Verantwoording van LlBfd«ga?ei.
BOEKAANKONDIGING.
Un'.i e-c o 1.1 e c t e. Het Bestuur der
Unie „Een School met den Bijbel" kondigt de
colltcte aan, welke zooveel mogelijk in de week
van 3 Augustus zal gehouden worden.
Het schrijft aan de correspondenten o. m.
het volgende
Bestond in het vorige jaar de vrees, dat onze
Unie-Collecte zou mislukken door de beroe
ringen van den geweldigen oorlog, God heeft
onze hoop op een gunstigen uitslag niet be
schaamd, maar ons verrast met eene opbrengst
dier collecte, welke wij niet hadden durven
verwachten.
Welnu, in het vertrouwen op Zijnen zegen
en op de liefde van ons Christenvolk voor de
School met den Bijbel, gaan wij deze Augustus-
of Unie-Collecte te gemoet en rekenen daarbij
op Uwen ijver en Uwe trouw, die wij tot hier
toe mochten ondervinden.
Met de bede, dat de Heere onze hoop ook
dit jaar niet zal beschamen, bevelen wij U vol
vertrouwen de belangen aan van onze Zeven-
en-dertigste Jaarcollecte voor de Scholen met
den Bijbel.
Arnemuiden. Zondagmorgen werd in de
Geref. kerk alhier het nieuwe pijporgel in ge
bruik genomen. Ds. H. v. d. Wal van Hoek
wees de gemeente op het voorrecht zulk een
schoon instrument te mogen bezitten. Alge
meen was men tevreden over den prachtigen
klank, die in het orgel bleek te zitten en over
de rijke schakeering van 't geluid was slechts
één roep. Bij de begeleiding van 't gezang
voldeed het uitmuntend, zoodat het werk dan
ook den heer A. S. J. Dekker, orgelfabrikant
te Goes, alle eer aandoet.
Ofticiëele JBerichten.
Arnemuiden14 Juli 1915. Vrijdag 9 Juli 1.1.
werden wij verblijd door het bericht, dat onze
beroepen Herder en Leeraar, de WelEerw. heer
ds. J. Runia, van Westmaas, het beroep op hem
uitgebracht, met volle vrijmoedigheid heeft
mogen aannemen. Strekke deze beslissing tot
zegen der Gemeente en tot verheerlijking van
den Koning zijner Kerk.
Namens den Kerkeraad der Geref.
Kerk te Arnemuiden,
P. Boone Pz. Sr., Praeses.
C. Jobsb, Scriba.
VERSLAG van de vergadering der Classis
Middelburg op 14 Juli 1915.
Mooi zomerweer.
Een luchtig kerkje, dat in zjjne rankheid
zweemt naar de verheffing eener kathedraal.
In 't midden groene tafels. Daaromheen do-
miné's en ouderlingen. In de zijbanken een
enkele belangstellende broeder.
De hamer valt. Een zwak gezang klinkt op.
De gewelven van 't kerkje zyn een ander gewoon
Psalm 89 1. Oostkappels pastor leest waardig
den zeven-en-tachtigsten psalm. Dan doet hij
een gebed.
De credentiebrieven zijn in orde.
Geen instructies. Dat schiet op
Het moderamen zet zich neder. Verheffen
zal 't zich eerst tegen één uur. Een lange zit,
in aanmerking genomen de geringe belangrijk
heid zijner taak. Want deze vergadering blijkt
eene doodgewone, in haar gewoonheid niet
evenredig aan haar lengte.
De notulen der vorige vergadering vinden een
gunstig onthaal.
Art. 41 D. K. O. doet Arnemuiden roemen
van ds. Jelle Runia's komst en maakt de prae-
sidiale tong los ter gelukwensching, ja, de
classicale beurs ter mildheid.
