C. i. HONDIÜS
mm.
Er is verschil
MIDDELBURG
drogerijen
tfr. PHILIP fflIORO
Boskli. FANOY, Burg B 16,
MIJN NARDUS.
HET PROBLEEM
VAN OEN OORLOG
Algemeene Vergadering
VËR F WA REN
Officiëele Berichten.
Verantwoording van Llgfdggaygn.
BOEKAANKONDIGING
Kassier en Comm. in Effecten.
VLASMARKTK146, MIDDELBURG
IAHSE de) ft h2
666
moet worden gelezen.
Door Prof. A. Noordtzij te Utrecht zal
een keurgarve gevormd worden uit de exege
tische geschriften van zijn overleden vader.
Oud-leerlingen van Prof. M. Noordtzij, die
exegetische dictaten van dezen in hun bezit
hebben, wordt verzocht die voor eenigen lijd
ter beschikking van Prof. Noordtzij te Utrecht
te stellen.
Een levensbeeld van den overleden zal, in
opdracht van de familie, geteekend worden
door Dr. Keizer te Tiel. Deze vraagt mede-
deeling van gegevens, die anderen daarvoor
nog mochten bezitten.
Door de Classe Amsterdam zijn beroep
baar verklaard de heeren H Brouwer H. Mzn.
te Watergraafsmeer, Omval C 133, en J. W.
Geels, Amsterdam, Vondelstraat 138.
Maassluis A herdacht op Dinsdag 9 Maart,
dat de kerk aldaar voor 50 jaren tot openbaring
kwamds. Vonk behandelde de geschiedenis
der kerk, terwijl onderscheidene predikanten
het woord voerdendes avonds sprak Prof.
L. Lindeboom van Kampen een rede naar aan
leiding van Matt. 16 18b.
Het derde kerkgebouw der Geref. kerk
te Delfshaven nadert de voltooiing.
Ds. C. van Proosdij is overleden in den
ouderdom van 56 jaar. Bij zijn leven had hij
den wensch uitgesproken, dat bij zijn begra
fenis niet gesproken zou worden, maar alleen
Ps. 103 gelezen, en dat op zijn graf geen ge-
denkteeken geplaatst zou worden.
Ds. Cornells van Proosdij werd 27 Februari
1859 te Dordrecht geboren en mocht dus slechts
56 jaren oud worden. Hij studeerde aan de
Theologische School te Kampen en legde er in
1881 het candidaatsexamen af.
Zijn eerste gemeente was Stroobos, waar hij
13 Nov. 1881 z\jn intrede deed. Daarna ver
bond hij zich achtereenvolgens aan de kerken
van Hallum (29 Juni 1884), Baarn (19 Oct.
1890), Leiden (29 Oct. 1893) en Amsterdam
(18 Juni 1899).
Vanwege de classis Amsterdam was ds. van
Proosdij aangewezen als deputaat voor Hulp
behoevende Kerken, voor Examina en Kerk
visitatie.
Van zijn hand verschenen o. a.„De God
Jacobs", „De Profeet Daniël", „Door het ge
loof" (12-tal leerredenen uit Hebreen 11),
„M\jn kdecht Job", „Theodorus Beza" en ver
schillende predikatiën.
Ds. Chr. Bruins, die 21 Maart zijn afscheid
te Axel hoopt te prediken zal D.V. op 28 Maart
te Winschoten bevestigd worden door ds. J.
Bolman van Oostwold (O.)
De institueering van de Geref. kerk te
Hoogersmilde heeft Woensdag j.l. plaats gehad.
Ds. H. Dijkstra van Smilde sprak over 1 Petr.
2 56 en bevestigde de ouderlingen en di
akenen.
Donderdag 11 Maart herdacht de Geref.
kerk te Ooster-Nijkerk (Fr.) haar reformatie
voor 25 jaar(y). Ds. G. H. van Kasteel van
Oppenhuizen hield de gedachtenisrede naar
aanleiding van Ps. 45 12.
