irn'SS PorMeo van dn ovntti Predilanlnn.
't Jaarhoekje Mrtsnrige Slalisliet blf
«'.entlm liiBllllllllliiiU.litteiiiwIiiil ilijfiiii Mirt#».
VISITEKAARTJES
Verantwoording van Llefdsgaygn.
BOEKAANKONDIGING.
Handleiding bij het Zendingsonderwijs
op Zondagscholen en Kindervereeni-
gingen, 4de verbeterde en vermeerderde
druk. Uitgegeven door den „Boek
handel van den Zendings-studie-Raad",
Den Haag. Pry's 30 cent.
De Macedoniër. 1 Dec. 1913.
De Czaar, door Deborah Alcock. Uitg.
D. A. Daamen, 's Gravenhage.
Als door vuur, door Idsardi. Uitgave
D. A. Daamen, den'Haag.
De Olijftak. Christelijke Scheurkalender
voor 1914.
Neerland'» Herstelling, door J. Fokkens.
Uitg. Oosterbaan en Le Cointre, Goes.
Beknopte Verklaring van den Heidel-
bergschen Catechismus, door S. J.
Vogelaar, V. D. M. te Groningen, 4e
druk. Uitg. Firma G. J. Rbiïs, Gro
ningen.
Voor de Levering van
zoowel in BOEK- als STEENDRUK, beveelt zich ten zeerste aan
A. O, LITTOOIJ A Mm, Speajmar detraat, Middelburg.
woord tot de broeders, waarin hy herinnerde aan
zijn pogen om hiertoe te komen, alsmede aan
de weinige belangstelling die voor dit pogen
getoond was. Zoowel van de zy'de van de
broeders ouderlingen als van onze kerkelijke
pers.
De opgeworpen vraag of ouderlingen-confe
renties recht van bestaan hadden zonder mede
werking van de predikanten is geheel onbe
antwoord gelaten. Niemand heeft het noodig
geacht er het voor of tegen van te bepleiten.
Een ingezonden stukje van een goede halve
kolom kon in een der kerkbladen wegens plaats
gebrek gedurende drie weken niet worden op
genomen, en geen enkel woord ter aanbeveling
van deze bijeenkomst is in de kerkelijke pers
geschreven door hen, die leiding aan ons kerke
lijk leven geven.
Na dit op den voorgrond gesteld te hebben
en wat geen aanleiding mag geven om te ont
moedigen, wees hij ter aanbeveling voor het
houden van ouderlingen-conferentiën op de ge
wichtige en ernstige tijden die wij beleven.
Eenerzij ds openbaring bij ons volk om God
en Zijn Woord te verwerpen, de zucht om
het schepsel te vergoden, een materialistisch
streven als nooit te voren gezien.
Het ongeloof neemt hand over hand toe en
duizenden bij duizenden onttrekken zich aan de
kerk en worden door het liberalisme tot het
socialisme gevoerd.
Anderzijds ontwaart men een actie op ver
schillend gebied, een streven om op alle ter
rein van het leven de eere Gods te zoeken
en werkzaam te zijn om het Christelijk bewust
zijn te prikkelen en te leven naar den regel
van Gods Woord.
Op het terrein van de kerk en school wordt
veel gedaan, niet het minst in onzen eigen
kring. Denkt slechts aan de opleiding voor het
ambt van Dienaar des Woords, Predikanten-
conferentiën, de Zendingsarbeid, het werk der
Evangelisatie, de daarvoor te houden congres
sen, de Christelijke stichtingen van barmhar
tigheid enz.
Voorzeker een verblijdend teeken, doch wat
zware verplichtingen legt op hen, die geroepen
worden leiding aan dit werk te geven.
Daartoe is naast het gebed om de leiding
des Geestes zeer nuttig, noodig en bevorderlijk
onderlinge samen sprekingen over de belangen
van het ouderlingenambt.
En het is hierom, dat hij als nuttig en noo
dig aanbeveelt het houden van ouderlingen-
conferentiën, bijv. éénmaal per jaar.
De goede bedoeling van het streven van Prof.
Lindeboom erkennende, die opleiding tot het
ambt van ouderlingen aanbeveelt, zegt de spre
ker vooralsnog daarmede niet te kunnen in
stemmen om de vele praktische bezwaren daar
aan verbonden.
Na dank gezegd te hebben voor de aanwezig
heid der broeders, waarin hij het bewijs van
belangstelling meent op te merken in dit pogen,
geeft hij gelegenheid aan de broeders om van
gedachten te wisselen en zich er over uit te
spreken.
Door bijna alle aanwezigen wordt het woord
gevoerd, het was een zeer gezellig en broe
derlijk samenzijn. Bij een ieder bespeurde men
het zoeken naar middelen en een vragen op
welke wijze kunnen wij ouderlingen het meest
nuttig en praktisch de gemeente van Christus
dienen.
