Verantwoording van IMdYgam.
INGEZONDEN STUKKEN.
BOEKAANKONDIGING
verhoogd. Alle ambtenaren klagen en in den
regel terecht. Predikanten in de Gereformeerde
kerken klagen niet, maar daarom wordt de nood
niet te minder gevoeld. De Kerkeraden hebben
dit zeker reeds lang ernstig overwogen, veron
derstel ik. Is het niet mogelijk, tot blijvende
traktementsverhooging over te gaan, laat men
dan toch niet nalaten een tydelijken toeslag te
geven, die eenigszins gelijk staat met de hoo-
gere uitgaven voor huishoudelijke benoodigd-
heden. Natuurlijk geldt ditzelfde ook voor on
derwijzers, die met een talrijk gezin moeten
tobben, om eenigszins fatsoenlijk rond te komen.
Nog onlangs zei mij een onderwijzer, die een
eenigszins talrijk gezin heeftik zou niet weten
rond te komen, als we den kindertoeslag van
Minister Heemskerk niet hadden gekregen. Het
gaat nu al moeilijk, maar dan zou ik geen raad
weten. Alles is 20 procent en meer duurder
geworden.
Zoo schreef Wilhelmus in de Groningsche Kerk
bodemaar ach, wat helpt het.
'tGaat velen predikanten als in de dagen der
Scheiding, toen ds. Scholten op een kerkelijke
vergadering het advies gaf „God te bidden om
predikanten met een dubbelen rug om aller
asten te dragen, en zonder maag."
Qeldersche Kerkbodevan Schelven.
Kerk» en Schoolnienw»
TWEETAL
te Zalk c. a.B. v. Halsema te Haastrecht,
J H. A. Bosch, cand. te Almkerk.
te SerooskerkeH. S. Bouma te Hoogeveen,
J. P. Klaarhamer te Wommels.
te Hellevoetsluis en Nieuw-Helvoet
S. Kamper te Oldebroek,
R. Smeding te Nijmegen,
te Herwijnen G. Klumper, voorm. Chr. Geref.
pred. te Gouda,
J. P. Visscher te Huizen,
te Pieterburen Z. Hoek te Zonnemaire,
C. W. de Vries te Kielwinde-
weer.
te Middelstum J. F. v. Hulsteijn te Terneuzen,
J. H. Koers te Oosterbeek.
BEROEPEN
te Haarlem AH. S. Bouma te Hoogeveen
te KrommenieJ. H. A. Bosch, cand. te Almkerk
te GaastmeerG. Langhout te Oude-Biltzijl
te Zalk c. a.B. v. Halsema te Haastrecht
te Ten BoerJoh. Jansen te Burum
te Herwijnen J. P. Visscher te Huizen
te Duurswoude: R. Haitsma te Hindeloopeu.
AANGENOMEN
naar Oosterend (Fr.)P. Ch. v. d. Vliet te
St. Pancras c a.
BEDANKT
voor MeerkerkR. Brouwer te Haamstede.
Wijlen Mej. A. Rinzema te Twijzei (Fr.)
heeft aan de Geref. Kerk aldaar f 5275 ver
maakt.
Wijlen mevr. A. Korf-v. d. Maen te Hee
renveen heeft aan het bestuur der Doopsgezinde
gemeente aldaar f 1000 vermaakt.
De Bisschop van Metz heeft zich tot alle
pastoors en zielsverzorgers in zijn diocees ge
wend, en beveelt hen toch een einde te helpen
maken aan de steeds losser kleeding, waaraan
de vrouwen, vooral in de betere standen, zich
al meer overgeven.
