Evangelische Alliantie.
Uurwerken enz.
ESMY101IGE OEFENIHGEH
TWEE WOORDEN88EKEN.
FANTASIE
Onafiiankelijkheidsfeesten.
G. B. TE VELT18, Borne (0.)
E J. BOSCH Jhzn., Nijverdal.
GROOTE SORTEERING
H. VERHOOG, Boekh., Bijkerk.
La Rivière Voorhoeve, Zwolle.
lie
Brak
Firma F. P. B'RUIJ,
Ver antwoording van Llefdagavan
BOEKAANKONDIGING
Animisme en Christendom door A. Winckel.
Uitgegeven door den Boekhandel van
den Zendingsstudie-Raad. Den Haag
1913, met Vraagpunten ten dienste van
Zendingsstudiekringen en van zelfstu
die te zamen f 1,55.
Zoo juist verscheen
Yoor Orgel (Piano).
Prjjs 40 cents.
NEDERLANDSCHE AFDEELING.
Openbare Vergadering te
Middelburg, op WOENSDAG 29 OC
TOBER, 's namiddags 2i/2 uur, in
Sint Joris.
W. J. CAMPER v-h F. Kealemans.
WULFEBT FLOOR
Het adres van het Bureau van het
sedert 27 jaren onder hoofdredactie yan
den Heer J. Buy se bestaande dagblad
ZD1Ï5 SSIEIIEÏTXXV
is eii blyft voor Middelburg en de dorpen
op Wralcheren
BURCHT, HOEK WAL.
Boeiend en interessant verhaal van
EMS. v. MALTZAHN.
Buitengewoon gunstig.
In eiken Boekhandel verkrijgbaar.
Aantal
bladz. bijna
400
PRIJS
ing. f 2,40
geb. - 2,90
deze regeling zich niet verdraagt met ons
Kerkrecht, daarin niet past en ons voert op de
collegialistische lijn.
De Particuliere Synode, die nu 24 jaren ge
leden deze regeling ontwierp en vaststelde, heeft
dit blijkbaar zelve eenigszins gevoeld. Zij liep
gevaar met deze regeling te stooten op den
hoeksteen van ons Gereformeerd Kerkrechtde
autonomie, de zelfstandigheid der plaatselijke
Kerk zij begreep, dat zij de Kerken in de pro
vincie niet [kon dwingen lid te worden eener
onkerkelijke organisatie en om nu dezen hoek
steen te vermijden en botsing te voorkomen»
werd bepaald, dat de Kerken vrij zouden zijn
om er deel aan te nemen. En zeker, opper
vlakkig beschouwd, was hiermede iets gewon
nende zelfstandigheid der Kerken werd, al
thans ten deele erkend en gehandhaafd, maar
tot welk een prijs! Het geneesmiddel bleek
nog erger dan de kwaal, want daardoor haalde
de Particuliere Synode een nog erger vijand
als het collegialisme binnen, n.l. het indepen-
dentisme. De meerdere kerkelijke vergaderin
gen hebben volgens Art. 30 onzer Kerkenorde
besluiten te nemen, die vast en bondig zijn
voor alle kerken, die ze vertegenwoordigen.
De toenmalige Particuliere Synode van Zeelend
week bij deze regeling hiervan af en liet het
independentistische beginsel toe, dat de Kerken
vrij zijn van deze regeling gebruik te maken.
Werkte dit beginsel door, wat zou er dan van
ons kerkelijk leven terecht komen?
Mag ik u op eenige scheeve verhoudingen
wijzen, die hieruit voortvloeien of althans voort
kunnen komen. Als de Kerken van Neuzen,
Goes, Anna Jacobapolder, Middelburg en Zie-
rikzee geen twee collecten houden, dan berust
het bestuur aan wie het b e s 1 i s s i n g s r e c h t
op de aanvragen om ondersteuning is opgedra
gen, bjj personen, die tot een kerk behooren,
die zelf geen deel neemt in dit fonds2e. als
de Kerken wier leden afgevaardigden der Part.