De middelen te verschaffen en de vragen te
u in alles behulpzaam zijn, maar nu meen ik
u toch te mogen waarschuwen. Indien ge het
ontslag niet intrekt, heb ik geen vrijmoedig
heid, langer dan noodig is, voor u te werken.
In dat geval vertrek ik aanstaanden Zaterdag.
Nog eens mijnheer, ik doe dit niet, om eenige
andere reden, doch alleen, omdat uwe handel
wijze ten opzichte van onzen kameraad geheel
onrechtvaardig is."
Toornig keerde Yan der Hagen zyn knecht
den rug toe, met de woorden „Je moet dan
maar doen, wat je niet laten kunt. Denk maar
niet, dat je met je vrome praatjes mij van het
besluit zult terugbrengen."
Hierop stapte hij driftig over het bouwterrein
heen en weer. „Dat zou er nu nog bij moeten
komen, dat zoo'n knecht mij voor zal schrijven,
of ik mijn ondergeschikten al dan niet mag
ontslaan," dacht hij bij zichzelf. „Neen, hierin
wil ik mij niet door mijn personeel laten binden.
Ik ben hier baas zij hebben slechts te gehoor
zamen. Verkiezen zij dit niet, dan mogen ze
naar ander werk uitzien. Zulke knechts kan ik
niet gebruiken."
Vaster dan ooit was Willem thans besloten,
bij zijn plan te blijven. Hij wilde zelfs den
schijn niet op zich laden, door invloed van een
knecht tot andere gedachten te zijn gekomen.
Zjjne stijfhoofdigheid maakte hem blind voor
de gevolgen, die deze daad van willekeur zou
hebben.
(Wordt vervolgd.)
beantwoorden bleken aldra niet zoo gemakkelijk.
Uit alles bleek, dat er veel sympathie werd
gevoeld voor het houden van een conferentie.
De voorzitter vraagt nu, nadat elk zijn mee
ning hieromtrent heeft kunnen uitspreken of
wij er toe zullen besluiten.
Met algemeene stemmen wordt aangenomen
eene eerste ouderlingen-conferentie te houden
D.V. in 1914 en wel in Februari a.s.
Eene regelingscommissie wordt benoemd be
staande uit de broeders K. Ie Cointre te Goes,
P. Boone te Arnemuiden, I. Catsman te Oost
burg, L- de Jager Gzn. te Kapelle-Biezelinge
en A. Huson te Vlissingen.
Getracht zal worden om twee referaten te
houden op die conferentie en voor het wel
slagen van deze conferentie steun en hulp te
vragen aan de kerkeraden.
Vaste lijnen werden niet aangegeven, daar
over wenscht men D.V. later, in Februari te
spreken.
De uitdrukkelijke behoefte is uitgesproken
door de vergadering, dat voor alle dingen voorop
moet staan, steun te zoeken door onderling
samenwerken in het ambt van ouderling en
dit te verkrijgen door elkaar voor te lichten
uit praktische ervaringen. Tevens bij predikan
ten en bij kerkeraden eenerzyds moreelen,
anderzijds finantieelen steun te vragen.
Mogen deze pogingen strekken tot eere Gods,
tot bevordering zijn van het Koningschap van
Christus en tot bloei van de gemeenten.
Dringend worden broeders ouderlingen deze
zaken op het hart gedrukt, mede op de a.s.
conferentie te beraadslagen en mede de grond
slagen te leggen waarop wij met de gunste
onzes Gods kunnen voortbouwen.
Namens het Comité,
A. Huson.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Classis Zierikzee op Woensdag 10 Dec.
1913.
1. De vergadering wordt, daar de praeses
nog niet aanwezig is, ten 11 ure op de ge
bruikelijke wijze geopend door den assessor
ds. Kok.
2. Aan ds. Brouwer en br. Van Waveren
wordt opgedragen de lastbrieven na te zien.
Alle kerken blijken wettig vertegenwoordigd.
3. Nadat de praeses ter vergadering is ge
komen, worden door den scriba der vorige ver
gadering, ds. Baajj, de notulen gelezen. Behou
dens een enkele kleme opmerking worden
deze goedgekeurd.
4. Ingekomen is een schrijven van de classis
Amsterdam, mededeelende, dat ds. Pol van
Nederhorst den Berg tot een anderen staat
des levens is overgegaan. Voor kennisgeving
aangenomen.
5. De kerk van Haamstede heeft een drie
tal instructies. De vergadering oordeelt, dat de
beide laatste gevoegelijk in den vorm van een
voorstel op 't agendum voor de volgende classi
cal samenkomst kunnen geplaatst, waarmede
Haamstede zich vereenigt. De eerste zal in be
handeling komen wanneer 't rapport Evan
gelisatie aan de orde wordt gesteld.
