Ofltciëele Berichten.
Zendingsschool te Goes.
Vacatnnrbearten Classis Middelburg.
Verantwoording van Liefdegaven.
INGEZONDEN STUKKEN.
Noodkerk voor Militairen te Tilburg.
BOEKAANKONDIGING
Timothens. Geïllustreerd Weekblad, 20ste
Jaargang, Maandafleveriüg Januari.
Zwolle. La Riviére en Voorhoeve.
Stemmen des Tijds. Afl. 4. Februari 1915.
Utrecht. G. J. A. Ruts.
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift.
Tine Bonnema's Vertellingen. Geïllu
streerd door O. Geerling.
te DonkerbroekJ. de Waard, cand. te Sur-
buisterveeni
te Harlingen (2e maal)C. J. Hakman teHollum
te Paesens dr. S. Greydanus te Zuid-Beierland.
AANGENOMEN
naar LeimuidenD. Drentb, cand. te Rotterdam
naar Hasselt (2e beroep)J. Ozinga te Kamerik
naar AlblasserdamG. R. Kujjper te Schoon-
dyke.
BEDANKT
voor Gaastmeer, Blokzijl, Oldeboorn, Zeven
hoven, Oostermeer en Rilland-Bath E. J.
v. Voorst, cand. te Renswoude.
Ds. J. S. Schaafsma te Emmercompas-
cuum hoopt Zondag 28 Febr. afscheid te nemen
van de Geref. kerk aldaar en Zondag 14 Maart
zijn intrede te doen te Opeinde-Nijega, na be
vestigd te zjjn door zijn broeder ds. A. S.
Schaafsma te Grijpskerk (Gron.)
In de Geref. kerk te Lippenhuizen c. a.
waarvan voor eenige jaren het deel Tijnje tot
zelfstandige formatie kwam, is thans de ge
meente Gorredijk-Kortezwaag zelfstandig ge
worden.
De Classe Assen heeft haar sympathie
uitgesproken met het voorstel van den Kerke
raad van Appelscha, om het initiatief te nemen
tot het oprichten van een studiebeurs voor
Christen-Javanen en Soembaneezen, die in Ne
derland zouden kunnen studeeren.
Na een langdurig lijden is te Heusden
overleden aan suikerziekte ds. W. Laatsman,
in den ouderdom van 50 jaren, vroeger predi
kant bij de Geref. kerk te Heusden, die later
aldaar een vrije kerk stichtte, een christelijke
school en „Bethesda", een tehuis voor zieken
en ouden van dagenal spoedig verliepen deze
stichtingen.
Dr. H. C. Rutgers te Marken, benoemd
tot secretaris der Nederl. Christen-Studenten-
Vereeniging, ontving van de Classe Edam toe
stemming tot dezen anderen staat des levens
over te gaan.
Ds. Chr. Bruins hoopt 21 Maart afscheid
van de kerk van Axel te nemen.
De heer H. Z. de Mildt, theol. doet. te
de Bildt, ber. pred. te Oostburg, is na peremp
toir examen door de Classe Axel met a lgemeene
stemmen toegelaten tot den dienst des Woords
en der Sacramenten.
Dinsdag 9 Maart hoopt de Geref. kerk A
te Maassluis te herdenken, dat zij voor 50 jaren
als zelfstandige Chr. Afgescheidene Geref. kerk
tot openbaring kwam de Geref. kerk van Gas-
selter-Nijeveen hoopt hetzelfde feit 2 Maart
te herdenken.
Ds. E. Zwiers te Asperen herdacht deze
week zijn 25-jarig ambtsjubileum.
Donderdagnamiddag half zes uur.
ARNEMUIDEN.
11 April ds. Netelenbos.
16 Mei ds. de Kruijter.
13 Juni ds. van Loon.
GAPINGE.
11 April
25
9 Mei
30
13 Juni
27
ds. Pol.
ds. Scheele.
ds. Toebes.
ds. Koopmans.
ds. Wolf.
ds Veen.