„Het is onverklaarbaar, zoo schrijft hij, dat
niettegenstaande den hoogen ernst der tijden,
de vrouwen en jonge meisjes zich steeds meer
gaan kleeden, alsof de Heilige Schrift ons geen
Christelijk gebod van schaamtegevoel ook in
de kleeding gebracht had. Terwijl de apostel
Paulus wil, dat de vrouw zich niet anders dan
met fatsoenlijke, zedelijke en steeds geheel
dekkende kleeding in het openbaar vertoonen
zal, doen zoovele vrome dames juist het tegen
deel. Zij hebben den treurigen moed zich in
het openbaar te vertoonen in een kleeding,
die niet alleen alle Christelijke zedelijkheid
wederspreekt, maar een hoon is voor den ernst,
waartoe het Sacrament haar roept. „Wees op
uw hoede tegen het uitbreken van Gods toorn"
roept h\j. Ook nu vordert de Christelijke zede
lijkheid, dat ook de vrouw haar lichaam op
eerbare wijze bedekke. Hoe kan voor de Chris
telijke moraal een mode bestaan, die alle vor
men van het lichaam zoo sterk mogelijk doet
uittreden. Niet anders is het met het gebruik
van gaas en doorzichtige stof, om toch zooveel
mogelijk het vleesch te laten zien, en alles te
doen om de armen, hals en borst toch zooveel
mogelijk te ontblooten."
Aan de Kerkorgelfabriek van den heer
A. S. J. Dekker te Goes is opgedragen de ver
vaardiging van een nieuw pijporgel voor de
Gereformeerde kerk te Houwerzijl.
Dezer dagen kwam bij het Bestuur der
Prins Hendrikschool met Internaat voor Schip
perskinderen, te Vreeswijk, het heugelijke be
richt in, dat het Hare Majesteit onze Koningin
behaagd had een gift van 200 gld. beschikbaar
te stellen, als bijdrage in de kosten van op
richting dezer school, als blijk van Hoogst-
derzelver belangstelling in deze nuttige stichting.
Ofticiëele Berichten.
L S.!
De Classis Goes der Geref. kerken in Neder
land heeft in hare vergadering van den 22sten
Juli j.l., bijgestaan door de Deputaten der Part.
Synode, peremptoir onderzocht en met alle
stemmen tot de bediening des Woords en der
Sacramenten toegelaten den Eerw. Heer E. J.
van Voorst, beroepen Dienaar des Woords bij
de kerken van Borsele en Driewegen.
Namens de Classis,
R. J. van der Veen, Scriba.
Goes, 22 Juli 1915.
Driewegen23 Juli 1915. Zeer verblijdende
mededeeling is het voor de kerken Borsele
Driewegen dat candidaat E. J. van Voorst,
met goed gevolg door de classis Goes onder
zocht is geworden en met algemeene stemmen
tot den dienst des Woords en der Sacramenten
is toegelaten. Zondag 15 Aug. aanst. hoopt
Z.Eerw. te Driewegen na bevestiging door den
Consulent ds. G. Doekes des middags zijn in
trede te doen.
Namens den kerkeraad,
J. de Muijnck, Scriba.
VERSLAG van de vergadering der classis
Goes op 24 Juni en 22 Juli 1915.
Art. 1. Ds. v. d. Veen, als consulent van
de roepende kerk van Baarland, laat zingen
Ps. 138 vs. 1 en 3, leest Ps. 133 en gaat voor
in gebed.
Art. 2. De credentiebrieven worden nagezien.
Alle primi-afgevaardigden zijn tegenwoordig.
De kerken van Kapelle-Biezelinge en Yerseke
hebben een instructie.
Art. 3. Na een woord van welkom, inzon
derheid tot den eerw. heer J. Dam, beroepen
predikant van Baarland, een woord van blijd
schap over het bedanken van ds. Knoppers
voor Urk, en een woord van hoop, dat ds.
Bramer voor de beroepen van 's Gravendeel en
Strijen moge bedanken, nemen zitting als praeses
ds. Knoppers, als scriba ds. v. d. Veen en als
assessor ds. Pontier.
Art. 4. Ds. Knoppers roept de welwillend
heid der classis in, waar hij voor de eerste
maal praesideert.
Art. 5. De notulen worden gelezen en na
enkele opmerkingen goedgekeurd.
Art. 6. Ingekomen is een schrijven van de
kerk van Baarland met verzoek tot gelegenheid
van examinatie van den eerw. heer J. Dam,
en een telegram, dat de eerw. heer E. J. van
Voorst niet tegenwoordig kan zijn wegens on
gesteldheid.
