Kerk- en Sehooliiieuws
Officiëele .Berichten,
Verantwoording van Liefdegaven.
INGEZONDEN STUKKEN.
BOEKAANKONDIGING.
Ca A. De uitslag al wel gelezen.
N. v. D. Wat een mooie briefjes schrijf je,
ik zal ze goed bewaren.
Adr. v. O. Doe nog maar een poosje mee.
P. d. R Pas nu maar beter op de krant.
Jac. v. V. Je bent welkom.
T. E. B. 'k Zal probeeren het goed te doen.
S. K. Viel het nogal mee?
P. B. Al doende leert men.
P. M. St. Hoe meer hoe liever en je kunt
het goed; is je duim al beter?
Ca B. Zoo groot is ons gezin niet.
Gr. B. Je trof het, dat het zoo makkelijk was.
M. L. Tegenwoordig zyn er in elke familie
bjjna één of meer soldaat.
Jac. v. W. Nu ben je beter op tijd.
Joh. B. J. Ik had dat museum ook wel eens
willen zien.
A J. Het pakket zal wel spoedig eens komen.
L. O. Niet te driftig-
H. L. Niet te spoedig den moed opgeven.
N. L. Een keurig briefje.
P. W. Je bent een leukert hoor.
M. W. Is je zusje al wat beter.
And. B. Een goed begin is 't halve werk.
B. d. P. 'k Zal je raad opvolgen.
W. v. d. K. Nu heb ik je niet vergeten.
C. Fl. Je stuurt het maar eens.
M. V. Dat zal wel wennen.
J., A. en C. G. Drie brieven uit één gezin,
dat schiet op.
L. Cl. L. 'k Zal over je vragen eens denken.
P. 1. F. Ik vind het goed.
G. H. Kr. Nog wel gefeliciteerd.
Gr. C. En het was zoo gemakkelijk.
En nu nog het voornaamste, de redactie stelde
een groot aantal prijzen beschikbaar, zeker om
dat er zooveel oplossers waren.
Die prezen zijn
Het Noorsche Rotskind voor Pietje Haartsen,
Souburg.
2 Sluikers, 1 voor Chr. Steketee, Heinkens-
zand en 1 Hugo Brasser, Koudekerke.
Kleine Willy, Marie M. Schuman, 't Zand
bij Middelburg.
Mozes en Sam voor Adriana C. Littooij, Span
jaardstraat, Middelburg.
Dicht bij de Zee voor Johanna B. Jansen,
Driewegen, Ter Neuzen.
Allen gegroet.
De Jeugdredacteur.
BEROEPEN
te Hasselt (2de maal)J. Ozinga te Kamerik
te 's GravendeelR. Brouwer te Haamstede.
BEDANKT
voor CharloisG. v. Reenen te Opheusden
voor Duurswoude S. de Vries te N.-Dordtrecht.
De toestand van ds. Geerds te Appingedam
is vooruitgaande.
Naar „De Standaard" meldt heeft de Classe
's Gravenhage besloten, in verband met den
bijzonderen nood. onzer dagen opnieuw een bid
stond uit te schrijven eu wel op Woensdag 24
Febr. a. s. De Kerken zullen hiertoe door een
rond te zenden bidbrief worden uitgenoodigd.
Het 2de Congres voor Geref. Evangelisatie
is ook dit jaar wegens tijdsomstandigheden uit
gesteld.
Door wijlen mej. wed. P. Veende Vor
is gelegateerd aan de Geref. kerk van Vianen
f5000 en aan de Christelijke School aldaar
f3000.
Geslaagd voor het candidaatsexamen 2e
ged. theologische faculteit aan de V. U., de
heer J. R. Goris te Zevenbergen.
Dinsdagavond is na een korte ongesteld
heid overleden prof. M. Noordtzij.
