Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
30e Jaargang.
Vrijdag 3 November 1916.
No. 45.
UIT HET WOORD.
RedacteurenDs. L. BOUMA te Middelburg en Ds. G. F. KERKHOF te Oost-Souburg.
Vaste Medewerkers: D.D. R. J. v. d. VEEN, J. D. WIELENBA, F. J. v. d. ENOE, J. H. LAMHERTSMA, L. v. LOON, 0. POL en F. W. J. WOLF.
AbonnementsprQs: franco aan huis per half jaar 80 cent.
UITGAYE YAN DE
PERSVEREBNIGING ZBEUWSCHB KERKBODE.
Adres van de AdministratieA. D. LITTOOIJ Az.
Middelburg.
DEN HEERE KENNEN.
De profeet Jeremia leefde in een zeer
donkeren tijd. Eeuwen achter elkander had
God zijn knechten tot Israël gezonden om
het volk te brengen tot de kennis der
waarheid, doch het scheen wel, alsof deze
arbeid geheel vruchteloos was geweest.
Het rijk der tien stammen bestond niet
meer; wegens de afgoderij had God het
overgegeven in de macht der Assyriërs.
Nog woonde Juda in het land, doch dit
zou ook niet lang meer duren, want het
had twee boosheden gedaanzij hadden
den Sprinkader des levenden waters ver
laten en zich zelf bakken uitgehouwen,
gebroken bakken, welke het water niet
konden houden. De Babyloniër maakte zich
gereed om de erve des Heeren te vertre
den en te verwoesten en het volk in bal
lingschap te zenden. Niemand bijna stoorde
er zich aan en het aantal van hen, die
naar den Heere vroegen, was zoo uiterst
gering. Er was heelemaal niets, dat hoop
op een verbetering gaf, want de koning,
de priesters, de rechters, de aanzienlijken
en ook de minderen lachten met de be
dreiging van den profeet. Zou heel de na
komelingschap van den aartsvader Jacob
verstrooid worden onder de heidenen, zou
er straks nergens meer een land zijn,
waarin de kennis van den waren God
tieren kon?
In dezen donkeren nacht, waarin de ver
wachting verdwijnt, blijft er nog altijd een
vaste grond over. De ontrouw van het volk
kan 's Heeren trouw niet vernietigende
zonde van Israël kan het woord des Heeren
niet verbrekende afgoderij kan de over
winning niet behalen over het onwankel
bare verbond dat de Waarachtige gemaakt
heeft met Abraham en zijn zaad. Deze
ster gaat niet onder. Integendeel. Naar
mate de ongerechtigheid, welke het al
donkerder op de aarde maakte, vermeer
derde, naar die mate straalt haar licht
helderder en het is voor den profeet een
waar genot daarop te mogen wijzen, opdat
het overblijfsel gemoedigd moge voort
trekken op den smartelijken weg, waarop
het zijn voeten moet zetten. Ieder, die
inderdaad treurt over de verdorvenheid
van zijn volk, mag zich troosten met het
uitzicht, dat andere en betere dagen zullen
aanbreken.
Zulk een toezegging wekte het verlangen
naar de vervulling en wij weten, dat dit
verlangen reeds bevrediging vond in de
dagen der ballingschap, welke een middel
werd in de handen van den eenigen Heel
meester Israëls om het volk van zijn af
goderij te genezen. Doch het zou verkeerd
zijn, wanneer we meenden, dat toen reeds
de belofte verwezenlijkt is geworden. Zij
hield toch veel meer in, dan in die dagen
aanschouwd werd. Eerst met de uitstorting
van den Heiligen Geest begon de milde en
rijke vervulling, toen het oog van vele
joden en van vele heidenen ontsloten werd
voor de waarheid, dat er slechts één God
is. Steeds meerderen wierpen hun afgoden
voor de motten en de vledermuizen en
kwamen tot de Fontein des heils. Kleinen
en grooten, ouden en jongen leerden Hem
kennen, die zich in Christus geopenbaard
had als de God van volkomen zaligheid.