In „De Stand." komt dr. Kuyper in een
asterisk op tegen een artikel van den heer
C. E. Templar in „De Harp" over Orgel en
Organisten-honorariade heer T. meende, dat
Dr. K. in „Onze Eeredienst" de beteekenis van
de kerkmuziek niet genoeg tot haar recht had
laten komen, wat de positie van de organisten
beheerscht en alzoo invloed heeft op de ho
noraria. (Dr. K. had beweerd, dat de organis
ten liefst gratis hun werk moesten doen). Hem
wordt ten antwoord gegeven, dat het Calvi
nisme aan het orgel slechts hulpdienst toekent
de menscheljjke stem is hoofdzaak en 't hoogste
zou het dan staan, zoo het orgel geheel zwijgen
kon en de menscheljjke stem zelf het orgel
werd. Een organist, die dit niet doorziet, en
op alle manier zjjn muziek tot hoofdelement,
en het lied zelf tot bijzaak laat worden, hoort
onder ons calvinisten niet thuis.
In „De Bazuin" schrijft Dr. H. Bouwman
over de plaatsverhuring in de kerk o. a.„Niet
af te keuren is, dat de kerkeraad aan de leden
een plaats aanwijst, en zij daarvoor betalen
naar den welstand, dien God gegeven heeft.
Het moet zooveel mogelijk bevorderd worden,
dat de leden der gemeente gezinswijze zitten
in de vergadering der geloovigen. Het oog
van de ouders gaat ook tijdens den dienst over
de kinderen, waardoor ook voorkomen wordt,
dat de kinderen in een hoek of op de galerij
samenscholen en tot last zijn. Plaatsen ver
huring is in vele kerken noodig terwille van
het geld. Dit is geen eer voor die kerken.
Er zijn kerken waar die verhuring niet noodig
is, daar alle kerkelijke uitgaven bestreden
worden door vrijwillige bijdragen. Het is
heerlijk, waar de roeping zoo verstaan wordt,
dat de overtuiging leeft, dat het recht is om
zijn aandeel in de groote huishouding der kerk
te betalen, een plicht evengoed als dat men
voor zijn eigen gezin zorgt, een zorg, die men
vrijwillig op zich heeft genomen."
Voor de zeer noodlijdende Geref. Kerk
van Gronau in Westfalen (Duitschland) heeft
de collecte, tijdens een predikdienst van ds.
Bakker te Serooskerke opgebracht, de som van
f 4S,42Ys de Vs collecte in den gecombi-
neerden dienst van de kerken A, B en C te
Middelburg bedroeg f24,12Vs en de kerk van
Kamperland (N.-Beveland) heeft gezonden
f 17,— plus f 10,— is f 27,—.
Brouwershaven10 Maart 1915. In de heden
morgen gehouden godsdienstoefening maakte
onze beminde leeraar, de WelEerw. heer ds.
B. Meijer aan de gemeente bekend, dat hij ook
eene roeping had ontvangen naar de Gerefor
meerde Kerk te Ierseke (Zeeland.)
Dat de Koning der kerk Zjjnen dienstknecht
wijsheid schenke moge om een Hem welbe-
hagelijke keuze te doen, die, mag het Hem
behagen, ook uitloopt op een„ik blijf bij u",
is de wensch van gemeente en kerkeraad.
Namens den Kerkeraad,
J. Nieuwdorp, Scriba.
PSALM 115~7 1.
Oostburg, 15 Maart Heden was het een blijde
dag voor de kerk alhier, want des voorm. werd
de Eerw. heer H. Z. de Mildt in het ambt be
vestigd door den WelEerw. heer ds. J. M.
Mulder van Veldwijk, naar aanleiding van
Efez. 4 11c en 12a, terwijl bij de handoplegging
Ps. 134 3 door de gemeente staande gezongen
werd.
Des namiddags verbond zich onze nieuwe
leeraar aan de gemeente. Hij sprak naar aan
leiding van 2 Cor. 4 5, waarna de gewone
toespraken volgden. De WelEerw. heer ds. G.
R. Kuijper sprak namens de Classis Axel en de
kerk van Schoondyke, op zjjn verzoek werd ge
zongen Ps. 20:1. Na hem sprak br. Kou we
als oudste ouderling en werd nog door de ge
meente staande gezongen Ps. 1343.
Namens den Kerkeraad,
I. Catsman, Scriba.
Diaconaal ünlpbetoon.