SEROOSKERKE.
18 April ds. Bouma.
16 Mei ds. v. d. Ende.
13 Juni ds. Kerkhof.
Aan de plaatselijke correspondenten
der Theol. School in de Classe
Middelburg.
In April moeten de contributies der School
bij den penningmeester worden gestorthet is
dus nu tijd ze op te halen- Wie nog geen
kwitanties heeft, kan ze bü mij verkrijgen op
aanvraag ben ik ook bereid ze te zenden.
De Class, correspondent,
J. D. wlelenga.
Middelburg, 18 Febr. 1915.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Gereformeerde Kerken in de Classis
Axel, gehouden 11 Februari 1915.
De vergadering wordt op gebruikelijke wjjze
geopend door ds. de Walle.
In het moderamen nemen plaatsds. de Walle,
praesesds. Kuijper, scribads. H. van der
Wal, assessor.
De credentialen worden nagezien door eene
commissie, waaruit blijkt, dat alle kerken wettig
vertegenwoordigd zijn.
Nadat de voor het peremptoir examen noodige
stukken in orde zijn bevonden, neemt het onder
zoek van den Eerw. Heer de Mildt, beroepen
pred. te Oostburg een aanvang in tegenwoor
digheid van Deputaten art. 49 D. K. O. Ds.
Bouma en ds. v. d. Kooij.
Voornoemde broeder wordt met alle stemmen
toegelaten tot den dienst des Woords en der
Sacramenten.
De notulen worden gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen is een circulaire aangaande de
Zending onder de Joden.
Ds. v. Hulsteijn wordt als classicale penning
meester benoemd aangaande den arbeid der
Zending onder de Joden.
Omvraag naar art. 41 D. K. O.
De kerk van Axel vraagt, met het oog op
het vertrek van een der predikanten, voorzoo
verre noodig, classisbeurten aan.
Ds. Bruijns, die voor het laatst ter vergadering
is, wordt door den praeses den dank der ver
gadering gebracht voor den arbeid, verricht in
zijne gemeente, in de classis en in het belang
van de kerken in ons vaderland.
Door ds. Bruijns wordt dit woord beantwoord.
Hij spreekt een hartelijk afscheidswoord, alle
kerken den zegen des Heeren toebiddende.
De praeses feliciteert ds. Kuijper met zijne
roeping naar Alblasserdam en spreekt daarbij
den wensch uit, dat Z.Eerw. voor de kerk van
Schoondijke en de Classis Axel behouden moge
blijven.
Ingekomen is een voorstel van de kerk van
Zaamslag. Op de volgende vergadering zal
't worden besproken.
Rapport aangaande den Evangelisatiearbeid
wordt uitgebracht door ds. Lammertsma.
Ook wordt door hem een zakelijk verslag ge
geven aangaande den Zendingsarbeid.
Over den hoofdarbeid zijn zeer gunstige be
richten ingekomen De schoolarbeid gaat zeer
gezegend en veel is er dat tot dank stemt.
De kerk van Axel stelt voor om aan Curatoren
te vragen één exemplaar van de Handelingen
der Curatorenvergadering van de Theol. School
voor alle leden.
In plaats van ds. Bruijns wordt als kerkvi-
sitator benoemd ds. de Walle, ds. Kuyper,
secundus.
Yoor art. 13 secundus ds. van der Wal.
Yoor art. 19 ds. Lammertsma.
Als Dep. voor de Prov. Kas voor Hulpbeh.
Idioten etc. wordt benoemd Jan Yerlinde van
Zaamslag.
Roepende kerk voor de volgende vergadering
Axel.
De vergadering wordt met dankgebed gesloten
door ds. Bruijns.
Namens de Classis,
H. van der Wal, Assessor.
KORT VERSLAG van de vergadering
der Classis Middelburg, gehouden
10 Febr. 1915.
1. Op de gebruikelijke wijze werd door de
roepende kerk van Meliskerke de vergadering
geopend.