Gapinge en Serooskerke ontvangen toezeg
ging van vacaturebeurten, waarbij Vlissingen
zich dubbel geven zal, en niet enkel. Hoe
treffend wist een der predikanten tot die uiting
van broederlijke liefde op te wekken
Belangrijk was het ingekomen stuk eens
broeders van Gr. Toch kon het niet behandeld
worden, omdat de kerkeraadsleden van het
genoemde Gr. het niet eens waren over
ja, over eene formaliteit. Zoo deukt men het
belangrijke ter wille eener uiterlijkheid. Moge
dit voorbeeld geen navolging onder ons vinden
Dan volgen rapporten. Een blij rapport over
den Zendingsdag te Valkenisse, die een saldo
gaf van f170,—, en een fraai rapport over
eene zoo taaie zaak als eene Provinciale Synode
in onzen effenen tijd. Vlissingen wil echter
den volgenden keer haar binnen zijn wallen zien.
Het voorstel van Vlissingen, om een deputaat
voor Rijn-Pr. en Westfalen te benoemen, wordt,
geamendeerd door het voorstel, dienzelfden man
ook voor N. Brabant te laten zorgen, aange
nomen, Die man is dr. van Schelven.
Toen volgde er iets over zekeren predikant
en zeker adres. Kerken, maakt het onzekere
zeker
De Zendingsbij dragen worden geïnd.
Serooskerke zal de volgende maal „roepen"
in de koude Novemberlucht
Bij de rondvraag wordt gediscussieerd over
de grens tusschen twee dorpen, waarbij een
verrassend licht valt zelfs op de Lepelstraat,
en daarop niet alleen.
De voorzitter wordt aangewezen, om eene
plechtigheid bij te wonen, in hope, dat zijn
kerkeraad dit goed zal vinden.
Op de volgende vergadering zal men spreken
over het rapport aangaande de predikants
traktementen.
Den Zendingsdeputaat, onzen y verigen Kerk
hof, wordt beschikking gegund over een f 450,
Nog eens komen de dorpen met hun moeilijk
te trekken grens op het tapijt. Dan zijn de
zaken behandeld, en voldaan gaat men uiteen,
nadat ds. v. d. Ende met dankgebed heeft
besloten.
Hoe gelukkig, dat de vergaderingen korter
duren dan voorheen. We gaan vooruit. Maar
't kon nog korter.
J. B. Netelenbos,
h.t. Ie Scriba.
ZENDING.
Middelburg B Het comité maakt met dank
melding van ontvangst der busjes
Van de families KI. f2,35Vs Hk. f0,8172
J. f 0,94% d. H. f 0,49 J. B. f 1,75 M. f 2,21 Vs s
Ht. fl,mej. v. O. f3,50.
Namens gecommitteerden,
P. B. Tazelaar.
Met vriendeljjken dank ontvangen van N. N.
685 opgespaarde halve centen en van de school
kinderen van Koudekerke een partij zilverpapier
en capsules.
Namens gecomm. Kerk C,
B. Lai-ir, Penningmeester.
Middelburg A. Ontvangen in de collecte
fl.voor het Studiefonds der Theol. School.
Middelburg C Ontvangen in de collecte op
Zondag 11 Juli 1.1. f 1,voor de Weezen.
Namens de Vereen. „De kerkelijke kas",
D. Sietzema,
waarn. boekh.
Door tusschenkomst van ds. Netelenbos ont
vangen voor onze weezen van een zuster der
gemeente f 1,Diakenen Kerk C.
Sop plet ie fonds „Draagt elkanders lasten".
Met vriendelijken dank ontvangen uit het
busje der zusters van „Diaconaal hulpbetoon"
f 8,87Vs. J. de Wagemaker.
Ontvangen Collecten van de Gereformeerde
Kerken in de Classe Middelburg voor Hulp
behoevende Studenten.
Arnemuiden f 5,30Domburg f 6,727s
Gapinge f 2,29Vs Grijpskerke f 14,30Kou
dekerke f 12,25St. Laurens f 3,3172 Melis-
kerke f 7,95Middelburg A f 16,70Middel
burg B f 7,37 Middelburg Cf24,4172 Oost-
Kapelle f 12,10 Serooskerke f 17,80Souburg
(Oost en West) f 10,30 Veere f 11,95 Vlis
singen f Vrouwepolder f4,7172 West-
Kapelle f 1,62.
