Bouma.
Een kerk op „Vrederust".
Neem uw Bijbel mee
In orde.
Lammertsma.
VOOR DE JEIJOP,
Kerk- en SchoolnleuwH.
AANGENOMEN
in de gelijkenis van den verloren zoon Of
was het om eens in breeden kring te laten zien,
hoe treurig het er uitziet met de kennis van
hen, die het „oude geloof" in eere willen hou
den? Of moest het meteen dienen om de
predikanten, die zulke kerkeraadsleden onder
wezen hebben, even belachelijk te maken
Het is ons niet meegedeeld en om die reden
moeten we het bij gissen laten.
Laat ik eindigen met de betuiging, dat ik
dit punt alleen in 't geding had gebracht.
Hebt ge de vorige week in onze Kerkbode
gelezen, wat er over het bouwen van een kerk
op „Vrederust" geschreven werd Ingeval het
u ontgaan mocht zijn, lees het dan eens, want
het is goed, dat ieder weet, welk plan er ont
worpen is. Het verzoek om uw steun zou reeds
eerder tot u gekomen zijn, maar het werd uit
gesteld wegens den druk der tijden, doch thans
kon het bezwaarlijk langer wachten.
Het is u zeker bekend, dat er een plaats is,
waar de verpleegden onder de leiding van de
broeders en zusters, die zich aan het werk der
barmhartigheid wijden, samenkomen. Op eiken
rustdag vergaderen zij daar en hooren naar de
prediking van den geestelijken verzorger. Allen,
die in die samenkomsten geweest zijn, hebben
er zich over verblijd, dat het evangelie der za
ligheid ook aan deze ongelukkigen gebracht
wordt. Tevens hebben zij zich verwonderd over
de stille aandacht, welke er heerscht en over
de opgewektheid, waarmede er gezongen wordt.
Doch dit gebouw is van hout en kon alleen
voor den eersten tijd dienen. In den zomer
zijn zulke bedehuizen te warm en in den winter
te koud. Zij passen niet voor ons klimaat.
Bovendien zijn zij spoedig aan onderhoud toe,
waardoor zij ook te duur zijn. Het is derhalve
geen weelde, dat er pogingen aangewend wor
den om het door een meer geschikt te vervangen
en we vertrouwen dan ook, dat ieder gaarne
een steen wil aandragen om het tot stand te
brengen.
We genieten zulke groote weldaden, wat
vooral uitkomt, wanneer we ons vergelijken met
onze krankzinnigen. Waarom missen zjj de
beschikking van hun verstandelijke vermogens
en waarom bleef bij ons het evenwicht van
ons zieleleven bewaard? Niet omdat we beter
waren. Was het niet enkel de goedheid uws
Gods, welke u liet houden, wat hun ontnomen
werd Welk een reden tot erkentelijkheid hebt
gij En zoudt ge daar dan ook geen uiting
aan geven door mede te helpen aan de oprich
ting van een passend bedehuis voor onze Stich
ting Ik geloof, dat ge het zelfs gaarne zult
doen, nu ge maar weet, dat uwe hulp gevraagd
wordt. Waar het u in Jezus Naam gevraagd
wordt, zorg er dan ook voor, dat ge het in Zjjn
Naam doet, opdat ge uw loon geenszins ver
liezen moogt. Boüma.
Vele kerkgangers komen zonder Bijbel ter
kerk. Wat een dwaze gewoonteSommigen
hebben een psalmboekje van zoo klein mogelijk
formaat. Anderen hebben eene uitgave, waarin
het Nieuwe Testament staat. En dan meenen
ze reeds genoegzaam gewapend te zijn. Het
komt dan ook herhaaldelijk voor, dat de Dienaar
des Woords, die immers minstens evenzeer uit
het Oude als uit het Nieuwe Testament Gods
Woord bedient, van den kansel af ziet hoe
nauwelijks een tiende deel der broeders en zusters
zijn tekst naslaat of het voor te lezen hoofd
stuk meelezende volgt. In kerken waar vaste
zitplaatsen zjjn, laten enkelen een bijbeltje lig
gen. Dat is een goede gewoonte. Yoor enkele
stuivers reeds kan men in het bezit komen van
een Bijbel d. w. z. een heden Bijbel en
daardoor vergemakkelijkt men zichzelven het
volgen van de predicatie zoowel als van het
voorlezen door den Opziener.