(Martinus Noordtzij, geboren te Rotterdam in
1840, waar hij een van de eerste leerlingen was
van de eerste daar gestichte Christelijke school,
hoofd de heer Meijer. Met zijn ouders naar
Vlissingen vertrokken, beoefende hij daar een
ambachtdoch ging in 1861 naar de Theolo
gische school te Kampen, waar hij 20 Oct. 1867
promoveerde. Zijn eerste standplaats was Sint
Annaparochie, als opvolger van wijlen ds. A.
Littooij die naar Middelburg vertrokken was.
Van 1869—1872 stond hij te Heerenveen, daarna
te Schiedam, en werd in 1875 emeritus wegens
zijn benoeming tot hoogleeraar aan de Theolo
gische school, als hoedanig hy de kerken tot
Juli 1912 diende. Van 18891890 was de
overledene lid der Tweede Kamer voor Kampen
ter vervanging van jhr. mr. T A. J. v. Aseh v.
Wijck, die benoemd was tot gouverneur van
Suriname. Van 1880 tot heden lid van den
gemeenteraad te Kampen en lid der Provinciale
Staten van Overijsel. Sedert 1912 was hij eme
ritus hoogleeraar. Kerk en Staat, in 't bijzonder
de Geref. kerken en de Antirevolutionaire partij,
vooral die in Overijsel, lyden door dit sterven
van dezen bekwamen, werkzamen strijder een
groot verlies.
Prof. Noordtzij was door zijn huwelijk een
kleinzoon van H. de Cock, den eersten afge
scheiden dominé uit Ulrum).
Een slakje.
De „Zeeuwsche Kerkbode" schrijft
De Kerkeraden der Geref. kerken te
Brussel en Antwerpen hebben gezamenlijk een
bede om steun gericht aan de Geref. kerken in
Nederland. De voorzitter der Gener. Synode
(sicdr. J. C. de Moor te 's Gravenhage zal
gaarne, nu het postverkeer met België verbro
ken is, gelden er voor in ontvangst nemen.
Wij achten deze laatste zinsnede beslist on
juist en collegialistisch. Wij hebben geen „voor
zitter der Gener. Synode". Dr. de Moor was
voorzitter van deze Synode, toen zy een 14-tal
dagen vergaderde in Den Haag, nu is er geen
Synode, en dus evenmin een voorzitter".
Het blad heeft gelijk, dat het op dit slakje
zout legt, en wij stemmen geheel met deze op
merking in.
Het spreekt wel van zelf, dat de beide ker
keraden het niet zoo kwaad bedoeld hebben,
maar we moeten ons kerkelijk spraakgebruik
zuiver houden, en daarom is het goed, dat even
hieraan aandacht wordt gegeven.
Het zal overbodig zyn eraan toe te voegen,
dat ondergeteekende, indien hem vóór het af
drukken de tekst der circulaire was voorgelegd,
niet toegelaten zou hebben, dat deze qualifi-
catie aldus erin voorkwam. de M.
Ger. Kerkb voor 's Grav
Een Novum. In de „Gron. Kerkb." van
j.l. Zaterdag stond onder de predikbeurten ver
meld, dat ds. Mr. J. Steffens voor de Geref.
Kerk te Veendam zou optreden.
Een novumImmers Mr. J. Steffens is geen
Dienaar des Woords meer. Het radicaal van
Dienaar des Woords is hem ontnomen volgens
art. 12 der Dordtsche Kerkenorde. Hy is over
gegaan tot een „anderen staat des levens".
Volgens genoemde Kerkenorde is het een
Dienaar des Woords, wijl eens wettelijk als
zoodanig beroepen zynde hy zijn leven lang aan
de kerkedienst verbonden is, niet geoorloofd
zich tot een anderen staat des levens te be
geven, tenzij om groote en gewichtige oor
zaken, waarvan de classis kennis neemt en er
over oordeelt.
Mr. Steffens, die voorheen predikant bij de
Geref. Kerk te Langerak bez. de Lek was, heeft
zijn ambt neergelegd, ging aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht studeeren, promoveerde tot
Doctor in de Rechtswetenschap en heeft zich
voor enkele weken te Groningen als advocaat
en procureur gevestigd. Dat hij, buiten het
ambt staande, in een samenkomst der gemeente
in de bediening des Woords is voorgegaan, is
derhalve iets nieuws.