Synode zijn, niet collecteeren, dan berust de
voogdij over het tonds bij hen, die zelf aan
dat fonds geen deel nemen. Men voelt, het loopt
hier niet zuiver, het wringt. Bovendien is het
althans voor mij een moeilijke vraag, welke
kerken dit jaar lid zijn van het fonds. De Parti
culiere Synode besloot immers het vorig jaar
geen collecte te houden en voor dit jaar zijn de
collecten nog niet gestort. Welke kerk (Diaconie)
heeft thans recht op ondersteuning en welke
niet? Vermoedelijk heeft de Part. Synode be
paald, dat de Kerken die twee jaar geleden
hebben gecollecteerd, geacht worden recht op
ondersteuning te hebben.
De Zeeuwsche regeling tot ondersteuning van
diaconieën bevat drie fouten, die haar in strijd
doet zijn met ons Gereformeerd Kerkrecht.
In de eerste plaats riep het voor zuiver ker
kelijke zaken een nieuwe onkerkelijke orga
nisatie in het leven. Immers het staat voor
ons allen vast, dat de verzorging van behoef
tige kranke leden der kerk in stichtingen van
barmhartigheid behoort tot de taak der dia
conie, maar niet minder behoort vast te staan,
dat diaconale zaken, als kerkelijke zaken, op de
kerkelijke vergaderingen behooren te worden
behandeld. Daarom is het niet goed voor een
onderdeel van den diaconalen arbeid een spe
ciaal fonds te scheppen onder een bestuur,
bestaande uit personen, die wel diaken zijn,
maar toch niet gerekend kunnen worden in en
krachtens hun ambt dezen arbeid te verrichten.
Want wel kan men deze broeders, die samen
dit bestuur vormen, classicale of provinciale
deputaten noemen, maar daarmede is de zaak
zelf niet in orde, want als bestuur dezer onker
kelijke organisatie, doen zij wat de taak der
kerkelijke vergadering is.
In de 2e plaats is deze regeling tweeslach
tig, want hoewel door deze regeling een nieuwe
organisatie in het leven werd geroepen, werd
verband gezocht met de gewone kerkelijke ver
gaderingen, en (dit is niet zooals het behoort.
Zullen, zooals volgens dit reglement, bij deze
organisatie, bij dit fonds, de diaconieën (Kerken)
vrijwillig toetreden, dan is niet in te zien hoe de
Particuliere Synode, waarop alle kerken zijn
vertegenwoordigd, zich met dit fonds kunnen
en mogen inlatenwant zooals reeds werd op
gemerkt, wat de Synode besluit, is vastgesteld
door en geldt dus voor alle Kerken, die
ter Synode kwamen.
Wil men in Zeeland deze organisatie be
houden, dan zou m. i. de Particuliere Synode uit
kerkrechtelijk oogpunt goed handelen, als zij
de curateele die ze over deze organisatie uit
oefent, losliet en de samenwerkende Kerken
haar natuurlijke vrijheid hergafdat z\j den band
met het fonds verbrak en de samenwerkende
Diaconieën (Kerken) zelf liet zorgen voor den
richtigen gang van dit fonds, zooals b. v. in
Groningen.
Dit is m. i. evenwel niet de beste op
lossing wel zou daardoor de Particuliere Sy
node ophouden iets te doen dat niet tot haar
taak behoort, maar dan bleef nog een derde en
vierde bezwaar bestaan, nl. het Independentisme
en het fonds zelf.
De grondgedachte van ons kerkelijk leven is
de federatieve samenwerking van zelfstandige
plaatselijke Kerken. Deze grondgedachte is zeer
zeker eervol voor de plaatselijke kerk, maar
legt ook groote verplichtingen op.
Ook hier geldt het spreekwoordAdeldom
verplicht.
Waren de Kerken slechts afdeelingen van
een genootschap, dan |zou er plaats zijn voor
zulk een centraal fonds. In ons kerkelijk leven
past het niet, het is daarmede niet in overeen
stemming en daarom schuilt er voor het gaaf
houden onzer beginselen, die aan ons kerkelijk
leven ten grondslag liggen, in zulk een centraal
fonds een gevaar.
In onze Gereformeerde Kerken is men er
dan ook op bedacht geweest, om, waar die
centrale fondsen bestonden, deze op te ruimen
of zooveel mogelijk op te ruimen. Denk slechts
aan de Zending.