De Correspondent voor de
Classicale Collecten,
A. Punt.
Middelburg, 16 Juli 1915.
Een Schat in aarden vaten. De „Afschei
ding". In levensbeschrijvingen geschetst
door J. A. Wormser. Eerste serie. I.
In twee werelddeelen. Het leven van
Albertus Christiaan van Raalte.
Uitgave van E. J. Bosch Jbzn. te
Njjverdal.
Vaak had ik over Van Raalte hooren spreken,
vaak heb ik ook over hem gelezen en steeds
was het me aangenaam iets van hem te ver
nemen. Toen ik dan ook het werk van Wormser
in handen kreeg, begon ik zoo spoedig mogelijk
met aandacht te lezen, wat hij ons mededeelde.
Elke keer, dat er nieuwe afleveringen kwamen,
greep ik er al spoedig na en ik las zoo ge
makkelijk, want alles boeide mij. Hoe duidelijk
brengt dit boek voor onze oogen de dagen,
waarin de gebeurtenissen voorvielen, hoe werden
oude herinneringen weder levend, hoe juist
werden de menschen beschreven en bovenal
hoe begon al meer voor ons Van Raalte te leven.
Z\jn woorden en daden doen ons hem kennen
als een man van helder oordeel, van zeldzame
energie, van een warm hart, die leefde uit en
naar het woord, dat Zijn Zender hem toever
trouwd had. Was hij reeds een man van be-
teekenis in ons land, hoe komt in Amerika uit,
wat hem dreef en zijn levensdoel was. Wat
heeft hij doorleefd, wat heeft hij gearbeid en
wat heeft hij tot stand gebracht. Welk een
rijk leven heeft God aan dezen man geschonken.
Met welk een aangrijpende teederheid en sober
heid is zijn sterven geteekend, waardoor het ge
loof versterkt wordt, dat het einde van hen, die
den Heere vreezen, vrede zal zijn.
We begrepen op 't laatst geheel, wat de schrij
ver tot zijn taak zoo bekwaamd had uit deze
enke'.e woorden„Toen ik begon te schrijven
meende ik iets van Van Raalte te weten en ik
had hem lief. Ik eindig met diepe eerbied voor
den man, dien ik beter leerde kennen en met
dank aan God, die zulke mannen begenadigt
om „het zout der aarde" te zijn."
Laat ieder dit boek lezen, dat zijn waarde
behouden zal en medewerken, dat het steeds in
breederen kring bekend wordt.
Geef het aan alle jeugdige menschen in han
den, voor wie het aangename lectuur kan zijn
en tot een rjjken zegen kan strekken.
Pliilippas-Kalender.
Nu ons het schild van bovenstaanden kalen
der toegezonden werd, willen we gaarne de
aandacht er op vestigen. Meer is ook niet
noodig. Althans voorloopig niet. De Kalender
is in onze kringen algemeen bekend en blijft met
eere zijn ouden naam handhaven. De teekening
van het schild is levendig en maakt op ons
een gunstigen indruk. Het wil me zelfs voor
komen, dat het ditmaal met grootere welwil
lendheid zal ontvangen worden dan wat we
van 't jaar hebben.
Het is een zeer duidelijke uitbeelding van
een zeer bekend bijbelsch tafereel.
De Redacteur ds. Laman van Assen in Zee
land zeer bekend zal wel zorgen, dat de in
houd van de blaadjes beantwoordt aan het
voorgestelde doel. De premie is van de hand
van wijlen ds. Jongsma en geeft nadere inlich
ting over de Bergrede. Zoo spreekt deze broe
der, die in de kracht van het leven werd weg
genomen, nog, nadat hij gestorven is. Velen
zullen deze nalatenschap gaarne in 't bezit
hebben.
Het Christendom in Woord en Beeld
door D. B. Rogge, bewerkt door Prof.
dr. H. M van Nes.
Uitgave van J. M. Bredée's Boekhan
del en Uitgevers-maatschappij, Rot
terdam.
Dit werk zal bevatten behalve do beschrij
ving van het Christendom 346 Illustratiën en
40 kunstplaten.