„Ger. K. voor Dr. en Ov."
Onder leiding van den Zendingsconsul,
baron van Boetzelaer, is te Batavia in Indië
een comité opgericht met het doel gelden te
verzamelen teneinde den nood te lenigen, wan
neer wegens den oorlog eens niet meer uit
Nederland en Duitschland gelden voor de Zen
ding kunnen toegezonden worden.
De kerk geknechtHet Fransche minis
terie van binnenlandsche zakeD heeft het lezen
van het pauselijk gebed voor den vrede in alle
kerken van Frankrijk verboden.
Nader wordt bericht, dat de Fransche re
geering toch weer 't pauselijk gebed om vrede
in de Fransche Kerken heeft toegestaan haar
meening dat er gebeden werd ook om een
vrede, die nadeelig zou kunnen zyn voor Frank
rijk, bleek op misverstand te berusten. Hoe
droevig wordt er toch gesold met het gebed
Ds. A. Jansens te Aalten, die het beroep
aannam naar Langerak, hoopt 21 Febr. zijn in
trede te doen, na bevestigd te zijn door ds. A.
Schouten van Aalten.
Voor de Classe Drachten deed de heer
J. de Waard van Surhuisterveen praepar. examen
en werd met alle stemmen beroepbaar verklaard.
De gemeente van SmildeA heeft besloten
het gedeelte van Hoogersmilde algeheele zelf
standigheid te verleenen, en gedurende 5 jaar
een jaarlyksche bijdrage te geven van f 600,
ingaande den dag, dat Hoogersmilde een pre
dikant beroept.
Ds. C. van Proosdij te Amsterdam heeft
wegens voortdurende ongesteldheid emeritaat
aangevraagd.
Verband tusschen Kerk en School. Vol
gens een rapport, dat dr. H. H. Kuyper op de
j.l. Synode wegens gebrek aan tijd niet heeft
kunnen uitbrengen, terwijl ook de afgevaar
digden der Prov. Syn. van Groningen hun
voorstel, waarop dit rapport een antwoord was,
terugnamen, valt over de verhouding van Kerk
en Christel. School vooral drieërlei op te mer
ken het Geref. Kerkbl. voor Dr. en Ov. merkt
dit aldus opDe taak der Kerk is, vlg. het
rapport, dan vooral
1. Zjj heeft de ouders op hun dure plicht
te wijzen om Christelijke Scholen te bouwen.
Het is ook nu zeker niet uitgesloten dat zjj,
wanneer de ouders nalatig zijn, mede het initia
tief neemt. Maar dan altijd met het doel om
de school zoo spoedig mogelijk aan de ouders
over te doen.
2. Zij heeft een contract te zoeken met de
schoolvereeniging, waarbij haar de vrijheid en
het recht wordt gewaarborgd om toezicht te
houden op den grondslag van het onderwijs
en op de practijk. Dat recht is dan tevens een
plicht, en een kerkeraad schiet in de uitoefe
ning van zijn plicht tekort, wanneer hij in goed
vertrouwen de zaak maar vrij haar beloop laat.
Juist wanneer alles nog goed gaat heeft men
de onderlinge verhouding te regelen en zich
aan eene goede practijk te wennen. Voorkomen
is ook hier beter dan genezen.
3. En ten slotte spreekt het rapport uit dat
de Kerken ook financieel te zorgen hebben, dat
de arme kinderen der gemeente van dit onder
wijs gebruik kunnen maken. Er wordt niet bij
gevoegd op welke wijze dit moet geschieden.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Classis Tholen op Woensdag 3 Februari
1915, te Bergen op Zoom.
1. Ds. J. A. de Brujjn laat zingen Ps. 3 2,
leest uit Rom. 8 en gaat voor in gebed.
2. Ds. van Schaick fungeert als praeses, ds.
Nieboer als assessor en ds. Lanting als scriba.