Wilt ge nu, broeders, nog een sterker bewijs
tevens een schoon voorbeeld, dan herinner ik
u aan de voormalige kas tot verzorging van
emeritus-predikanten, weduwen en weezen.
Ge stemt me toe, hier was geen sprake van
een fonds, dat in het leven geroepen werd om
barmhartigheid te oefenen. De uitbetaling van
emeriti-tractamenten of pensioenen voor de
emeriti-pred. pred. wed. en weezen, is n i e t het
geven van een aalmoes, maar het nakomen van
verplichtingen, die op de Kerken rusten jegens
hun Dienaars des Woords en hunne gezinnen.
Tot het nakomen van die verplichtingen had
men een centraal fondsde Kas voor Em.-
pred. wed. en weezen opgericht. Nu zou men
oppervlakkig beschouwd zoo zeggen, daar viel
nu nog veel minder tegen in te brengen dan
tegen een centraal fonds tot het uitoefenen
van een onderdeel van diaconalen arbeid, en
toch, niettegenstaande de Dienaars des Woords
zeer goed hebben begrepen, dat er voor hen
persoonlek bezwaren aan waren verbonden in
dien deze regeling verviel, werd met het fonds
gebroken en de verantwoordelijkheid en de
plicht in betrekking tot deze zaak, teruggebracht
ter plaatse waar zy behoorde, n.l. de plaatse
lijke kerk, terwijl dan op de gewone kerkelijke
vergaderingen door de Kerken zoo noodig tot
steunbieding wordt besloten.
Thans rest my nog de vraag te beantwoorden
Is het reglement tot steun van Diaconieën in
Zeeland berekend op den huidigen toestand
Met de beantwoording van deze practische
vraag kan ik zeer kort zijn, door u te herinne
ren, dat meermalen aanvragen om steun moes
ten worden afgewezen, omdat de gevallen, waar
voor steun werd gevraagd, niet in Art. 1 van
het reglement waren opgenomen.
Ds. Lammertsma uit Axel wijdde hieraan een
paar artikelen in „Zeeuwsch Kerkblad", en op
de agenda van de le Class. Diac. Conferentie
in Axel werd om uitbreiding van dit art. ge
vraagd. (Wordt vervolgd.)
Krabbendyjke17 Oct. '15. Uit het door den
Kerkeraad voorgestelde tweetal, heeft de ge
meente doen blijken dat ds. A. de Boer van
Grijpskerk de man harer keuze was, en is
mitsdien beroepen naar deze kerk.
De Koning zijner kerken geve zijn dienst
knecht licht ën wijsheid om naar Zijnen wil
te handelen. Wij wenschen een vrymoediglijk
„Ik kom tot U" te vernemen.
Namens den Kerkeraad,
C. P. Vogelaar, Scriba.
Ontvangen collecten van de Gereformeerde
Kerken in de Classe Middelburg, voor hulpbe
hoevende kerken in de Classe.
Arnemuiden f 5,50Domburg f 6,93V2 Ga-
pinge f2,14; Grijpskerke f 13,39; Koudekerke
f 11,76V2 St. Laurens f 4,10Meliskerke f 8,35
Middelburg A f 15,90Middelburg B f 10,E
Middelburg C f 25,85 Oostkapelle f 9,25
Serooskerke f 13,56V2Souburg (Oost en West)
f 14,31Veere f 8,51 V2 Vlissingen f26,26;
Vrouwepolder f4,46V2; Westkapelle f 1,56.
De Correspondent voor de
Classicale collecten
A. Punt.
Middelburg, 16 Oct. 1913.
Geen nuttiger instelling ter bevordering van
Zendingskennis en ter vergemakkelijking van
Zendingsstudie dan de Zendingsstudie-Raad.
Aan dezen Raad is een boekhandel verbonden,
welke mede bedoelt lectuur te verschaffen, om
een leiddraad te zijn voor onze Zendingsstudie
kringen. Zoo werd door dezen boekhandel reeds
uitgegevenIslam en Christendomen is door
hem overgenomen De hedendaagsche Zending in
onze Oost. Als derde stuk verscheen ten vorige
jare Ons Surinameen nu ligt het vierde Ani
misme en Christendom voor ons.