Er zijn evenwel ook mooiere uitgaven van
O. en N. Testament in zoo handig formaat uit
gegeven, dat een ieder ze zonder bezwaar kan
meedragen van huis naar de kerk en vice versa
zonder er onder te bezwijken.
In stadskerken komen soms zusters der ge
meente met een taschje, waarin allerlei prul
laria nestelen, naar de kerk, dat beter vervan
gen kon worden door een Bijbel.
Onder ons Gereformeerden wordt er evenveel
waarde gehecht aan het Oude als aan het Nieuwe
TestamentHet een kan niet zonder het ander.
Het beste deel der gemeente hoort zelfs gaarne
stoffen uit het Oude Verbond behandelen. De
Schriftkennis wordt er zoo door vermeerderd.
En immers, wanneer men op de O. T. Schriften
het licht der Nieuwe Bedeeling laat vallen, krijgt
het geheel der Godsopenbaring voor ons zoo
rijken inhoud en zoo veelzijdige nuanceering.
Het moet er de gemeente om te doen zijn
allereerst onderwijs uit de Schriften te ontvan
gen. Juist als een leeraar bemerkt, dat heel
zijne gemeente mee onderzoekt wat hij predikt,
is 't voor hem een prikkel te meer steeds dieper
te delven uit dien rijken goudmijn. Wanneer
de gemeenteleden geen Bijbel voor zich hebben
in de kerk, nemen zij ook van het Woord, dat
bediend wordt, niet genoeg notitie. Thuisge
komen weten ze nauwelijks waar het tekstwoord
le vinden is. De een zegtin Habakuk de
ander in Jeremia. En na wat vergeefsch zoeken
wordt geconstateerd, dat men 'tniet meer vin
den kan.
Onderzoekt de Schriften
Doe dat niet alleen thuis, maar ook in het
Huis des Gebeds. Wat voorrecht is het, dat
wij in een tijd leven, dat ieder een pracht
exemplaar van een Bijbeltje in duidelijk lees
baren druk kan meenemen naar de kerk. Zulke
voorrechten misten vorige geslachten. Het is
onze roeping alle middelen, die kunnen aange
wend worden om toe te nemen in Bijbelkennis,
ook te gebruiken.
Wat ziet een dominee, die zijn gehoor aan
kijkt, nu O.a. dit, dat broeders en zusters,
en niet te vergeten ook kinderen, die een By'bel
voor zich hebben, meestal met frissche en on
verdeelde aandacht de predicatie volgen. Schrij
ver dezes kwam het omgekeerde wel eens voor,
dat hij na het voorlezen van een tekst, uit eenige
verzen bestaande, opziende een broeder, die
geen Bijbel had, reeds zag knikkebollen. Als
een goed Gereformeerde met lust en ernst ter
kerk gaat en begeert gebouwd te worden op
het allerheiligst geloof en onderwezen te worden
uit alle deelen van de Schrift, dan kan hij niet
verzuimen een Bijbel voor zich te hebben. Moge
er in dit opzicht verbetering komen. Niemand
late uit schaamte een Bijbeltje thuis, denkende
wat zullen anderen er wel van zeggen als ik
met zoo'n boek over straat of langs den weg
loop. Zulke gedachten blijven bjj een goed
Christen zelfs verre.
Ouder de plattelandsbevolking zijn bij som
mige families nog ouderwetsche Bijbels in ge
bruik, geërfd van geslacht op geslacht, wel wat
dik van formaat, maar waaruit toch blijkt, hoe
ook onze voorouders, zoo zij 't maar eenigszins
konden bekostigen, den Bijbel meenamen op
hun kerkgang. Zoo behoort het bij een degelijk
Gereformeerd volk! Vader Cats droeg wel een
foliant met kantteekeningen mee onder den arm,
als hij ter kerk ging. Dat is nu niet meer
noodig.