6. Bij monde van ds. Sybesma wordt ge
rapporteerd van de Kerkvisitatie (2e gedeelte).
Naar aanleiding daarvan worden de kerken
van Geersdijk en Wissekerke aangespoord, om
te trachten in combinatie tot de beroeping van
een D. d. W. te komen.
7. Deputaten voor Evangelisatie rapportee
ren, dat geregeld wordt voortgegaan met het
verspreiden van „De Kandelaar" op verschil
lende plaatsen, waar geen Geref. kerkopenba-
ring en 't ongeloof overheerschend is. Daaren
boven zal dezen winter een aanvang worden
gemaakt met prediking te Renesse. Ter voor
ziening in de te maken kosten wordt voor het
e.v. kwartaal f50 aangevraagd en toegestaan.
Op voorstel van Deputaten wordt hun getal
met twee vermeerderd en daartoe aangewezen
ds. Brouwer en ds. .Sybesma. De kerk van
Haamstede stelt voor, dat jaarlijks in de maand
Januari in de kerken der classis een collecte
gehouden worde voor den Evangelisatiearbeid.
Deputaten steunen dit verzoek krachtig en stel
len voor, dat dan tevens in den Dienst des
Woords en der gebeden deze arbeid bijzonder
lijk worde gedacht. Besloten wordt, dat voor-
loopig de uitgaven voor Evangelisatie zullen
worden gedekt bij afzonderlijken omslag
over de kerken. Het houden van een collecte
en het wijden van een jaarlykschen byzonderen
dienst aan dit belang wordt echter den kerken
aanbevolen.
8. De quaestor, broeder Mulder, deelt mede,
dat de omslag door bijzondere omstandigheden
ditmaal vrij hoog zal moeten zijn. Hij vraagt
f200 aan, 'tgeen wordt goedgekeurd.
9. Ds. F. Staal rapporteert van de Zending.
Eenige inlichtingen worden gevraagd en ver
strekt, terwijl de classis oordeelt, dat aan de
vorming van plaatselijke comité's voor een te
stichten Hospitaal dient vooraf te gaan de op
richting van een hoofd-comité.
10. Tans wordt overgegaan tot de voorloopige
behandeling en vaststelling van een nieuw
visitatie-reglement. Deputaten, daartoe in de
vorige vergadering benoemd, dienen een con
cept in, dat bij monde van ds. Sybesma wordt
voorgelezen. Behoudens eenige wijzigingen en
aanvullingen, wordt dit byj eerste lezing goed
gekeurd. Op de e.k. vergadering kunnen door
de kerken nog amendementen worden ingediend.
11. Rondvraag Art. 41. Hierbij worden en
kele vragen om advies gesteld en beantwoord.
12. Nadat de assessor nog de blijdschap der
vergadering vertolkt heeft over het bedanken
van den praeses, ds. Meijer, voor het beroep
naar Genderen, wordt het samenzijn door laatst
genoemde met dankgebed gesloten.
Op last der Classis,
A. D. C. Kok, h.t. Assessor.
Middelburg A. In dank ontvangen f 0,50
„voor de telefoon".
W. A. de Rijcke Sr.
Middelburg A. Met vriendelijken dank ont
vangen door bemiddeling van ds. Wielenga
eene gift van f 2,voor de Armen.
De Penningmeester,
A. D. Littooij Az.
ZENDING.
Door tusschenkomst van Boekh. Fanoy van
verschillende lezers van het Zendingsblad over
1913 f2,93.
Vlissingen. Ontvangen voor de kerk van de
Vrouwenvereeniging „Diaconaal Hulpbetoon"
alhier tien gulden.
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
Ongetwijfeld beantwoordt dit boekje van
60 bladz. aan zyn doelom kinderen kennis
der Zending by te brengen. Op tweeerlei
manier kan dit geschiedenallereerst door
het verhalen van de geschiedenis van de Zen-
lingen, bekeerde heidenen, enz. in de tweede
plaats door het zoogenaamde aanschouwings
onder wys.
Dit laatste is iets nieuws. Op blad 42 v.v.
wordt deze methode van Zendingsonderricht
in den breede uiteengezet. De Zendings-studie-
Raad bereidt een Nederlandsche uitgave vopr
van eenige bouwplaten, waarvan de kinderen
o.a. een Javaansch huis mét toebehooren en
omgeving kunnen maken. Of dit voor onze
Zondagscholen doelmatig zyn zal, kan betwy-
jfeldhet zal dus moeten dienen op kinderver-
eenigingen, en ook kunnen onze kinderen in
huis er mee bly gemaakt.