3. Ondezoek der lastbrieven doet blijken dat
de kerken regelmatig zijn vertegenwoordigd.
4. De notulen worden gelezen en, behoudens
enkele opmerkingen, goedgekeurd.
5. Als Class. Dep. voor de Jodenzending wordt
ds. Lanting aangewezen. Overeenkomstig het
schrijven der deputaten zal de collecte voor
dien arbeid, zooveel mogelijk, op de Mei-Classe
worden meegebracht.
6. Bij de rondvraag naar art. 41 D. K. O.
vraagt en bekomt de kerk van A. J. P. het
advies voor de 2e trap der censuur, bedoeld in
art. 77 D. K. O., op grond van overtreding van
het 4e gebod door een tweetal leden der gemeente.
7. Collecten en quota worden geïnd.
8. Nadat het 3e vers van den Morgenzang
gezongen is, eindigt de praeses met dankzeg
ging aan den Heere.
Namens de Classis,
A. IJ. Nieboee, Assessor.
AGENDUM voor de vergadering der Classis
Zierikzee op Woensdag 17 Febr. a. s.
Praeses ds. P. J. Baaij.
I. Opening.
II. Onderzoek credentie-brieven.
III. Aanwijzing moderamen en constituee-
ring der vergadering.
IV. Lezing der notulen.
V. Ingekomen stukken.
VI. Rapporten.
VII. Onderzoek naar art. 41 D. K. O.
VII I. Regeling der vacatuur-diensten.
IX. Lezing der korte notulen.
X. Omvraag.
XI. Sluiting der vergadering.
Namens de roepende kerk,
J. Sybesma, Praeses.
D. Mulder, Scriba
P S. Op deze vergadering moeten ook de
provinciale quota worden gestort.
Met het oog op den door de Cl. 's Hage
uitgeschreven bidstond op 24 Febr. wordt
bovengenoemde Class verg. vervroegd en ge
steld op WOENSDAG 17 FEBR.
Namens de roepende kerk,
J SYBESMA, Praeses.
D. MULDER, Scriba.
Grijpskerke. Zondagavond trad in de Geref
kerk alhier op, de WelEerw. heer ds. PI. Ph.
Ingwersen, om een woord te spreken in 't belang
der Zending. Door op aangename en bevatte
lijke wijze te verhalen van zijn vroegeren arbeid
op Midden-Java, wist hy de vele aanwezigen
tot aandachtig luisteren te dwingen, en werd
ons een duidelijk inzicht gegeven, van de aldaar
bestaande toestanden. Inzonderheid bepaalde
spr. ons bij het Javaansche volksleven, en vooral
hoe, om als Dienaar des Woords de zaken aan
te vatten, om onder die groote schare de weg
des heils te mogen wijzeD, waarvan helaas nog
velen voortleven als verzonken in 't on- en
bijgeloof. Vervolgens maken wy kennis met
verschillende methoden van werken, die ons
een helder inzicht geven hoeveel tact en wijsheid
noodig is om eenigzins in aanraking te kunnen
komen, teneinde de menschen met't Evangelie
bekend te maken. Uit de verschillende opge
noemde methoden blijkt, dat vooral de medische
arbeid op Midden-Java, onschatbare diensten
bewijst.
Het medische werk schijnt dan ook in bij
zondere mate geschikt om den weg te banen
tot verkondiging van 't Evangelie. Na ten slotte
nog besproken te hebben, hoe tegenover al dien
arbeid de bevolking zich gedraagt, en over deze
zaken denktbesluit spr. hiermede zijne mede-
deelingen, na niet nagelaten te hebben ons toe
te roepen alle pogingen te helpen aanwenden
tot verbreiding van 't Evangelie. Want lettende
op de teekenen der tijden die ons heen wijzen
naar de naderende komst van Christus zoo
laten wij niet versagen, maar te doen, waartoe
wij ten zeerste zyn verplicht, 't Was dan ook
een aangename ure, waar onze kennis werd ver
rijkt, en konden wij wel (wat betreft 't ge
hoorde) voldaan van daar keeren, toch met
't schuldbesef, wat kon daar nog veel meer ge
daan worden, dan dat wy tot dusver deden.