Aan de inleiding ontleenen we het volgende
„Het Christendom in Woord en Beeld is een
uitnemend boek voor de huiskamer in elk be
schaafd gezin.
In de eerste plaats is het een kunstwerk
van den eersten rang, een samenvatting van
het beste, wat op het gebied der schilder-,
beeldhouw- en bouwkunst door de grootste
meesters gewrocht is, zoowel in vroeger als in
later tijd, onder den invloed en de inspiratie
der denkbeelden, die den grondslag uitmaken
van onze beschaving.
In de tweede plaats geven de bijschriften
bij de illustraties een duidelijk beeld van den
gang dier beschaving, zoodat woord en beeld
op merkwaardige wijze aanvullen en de beelden
den tekst verklaren, evengoed als de tekst
dient ter verduidelijking en een juist begrip der
beelden. Daardoor wordt het een boek wer
kelijk voor iedereen.
Ten derde zal het een steun en aansporing
kunnen zijn en zeker wezen voor die ernstige
levensbeschouwing die de kunstenaars bezielde.
Kunst ware kunst verheft, voert opwaarts en
leert schatten kennen, die niet uit de aarde
gedolven worden.
Het boek bedoelt te zijn een kostbare bron
van genot, van kennis en van wijsheid drie
zaken, waaraan arm en rijk, hoog en laag,
jong en oud behoefte hebben."
Is het niet voldoende om de bedoeling van
het werk te leeren kennen We hebben de
eerste drie afleveringen gelezen en de platen
bezichtigd en we erkennen gaarne, dat hier
aangeboden wordt, wat ons beloofd werd. Het
wordt een kostelijk boek, dat een sieraad kan
zijn in elke huiskamer en tevens dient om ons
de waarde van het christendom duidelijk voor
oogen te stellen. We durven het gerust aan
te bevelen, al is het, dat we niet gaarne elke
uitdrukking voor onze rekening zouden willen
nemen.
De uitgever beijvert zich blijkbaar om iets
uitnemends te leveren, want papier, druk en
platen zijn een lust voor de oogen.
Het geloof der Vaderen. De Nederlandsche
Geloofsbelijdenis toegelicht door N. Y.
van Goor, Predikant te Groningen.
Tweede druk.
Firma Jan Haan te Groningen.
Deze toelichting en verklaring van onze Be-
lijnenis heeft aftrek gevonden. Dit is de tweede
druk reeds. Het is een bewijs, dat zy goed
bevalt en het pleit voor haar deugdelijkheid.
Ons verblijdt het, want het werk geeft inder
daad een zeer goede verklaring. Duidelijk en
verstaanbaar geeft de schrijver zijne gedachten
en poogt onze belijdenis in het juiste licht te
plaatsen. Hij geeft zelfs meer, dan men ver
wachten kon. Als hij o. a, artikel 30 behandelt,
dan deelt hij tevens mede, welke stelsels van
kerkregeering er nog zijn behalve het Gerefor
meerde, waarmede hij zeker aan zijn lezers een
grooten dienst bewijst. We raden dan ook aan
wanneer dit belangrijk werk nog niet aange
schaft werd, er op in te teekenen. Zulk een
boek kan niet anders dan onze belijdenis ten
goede komen. Bouma.
Triomfen van het Kruis door dr. Henry
Beets.
J. H. Kok. Kampen, f 1,90in pracht
band f2,40.
Een Zendingsboek van ruim 250 bl. Dr. Beets
levert er schetsen in een aaneengeschakeld ge
heel van den arbeid der Zending geeft dus het
boek niet.
Wij achten echter deze wijze van behandeling,
met het oog op 't doel, zeer uitnemend. Het is
nu een aantrekkelijk leesboek, dat de hoofd
momenten der Zending over 't algemeen juist
naar voren brengt. Wie dieper en vollediger
studie van de geschiedenis der Zending maken
wil, kan dan terecht bij dr. G. Warneck's
„Abriss".