Art. 7. Nadat gebleken is, dat de stukken
in orde zijn, neemt het examen van den heer
J. Dam een aanvang.
Hij houdt een predikatie over 1 Joh. 2 17.
Daarna wordt hy geëxamineerd in de gebrui
kelijke vakken en met algemeene stemmen
toegelaten tot de bediening des Woords en der
Sacramenten. De acte van verbintenis wordt
door hem geteekend.
Art. 8. De vergadering wordt heropend na
het zingen van Ps. 119 3.
Art. 9. Ingekomen is een schrijven in een
censurezaak. Naar aanleiding hiervan zal kerk
visitatie gehouden worden.
Art. 10. De kerk van Yerseke verzoekt en
verkrijgt toestemming tot het voor de 2e maal
beroepen in dezelfde vacature.
Art. 11. Rapport wordt uitgebracht door de
commissie benoemd inzake de kerkelykequaestie
van K. B Het rapport wordt door de classis
aangenomen. Daarna komt in behandeling een
vraag om advies van den kerkeraad van K. B.
Geantwoord wordt, dat de classis zich wenscht
te houden aan het rapport, dat uitgebracht is.
Art. 12. De vacaturebeurten zijn als volgt
geregeld
Borsele: D.D. Knoppers, Pontier.
Driewegen Ds. de Jager.
's GravenpolderD.D. Doekes, de Jager,
Knoppers.
Wemeldinge: D.D. Pontier, v. d. Veen,
Bramer.
Baarland Ds. Bramer.
Yerseke: D.D. Doekes, v. d. Veen.
o
Zitting op Donderdag 22 Juli 1915.
Art. 1. De vergadering wordt geopend door
den praeses, na het zingen van Ps. 138 1 en
gebed en het lezen van Ps. 66. Hij spreekt
de blijdschap der classis uit voor het bedanken
van ds Bramer.
Art. 2. Ingekomen is een schrijven van ds.
Lammertsma, dat de classis in de Provinciale
onkosten heeft bij te dragen de som van f 440.
Art. 3. Uitgebracht wordt het rapport der
kerkvisitatie in,, de kerken van Driewegen,
Nieuwdorp, Heinkenszand en Goes. Over het
algemeen wordt gunstig gerapporteerd. Het
rapport wordt na eenige bespreking aangenomen.
Art. 4. Het examen van den heer E. J van
Voorst, ber. pred. van de kerken van Borssele
en Driewegen wordt gehouden. De stukken
worden in orde bevonden. Hij preekt over
Jeremia 32 40, 41. Daarna wordt hjj onder
zocht in de aangewezen vakken. Met algemeene
stemmen wordt hij toegelaten tot de bediening
des Woords en der Sacramenten, waarna hy
de acte van verbintenis teekent.
Art. 5. Na heropening van de vergadering
wordt rapport uitgebracht van den gehouden
Zendingsdag, die zeer goed geslaagd mocht
heeten. Eenige opmerkingen worden gemaakt.
Ook over de Zending doet de deputaat eenige
mededeelingen.
Art. 6. De collecten, op de vorige zitting
gestort, worden gecontroleerd.
;#Art. 7. Rondvraag art. 41 wordt gehouden.
By de intrede van den eerw. heer Joh. Dam
zal ds. v. d. Veen en bij de intrede van den
eerw. heer E. J. van Voorst zal ds. Doekes de
classis vertegenwoordigen.
Art. 8. Antwoorden worden opgesteld op
twee ingekomen brieven.
Art. 9. Roepende kerk voor de vergadering,
D.V. van 14 October, is de kerk van Borssele.
Art. 10. Bij de rondvraag worden nog eenige
ophelderingen gegeven.
Art. 11. Na lezing der korte notulen wordt
de vergadering met gebed gesloten.
Namens de classis,
W. S. Pontier, h. t. assessor.
Brouwershaven, 26 Juli 1915 Dat niets be
stendiger is dan het onbestendige moesten we
dezer dagen weer ondervinden.
Op het laatst der vorige week toch kwamen
we tot de minder aangename wetenschap, dat
onze beminde Leeraar, de WelEerw. Heer ds.