De kinderen, die met de busjes voor Zieken
zorg rondgaan, worden gaarne verwacht D. V.
Woensdag 24 Maart van 24 uur.
Me>j. Stevens, Verwerijstr. 127.
Diaconaal Hulpbetoon.
Met bartel ij ken dank ontvangen „van een
dienstmeisje" 50 cents.
J. G. NetelenbosVogelzang.
Vlissingen. In de collecte van Woensdag 10
Maart is voor de Zending ontvangen een gift
ad fl,
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
De Macedoniër. Zendingstijdschrift. Ad. 3.
Maart 1915.
Uitgave: Firma Bouwman en Venema,
Groningen.
Inhoud
D. Bakker. De Evangelieprediking op het
Zendingsterrein.
D. K. Wielenga. Opleiding van Bijbelvertalers.
H. Dijkstra. Uit mijn Camera.
Een drietal belangrijke artikelen alzoo. Om
trent de „facultatiefstelling" concludeert ds. D.
na stukken geciteerd te hebben uit het ver
slag van de gehouden conferentie in Amster
dam dat de groote meerderheid der zendings
mannen de facultatiefstelling van het gods
dienstonderwijs op de gesubsidieerde scholen in
onze Oost wel zal aanvaarden, de een meer uit
principe, de andere omdat men oordeelt, dat
men er niet goed af kan zonder al te groote
schade, omdat het gemis van alle Christelijk
onderwijs voor de Zending erger zou zijn dan
de facultatiefstelling, terwijl het betalen van
alle onderwijs de kassen te zeer zou bezwaren.
Geretormeerd Theologisch Tijdschrift
Vijftiende jaargang. Afi. 11. Maart
1915.
Heusden. A. Gezelle Meerburg.
Dr. van Katwijk levert een opstel over „de
Verdelgings-oorlogen der Israëlieten tegen de
Kanaanieten" en toont aan dat deze het ka
rakter droegen van oefenen van gerichten Gods.
Dr. Ubbink levert een artikel contra ds. Grey-
danus over „waarneming, autoriteit, Heilige
Schrift". De Nalezing vestigt onze aandacht
op eene beschouwing van ds. de Geus over den
ontslapen Hoogleeraar Noordtzij, en op dr.
Kromsigts interessante critiek over dr. de
Hartogs theologische beschouwingen. De afle
vering wordt besloten met enkele recensiën.
Prof. Hoekstra beveelt daarin o.a. predikanten
aan de lezing van Jan Ligtharts Jeugdherin
neringen, waarvan de 3e druk verscheen.
Levensvragen. Serie VIII No. 1. Julius
de Boer De beteekenis van de Hegel-
studie voor onzen tijd.
Baarn. Hollandia Drukkerij. Prijs
f 0,40.
Voor philosophische liefhebbers een belang
rijk boekje. Daar 't ons toegezonden werd, ves
tigen we de aandacht op de verschijning ervan.
De schrijver marcheert in het voetspoor van
prof. Bolland. Nu weet ge 't wel.
Menigerlei (»enade, wekelijksche Leer
redenen. 4e Jaargang. No. 38-44.
Kampen. J. H. Kok. 1915.
De eerste twee preeken, handelende over het
4e en 5e gebod, zijn van den Amsterdamschen,
de andere vijf, handelende over het 6e tot 10e
gebod, zijn van den Zwolschen dominee Wie
lenga. Aanstonds springt het verschil in manier
van bewerking in het oog, maar ook hier geldt
„variis modis bene fit" d. i. op onderschei
dene manieren kan men iets goed doen.
Homiletische aanmerkingen op dergelijke
preeken kan ieder collega-predikant licht ma
ken, maar hoofddoel der schrijvers is eene
populaire Catechismusverklaring te bieden in
nauwe gebondenheid aan de woorden van de
Catechismus, in taal van onzen tijd en met
toepassing op onze tegenwoordige omstandig
heden. Van dat standpunt uitgaande, bieden
deze Catecliismuspreeken veel goeds. Een ieder
zal evenwel bij het doorlezen van deze serie
leerredenen van onderscheidene schrijvers de
voorkeur geven aan eene behandeling van de
Catechismus door. één hand. Als stichtelijke
lectuur voor thuiszittenden en vacante kerken
met warmte aanbevolen.