Namens gecommitt. tot de Zending,
Jn Jakobsen Lz Secretaris.
Meliskerke, 11 Februari 1915. Zondag na de
morgendienst werd door onzen geachten Leeraar
de gemeente bekend gemaakt, dat hij volle
vrijmoedigheid had gevonden om voor de roe
ping van de kerk van Nieuw-Lekkerland te
bedanken.
Ouderling Wisse was dan ook de tolk van
kerkeraad en gemeente toen hij in gevoelvolle
en waardeerende woorden zyn blijdschap over
dit genomen besluit uitsprak. Den Leeraar
toebiddende dat hjj bij zijn langer verblijf aan
deze plaats gezegend en tot rijken zegen gesteld
mocht worden.
Namens den Kerkeraad,
Ciir. Polderman, Scriba.
Zendings-Commissie Middelburg A. Gevonden
in de collecte f2,50, met bijschrift „Uit dank
baarheid".
De Penningmeester,
A. D. Littooij Az.
Middelburg C. Gevonden op Zondag 7 Fe
bruari 1.1. in de collecte voor de kerk een bank
biljet van f10,met bijschrift f5,voor de
armen en f 5,voor de kerk.
Het Bestuur der Vereeniging „De Kerkelijke
Kas" zegt hiervoor hartelijk dank.
D. Sietzema,
w.n. Boekhouder.
In dank ontvangen van Middelburg B f 2,50.
J. B. Netelenbos.
Vlissingen. In de collecte van Zondag 7 Fe
bruari j.l. is ontvangen voor de kerk een gift
ad f 10,een dito ad f 5,en een dito voor
de armen ad f 10,
Namens den kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Comité tot behartiging der geestelijke belangen
der Militairen in Zeeland.
VOOR ONZE MILITAIREN.
Mijnheer de Redacteur.
Het zjj me vergund, door middel van uw blad,
een enkel woord te richten tot die lezers welke
iets voelen voor de gemobiliseerde militairen.
Het is wel treurig het te moeten zeggen, maar
niet ieder voelt er voor. Er zyn zelfs menschen
die denken, of althans zeggen te denken, dat het
een buitenkansje is soldaat te zyn. Die zoo
spreken hebben geen naaste bloedverwanten on
der de wapenen, weten dus blijkbaar niet, dat
de dienst lang geen pretje is Of, want ook
dat komt voor, zijn bang dat een uiting van
sympathie voor den soldaat, schade voor hun
portemonnaie zal opleveren.
Ik zal daarom niet trachten deze laatste cate
gorie grooter te maken. Integendeel ik ga uw
sympathie, uw steun vragen, zonder dat uw
beurs daar last van zal ondervinden.
Ditmaal vraag ik geen geld. Men denke
echter niet dat we er goed voor zitten. O, neen,
we hebben aardig wat noodig, maar ditmaal
zal ik uw beurs gesloten laten. Tenzij ge toch
wilt geven.
We hebben nu wat anders noodig. Tot vóór
enkele weken lag te Sluiskil een detachement
militairen dat daar een gezellig Tehuis had,
dank zjj de goede zorgen van een daar opgericht
Comité Thans zijn de manschappen overge
plaatst naar Nieuw Namen. Ze hebben daar
geen aansluiting met de bevolking. Moeten er
alles zelf doen. Een hunner schreef mij dat ze
een kamer gehuurd hebben, voor de som van
f 7,per week Geen kleinigheid voorwaar.
En toch zouden ze trachten het zelf te betalen.
In die kamer (d.w.z. een lokaal met steenen
vloer) hebben ze nu hun Militair Tehuis. Het
Comité zorgt voor couranten en tijdschriften,
vrije consumptie op Zondag, enz. Maar één
ding ontbreekt hen nu nog. En dat is lectuur,
boeken. Hoe zullen ze liet anders op zoo'n
eenzame post uithouden.