Maar zonder Bijbel in de kerk zitten dat
moest onder Christenen, die leven willen bij
heel de Schrift, niet voorkomen.
Geen halve Christen, geen halve Bijbel.
Een heele Christen, en een hede Bijbel.
Daarop zal zegen rustenverstand en hart
zullen er beiden wel bij varen. Kkrkiiof.
Een kort verslag eener classicale vergaderiog
is ui'eraard kort. Hoewel het kort verslag
van de laatstgehouden classis Axel niet kort
was „de Bazuin" nam het zeker niet van
wege de kortheid in twee gedeelten op toch
zijn ook, in dat nu juist niet korte verslag de
besluiten en handelingen dier classe zeer kort,
soms zelfs bij het abrupte, bij het afgebrokene
af, weergegeven.
In zooverre zulks aanleiding was voor een
der Redacteuren onzer Kerkbode om een dui
delijke uiteenzetting te geven inzake het con
sulentschap, ligt daarin reden tot dank. Het
aantal onzer vacante kerken neemt in ons
gewest weinig af, en door vacature ontstaat de
noodzakelijkheid, om van de hulp en de dien
sten van een consulent gebruik te moeten maken.
Nu is bij ons kerkelijk meelevend publiek
dusver nog niet genoegzaam ingedacht de be-
teekenis van een consulent. Verschillende
vragen dienaangaande komen op. Aan wie is
het recht om hem aan te wijzen Kan een
classe daartoe elk predikant aanwijzen, of zijn
er ook verschillende redenen denkbaar, waar
door een classe in de keuze zich dient te be
perken Welke is de verhouding van een
consulent tot de kerk, die hij als zoodanig
moet dienen Wanneer moet hij met raad en
daad bijstaan Is zijn tegenwoordigheid wen-
schelijk of noodzakelijk bij de beroeping van
een Dienaar des Woords of bij een verkiezing
van ouderlingen en diakenen Door wie kan
hij vervangen worden, en hoe is hij het best
te vervangen Naar welken maatstaf moet
de vergoeding voor consulentsdiensten worden
bepaald Hoever strekken zich de verplich
tingen van een consulent uit, en hoever zijne
rechten? Deze en meer vragen nog zijn te
stellen, en het is lang niet overbodig, dat nu
en dan eens iets, gelijk het ook in onze Kerk
bode wel geschiedt, in het bewustzijn van ons
Gereformeerde volk wordt ingedruppeld, opdat
meerderen tot een helder en juist oordeel in
staat worden gesteld.
Toch mag het korte van het verslag der
laatstgehouden classe Axel, dat daartoe een
misschien welkome aanleiding bood, bij nie
mand leiden tot onjuiste gevolgtrekkingen.
De aanvrage van een consulent ter classe
kan een voor-geschiedenis hebben, en heeft bij
kerken, die vacant worden, als vanzelve een
niet-publieke voorgeschiedenis. Zoo ook bij de
betrokkene kerk. Als er nu staat, dat de
kerk van Terneuzen geen consulent vraagt,
wil dit niet zeggen, dat die kerk in 't geheel
geen consulent begeerde, maar dat ze, zóo al
thans was haar bedoeling, de aanwijzing van
een bepaald persoon aan de classe overliet.
De Praeses der classe wees dan ook een der
predikanten aan, maar die aanwijzing bleek,
gezien het resultaat, niet de juiste te zijn.
Toch was die aanwijzing en de orde in die
aanwijzing verklaarbaar, mede door afwezigheid
van een der predikanten. Het gevolg was, dat
de betrokken kerk op die vergadering geen
consulent werd toegevoegd. Maar dit wil niet
zeggen, dat de kerk van T. in 7 geheel geen
consulent ontvangt.
Op de wijze, in de classe Axel bjj tusschen-
tijdsche zaken gebruikelijk, is tot consulent
van de kerk van Terneuzen aangewezen ds.