Eerst iets over de uitgave zelf. Deze is in
één woord keurighet is een handig boekje
van ruim 330 bladz., terwijl vele prenten den
tekst verhelderen en het geheel te meer aan
trekkelijk maken. De prijs van dit boek, in
netten band gebonden, is zeer laag gesteld; n.l.
f 1,50. Het is echter niet afzonderlijk te ver
krijgen erbij behooren toch de „vraagpunten",
eèn kort geschriftje van 16 blz. dat 5 cent kost.
Over den inhoud valt over het algemeen te
roemen. Ik wist tot dusver wel wat van het
animisme afdoch zulk een klaar inzicht in
het geheel van dezen godsdienst had ik nog niet
het lezen van dit boek heeft het mij gegeven.
Wie het heidendom der natuurvolken wil leeren
kennen, moet zich dit werkje aanschaffen.
Het is bevattelijk en aantrekkelijk geschreven.
Vreemde woorden worden verklaard, zoodat het
ook voor een eenvoudig mensch verstaanbaar is.
Vooral dient dit boek echter als handleiding
voor onze Zendingstudie-kringen. Daarom is
het verdeeld in negen hoofdstukken. De „vraag
punten", er afzonderlijk bijgevoegd, bevatten
gegevens en vragen, die het mogelijk maken de
studie practisch in te richten en zoo vruchtbaar
mogelijk te doen zijn. Of inderdaad deze hand
leiding een geschikte leiddraad is, is nu nog
moeilijk te beoordeelenhet dunkt ons echter
wel, en wij hopen dan ook, als wij dezen winter
weer een Zendingsstudieclub oprichten, er ge
bruik van te maken.
Bij alle lof, aan dit boek te geven, hebben
wij toch ook onze aanmerkingen. Gelijk door
bevoegde beoordeelaars reeds is opgemerkt, ver
toont het teveel het karakter van samenlezing
te zijn uit andere werken bovendien loopen de
eerste drie hoofdstukken teveel in elkander ook
meenen wij, dat de titel van de vierde sa
menkomst (in de „vraagpunten")„de ongenoeg
zaamheid van den animistischen godsdienst" te
zwak ishet ware beter geweest de valschheid
van den godsdienst scherper te laten uitkomen
ook kan de uitdrukking „voorbereidende genade"
(zesde samenkomst) verwarring stichtenof de
bewering juist is, dat „het breken met den voor-
ouderdienst en de geestenvereering en het zich
keeren tot God als waarachtige verlossing en
bekeering te beschouwen" is, wagen wij te be
twijfelen eveneens achten wij het onmogelijk
den ongeloovige van „het nut en de noodzake
lijkheid der Zending te overtuigen", of de
Zending moet alleen beschouwd worden als de
brengster van beschaving.
Trots deze opmerkingen, die wij nog vermeer
deren kunnen, achten wij dit boek van groote
beteekenis te zijn en bevelen het dan ook van
harte aan. Het is in echt-christelijken geest
geschreven, brengt met de nooden van het hei
dendom op de hoogte, leert de kracht van het
Evangelie der genade kennen en noopt tot dank
aan God, die zich aan ons in Christus heeft
willen openbaren als een genadig en barm
hartig God, lankmoedig en groot van goeder
tierenheid.
Ta Lasa, een tegenhanger van Papa I Woente,
door Alb. C. Krtjyt. Uitgegeven dooi
den boekhandel van den Zendingsstudie-
Raad. Den Haag. Prijs 15 cent.
Dit prachtig boekje van 40 bladz. is uitgege
ven door den Zendingsstudie-Raad, gelijk ook
Animisme en Christendomhet ware wenschelyk
geweest het jaartal (1913) er bij te zetten.
De schrijver, de heer Alb. C. Kruyt, is Zen
deling van het Ncderl. Zendel. Genootschap, en
arbeidt te Posso. Hij is ongetwijfeld een van
de bekwaamste der Zendelingenzyn geschriften
over „Het Animisme in den Indischen Archipel",
„De Inlander en de Zending" enz. zijn bekend,
en worden algemeen hoogelijk geroemd. Voor
eenige jaren gaf by uit Papa I Woente (15 ct.),
hetwelk wy-niet kennen; als tegenhanger schreef
hy nu dit boekje: Ta Lasa.