Met volle vrijmoedigheid kom ik nu tot u
met de vriendelijke doch niettemin dringende
vraag om hen aan lectuur te helpen. Ge ge
voelt het zelf, we moeten die mannenbroeders
helpen. Een hunner schreef me het zal ons hier
wel veel geld kosten om een Christelijk Tehuis
te hebben, maar we vertrouwen dat God ons
ook in dezen zal helpen. Wat dunkt u hebben
we niet een plicht hen in dit vertrouwen te
sterken
Maar ik zal me van verdere aanbeveling ont
houden. Ik ben er te zeer van overtuigd, dat
ge aanstonds uw boekenverzameling even zult
nazien. Ge kunt ze ook ter leen geven, dit ter
beantwoording van een vraag die ik voorzie.
Maar in elk geval, beschaam het vertrouwen der
mannen niet en zendt wat.
U gelieve uw postpakket te adresseeren aan
den Heer D. Roose, sergeant te Nieuw Namen.
Bij voorbaat uit naam der militairen vrien
delijk dank.
De Secr. van het Comité Zeeland
tot beh. der geestel. bel. der mil.
J. P. Kögeler.
Terneuzen, 9 Februari 1915.
De Macedoniër. Afl. 2, Februari 1915.
Het eerste artikel in deze aflevering „De
Zendingsorde", van ds. Wielenga te Pajeti, be
doelt aan te toonen dat in vele artikelen van
onze Zendingsorde wel met Java, maar niet
met Soemba rekening gehouden wordt. De
toon is hier en daar niet broederlijk waardeerend,
ook al wordt op vele punten terecht critiek ge
oefend. Men gunne het dezentyverigen missio
naris dat hij in verontwaardiging pleit voor zijn
Soemba, als hij meent dat 't miskend is. Doch
hij bedenkt, dat men toch moeilijk tevoren in
een Ztendingsorde kon vastleggen, langs welke
lijnen de arbeid op Soemba zich zou ontwik
kelen. In een Zendingsorde kan eer te veel
dan te weinig staan. Hy bezie onze Zendings
orde by het licht der historie en in een om
lijsting van den datum harer wording. Ook
zonder wijziging der artikelen kan Soemba's
missie wel voort. Herziening kome eerst als
een stationaire toestand intrad. Het tweede
artikel: „De les der historie" van docent Bak
ker is zeer belangrijk en raden wy ieder ter
lezing aan. Gelijk het opkomen der Hellenis
tische cultuur krachtig heeft meegewerkt tot
de komst van Gods Koninkrijk in de eerste eeuw,
zoo is het vragen in het Oosten naar Westersche
cultuur ook te beschouwen als een middel om
de Evangelieprediking een weg te banen. De
Zending op Midden-Java staat verder dan die
op Soemba. Op Soemba is de zaaityd nog niet
aangebroken, schrijft ds. B., laat staan de tyd
om te oogsten. „Op Midden-Java is de tyd der
opzettelijke propaganda reeds aangebroken, ook
al is de periode van voorbereiding nog niet
voorbij". Het derde artikel is van ds. Dijkstra,
die uit zijn Camera slechts één beeld naar voren
brengt: „de Facultatiefstelling" en daarover
veertien bladzijden allerlei deskundigen het
woord geeft. Ik kan me begrijpen dat een ge
woon lezer of lezeres begint te geeuwen en de
verzuchting slaakt, dat de korte inhoud in 2 a
3 bladzijden ware weergegeven.
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift.
Afl. 9 Januari 1915.
Heusden. A. Gezelle Meerburg.
De Januari aflevering bevat behalve een
groot aantal recensies en boekaankondigingen
en een artikel van dr. S. Greydanus Contra
dr. Ubbink over'n Betere Methode een
lezenswaardig artikel van prof. dr. A. G. Ho
nig over„Eenige verschijnselen in de tegen
woordige Islamietische wereld en hunne be-
teekenis voor de Missie". Kerkhof.