H. P. M. G. de Walle te Zaamslag, die reeds
vroeger door de betrokken kerk daarover was
gepolst. Er is dus niets, wat het beroepings-
werk in die kerk of de eventueele verkiezing
van ouderlingen en diakenen, of wat ook, ra
kende de verhouding van kerk en classe, in
den weg zou staan. De zaak is in orde.
Door allerlei omstandigheden kwam het
raadsel van September pas in de krant van
1 October te staan.
Nu is het reeds November, zoodat er eigen
lijk geen October-raadsels geweest zijn en onze
vacantie nog een verlengstukje heeft gekregen.
Dat kan geen kwaad als er nu maar flink
jj meegedaan wordt, want het aantal ingekomen
brieven viel me niet mee. Ik had er veel meer
verwacht, na een zoo lange rusttijd, het zou
ook kunnen dat de rechte gang er nog niet
in zat, doch dat er van lieverlede meer bewe
ging in komt. Jullie boeken voorraad is toch
nog zoo groot niet, dat er geen prijs van de
Kerkbode meer bij kan De avonden zijn nu
al zoo lang, dat er tijd genoeg is, een raadsel
op te lossen en een mooi boek, in de raadsel
rubriek verdiend, te lezen. Ik verwacht stel
lig een heele massa goede oplossingen en hoop
vele en mooie prijzen te mogen uitdeelen.
Nu had ik vier prijzen beschikbaar, die
toegewezen zijn aan
1. F. de Dreu, p.a. dhr. M. de Dreu, Drie
wegen by Goes. Mozes en Sam.
2. Jenny Goote, Middelburg. De vlucht
eens Konings.
3. Elizabeth Lief broer, Colijnsplaat. „De
Oranjestam."
4. Joh. E. Baayens, Nieuwdorp. De Sluiker.
Oplossing der vorige raadsels.
Een vijand van David Doëg.
In den tempel was een Pilaar.
De bedoelde richter Othniël.
Een deel van Kanaan Galilea.
Een afgod van de Filistijnen Dagon.
Ezelin, bekend uit de geschiedenis v. Bileam.
Een Eed mag niet gebroken worden.
Gemeente komt veel voor in het N. T.
Het geheel is: Ploegt de ploeger den ge-
heelen dag om te zaaien. Jes. 2824a.
No 2. Ridderspoor.
No 3. Geloof, Hoop (en) Liefde.
November-Raadsels.
Het geheel bestaat uit 33 letters en is ge
sproken door den Heere Jezus, doch staat niet
in de Evangeliën.
10, 11, 1, 7, 6 en 4 een knecht van een
profeet.
2, 5, 13, 16 en 12 eene koningin van Perzië.
21, 3, 1, 29, 8, 9 en 7 eene koningin van
Juda.
8, 14, 28, 9, 21, 27, 1, 29 en 19 een dier
genoemd in het boek Job.
15, 4, ,20, 18, 25, 22 de naam van een
richter.
26, 24, 31, 32, 30, 23, 9, 2 en 33 is
minder dan twintig.
17 een letter.
No. 2.
Vul de ledige vakken zóó
in, dat de le dwars- en lood
lijn vormen een ijzeren bal
2e dwars- en loodl. een naam,
die zich de Heiland gaf, de
3e dwars- en loodl. eene ver
zuchting tot God, 4e dwars-
en loodl. den apostel van
Groenland de 5e dwars- en loodl. voorwerpen,
die men in kasten en kabinetten vindt.
Oplossingen vóór Woensdag 17 Nov.
Aan den Jeugdredacteur,
p. a. den heer A. D. Littooij,
Spanjaardstraat, Middelburg.
Brievenbus.
L. v. V. Jongen, ge z\jt heelemaal de eerste
die inkwam.
J. le F. Wordt nog al veel voor de Zending
bewaard, misschien is bij jullie een adres.
S. en P. v. H. Hartelijk welkom.
II. Sch. Te B. zijn zeker geen soldaten in
gekwartierd
Joh. E. B. Was het mooi in Veere, den
beker gezien
Jac, Kr. Je brief bijna verongelukt, toch
nog kunnen lezen.
