Sch., Kootwijk.
J. F. Bolleurs,
Bestuurslid v. d. Alg. Ned
Ambtenaarsbond, Amsterdam
Chr. F. Bramer,
Lid Prov. St. v. Overijssel,
Nijverdal
H. M. Schaink te Baarn.
LENA ONGESTELD. OVERKOMST
GEWENSCHT.
„Lena ongesteld Hoe is 't mogelijkWie zou
dat gedacht hebben! Wat zou ze schelen?"
De eene vraag verdrong de andere, doch alle
bleven ze onbeantwoord.
„Lena ongesteld. Overkomst gewenscht," wel
tien keer las ze de woorden over. Ze had rust
noch duur meer, en was wat blij t°en ze haar
man zag aankomen.
„Man," zei ze goedig, „schrik maar niet, hoor
maar er is daar straks een telegram gekomen
uit de stad en
„Waar van daan?" vroeg Volders angstig,
„Lena is een beetje ongesteld
Volders rukte het telegram uit zijns vrouws
hand en riep uit
„Wat, Lena ongesteldEn overkomst ge-
wenschtWat zou dat te beduiden hebben
Waarom Lena dan niet liever vroeg genoeg
naar huis gestuurd?"
Het antwoord op die vraag zou hij ontvangen
als hij 's middags bij Lena aan bed stond.
Zonder zich lang te bedenken, was hij, na
gauw wat gegeten te hebben, zich haastig gaan
opknappen, om zoo mogelijk de tram van hal"
twee nog te kunnen halen.
Dat was hem gelukt, en zoo stond hij eenige
uren na het ontvangen van het bewuste tele
gram reeds aan het krankbed van zijn véél
geliefd kind.
Mevrouw vertelde hem, dat het haar onmo
gelijk was geweest Lena nog naar huis te
zenden, daar zij zich zoo lang mogelijk ziek
's Gravenhage. H. J. Sprüijt.
Van boven af en van onderen af wordt deze
serie gecompleteerd. Op twee na, 5 en 6, zijn nu
al de deeltjes verschenen. Voor zoover wij tot
oordeelen bevoegd zijn, meenen wij dat in de
samenstellers èn de uitgever eer van hun werk
hebben. Onze Scholen met den Bijbel moeten
het maar eens beproeven met deze leesboeken
serie. Ze zullen er geen spijt van hebben.
Utrecht. G. J. A. Ruus.
Dit nummer munt weer uit door eene reeks
van hoogst interessante artikelen. Ds. J. R.
Slotemaker de Bruine behandelt waardeerend
en critisch de Religieus-Sociale beweging in
Zwitserland. Ze bevredigt hem niet; is te
weinig positief christelijk. Hij schrijft„De
preoiese lijnen ziet ge niet meer noch van het
Christendom noch van het Sociale streven,
noch voor het tegenwoordige noch voor het
toekomende". De lijnen van zonde en ver
lossing zijn vervlukt. Leo Meert geeft een op
stel ten beste over „Noord-Nederland en België"
van Hollandseh-Viaamsch standpunt. Hij neemt
het op voor de verdrukte Vlamingen. De Bel
gische RegeeriDg krijgt de schuld, maar ook
Nederland, dat zich te weinig met zijn stam
verwante Zuidelijke naburen inlaat. „Neder
lands belang" schrijft M. „hangt nauw samen
met een sterk Vlaanderen, doch om Vlaanderen
sterk te maken moet het heropgebeurd worden.
Door Vlaanderen te helpen en te steunen
in zijn zwaren strijd tegen ontaarding en ver
bastering helpt Holland mede zichzelf". Dr. C.
Gerritsen bespreekt in een volgend artikel
Treubs boek „Oorlogstijd". Mr. Dr. C. F. Schoch
bespreekt Suriname's Heden en Toekomstonze
West-Indië blijft altoos nog stiefmoederlijk
bedeeld met belangstelling uit het Moederland.
Het prettig leesbare artikel in de Economische
Kroniek van Prof. Diepenhorst„Twee oor
logswinstmakers" (het zilver en de Ned. Bank)
geeft een helder en klaar inzicht in onzen
tegenwoordigen geldelijken en socialen toestand.
Hij wijst op het gevaar, dat de tegenwoordige
geldovervloed van ons land meebrengt, die
oorlogswinst kon wel eens in een oorlogsvloek
verkeeren.
De Leestafel brengt de bespreking van en
kele pasverschenen boekwerken.