Na „een woord vooraf" geeft dr. II. Bavinck
een uiterst belangrijk artikel over „de Zending
in de H. Schrift". Dit artikel vestigt er bij
vernieuwing de aandacht op, hoe de Bijbel het
Zendingsboek bij uitnemendheid is, en dr. Ba
vinck laat niet na aan te wijzen wat de Schrift
zegt over auteur en orgaan, beginsel, wezen en
doel der Zending, over de vereischten der pre
dikers, den inhoud en de wijze der prediking,
over de stichting en organisatie der gemeenten
enz. Alleen op bl. 11 veroorloofden wy ons
een vraagteeken te zetten ten opzichte van het
geen er van Jona en zijn Zending naar Ninevé
gezegd wordt.
Om zijn boek volkomen op de hoogte te doen
zijn, heeft dr. Beets zich de medewerking weten
te verzekeren van dr. M. Koljjn, die de schets
van het Zendingswerk der Geref. kerk in Amerika
leverde, dr. L. S. Huizenga, die een artikel gaf
over Zuid-Afrika en ds. H. Dijkstra te Smilde
die de hoofdstukken over de tegenwoordige
Nederl. Zending nazag en „up to date" bracht.
Hoewel een Amerikaansch boek, is het alzoo
ook voor Nederl. lezers zeer goed te gebruiken.
Tot een beoordeeling in bijzonderheden leent
zich onze Kerkbode niet. Aangaande Hfst. XYII
hebben wij als groot bezwaar dat alle nadruk
schier op de O. I. Comp. gelegd wordt, en de
arbeid der Classis Middelburg en van den Ker
keraad van Amsterdam tamelijk wel wordt „ver
donkeremaand". J. Vertrek op bl. 85 moet zyn
J. Vertrecht. Op bl. 211 had achter „De heer
Horstman te Temanggoeng is er mee begonnen",
wel mogen gezet zijn „terwijl zijn school naar
Magelang is verplaatst". Ook meende ik dat
de Zending op Soemba niet alleen verzorgd
wordt door de Kerken van Groningen, Drente
en Overysel (bl. 208) maar ook door de Kerken
uit het graafschap Bentheim.
Met vrijmoedigheid kunnen wij dit Zendings
boek aan onze vereenigingen voor hunne biblio
theken aanbevelen. Al kan het niet op volle
digheid bogen, dat het een tweede druk is zegt
reeds veeldaarom kunnen wy het afkeurend
oordeel van den Zendingsstudieraad ons niet
verklaren, noch billijken.
Wy hebben alle lof voor de wijze, waarop
dit boek is uitgegeven het gewaad is den inhoud
waardig. J. D. Wielenga.
Timotlieus. Geïllustreerd Weekblad.
Maand-afl. Juni 1915.
La Riviere en Voorhoeve, Zwolle.
De gedenkdag van Waterloo speelt in de
afleveringen van deze maand een groote rol.
Zelfs werden een tweetal niet onverdienstelijke
musicale by lagen gegeven. De schets door P.
Brouwer van Keizer Wilhelm II ten beste ge
geven, teekent het karakter van deze persoon
lijkheid ten voeten uit. De held van Quatre
Bras wordt geteekend in „Banneling en Kroon
prins". Door de vele historische stukjes hebben
andere rubrieken weinig plaats ingenomen.
Toch zyn ook die gedeelten belangrijk. De
foto's waaronder een aardig kiekje van meisjes
op Walcheren, mogen in 't bizonder goed ge
slaagd heeten.
Altoos lezenswaardig zyn de artikeltjes van
A. L. bijv. dat over 't gebruik van X-stralen
in den Oorlog, waardoor met foto-nemen de
aanwezigheid van contrabande in eene lading
kan worden geconstateerd. Timotheus is van
actueel belang en houdt zyn lezers op de hoogte
van uitvindingen en wetenschap. Steeds meer
wordt het in onze gezinnen aangetroffen. En
't oefent er goeden invloedvormend naar
christelyken trant.
N. Y. van Goor. Het geloof der Vaderen,
de Nederlandsche Geloofsbelijdenis
toegelicht. Tweede druk. Aflevering
16-20.
Deze tweede druk nadert zijn voltooiing.