T. E. B. Dank voor je prettige brief.
L. en J. G. 'kBen blij, dat je vooruit gaat,
'k hoop dat je spoedig naar school kunt.!
Jac. A. P. 't Doet me genoegen dat het naar
uw zin was.
P. B. Je hebt gelijk, het was niet heele
maal goed.
Cath. B. Veel doen, dan leer je het goed.
Jac. v. K. Je hebt het goed, ik maakte
een fout.
P. P. Nu zjjn de aardappelen wel uit denk ik.
D. C. Vert. Nog nooit te V. geweest.
L. Gesch. Een volgende keer hoop ik beter
op te passen, herinner er mij nog eens aan.
J. Sch. Goed dat de oplossing er bij stond,
anders had ik het niet gevonden.
Cath. B. De drukte is voor een groot deel
wel over zeker?
Jan H. Wat bedoel je met no. 1 ontbreekt
Joh. P. P. Wel ja, hoe langer hoe beter.
P. T. Je hebt het aardig druk gehad.
C. B. Dank voor je brief, daar staat nog
eens wat in.
H. C. de J. 'kBen er heusch niet geweest.
C. v. d. V. En toch allemaal gevonden.
F. d. Dr. Het zal wel een ander geweest zijn.
P. M. St. Een heele reis gemaakt door ons
mooie Nederland.
L. O. Een flinke brief, veel werk gemaakt
van je oplossingen.
Joh. v. VI. Het nieuwe huis al betrokken?
Gr. B. Een goede vacantie gehad, vernam ik.
H. Br. Mijn hartel. groeten bfl ons afscheid.
G. H. Kr. Deze keer ben ik niet zoo ver
geweest.
Janna B. Zeker veel haast gehad.
M. Litt. 't Heeft langer geduurd dan ik
gedacht had.
L. C. Litt. Ik verlang heelemaal nog geen ijs.
DRIETAL
te Wolvega: H. L. Both te Eindhoven;
H. P. M. de Walle te Zaamslag
H. Meulink te Hendrik-Ido-
Ambacht.
te Zuidlaren: F. W. Geerds te Oldekerk
F. G. Petersen te Veendam
J. E. Reijenga te Siddeburen.
BEROEPEN
te Drachtster-CompagnieA. Thielen te Vijf
huizen
te Twijzei en te Krabbendam P. Hekman, cand.
te Zuidbroek
te BlokzijlD.Chr.Karssen, cand. te Amsterdam
te EdamP. v. Hoven te Krimpen a.d. Lek.
naar Ouderkerk a.d. IJselJ. Vesseur teElburg
naar AsperenJ. E. Westerhuis te Gramsbergen
naar TzumS. Veltman te Niawier.
BEDANKT
voor UrkC. Bouma te Schoonebeek
voor Enter J. E. Westerhuis te Gramsbergen
voor Vlaardingen A G. Wisse te Bodegraven
voor BurumF. H. v. Loon te Ter Apel
voor WesterborkJ. v. Henten te Wijckel c.a.
Intree te Middelstum, J. F. v. Ilulsteijn,
met Ef. 4 1113, na bevestigd te zfln door
J. Duursema van Uithuizen met Jes. 52 7.
Na des morgens tot de gemeente te heb
ben gesproken over Hebr. 13 7 naar aanlei
ding van het sterven van den emeritus-predikant
ds A P. Lanting, nam ds. J. Visser te Nieuwen
dam afscheid van zijn gemeente met Hebr. 13 8
Door dr. A. Kuyper is als verjaringsgift.
op 29 October ten behoeve van de Vrije Uni
versiteit ontvangen van N.N. f500,
Intree te Epe P. Jukkenekke, overgeko
men van KockengeD, met Ef. 6 19, na be
vestigd te zfln door J. C. Geelkerken van Over
toom met 2 Cor. 2 1417.
Intree te Broek op Langendijk, R. W. de
Jong, overgekomen van Werkendam, met Mare.
16 20b, na bevestigd te zfln door W. G. Har-
renstein van N. Scharwoude met Ps. 71 16.
Intree te Andel (N. Br.), cand. J. II. A.