B. Meyer in wiens bezit we ons een 6-tal
jaren mogen verheugen eene roeping naar
de Geref. kerk te Ierseke had aangenomen en
ons bijgevolg binnenkort gaat verlaten.
We zullen hem noode zien vertrekken en
willen trachten te berusten in den wil van Hem,
Die onzen Leeraar een ander deel van Zijnen
Wijngaard ter bearbeiding heeft willen aan
wijzen en Die machtig is de leegte, die door
Z.Eerw. vertrek in dit deel van Zijnen Wijn
gaard ontstaan zal, spoedig door den man Zijns
Raads aan te vullen.
Namens den Kerkeraad,
J. Nieuwdorp, Scriba.
Arnemuiden, 28 Juli 1915. De Kerkeraad
der Geref. kerk, alhier, heeft de eer de zuster
kerken in de classis te berichten dat haar be
roepen Herder en Leeraar de WelEerw. Heer
ds. J. Runia D.V. Zondag 8 Augustus a.s. des
namiddags 2 uur zijn intrede wenscht te.doen.
De kerkeraad noodigt de zusterkerken uit die
blyken van belangstelling wenschen te geven
door het zenden van afgevaardigden vriende
lijk wordt verzocht hiervan kennis te geven
voor 5 Aug. a.s. aan ondergeteekende.
Namens den kerkeraad voornoemd,
C. Jobse, Scriba.
Ierzeke, 27 Juli 1915 Zeer tot hare blijdschap
mocht de Gem. alhier de reeds lang gekoes
terde wensch vervuld zien dat de WelEerw.
lieer ds. B. Meyer te Brouwershaven hare roe
ping heeft aangenomen.
Namens den Kerkeraad,
A. M. Steketee, w.n. Scriba.
Geref kerk A. Ontvangen een gift voor de
kerktelefoon a f ,50.
Zending op Java. Geref. kerken in Zeeland.
Ontvangen van Mej. A. Bouma opbrengst
busje Zondagsschool f' 2,90Vs en van N. N.
een vrye gift a f 2,
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Geachte Redactie.
Vergun me enkele opmerkingen in verband
met de critiek geleverd op de medewerking
van ds. J. B. Netelenbos aan het tijdschrift
„Van hooger leven".
Met instemming haalt de schrijver het ver-
oordeelend getuigenis aan van andere critici
waaronder een zelfs het verschijnen van dit
tijdschrift een droevig teeken des tyds noemt.
Onder het lezen van al die banvonnissen kwam
de gedachte in my opWaar blijft onze chris
telijke vrijheid
Dat in de Gereformeerde Kerken door de
ouderlingen nauwkeurig wordt toegeluisterd of
de predikant geen meeningen verkondigt welke
afwijken van de Gereformeerde belijdenis kan
niet genoeg gewaardeerd, maar dat predikanten
een collega hard vallen, om zyn medewerking
aan een tijdschrift, een arbeid, gelegen buiten
het kerkelijk erf, gaat toch wel wat te ver.
Ds. N. is volkomen vry, om voor zyn belijdenis
uit te komen, en behoeft deze volstrekt niet
achterbaks te houden om zeer vertrouwelijk en
broederlijk met ethischen en modernen arm in
arm op de publieke markt te kunnen rond
wandelen.
Waarom die scherpe veroordeeling, en om
wat reden wordt dit tijdschrift maar onmid
dellijk op den index geplaatst Lezen we niet
allen tijdschriften, couranten en boeken in
antieken of modernen baud, welke niet gere
formeerd zyn
De heer Wagenaar wyst in het jongste num
mer dezer courant terecht op een artikel van
dr. de Moor in „Stemmen des tyds" naar aan
leiding van een bundel gedichten van mevrouw
RolandHolst. Dr. de M. heeft genoten van
de prachtige verzen dezer socialistische dame,
laat echter niet na te wyzen op de verkeerde
geest die er uit spreekt, goed, maar op het
standpunt der heeren ds. Kerkhof c. s. moest
dr. de M. deze verzen eigenlijk heelemaal niet
lezen.