Voor deze uitgave in net gecartonneerd
linnen bandje, welke bestemd is voor uitdee-
ling onder de militairen, vragen we in het
bijzonder de belangstelling onzer lezers en
lezeressen. Niet omdat zij het boekje, dat een
harmonie der vier Evangeliën bevat, zeiven
zouden koopen. Men ontvangt dan voor f 1,25
wel een mooi deeltje van 267 bladzijden. Maar
de bedoeling van onze aankondiging is eene
andere. Deze uitgave toch gaat uit van een
Comité voor gratisverspreiding ervan onder de
soldaten. Een groot aantal uittreksels uit
brieven van soldaten in de kampen onder de
geïnterneerden en in de legers bewijst, hoezeer
dit boekske wordt op prijs gesteld. De eerste
oplage van tienduizend exemplaren is reeds
uitgedeeld en nu volgde een tweede druk be
staande uit 25 duizend exemplaren. Zulk eene
op de been had gehouden zonder te klageD
en dat, toen zij eindelijk niet meer voort kon.
de koorts reeds te hoog was om nog aan ver
voeren te denken.
„En nu zou ik haar zoo gaarne zelf opgepast
hebben," ging Mevrouw voort, „maar reeds de
eerste dag is mij gebleken dat dit totaal on
mogelijk is. Ons kleine loopmeisje, dat w\j
anders alleen 's morgens hebben, kan wel den
geheelen dag blijven om voor de bel te zorgen
en boodschappen te doen, maar is niet tevens
in staat om het eten te koken en de verdere
huishoudelijke bezigheden op zich te nemen.
„Ons huis is ook nog al hoog, en ik kan
niet gedurig naar beneden gaan om mijn be
velen te geven en te zien of alles goed gaat.
En Lena mag eigenlijk geen oogénblik alleen
gelaten worden, daar zjj gedurig het bed uit
wil."
„Maar hoe moet het dan vroeg Volders
bezorgd. „Ik begrijp goed dat u het niet doen
kunt. Mijnheer en de kinderen hebben ook
hunne verzorging noodig. Als de dienstbode
al van de vloer is, kan de vrouw des huizes
niet den geheelen dag op de derde verdieping
zitten, want dan zou gauw alles in de war
loopen. 'k Zou van u niet mogen en willen
vergen, Lena zelf op te passen, maar dan moet
er toch wat anders op gevonden worden?"
,'k Zal u eens zeggen wat ik gedacht had
Volders. Als nu uw vrouw eens kon komen
om Lena op te passen, dan kon die hier op de
kamer blijvenwij zouden dan het eten en
drinken en alles wat er verder noodig is, boven
aan de trap kunnen brengen, of op zij van de
uitgave, zoo keurig verzorgd, kost in den te
genwoordigen tjjd met zijn hooge druk- en
papierprijzen enorm veel geld. Maar het doel
is het heilig Evangelie den soldaten in handen
te geven in zulk een vorm, dat het aantrekt
en tot lezen lokt. Welnu, daarvoor lijkt ons
dit mooie boekske zeer geschikt.
De Commissie doet nu een beroep op allen,
die er iets voor voelen om op deze wijze het
zaad des Evangelies uit te strooien. Alle gif
ten, die worden ingezonden, komen ten bate
van de gratis-verspreiding. In het comité zitten
dames van allerlei kerkelijke richtingo.a. zit
er in eene dochter van dr. Kuyper, n.l. Mej.
C. E. M. Kuyper, Kanaalstraat 5, den Haag.
Ieder officier, onderofficier korporaal of soldaat,
die er prijs op stelt dit boekje te bezitten, kan
iet op aanvrage gratis ontvangen, zoo hij zijn
adres meldt aan den heer L. J. van Wijk,
Heerengracht 366, Amsterdam.
Giften voor dit doel worden gaarne in ont
vangst genomen door de Penningmeesteresse
Mevr. Dudok de WitMoltzer, „Lommeroord"
Bloemendaal, of door een der andere Comité
leden.
Van harte steunen wij deze goede zaak.
We bevelen die uitgave aan eu hopen, dat
ook uit onze kringen er flinke bijdragen voor
mogen opgezonden worden.
De Heere zegene de verspreiding dezer boek
jes aan menig hart, tot uitbreiding Zijns Rijks
en tot verheerlijking Zijns Naams.
Van een artikel, dat in de Juli-afi. van het
vorig jaar werd begonnen, over„de godsdienst
van het Hemelsche Rijk" levert ds. Bakker van
Djocja nu het 2e gedeelte, dat in hoofdzaak
handelt over het Taoïsme en Confucianisme.