Zij verstonden het nu, dat er in Hem alleen
een volheid is welke onuitputtelijk is. Diep
vestigde zich de overtuiging in het hart,
dat alle bronnen der aarde ongenoegzaam
zijn om de dorst der ziel te lesschen. Die
van dit water drinkt, zal wederom dorsten,
dit woord van den Heiland, tot de Sama-
ritaansche vrouw gesproken, drong tot
veler bewustheid door en zij luisterden
met heilig ontzag en kinderlijke eerbied,
als Hij verklaarde: Maar zoo wie gedron
ken zal hebben van het water, dat Ik hem
geven zal, dien zal in eeuwigheid niet
dorsten, maar het water, dat Ik hem zal
geven, zal in hem worden een fontein van
water, springende tot in het eeuwige leven".
Wonderlijk werd het hun te moede, toen
zij zagen, dat God alleen het hoogste goed
is voor een redelijk mensch en zij begrepen,
dat Hij niet alleen hun genoegzaam maar
zelfs hun overbodig deel kon zijn. Nu
lieten zij af van hun moeitevollen arbeid
om zelf te vergaderen wat zij noodig had
den en zij wendden zich tot Hem, die genade
had om hen van alle onreinheid te zuiveren
en goedheid om hun leven te verrijken,
te versieren en te kronen.
Misschien hebben zij eerst nog wel ge
aarzeld, want waar zij Hem leerden ken
nen, daar zagen zij tot hun schrik, dat Hij
een licht, en dat er in 't geheel geen duister
nis in Hem is, terwijl zij erkennen moesten,
dat zij onrein en bevlekt, ja misvormd door
duizend zonden waren en de vrees kwam
in hen op, of Hij hen wel zou willen ont
vangen om hen te helpen en te redden,
doch na langer of korter tijd week ook
deze vrees, daar zij tot hun groote verras
sing ontdekten, dat Hij geheel bereid was
om in hun nooden te voorzien. Eerst bleven
zij verre van Hem, want Zijne rechtvaar
digheid joeg hen een rilling door hun leden
en deed hen twijfelend vragen, of Hij ooit
gemeenschap met een zondaar kon hebben,
maar hun ging het licht op over zijne barm
hartigheid, die er lust in heeft om wel te
doen en te zegenen. Vroeger leefden zij
in den waan, dat zij beginnen moesten met
zichzelf te reinigen, met hun wegen wel
aan te stellen, met zichzelf goederen te
verschaften, welke zij dan als een ofler Hem
zouden kunnen aanbieden, en nu bleek hun,
dat zij met al hun inspanning niets vor
derden, zoodat zij mismoedig werden. Doch
eindelijk zagen zij Hem, gelijk Hij zich ge
openbaard heeft en toen zij Zijne vriende
lijke oogen en Zijne milde handen erkenden,
kwamen zij met vrijmoedigheid tot Zijn
volheid. Het ging wel niet gemakkelijk
zij waren zoo blind maar de onwil
ligheid en het wantrouwen weken, toen de
waarheid hen te machtig werd, dat zij niet
behoefden te komen met gevulde handen.
Hoe dierbaar werd hun nu de goedertie
renheid Gods en hoe konden zij er nu
inkomen, dat de menschenkinderen toe
vlucht zochten onder de schaduw Zijner
vleugelen.
Op deze wijze kwamen zij tot het inzicht,
wie God is voor zijn volk en zij ver
heugden zich in Hem als hun schat en zij
beroemden zich in Hem als in den Rots
steen huns heils. Vooral werd dit het
geval, nadat zij Hem als den God des ver-
bonds hadden geëerbiedigd. Zij begonnen
er licht over te krijgen, dat Hij zichzelf
eeuwen geleden gegeven heeft in de belofte
aan Abraham en zijn zaad en plechtig
betuigd had, dat Hij hun God zou zijn.