2. Alle kerken bleken wettig vertegenwoordigd
3. Als moderamen nam zitting:
Ds. A. A. v. Schelven, praeses
Ds. J. J. Koopmans, assessor.
Ds. K. Veen, scrjuae
Ds. J. B. Netelenbos, scriöae*
4. Na lezing en goedkeuring van de notulen
der vorige vergadering wijdde de Praeses een
woord van nagedachtenis aan ds. S. de Jager,
en complimenteerde hij de D.D. Pol en Veen,
die voor een op hen uitgebracht beroep hadden
bedankt, terwijl hij zelf door den Assersor werd
verwelkomd en gelukgewenscht met zijn herstel.
5. De vacatuurdiensten werden geregeld.
6. In comité werd een instructie behandeld.
7. Ingekomen stukken.
a. Een tweetal brieven van de Gener. Syn.
betreffende een protest van Serooskerke en een
bezwaarschrift van Gapinge worden voor ken
nisgeving aangenomen.
b. Een schrijven van br. Lorier te O. en W.
Souburg zal worden beantwoord.
c. Naar aanleiding van een schrijven van
Middelburg A, waarin o. m. ook verzocht werd
de zaak van de ineensmelting der kerken in
Middelburg, als zijnde een plaatselijke zaak
aan de betrokken kerken over te laten, werd
allereerst door de classis geconstateerd dat dit
verzoek, als strijdig met de synodale bepalingen
dienaangaande, onontvankelijk moest verklaard,
en daarna 't volgende voorstel aangenomen
De classis met leedwezen vernomen hebbende
dat de kerkeraad van Middelburg A niet ge
negen is terug te komen op zjjn besluit, ver
zoekt dien kerkeraad de motieven hiervoor ter
kennis van de Classis te brengen, opdat deze
hierover kunnen oordeelen.
Een 2de voorstelDe classis besluite een
buitengewone vergadering te houden waarop
uitsluitend de zaak der ineensmelting van de
kerken Middelburg A, B en C zal besproken
worden,"
wordt aangehouden tot de volgende verga
dering.
8. Naar aanleiding van 't rapport van de
hnantieele commissie voor Westkapelle, wordt
besloten voor dit jaar aan Westkapelle toe te
staan f 50 uit de kas voor hulpbehoevende
kerken.
Het rapport predikantstractementen moest
uitgesteld tot volgende vergadering.
9. Middelburg wordt aangewezen als roe
pende kerk voor de vergadering, te houden den
eersten Dinsdag in Mei.
10. Bjj den omvraag doet o. m. Gryjpskerke
navraag naar de wjjze, waarop door de kerken
van de classis gehandeld is met de circulaire
der Gener. Syn. inzake de geestel. verzorging
der militairen en Middelburg A doet een der
gelijke vraag met 't oog op de circulaire der
Syn. inzake Joden-zending.
Verder werd geconstateerd dat al had men
in de classis geen classicaal deputaat voor den
arbeid in Rjjn-Pruisen, toch van uit onder
scheidene kerken die arbeid gesteund werd.
De boeken van den classicalen quaestor bleken
in de beste orde, waarom de quaestor voor zijn
gehouden beheer over 't afgeloopon jaar werd
dankgezegd.
11. Censuur naar Art. 40 behoefde niet
gehouden.
12. De korte notulen werden gelezen en
vastgesteld.
13. Ds. Bouma eindigt met dankzegging.
In naam en op last der classis
Middelburg,
K. Veen, scriba!
Zendings-commissie Middelburg A. In dank
ontvangen uit het busje van de Geref. Jonged
Vereen. „Doet wel aan allen, maar meest aan
huisgenooten des geloofs" f 5,01.
De Penningmeester,
A. D. Littooij Az.
Ontvangen in de collecte van Zondag 7
februari fl,van een catecbisante van ds.
Netelenbos en in de collecte van Zondag 14
februari 1.1 fl,met bijschrift „uit dank
baarheid" en f2,50 met bijschrift „uit dank
baarheid voor kerk en armen".