Wij hebben het met zeer veel genoegen ge
lezen. Een aaneengeschakeld verhaal geeft het
ons nieter worden eenige grepen gedaan uit
's mans leven. Het is de bedoeling van Zen
deling Kruyt geweest, het karakter van dezen
heiden te teekenen, en zoowel de licht- als de
schaduwzijde voor te stellen. Als psychologische
studie staat dit boekje dan ook hoog. Eveneens
geeft het een juist inzicht in de heiden wereld
te Posso. Hoewel Ta Lasa heiden was en nog
is, heeft hy der Zending reeds menigen dienst
bewezen-
Het portret van de beide heeren Ta Lasa en
Papa I Woente is er in opgenomen.
Wy bevelen het boekje hartelijk aan.
J. D. Wtelenga.
CORRESPONDENTIE.
ter herinnering aan de
Gecomponeerd door
Een keurig nummertje voor orgel
of piano, groot 8 kwarto-pagina's.
Verkrijgbaar in eiken boekhandel en
na ontvangst van postwissel by den Uit
gever
SprekersProf. Dr. J. W. POORT, Luth.
kerkel. hoogleeraards. L. W. BAKHUIZEN
VAN DEN BRINK, Herv. pred. te Utrecht.
Vermoedelijk een afgevaardigde van het Hoofd
bestuur in Engeland.
In deze bijeenkomst is gelegenheid tot het
stellen van vragen of tot gedachtenwisseling.
Te 5 uurGemeenschappelijke maaltijd.
Deelname f 1,25. Aanmelding hiervoor by
ds. H. JONKER te Middelburg, vóór 25 Oc
tober.
's Avonds te 7 uur, in de KOORKERK.
Sprekersds. H. JONKER, Herv. pred. te
Middelburgprof. dr. J. W. POORTdr. J.
WEENER, Herv. pred. te Haarlemds. J. D.
WIELENGA, Geref. pred. te Middelburg.
Een Zangkoor zal eenige liederen ten gehoore
brengen.
De toegang tot de beide samenkomsten is vrij.
Programma's zijn verkrijgbaar by ds. H.
JONKER en by ds. J. D. WIELENGA te
Middelburg.
Het programma der liederen, ook die ge
meenschappelijk zullen worden gezongen, wordt
in de bijeenkomst uitgereikt.
LANGEDELFT H 20.
Aanbevelend,
Heden verscheen by J. H. KOK te Kampen
HET TWEEDE DEEL
(3e en 4e BUNDEL) VAN
AL DE
VAN
Aan de B. te B. Wegens overvloed van
copy kan uw ingezonden stuk pas in het vol
gend nummer een plaats krijgen.
De Redactie.
No. 1. Bijbelsch woordenboek door v. d.
Berg, kwarto formaat, met voorwoord van Dr.
Gunning, prys f 3,gecartoneerd, en No. 2
Woordenboek door Focco Bos, of Verklaring
van plus-minus 10000 vreemde woorden, prijs
f 1,25.
Deze 2 mooie boeken tydelyk voor slechts
een gulden franco thuis, doch alleen by voor
uitbetaling. Adres
Schrijf er vooral by voor de 2 woordenboeken.
Compleet in 40 afleveringen a 25 cent
of in 4 gebonden deelen a f 2,70 per deel.
Deze uitgave beleeft nu reeds de
VIJFDE DRUK.
Dit feit spreekt voor zich zelf.
Ds. G. II A. v. d. Vegte in de Urker Courant
„Practicale prediking, eenvoudig, helder
en klaargeen geleerdheid noch breede
uiteenzetting van dogma's, maar levens
voedsel voor het kind van God. Door der-
gerlyke lectuur kan het godzalige leven van
Gods volk gevoed worden. Floor's predi-
catiën geven wat zoo menige ziel zoekt."
De Wekker
„Onder het lezen krijgt men den indruk
dat hier een eenvoudig, doch godzalig man
aan 't woord is. Floor zocht geen menschen
te behagen, maar zielen te leiden tot Jezus."
Oordeel der Pers
UITGAVE