Ofschoon Hij wist, dat zij zwak van moed
en klein van krachten waren en dat zij
stof van jongsaf waren geweest; ofschoon
hij wist, welk een afkeerig en weder-
strevig hart zij hadden, zoodat zij altijd
weer genegen waren van Zijn wegen te
dwalen, toch had Hem dit niet verhinderd
om hun God te willen zijn. Nu begonnen
zij dien eeuwenlangen arbeid Gods te waar-
deeren en zagen daarin de openbaring van
de gedachten des vredes, welke er bij God
waren geweest van vóór de grondlegging
der wereld en zij verwonderden zich
met David uitroependeDoor U door
alleen om 't eeuwig welbehagen. Al
hadden zij eiken grond in zich zelf
verloren, al moesten zij van zich zelf be
lijden, dat zij tegen alle geboden Gods
zwaarlijk gezondigd en geen enkele daar
van gehouden hadden, het was geen be
letsel om al hun hope te stellen op den
Heere. Zoo naderden zij dichter tot Hem
en er kwam zelfs een oogenblik, waarin
uit hun hart het woord kwamGij zijt
mijn God. Dit gaf hun een onuitspreke
lijke en heerlijke vreugde.
Heeft de trouwe Jacobs deze belofte ook
in u vervuld, zoodat gij zeggen moogt, dat
gij den Heere kent Wij waardeeren het,
dat er velen zijn, die tot ons zeggen
Kent den Heere, maar weten moet ge het,
dat het eerst er toe komt, als God zelf
door Zijn Geest u ontdekt, hoe arm gij
zijt buiten Hem en hoe rijk gij kunt zijn
in Hem. Dan eerst ontwaakt de begeerte
naar Hem en zijn zalige gemeenschap
dan eerst hijgt uwe ziel naar Hemdan
eerst verstaat ge, dat ge Hem zelf moet
hebben. Zalig zijn zij, die met den ouden
dichter zingen kunnen en mogen
Schoon 'k arm ben en ellendig,
Denkt God aan mij bestendig;
Gij zijt mijn hulp, mijn kracht,
Mijn Redder, o mijn God,
Bestierder van mijn lot,
Vertoef niet, hoor mijn klacht.
KERKELIJK LEYEN.
Faukeels Jaarfeest.
UIT DE PERS
Predikanten-nood.
Afzonderlijke nummers 4 cent.
Advertentieprijs 1—5 regels 30 centiedere regel meer 5 cent
Familieberichten 10 cent per regel.
Berichten, Opgaven Predikbeurten en Advertentiën tot
uiterlijk Vrijdagmorgen te zenden aan den Drukker A. D.
LITTOOIJ Az., Middelburg.
En zij zullen niet meer een iegelijk
zijn naaste en een iegelijk zijn broe
der leeren, zeggendeKent den
Heere, want zij zullen Mij allen
kennen, van hun kleinste af tot hun
grootste toe, spreekt de Ileere.
Joh. 31 34a.
Bouma.
Eens werd me als onderwerp voor een opstel
opgegeven: „Het aanstaand Jubilé der Theol.
School8 en het viel niet zoo gemakkelijk om
het te behandelen. Nu eens wilde ik het zoo
doen, en dan weer anders. Reeds toen ben ik
gewaar geworden, hoe moeilijk het is om op
een behoorlijke wijze iets te zeggen van wat
eerst in de toekomst zal plaats hebben. Maar
het moest toch, want zij, die over mij stonden,
hadden het mij als taak gesteld. Natuurlijk
zeg ik niet, hoe ik het klaar gespeeld heb en
ook niet, hoe het uitgevallen is. Het was mij
alleen maar te doen om u te doen zien, dat
ik wel eenigszins weet, wat men waagt, als
men gaat schrijven over wat nog komen moet.
Nu geloof ik wel, dat iemand heel wat zou
kunnen zeggen over het feest, dat de Chr.
Jongelings-vereeniging te Middelburg zal vie
ren, wanneer hij het program voor dien avond
in handen had want er gebeurt op zulk een
samenkomst nog al iets. Maar zoo gelukkig
ben ik niet. Ik heb alleen gehoord dat er
voorbereidingen getroffen worden voor wat die
feestavond aanbieden zal. Meer weet ik niet.