Hebben we geen gereformeerde dichters
Welnu, wie dan van poëzie houdt, leze deze
gezonde taal. Ja maar, zegt ds. K., wel degelijk
laat dr. de M. aan het slot van dat artikel, de
antithese uitkomen alsof dat nota bene nog
noodig was.
De schrijver zegt ruiterlijk hoe hy met be
wondering voor het talent van mevr. R. H. deze
verzen las, dat is zyn recht, en ik ben hem er
dankbaar voor, dat hy verschillende van de
mooiste liet afdrukken, maar ik herhaal, waarom
moet dan de gereformeerde lezer worden ge
waarschuwd voor het bewuste tijdschrift, als
een wielrijder voor een gevaarlijke bocht Laten
we toch niet meenen, dat door maar alles te
weren wat niet conform onze belijdenis is, wy
dan ook alle twyfel en schommeling zullen
bannen uit onze harten.
De gereformeerde belijdenis is toch niet de
zuivere reflex van de absolute waarheid. Ze is
menschenwerk, en al wagen onze kerken zich
niet aan een herziening, dat wil volstrekt niet
zeggen dat er niets te herzien valt, maar spruit
voort uit een goed-bedoeld conservatisme.
Wie nu meent dat hy aan dit tijdschrift niet
kan medewerken of 'tniet wil lezen, welnu
niemand die hem daartoe dwingt, maar men
gunne anderen de vryheid een tegenovergestelde
meening te hebben, en onthoude zich van per
soonlijke verdachtmaking.
A. J. VERHAGE.
Middelburg, 28 Juli.
P. J. H. v. R. Uw ingezonden stuk over
dezelfde kwestie behoeft nu niet geplaatst.
Redactie.
Voor nooger Leven. Tweemaandelyksch
Tijdschrift van stichtelijke Lectuur
onder Redactie van P J. Smink Jbz.
te Delft.
Uitgave van G. Los te Leiden.
Wat dit Tijdschrift wil? Lees wat het zelf
hiervan zegt in de Inleiding.
„Van de wereld achter deze wereld wil het
getuigen om stil te maken en om te nooden
tot luisteren naar de stem der eeuwigheid, die
een mensch hoort, als hy aanbidt.
Het wil wyzen naar verre kimmen, terwyl
zoovelen enkel maar staren op het stukje grond
vlak voor hen, dat ze al zwoegende beploegen.
Het wil dringen tot tempelstille overpeinzing,
terwyl zoovelen enkel van marktdrukte weten,
en het rumoer hun ziel dreigt te overduizelen.
En zoodoende wil het een weinig meehelpen
aan de taak, die in de stichtelijke litteratuur
door menigeen zoo uitnemend wordt beoefend,
maar waarvan toch wel niemand zeggen zal,
dat ze hier in Holland al is volbracht de
taak om de sprake der oude waarheid te ver
tolken in de taal van den nieuwen tijd.
Dat verlangen maakt by ons een sterk ge
voelen van saamhoorigheid wakker een milde
en argelooze genegenheid tot allen, die elk naar
zyn aard priesterlijk omgaan in den geestelijken
tempel waarin door de eeuwen heen de aan
bidding woont."
Deze eerste aflevering geeft de volgende
artikelen
Christus, de bron der ware kracht, door ds.
II. J. Rooseboom
Gods heerlijkheid zien, door ds. P. de Buck
Levensrythme, door J. J. Kuiper
Enkele gedachten over de Heilige Schrift,
door dr. J. H. Gunning
Tot moeite geboren, door ds. G. A. van den
Berg van Eysinga
Het gebed der ouders, door ds. G. B. Marang.
Wie leest, wat ons hier voorgelegd wordt,
zal spoedig bemerken, dat de lectuur geheel
verschilt van wat Gereformeerden ons als stich
telijke litteratuur gewoonlijk aanbieden en we
gelooven dan ook niet, dat het in onze kringen
ingang zal vinden. We betreuren het ook niet,
want een artikel als dat van dr. Gunning be
strijdt wat we met ons gansche hart vasthouden
willen.