Bosch met Joh. 127b, na bevestigd te zfln door
zijn vader, W. Bosch van Almkerk met 2 Tim.
2 1.
Door de classe Arnhem zal een onderzoek
worden ingesteld naar de wenschelijkheid of den
predikanten binnen haar ressort een duurte-
toeslag zal worden toegekend.
Ds. W. S. Pontier hoopt Zondag 12 Dec.
afscheid te nemen van Kruiningen en 19 Dec.
intree te doen te Maasdijk, na bevestigd te zijn
door ds. C. B. Bavinck van Rotterdam.
Aan de Theol. School te Kampen is ge
slaagd voor het cand. examen 2e ged. de heer
J. A. Verhoog te Leiden.
Het personeel der Geref. scholen te Vlaar
dingen ontving de toezegging, dat, gedurende
het tfldvak 1 Nov. 1915 tot 1 Mei 1916, als
toeslag wegens de dure tijden, alle onderwijzers
en onderwijzeressen fl,per week boven het
gewoon salaris zullen ontvangen.
Vrfle Universiteit.
Naar uit Goes bericht wordt zal op uitnoo-
diging van het Districts-Comite aldaar opWoens-
dag 10 November a.s. in de Geref. kerk optre
den dr. Sillevis Smitt. om een rede te houden
in het belang der Vrije Universiteit.
Naar wij vertrouwen zullen velen zich op
maken om den geliefden spreker te gaan hooren,
ook tot meerder betoon van belangstelling in
het Chr. Hooger Onderwijs en onze Vrije Uni
versiteit.
Met het oog op belangstellenden uit naburige
gemeenten is het uur van samenkomst zoo ge
steld, dat ook zfl er van kunnen profiteeren.
Moge dit op prijs gesteld worden en door een
talrijke opkomst getoond worden.
Moge het een rijk gezegende ure worden ook
in het belang onzer Chr. HoogeschooL die aller
liefde en steun behoeft.
De volgende Ger. predikanten hopen bin
nenkort een predikanten-j ubileum te herdenken
7 November, ds. S T. Goslinga te Schiedam,
40 jarig jubileum.
9 November, ds. D. P. Koopmans te Sneek
en ds. J. op 't Holt te Bolsward, beide hun
25 jarig jubileum.
15 November, ds. G. van Halsema te Nfleveen,
ds. M. Ouendag te Wierden en ds. G. Toebes
te St. Laurens, allen hun 30 jarig jubileum.
21 November, ds. H. Dijkstra te Smiide, ds.
O. Eerdmans te Boskoop, ds. G. Elzenga te
Kampen, ds. W. Fokkens te Hollandscheveld,
ds. J. Kok te Bedum A en ds. W. T. Nflenhuis
te Britsum, de eerste twee vieren dan hun 40
jarig jubileum, de laatste vier hun 35 jarig
jubileum.
30 November, ds. C. B. Bavinck te Rotterdam,
ds. M. Metering te Wildervank, ds. C. B. Schoen
makers te Katendrecht, allen hun 25 jarig ambts
jubileum.
7 December, ds. J. van Haeringen Kzn., te
Hoek van Holland, 25 jarig jubileum.
13 December, ds. J. W. Gunst te Woerden,
30 jarig jubileum.
Bericht wordt dat ds. R M. Westerink te
Velp, die ernstig krank was, op den weg van
beterschap is, terwijl het gevaar is geweken.
Verleden week is de eerste steen gelegd
van het nieuwe kerkgebouw te Lollum ds. E.
v. d. Laan voerde het woord.
Namens het Comité van Nederl. Zendings-
conferentie's is aan de kerkeraden en predikan
ten verzocht, om, evenals in 1914, op den laatsten
Zondag in November als Zendings-Zondag de
openbare godsdienstoefening aan de Zending te
wijden.
Te Bussum overleed plotseling de emer.
pred. P. A. Lanting, in den ouderdom van 79
jaar des Zondags tevoren had hij nog tweemaal
te Hilversum het Woord bediend. In Mei 1907
had hij na 45 jarige ambtsbediening emeritaat
verkregen.