Diakenen Kerk C.
Ontvangen collecten van de Gereformeerdo
Kerken in de Classe Middelburg, voor de Hulp
behoevende Kerken in de Classe.
Arnemuiden f 5,21Domburg f 4,74V2 Ga
pinge f2,44 Grijpskerke f ll,03Vs Koudekerke
f 11,07 Va 5 St. Laurens f 2,54 Meliskerke f 6,25
Middelburg A f 17,04; Middelburg B f7,09;
Oostkapelle f 10,40 Serooskerke f 13,02Va Sou
burg (Oost en West) f 11,71 Veere f 9,43Vs
Vlissingen f27,38; Vrouwepolder f 4,4f5vs
Westkapelle f 1,45.
Nog niet ontvangen Middelburg C.
De Corresp. v. d Classic. Collecten,
A. Punt.
Middelburg, 18 Febr. 1915.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Aan de Gereformeerden in den Lande!
Mochten wjj U vóór een 14tal dagen melden
dat wii 1600 gulden voor den bouw van een
noodkerk bijeen hadden, thans kunnen wij tot
onze groote blijdschap berichten, dat het bedrag
inmiddels is gestegen tot 4000 gulden. Aan
gemoedigd door den zegen dien wij op onzen
arbeid kennelijk mogen genieten, heeft de kerke
raad van Tilburg, in zijne vergadering van 8
Februari 1.1. besloten tot den bouw over te gaan,
in de vaste overtuiging dat het nog ontbrekende
zeer zeker nog wel zal worden bijeengebracht.
Dat ontbrekende is nu nog één duizend gulden.
Doordat we op den grond, die beslist moet
worden gekocht en niet kan worden gehuurd,
een hypotheek sluiten, hebben we voldoende aan
eene som van 5000 gulden (vijfduizend gulden).
Wie helpt ons nu aan de laatste 1000 gul
den Het adres van den penningmeester is
nog steeds J. W. Bossenbroek, mil. korporaal,
Magazijnstraat 6. Tilburg.
Wat valt er uit dit met zorg bewerkte tijd
schrift voor oud en jong toch veel te leeren.
Nimmer werd een aflevering na lezing ter zijde
gelegd, of men was weer in kennis verrijkt.
De artikelen staan op zulk een hoog litterarisch
standpunt, dat zjj behooren tot het allerbeste
in onze kringen. Hoe aantrekkelijk zijn de
Brieven uit Wonderland En van de saamstel
ling en uitwerking der verwoestingselementen
in den krijg, worden we op glasheldere wijze
op de hoogte gebracht. Mej. Kuyper geeft
frissche beschouwingen „Van Oorlog en Vrede".
Pennings „Waterloo" belooft een mooi verhaal
te worden. De bladvullingen van allerlei aard
geven zooveel wetenswaardige bizonderheden,
dat ieder er terstond met belangstelling notitie
van neemt.
Timothens behoort in ieder Christelijk gezin
thuis. Kan nooit^ genoeg worden aanbevolen.
Waar 't in de huiskamer binnentreedt, is het
altoos een welkome gast.