Deze handleiding bevat zeer veel stof om
van de Zending te vertellen. Er wordt ook
duidelijke aanwijzing gegeven, hoe het vertellen
geschieden moet. Na een korte inleiding wordt
in 5 hoofdstukken achtereenvolgens gesproken
overhet landde bewonershoe denkt de
heiden over God Christus of Mohammed
Jezus leger. Drie bijlagen, n.l. het Zendings
onderricht volgens de methode Diffendorfer,
en twee lijsten van Zendingsliteratuur, verrijken
den inhoud.
De Zendingsterreinen Posso, Halmahera,
Nieuw-Guinea en Sumatra worden behandeld,
'evenals Javaover Soemba wordt geen woord
geschreven, wat jammer is. Ook was het niet
onnoodig werk geweest, achter sommige namen
van plaatsen te zetten waar zy gezocht moeten
worden, b.v.Modjowarno Oost-Java. Achter
de opmerking, dat Mohammed een man van
edelen aanleg was, zetten wy een vraagteeken.
Voor een ieder, die kinderen van de Zending
moet vertellen, is dit boekje onmisbaar.
Met het Deeember-nummer is deze jaargang
van dit keurig Zendingstydschrift weer voltooid.
Wy herhalen onze dringende vraaghebben
nu alle kerkeraden één of meer exemplaren
aangeschaft? en leest men ze? Als parti
culieren den pry's van f 3,per jaar te hoog
vinden, kan men met anderen saam lezen.
Dit nummer bevat een artikel van de hand
van ds. D. K. Wielenga, onder den titel
„Zelfonderhoud der inlandsche gemeenten ten
opzichte van school en kerk." Het leeuwen
aandeel dezer aflevering heeft ds. Dykstra op-
geeischt voor zyn „Uit myn Camera"onder
het vele interessante trof ons vooral het stukje
„tegen de Zending".
Met een register van namen over den ge-
heelen jaargang wordt dit nummer besloten.
J. D. Wielenga.
Een aanbevelenswaardig boek. Het staat
hooger dan vele nieuwerwetsche methodistische
bekeeringsgeschiedenissen van schilders en
andere artisten. Het geeft een verhaal uit den
tijd van Napoleon, wel romantisch ingekleed,
maar toch licht werpend over een merkwaardig
tydvak der geschiedenis. Niemand zal zich de
lezing ervan beklagen. De heer van der Waals
heeft de moeilijkheid van vertaling in aan
merking genomen het boek leesbaar in onze
taal overgebracht. Het achttal platen naar
teekeningen van J. H. Isings Jr. zyn het boek
tot sieraad. Den uitgever zy een ruim debiet
toegewenscht.
Een christelyk boek. Oorspronkelijk, en frisch
geschreven. In zyn teekening van het Friesche
volksleven van onzen tyd tot lezen uitlokkend.
Maar het boek is overladen, niet rustig, terwijl
een zeker gewild realisme den kunstzin hindert.
En toch is het een boek waarin beloften
schuilen. Als de schrijver in 't vervolg zyn stof
beperkt, rustiger wordt in zyn teekenen en het
psychologisch element meer recht laat weder
varen, verwachten wy van hem, zoo God wil,
nog schoone lectuur. Dat hy voortvare
De Olijftak, die naar de Uitgevers be
richten „Barnabas" in zich opgenomen heeft,
is een kalender die zich presenteeren kan. Het
schild is in zachte kleuren uitgevoerd en stelt
een eenzame burcht voor, gebouwd aan rotsig
strand, veilig voor de aanklotsende golven. Op
het dekblad van het blok is een couplet af
gedrukt van Luther's lied Een vaste burcht
is onze God
De voor- en achterstukjes zyn degelyk ge
schreven en geven aangename lectuur. De
lettersoort is over 't algemeen wat klein genomen.
Als premie by dezen kalender is voor zeer
billijken prijs het bovengenoemde boek „Neer-
lands Herstelling" door J. Fokkens te ver
krijgen. Een boek in aangenamen stijl geschreven,
ryk aan historische bizonderheden onze vrij
making betreffende. De heer Fokkens heeft
veel werk van zyn boek gemaakthet is over
waard om gelezen te worden en heeft ook
blyvende waarde.
Wy hebben deze Verklaring reeds vroeger
aanbevolen en wy doen het nog. Dat een 4e
druk noodig werd, pleit voor het werk van ds.
Vogelaar. De bladzijden zyn wat vol, en de
onderscheidingen 1, 2, 3 of a, b, c komen niet
alty'd genoegzaam uit. Misschien zal de Uit
gever dit by een 5e druk nog willen verhelpen.
Van der Veen.
Adveirt0Kiïiiii.
v. d. Geref. Kerken, Rnpjpnrj Mpfinphl/pplf verzorgd door Ds. G. DOEKES, COHli8
59ejaargang,yoor't liluliyulwulk met medewerking van Ds.J.KOK. me^ premie^oek