De missionaris van Pajeti zet voort de Historie
van Soemba in zijn handleiding voor Z. S.
kringen. Het overige van deze aflevering vult
ds. Dijkstra, wien het nooit ontbreekt aan
beelden uit zijn Camera. Ditmaal vangt hij
met een pessimistisch kiekje aan: MOorlogsbe-
lemmer ing*
„De doctoren de Groot en Verhagen zouden
in Maart naar Solo vertrekken, voor de Geref.
kerk van Amsterdam.
Dr. G. van Royen voor het Nederl. Zend.
Gen.
Hun vertrek is wegens de duikboot-gevaren
uitgesteld tot nader orde.
De Stoomvaartmaatschappijen hebben alle
reeds gesloten contracten voor het vervoer op
gezegd.
Het voornemen is dat de schepen naar Oost-
Indië door het Panamakanaal en over den
Stillen Oceaan zullen varen". Kerkhof.
Uitgave van J. H. Kok te Kampen.
Dit boekje ziet er van buiten reeds aantrek
kelijk uit, en wie het opent en leest, zal moe
ten zeggen zie, dat is zeer geschikt voor het
doel, waartoe het geschreven werd. De vragen
en de antwoorden zijn zeer duidelijk en kort.
Het kost den leerlingen niet al te veel inspan
ning om het in het geheugen te prenten en
wanneer zij dit trouw doen, hebben zij een
voorraad, welke hun later uitnemend te pas
zal komen.
De korte aanteekeningen verhoogen de waarde
zeer. Op bladzijde 128 komt o.a. deze voor
Timotheus, de medearbeider van Paulus, had
naar den toestand der gemeente te Thessalonika
onderzoek gedaan en deed van zijn bezoek
mededeeling aan Paulus, toen deze te Corinthe
was. Dat was de aanleiding tot het schrijven
van deze brieven die de oudste zijn van Paulus
geschriften.
a) De eerste brief werd geschreven in het
jaar 53 na Christus met het doel om de ver
drukten te vertroostentegen verleiding te waar
schuwen en nader onderricht te geven over de
toekomst des Heeren.
b) De tweede brief was voornamelijk ge
wijd aan bestrijding van verkeerde voorstellingen
omtrent Jesus' wederkomst. Men achtte de we
derkomst al zeer nabij zijnde en die meening
leidde bjj velen tot verwaarloozing van hun
tijdelijk beroep.
De vragen, welke overal voorkomen, kunnen
ook zonder al te veel moeite beantwoord wor
den, omdat er meestal texten onderstaan, welke
den weg aanwijzen.
Wie dit boekje nauwkeurig gebruikt, heeft
een heele schat van de gewijde geschiedenis
verkregen.
„In MaartJuli 1912 werden de hier volgende
kamerdeur zetten, en dan meteen de vuile boel
weer mee naar beneden nemen. Me dunkt, dat
zou ook de beste regeling zijn, met het oog op
Lena's belang en het onze. Ik moet toch ook
om mijn eigen huisgezin denken".
„Natuurlijk moet u dat. Ik vind het een
goed plan, en zal het, zoo gauw ik tehuis kom,
mijne vrouw mededeelen, en ik twijfel niet of
ze zal het voorstel aannemen".
„Ze moet liefst zoo spoedig mogelijk zien te
komen, want de nood dringt."
„Ja, dat is zooze zou b.v. overmorgen al
kunnen komen."
„Hoe eer hoe lieverdaar zal ik dus maar
op rekenen."
„Dat kunt u doen".
„Dat blijft dus afgesproken."
„Ja, 'k beloof u, dat mijn vrouw hier zal
zijn," verzekerde Volders bij 't afscheid nemen.
Bij zjjn tehuiskomst bemerkte hij echter al
spoedig, dat hij te ver gegaan was en te veel
beloofd had.
(Wordt vervolgd).
artikelen geschreven in de „Zuider Kerkbode".
Meermalen werd ondergeteekende aangezocht
ze afzonderlijk in druk te geven.
Zulke artikelen zjjn gemeenlijk één-dag-vlin-
ders. Nu evenwel opnieuw aanvraag werd ge
daan voor een uitgave in brochurevorm, geef
ik ze onveranderd, zooals ze destijds werden
geschreven.
Bedoeling was één der kleine vossen uit
onzen Zeeuwscheu wijngaard te verjagen.
't Bleek evenwel, dat ook in andere provin
ciën hetzelfde kwaad in 't kerkelijk leven nog
schuilde, want onderscheidene kerkelijke bladen
namen onze artikelen met instemming over".