De heer H. Coljjn levert een tweede artikel
over den Volkerenkrijer, dat niemand lezen zal
zonder den schrijver dank te betuigen voor zijn
gegeven onderricht. We hopen ook, dat de ex-
minister van Defensie een betrouwbaar profeet
moge blijken, als hij voorzegt, dat wij de helft
van de oorlogsellende gehad hebben. Wanneer
men geen militair inzicht heeft en stukken leest,
als die van Coljjn, gaat men dag op dag zich meer
verbazen over de onoordeelkundige praatjes die
in huis, op straat en in publieke vervoermid
delen over den oorlogstoestand worden ten beste
gegeven. Artikelen als van Coljjn moest ieder
eens bestudeeren, eer hjj over den krjjg ging
meepraten. De 5e bundel van Kloos' Nieu
were literatuur-geschiedenis wordt door den
heer P. J. Molenaar flink onderhanden ge
nomen. De heer M. Lindenborn plaatst een
stuk over „de Rechtstoestand der Inlandsche
Christenen", eene lezing die hij had willen hou
den op de niet gehouden Zendingsconferentie
te Amsterdam, 'tls goed, dat wjj gedurig weer
bjj dat onderwerp bepaald worden. O. Ruysch
levert een belletristisch stukje „Naar het Huis",
dat zeer zeker in een of andere Kerkbode als
feuilleton geen onaardig figuur zou geslagen
hebben. Volgen enkele verzen, uit verschillende
dichterlijke bronnen ontsproten. J. A. Rispens
o. a. beeldt ons Zeeuwsche dorpke Haamstede
niet onverdienstelijk aldus uit
„Hoe ligt gjj klein, in mjjn herinnering,
Omschanst van hooge duinen stil-bezond,
Waarboven nog uw toren uitweg vond
Zóó zag ik u, den morgen, toen ik ging.
Soms dwaal ik weer uw wein'ge straten rond,
Uw plein, waar schaduw zwaar is, 't licht gering
Eu 'k vroeg muziek uit open smidse ving,
Die kaatst aan de oude kerk van stond tot stond."
De leestafel biedt tot-tevredenheid-stemmende
boekbesprekingen.
Mr Philip Mauro. 666, liet Getal des
menscken. Het hoogtepunt der be
schaving. Met een inleidend woord
van Prof. Dr. H. Vissciier.
Kampen. J. H. Kok. 1915.
Prjjs ingen. f 1,75, geb. f2,25.
Een bizonder merkwaardig boek, dat in onze
dagen van een wereldcrisis in Christelijke krin
gen dankbaar zal worden gelezen. Professor
Visscher wjjst daarop terecht in zjjn „Inleiding",
en te merkwaardiger wordt dit boek als wjj
lezen, dat het reeds vóór een viertal jaren in
Amerika is geschreven en verschenen. Het wordt
meer en meer duidelijk dat er eene crisis woedt
in de wereld, die voorbode is voor nieuwe toe
standen. Allerlei werkkrachten en geestes-
stroomingen der huidige menschheid botsen te
gen elkaar of wirwarren dooreen. Wat zal
uit dit alles worden De schrjjver van dit
boek toont op hoog standpunt te staan en van-
daaruit het geheel der verwarde stroomingen te
overzien. Met meesterhand wjjst hjj ons de
eenheid aan in de veelheid, en poogt te teekenen
op welk doel het streven op oeconomisch zoowel
als op religieus gebied gericht is. Hjj beschrijft,
welke trekken de godsdienstige en oeconomische
bewegingen van onzen tjjd met elkaar gemeen
lebben. Hjj leert ons zien en nadenken, hjj is
als een gids, die u opmerkzaam maakt op tee-
ienen der tjjden, welke ge anders onoplettend
zoudt voorbijgaan. Het hindert niet zoo erg,
dat het boek hier en daar te veel aandacht wjjdt
aan Amerikaansche schrijvers alleen, want het
geheel is toch zoo pakkend geschreven, dat ge
de beschouwingen met spanning van al uw aan
dacht volgt, en nieuwsgierig zjjt, hoe de schrjjver
zich voorstelt de oplossing van het wereldpro
bleem. Allerlei belangrjjke punten komen aan
de orde. Om maar iets te noemen Het Mo
dernisme in de Roomsche Kerk, het komende
Katholicisme, het Spiritismeop oeconomisch
terrein: de ontwikkeling van het handelswezen,
socialisme, kapitalisme, het voorspelde einde van
het kapitalisme voorts het Zionisme, afgoden
der laatste dagen (waaronder „de wetenschap"),
de resultaten van sterrenkunde, scheikunde,
geologie enz. enz. Dergeljjke verschjjnselen
beziet de schrjjver bjj schriftuurlijk licht met
een opmerkzaam oog en laat ons gevoelen hoe
alles uitloopen zal op den mensch der zonde,
op de voleinding in wat Openb. 13 18 noemt
„het getal eens menschen, 666". Het is niet
de vraag of ge al wat in dat boek staat, ten
volle beaamt; maar wel, of uw oogengeopend
worden voor velerlei belangrjjke momenten in
het wereldgebeuren, waarvoor ze anders gesloten
zouden blijven. En dan danken we den schrjjver
heel wat licht. Niet onvoldaan zal door ont
wikkelden dit boek worden gelezen en herlezen.