Hoe goed de bedoeling ook moge zyn, we
durven wel te zeggen, dat dit Tijdschrift haar
doel niet bereiken zal, want het zal de waar
heid ervaren van het oude woordHoe zullen
twee te zamen wandelen, tenzy zy eerst bijeen
gekomen zyn. Men vindt hier mannen samen,
die medewerken zullen en die ver van elkander
afstaan. We weten wel, dat „hun éénheid
ligt" naar hun bewering „in 't gezamenlijk
getuigen van de eeuwige dingen tegenover de
levens- en wereldbeschouwing, die by Darwin
en Multatuli wapens zoekt om revolutie te
maken tegen het Christendom", maar de klove,
welke hen van elkander scheidt, is naar we
vertrouwen te diep, om gemeenschappelijk ar
beiden mogelyk te maken. Bouma.
Idsardi. Abraham, De Pelgrim Gods.
Kampen. J. H. Kok. 1915.
Prijs ingen. f 1,50geb. f 1,90.
In een woord vooraf zegt de Schrijver, die zich
onder een pseudonium verschuilt, dat het hier
geboden boek oorspronkelijk in den vorm van
bijbellezingen werd behandeld. Het is „een
bescheiden poging, ora het leven van Abraham,
den afgezonderde Gods, den kinderen onzes tyds
te teekenen, die als hy zich hier beneden gasten
en vreemdelingen weten en op reis zyn naar de
stad der erfenis." Het moet voornamelijk dienst
doen tot bemoediging en vertroosting van de
'ezers en lezeressen. Het bevat een 16-tal hoofd
stukken met kloeke opschriften: „Ga uit!, Op
weg, In gevaar, Gescheiden, Op 't oorlogspad,
In vreeze, Het teeken, De Egyptische, Nieuwe
verwachting, Goddelijk bezoek, Pleitende, Een
Godsgericht, Lief en leed, Gekeurd, Avond
schaduwen, Tehuis". De schrijver leest met
u de geschiedenis van Abraham en maakt overal
frissche opmerkingen. Zyn Schriftbeschouwing
is gezond en praktisch. Hy heeft ook oog voor
het moderne leven en weet met gevatheid com
binaties aan te brengen. We kunnen ons voor
stellen, dat de hoorders in die bijbellezingen
met smaak hebben geluisterd, 't Is jammer,
dat taal en sty'l niet altoos evengoed verzorgd
zyn. Soms loopt een zin kreupel, andere zinnen
zyn mat. En de corrector heeft nog menig
foutje laten glippen. Ook vonden we hier en
daar opmerkingen, die niet geheel juist zijn
bijv. niet waar is wat op blz. 127 staat, dat God
den naam „Izak" en „Kores" gafals voorbeeld
had genoemd kunnen worden „Jozua". Doch
dat betreft kleinigheden. Het boek in zyn
geheel kan en zal met stichting gelezen worden.
We hebben er wel actueele praktische opmer
kingen in aangetroffen, die origineel waren. En
als zelfs professoren zich laten verleiden de
geschiedenis van Izaak en Rebekka's ontmoeting
te allegoriseeren of te analogiseeren, dan mogen
we 't zeker Isardi niet ten kwade duiden als
hy in „Avondschaduwen" dienzelfden koers uit-
zeilt en schryft„Weliswaar hebben Gods kin
deren als Rebekka, zich voor Hem (d.i. Christus)
hier nog dikwyls als onder een sluier te ver
bergen, maar de dag komt waarop al de sluiers
en al de geheimenissen en al de verborgenheden
worden weggenomen, ook al de raadselen op
gelost. 't Zal zyn als de Bruid het huis haars
Heeren wordt ingeleid, als Isaiiks vrouw in
Sara's tent, om daar eerst ten volle te onder
vinden hoe lief hy haar heeft."
Gaat zulke „analogie" niet ietwat te ver?
'tls beter als Schriftverklaarders dit glibberige
pad te myden.
Ook dit mooie stichtelijke werk, dat wy met
nadruk ter lezing aanbevelen, behoort tot de
uitgaven van den heer Kok in de Bibliotheek
tot bevordering van Christelijke lectuur.
De inteekenaars ontvangen dit jaar beslist
iets goeds. Kerkhof.