J. J. Knap Czn. De Lendenen omgord.
Bijbelsck Dagboek, afl. 6-9.
Kampen, J. H. Kok. 1915.
Met bekwamen spoed laten auteur en uit
gever deze afleveringen verschijnen. De inhoud
behoort tot het beste, wat op dit gebied ooit
verscheen. De teksten z\jn zonder uitzondering
niet zorg gekozen De belichting van het woord
in zijn samenhang is klaar en juist. De toe
passelijke aanwending pakt en geeft u een ge
dachte mee, die ge niet terstond weer kwijt
raakt. Dit boek kan stichtenopbouwen in het
geloof en in de praktijkder godzaligheid. Mo
gen velen het gebruiken en Gods zegen er op
rusten. De prijs is voor zulk een keurig mooi
uitgevoerd boekwerk heusch niet hoog, 12 afl.
a 30 cent en een gratis stempelband. Voor
een viertal guldens heeft men een degelijk
prachtwerk. Kerkhof.
Gedachten over onzen diepen val en de
verlossing, die in Christus Jezus is,
naar aanleiding van eenige hoofd-
stukkken uit de Heilige Schrift,
van wijlen Docent A. Steketee.
Herdruk, vermeerderd met een
„In Memoriam" door ds. J. P.
Tazelaar. Prijs 60 cents; geb. 90
cents.
Inhoud Docent A. Steketee. In Memoriam
door ds. J. P. Tazelaar.
Aan den Lezer.
I. De verborgenheden van het Paradijs.
II. De verborgenheden van Jezus Christus.
A. Het vleeschgeworden woord.
B. De lijdende Borg.
C. De opgestane Heiland.
III. De verborgenheden van het nieuwe
Jerusalem.
We juichen deze uitgave van de Firma
Oosterbaan en Le Cointre toe, en we durven
de verzekering te geven, dat wie dit werk zich
aanschaft, er nooit spijt van zal hebben. Met
groote waardeering is het vroeger gelezen en
het heeft nog niets van zijn waarde verloren.
Bouma.
Bijbel dat is de ganse lie Heilige Schrift
enz. vroeger uitgegeven bij Jacob
en Pi eter Keur te Dordrecht.
Kampen, J. H. Kok.
Aflev. 1723, Job tot Jes. 14 liggen van
deze nieuwe uitgave van den Staten-Bijbel voor
ons. Wij kunnen slechts herhalen, wat wij bij
een vorige aankondiging ervan gezegd hebben.
De druk is zeer helderde „kantteekeningen"
zijn zeer doelmatig onder aan de bladzijden
geplaatstalleen de gelijkluidende of overeen
stemmende teksten z\jn niet zoo gemakkelijk
te vinden het formaat is handig, en zoo is
deze uitgave van onzen terecht beroemden en
geliefden Staten-Bijbel hoogst aanbevelens
waardig.
Men is in Zeeland gewoon bij „Kroon-jaren"
zijn kinderen rijke cadeaux te gevennu, ver
geet dan dezen Staten-Bijbel nietmen heeft
er meer aan dan aan zooveel onnoodigen opschik.
In elk geval behoort ieder huisgezin een Staten-
Bijbel in zijn bezit te hebben de kinderen,
die hun catechisatie-werk thuis maken, moeten
de kantteekening op kunnen slaan.
De kosten zjjn geen overwegend bezwaar,
zelfs in dezen duren tijd niet. Om de drie
weken verschijnt een aflevering van 48 bladz.,
voor 25 ct., wat dus 8 ct. per week wordt
in 45 aflev. zal deze Bijbel compleet zijn en
dan drie kloeke deelen vormen. Al de intee-
kenaren ontvangen de drie stempel banden gratis.
Iedere boekhandelaar neemt bestellingen aan,
evenals de uitgever J. H. Kok, Kampen.