Ziedaar wat de schrijver ons meedeelt over
het ontstaan van deze brochure.
De korte inhoud wordt weergegeven op deze
wijze „In de eerste plaats willen we eens
nagaan, wat we onder Independentisme te ver
staan hebben. Daarna gaan we beschouwen,
hoe deze richting onschriftuurlijk en dus ook
ongereformeerd is. Voorts willen we onderzoe
ken tot welke gevaarlijke gevolgen het Inde
pendentisme leidt. En als wij dan in de vierde
plaats bemerken, dat ook in ons kerkelijk le
ven zich soms independentische neigingen
openbaren, dan mogen we niet nalaten ten
slotte er op te wijzen, hoe de neigingen tot
welvaren onzer kerken dienen te worden be
zworen".
De uiteenzetting van deze vier aangegeven
gedachten is helder. Hoewel er velen zijn, die
nu niet zoo op de hoogte zyn met de grond
denkbeelden van ons kerkrecht, toch wil het
mij voorkomen, dat wie deze brochure met de
noodige aandacht leest, zeggen zalhet is mij
duidelijk geworden. Dit is een groote verdienste
van dit boekske, juist omdat het zich beweegt
op een terrein, waarop ieder niet thuis is. De
inlichting welke hier gegeven wordt, is voor
velen passend. Niemand zal kunnen zeggen
maar daar begrijp ik niets van.
De beginselen van het Independentisme wor
den aangewezen, en tevens wordt verklaard,
waarin ze verschillen van die der Gereformeer
den. Bovendien noemt de schrijver bij name
verschijnselen op onze kerkelijke erve, welke
hun ontstaan te danken hebben aan indepen
dentische neigingen en denkbeelden- Dit is ook
een groote verdienste, want ik twijfel er niet
aan, of dit zal menigeen tot nadenken brengen,
en hem doen zeggenhoe, is dit niet gerefor
meerd, daaraan heb ik nog nooit gedacht. Dè
vrucht daarvan zal zijn, dat deze verschijnse
len van lieverlede verminderen en ditkanhee-
lemaal geen kwaad, want we verliezen er niets
bij en ons kerkelijk leven zal er bij winnén.
Daarom zou ik willen, dat ieder, die mei
ons ijvert, voor een kerkelijk leven naar onze
belijdenis, dit boekje aanschaft, dat het een
plaats krijgt in elke bibliotheek onzer jonge-
lingsvereenigingen en dat de kerkeraden een
aantal kochten en ze verspreiden onder de ge
meenteleden. Hier is nu een middel, waardoor
we met eenparigen arbeid deze kleine vos wel
licht verjagen uit onzen wijngaard, althans hem
het leven zoo benauwd maken, dat hij geen
gelegenheid heeft veel schade aan te richten.
Ofschoon het geen aanmerking is, toch wil
ik hier een wensch uitspreken in de hoop, dat
een tweede druk weldra noodig mag zijn n.l.
dat de schrijver in dit geval verduidelijkt, wat
hij zegt op bladzijde 21. Daar staatde be
sturende macht en het regeerend gezag in de
kerk berust bij Christus als Koning Zijner kerk,
welke deze mecht verleent en en dit gezag op
legt aan de opziener der gemeente. De regee
ring der kerk berust niet bij alle geloovigen
saam, maar bij het onderlinge ambt. Wie nu
niet genoeg op de hoogte is, zou daaruit kun
nen afleiden, dat deze macht rechtstreeks door
Christus verleend wordt aan de opzieners en
dit is niet zoo. Om alle misverstand te voor
komen, acht ik het goed, dat hier al is het
dan maar kort even aangetoond wordt, wat in
onze formulieren beduidt: „door de gemeente
geroepen". Vrees voor het independentisme is
best, maar er is een ander kwaad, dat ook veel
kwaad gedaan heeft t.w. opzienershoogheid.
De uitgever heeft zich uitnemend van zijn
taak gekweten. Boüma.
Voor a. s. Zondag is de volgende
apotheek opengesteld
Te MIDDELBURG die van den heer
J. C. van der Harst.
Ad v or ton tl Sn
Den 2l8ten April hopen onze
geliefde ouders
J. BAARSCHERS
en
H. G. BAARSCHERS—Dijkman,
hunne 25-jarige Echtvereeniging
te herdenken. Dat de Heere hen
nog lang moge sparen, is de
wensch hunner liefhebbende kin
deren
GERRIT.
ANNIE.
DIEN.
STIEN.
MARIE.
Ontvangdag Zaterdag 21 April
van 2l/t5V2 uur.