Maar wat beweegt u dan om er over te
schrijven. Met enkele woorden kan ik dit
duidelijk maken. Aan de Chr. Jongelings-
vereeniging heb ik persoonlijk verplichting en
dit stelt mij den eisch, om haar een goed hart
toe te dragen. Ik wensch dan ook haar wel
zijn te zoeken en haar goeden naam in eere
te houden. De vraag nu is bij m\j, gelijk zeker
ook bij anderen opgekomenIs het thans wel
de tijd om feest te vieren. De hand des Heeren
is nog altijd uitgestrekt en drukt zeer zwaar
op de volkeren. De oorlog, die reeds ontelbare
wonden geslagen heeft en dagelijks nog slaat,
werpt ook zijn donkere schaduwen over ons
eigen volk. Onze eigen regeering gaat voort
met telkens nieuwe manschappen op te roepen
en de bedachtzame vraagt zich af, hoe zal het
verder gaan. Door Gods bijzondere zorg en
goedheid bleef ons klein land er nog buiten,
maar hoe spoedig en onverwacht kan het ver
anderen. Is het nu wel tijd om feesten te or-
ganiseeren en vroolijk te zijn? Wil de Chris
telijke Jongelingsvereeniging in gezelligen kring
samenkomen om te gedenken aan al het goede,
dat de Heere haar reeds zoo lange jaren ge
schonken heeft, het is ons wel, maar dan blijve
uit die vergadering geweerd wat haar eere als
Christelijke vereeniging te na komt.
Onder velen, die aan de jeugd gaarne haar
levensfrisehheid gunnen, maar die tevens weten,
dat er geschreven staatGedenk aan uwen
Schepper in de dagen uwer jongelingschap eer
de kwade dagen komen en de jaren naderen,
waarin gij zeggen zultik heb er geen lust in,
wint Faukeel niet in sympathie en dit is een
verschijnsel, waarop zij wel heeft te letten,
want zal het wel gaan, dan heeft z\j behoefte
aan den steun van allen, die in haar zien een
middel om onze jongelingen te vormen voor
de taak, welke hen straks in de maatschappij,
de kerk en den staat wacht. Naar ik geloof
is het geen louter vitzucht, welke zich minder
gunstig over haar uitlaat en daarom waarschuw
ik tegen al wat niet liefelijk is en welluidt.
Een Christelijke Jongelingsvereeniging heeft
een hooger doel dan om elkander te vermaken
en dit sta Faukeel en elke harer zustervere
nigingen duidelijk voor oogen. Wij willen
haar niet verderven, want er is een zegen in,
maar zij moet blijven waken tegen al wat in
strijd is met den ernst onzer donkere dagen.
Het gaat hier niet allereerst om haar naam,
maar om de eere van den verhoogden Koning,
naar Wien zjj zich nog altijd noemt.
Bouma.
Daar wordt veel geklaagd over het gebrek
aan Dienaren des Woords in onze kerkeD. Men
ziet voor oogen dat het aantal Dienaren minder
wordt, dat er toenemende behoefte aan predi
katie is, en weet dat het aantal studenten die
in de Theologie studeeren, nu niet zoo bijster
groot is. Men spreekt in kringen, die daarvoor
een open oog hebben, veel daarover, en gaat
te rade wat aan deze zaak te doen zij.
De een dringt er op aan de traktementen
te verhoogen, omdat z. i. het traktement van
een Dienaar, over het algemeen genomen, niet
van dien aard is, dat hij, in zijn omstandig
heden, zonder zorge er van leven kan. Men
verwacht dan, dat, als er maar in finantieel
opzicht voor de predikanten beter gezorgd wordt,
van zelf wel meerderen lust en begeerte zullen
hebben dezen levensweg te bewandelen.
Een ander zegt dat het getal predikanten,
goed bezien, niet zoo klein is. Dat als men
het Handboek der kerken eens nauwkeurig na
gaat en aan het optellen gaat, het getal dienst
doende predikanten waarlijk meevalt. Maar
zoo zegt men dan, zijn er eigenlijk niet te veel
„kleine gemeenten", en is het nu wel zoo noodig
dat elke „kleine gemeente" vooral als zij heel
klein is, een eigen Dienaar des Woords heeft.
Men doet van die zijde den voorslag dat eenige
kleine gemeenten, die vlak bij elkaar gelegen
z\jn, zich combineeren, saam één pastorie bou
wen, daar één Dienaar des Woords beroepen,