Sporen van Animisme in het Oude Testament
Zoo vraagt dr. G. Aalders in deze brochure
van 60 pag.en hij beantwoordt de vraag ont
kennend. Op zeer grondige en echt weten
schappelijke wijze handhaaft dr. Aalders het
bovennatuurlijke karakter van Israël en de open
baring, haar geschonken. Deugdelijke bewijzen
haalt dr. Aalders voor zfju beweringen aan van
menige tekst wordt nauwkeurige exegese gege
ven, b v. Lev. 2415,16, bl. 50 over allerlei ge
bruiken en gewoonten wordt het rechte licht
ontstokenen wij kunnen niet anders inzien,
dan dat dr. Aalders zijn tegenstanders, met
name prof. Eerdmans, uitnemend heeft weerlegd,
en alzoo de eere van het Oude Testament en
van Israël recht heeft gehandhaafd.
Voor hen die de Zending bestudeeren, is van
niet gering belang het overzicht, dat dr. Aalders
geeft op bl. 912 van wat onder Animisme
moet verstaan worden.
Uitgever van deze brochure is J. H. Kok,
Kampen. De prijs is ons niet bekend.
J. D. Wielenga.
BONDSRING MIDDELBURG.
21ste Jaarvergadering D.V. te houden op
Donderdag 25 Maart 1915 in de Ger. Kerk te
Meliskerke. Aanvang half 8.
Agenda
1. Opening.
2. Notulen.
3. Rapport van het gehouden ringbezoek.
4. Jaarverslag secretaris.
5. Jaarverslag penningmeester.
6. Reglementsherziening.
7. Pauze. In de pauze bestuursverkiezing
wegens periodieke aftreding van secretaris
en penningmeester.
8. Heropening der vergadering.
9. Rede van den WelEerw. heer ds. K. Veen
van Meliskerke. Onderwerp „Ziele-Stil-
heid".
10. Sluiting.
We wekken alle belangstellenden op deze
vergadering bij te wonen.
Namens het Ringbestuur,
L. M. van Noppen, Secr.
Vlissingen, Maart 1915.
CORRESPONDENTIE.
Een ingezonden stuk van W. zal als er
ruimte is volgende week worden geplaatst.
Redactie.
Adverfentlën.
HEEFT VOORHANDEN:
f 1,75 gebonden f 2,25.
Schriftoverdenkingen door Dr. J. C. de Moor
Prijs f 1,— gebonden f 1,40.
Belast zich met den Aan- en Verkoop-
van Effecten.
Verzilvert Coupons.
Sluit Prolong atiën
Neemt gelden in Deposito.
Incasseert Wissels.
:- Bezorgt Assurantiën
Bij J. H. KOK te Kampen ver
scheen
door
Prof. Dr. H. BAVINCK.
ir prijs f o,4o.
iW Niemand late deze hoogst
belangrijke brochure ongelezen.
Ze is bij alle Boekh. voorhanden.
van de Vereeniging voor GEREF.
ONDERWIJS te MIDDELBURG, In
de Consistorie Nieuwst raat, op
WOENSDAG 31 MAART,
's avonds 8 uur.
Voorstellen in te zenden vóór 20 Maart.
W. A. DE RIJCKE, Voorz.
P. J. DE KRUIJTER, Secr.
Wt".
vi All i
van meening over allerlei dingen,
maar hierover bestaat een tref
fende eenstemmigheid, dat een
der méést belangrijke boeken van
dezen tijd wel is het hoogst in
teressante boek van den Ameri-
kaanschen
Het is geschreven naar aanleiding
van den bekenden tekst Openb.
13 18, bij ons Holl publiek inge
leid door Prof. Dr. H. Visscher, en
geeft ons, volgens diens getuigenis
Een diep inzicht in het levensproces
onzer dagen. De gansche Christel,
pers noemde het een hoogst belang-
ijk boek. In drie weken was de eerste
druk totaal uitverkocht. In ons kleine
land zeker wel een zeer buitenge
wone gebeurtenis. Maar die het
boek kent, verwondert het geenzins,
want dit boek behoort inderdaad
onder de zéér zeldzame boeken. Een
boek dat door iederen Christen
Het is een boek van pl.m. 320 pag.,
kost f 1,75 en in prachtigen stem
pelband f2,25, is bij iederen Boekh.
verkrijgbaar, zoomede bij den Uit
gever J. H. KOK te Kampen.