In 25 afl. zal hy compleet zyn. Ds. van Goor
behandelt tamelijk breedvoerig artikel voor ar
tikel, en geeft meer dan woordelijke verklaring.
Zoo byv. by art. 30 onder 125 een populaire
duidelijke uiteenzetting van de verschillende
stelsels van Kerkregeering. Voor vereenigingen
is het naast andere boeken een bruikbaar hand
boek. Wordt er ook een zaakregister aan het
slot toegevoegd Dat zou de gemakkelijkheid
van het naslaan bevorderen. We weten niet
of de eerste druk zulk een register inhield.
De Macedoniër. Afl. 7. Juli 1915.
Bouwman en Venema, Groningen.
Deze afl. eindigt met een noodkreet van ds.
Dijkstra: „Door het uitblijven van de artikelen
uit Indië moest ik deze afl. geheel vullen. De
lezer hebbe geduld met my. De nood is mij
opgelegd." Door dezen klagenden redacteur werd
dan ook opgenomen het zeer belangrijke rapport
van de Generale Dep. over Art. 123 van het
Indisch Regeerings-Reglement, waarmee de Ge
nerale Synode ten vorigen j are zich geheel ver-
eenigde Het eerste stuk „Si-Piak" vervolg
op „Vluchtig neergeschreven" geeft een mooi
brokje Zendiugsgeschiedenis uit den arbeid van
br. Weissenbruch onder de Bataks. In de
„Camera" vallen verschillende beelden, en wel,
zooals vanzelf spreekthet hemd is nader dan
de r0k 't eerst dat van Krijgers afgebrand
huis. „Als de rook van een offer is het opge
gaan tot God in den hemel" meent ds. D.
Moge inderdaad uit dit verlies winst worden
geboren.
Stemmen des TQds. Maandschrift voor
Christendom en Cultuur. Vierde jaar
gang. Afl. 9. Juli 1915.
Utrecht G. J. A. Ruus.
Dit tijdschrift houdt zich van maand tot maand
kranig door allerlei actueele problemen onder
de aandacht der lezers te brengen. De schrij
vers der artikelen blijken mannen, der zake
kundig. En zoo is het lezen van elke aflevering
een geestesverryking. Dat blykt al dadelijk uit
het eerste artikel van de Juli-afl. „Het paci
fisme van Kant" door dr. B. Wielenga, die
philosophisch van aanleg en tegelijk populair
spreker, het werkje van Kant„Zum ewigen
Frieden" onder ieders bereik weet te brengen.
Met groote belangstelling namen we van Kants
stellingen kennis en de waardeering van den
grooten Koningsberger philosoof steeg er door.
Had de critiek van den schrijver niet wat bree
der kunnen zyn Ons leek die ééne bladzijde
niet bevredigend.
Daarna volgt een mooi stuk werk van dr.
J. C. de Moor: „Gebroken Kleuren", waarin
hy ons aan de hand van een drietal verzenbun
dels inleidt in de poëzie van mevr. H. Roland
HolstVan der Schalk, en zoo objectief mogelijk
van litterariscli standpunt ons leert waardeeren,
ook al toont hy duidelijk aan hoezeer wy van
haar verschillen in levens- en wereldbeschou
wing.
Niet onaardig is zyn beeld„evenmin als
Paulus zich door de schoonheid der beeldhouw
werken te Athene liet verleiden om te vergeten,
hoe afgodisch de stad juist in deze kunstschat
ten bleek te zyn."
Op sociaal terrein verplaatst ons de dan vol
gende studie van dr. Slotemaker de Bruine over
„De Bedrijfsorganisatie" er is op dat gebied
nog heel wat werk te doen eer we komen tot
een „Wetboek van den arbeid".
J. Jac. Thomson geeft een literair „Keur-
Overzicht" waarin hy „Feesten" en „Reizen"
van Jac. v. Looy en Styn Streuvels „Dorpslucht"
voor het voetlicht brengt en spaart hun zyn
critiek niet.
Baarbé heeft het in de Buitenlandsche Kro
niek" ditmaal over„Oosterschequaesties"d.w.z.