Het verwondert ons dan ook niet als het gerucht
waarheid bevat, dat de eerste druk reeds uit
verkocht is. Dan zullen er wel spoedig meerdere
drukken komen. Het is een boek op z'n tjjd,
van pas.
Wjj vernemen van den Uitgever J. H. Kok
te Kampen dat het prachtige boek van Mr.
Philip Mauro 666 Het Getal des Menschen reeds
is uitverkocht. Een nieuwe druk is ter perse
gegaan om met enkele dagen gereed te zjjn.
Dat zulk een inderdaad hoogst belangwekkend
boek het tot een tweede druk zou brengen, was
wel te profeteeren geweest, maar dat de eerste
oplage in zulk een korten tjjd zou zjjn uitver
kocht, is zeker wel iets zeer bjjzonders in ons
kleine land.
Afl. 10. Februari 1915.
Heusden. A. Gezelle Meerburg.
InhoudsopgaveI. Dr. J. Ridderbos, Maat
schappelijke toestanden onder Israël in de vol
heid des tjjds.
II. Dr. G. Ch. Aalders. N og iets over de
Silo-profetie.
III. Dr. T. Hoekstra, Nieuwere homiletische
literatuur. Besproken wordt dr. Eugen Sachsse's
Evangelische Homiletik, zoowel met waardeering
als met oefening van critiek.
IV. Overgenomen wordt een artikeltje uit
de N. R. Crt.De Ethischen uit Confessioneel
oogpunt bekeken.
Ten slotte enkele recensies en eene boekaan
kondiging, die voor een tijdschrift wel op wat
hooger peil konden staan. Kerkhof.
Uitgave van D. A. Daamen te 's Gra-
venhage.
Dit boek bevat vertellingen voor jong Neder
land. Het is een schoone gave om goed te
kunnen vertellen. Niet velen hebben haar. Het
is o zoo moeieljjk om den rechten toon te treffen,
en kinderen te boeien. Wie het echter kan,
heeft een dankbare taak, want hjj kan grooten
invloed uitoefenen op het ontvankelijk kinderlijk
gemoed en bjj dragen tot de rechte vorming van
het jeugdig karakter. Goede vertellingen zjjn
dan ook veel waard en we bewjjzen er onze
kinderen een dienst mede, wanneer we ze hen
in handen geven kunnen. Tine Bonnema opent
ons daartoe de gelegenheid, want kinderen zullen
haar vertellingen gaarne lezen. Zjj heeft boven
dien gezorgd, dat de inhoud van wat ze biedt
geen zedelijke schade kan aanrichten. Zoo heb
ben al haar vertellingen een goede strekking.
De illustratie is keurig uitgevoerd en geeft
aan dit boek aantrekkelijkheid.
Ook de uitgever heeft zich bejjverd om iets
goeds te leveren. Bjj eenige zorg zal het lang
in gebruik kunnen bljjven.
Voor een verjaringsgeschenk is het recht
geschikt. Bouma.
BONDSRING „MIDDELBURG".
Vergadering Donderdag 25 Februari, 's avonds
te 7 uur in het Militair Tehuis te Middelburg.
Vóór de pauze
„De zwjjgers in ons vereenigingsleven", in
te leiden door vr. M. K. Daane, namens Vlis
singen.
Na de pauze
„Geloofsbelijdenis Art. 12." Inleider vr. L.
M. Helder, namens Middelburg.
Alle belangstellenden zjjn hartelijk welkom.
Afgevaardigden-contributie.
De Ringsecretaris,
L. M. van Noppen.
