Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
Onder Redactie TanDs. L. BOUMI, Ds. R. J. YIN DER YEEN en Ds. J. D. WIELENGA.
Pile Jaargang.
Vrijdag 25 Juli 1913.
No 6.
UIT HET WOOED.
Mot medewerking van onderscheidene Predikanten.
AB0H1EHERTSPIUS
Drnkker-Ultgever
A. D. LITTOOIJ Az.
PRIJS DER AD YERTEHTIEN
UIT DE DIEPTEN.
«Diepten" zijn in de H. Schrift meer
malen het beeld van allerlei groote en
bange ellenden, waarin een mensch ne-
derzinken kan.
Ongetwijfeld staat dit in verband met
de natuurlijke gesteldheid van het land,
waarin onze Bijbel geschreven is. Pale
stina was immers een bergland, en uit
den aard der zaak worden in zulk een
land juist gevonden donkere dalen, diepe
kuilen, gevuld met water, slijk en modder,
ontoegankelijke rotskloven en afgronden,
waar ruischende wateren over het hoofd
gaan. En ofschoon wij nu bewoners van
een vlak en effen land zijn, zoo is toch
de aan zulke onherbergzame en gevaar
lijke oorden ontleende beeldspraak voor
ons volkomen verstaanbaar. Als de hei
lige mannen ons spreken van «diepten",
waarin ze gekomen waren, begrijpen wij
zeer goed dat zij zich in levenstoestanden
bevonden, waarin de hand des Heeren
over hen zwaar was geworden.
Zoo ging het den ons overigens onbe
kenden dichter van Psalm 130. Yan wel
ken aard zijn leed en smart was, kunnen
we met zekerheid niet uitmaken. Was
ernstige krankheid over hem gekomen?
Was een vijand en onderdrukker tegen
hem opgestaan? Was hij in wegen ge
bracht van kruis en tegenspoed? Was
er benauwing over zijne ziel van wege
de zonde Was de ellende misschien niet
alleen of uitsluitend van persoonlijken
aard, maar deelden land en volk de be
proeving met hem Wij weten het niet,
al is er voor het laatste, met het oog op
de slotverzen van dezen psalm veel te
zeggen. Waarschijnlijk had de Heere een
algemeene beproeving over zijn volk ge
bracht, waarin de dichter ernstig deelde,
en die voor hem zooveel te banger was,
omdat hij daarin een kastijding en straf
voor zijne zonden zag.
God toch spaart zijn kinderen, ook zijn
liefste kinderen niet, wanneer zij in zon
den en tegenheid met Hem wandelen. De
Heere is genadig en barmhartig, maar ook
heilig en rechtvaardig. Bij ramp en tegen
spoed kunnen wij niet altoos Gods bedoe
lingen doorgronden, maar wie tot zich
zelf mag inkeeren, erkent en belijdt zijne
zonde, ja billijkt en heiligt den Heere in
zijn hart. En de Heere, die in zijne wijs
heid en liefde de beproevingen noodig
keurt, ontziet het niet zijn volk te tuch
tigen, want Hij weet dat de «diepten" zijn
volk van Hem niet scheiden, maar juist
tot Hem wederbrengen. Dan toch wordt
het gebed geboren.
Uit de diepten roep ik tot U, o Heere!
Het gebed, gepaard met verootmoedi
ging en schuldbelijdenis, is het eenige
wapen, dat tegen God door zijn volk ge
bruikt wordt. Door bidden en smeeken heeft
Jacob reeds den Engel des Heeren over
wonnen en den eerenaam «Israël" verwor
ven. Door het gebed, met een verbroken
hart tot zijn genadetroon opgezonden, doet
Gods volk macht op Hem, van Wien ge
zegd wordt dat zijne ingewanden romme
len van barmhartigheid, en die beloofd
heeftEer zij roepen, zal Ik antwoorden
Teekenachtig wordt hier het gebed een
roepen genoemd. Met iemand, die nabij is,
spreekt ge, maar tot wie verre is, moet ge
roepen. En zoo was nu voor het zielsbesef
des dichters de Heere verre. Diens be
proevingen waren nabij, zijn slaande hand
was gevoelig over hem en bet volk uit
gestrekt, maar Gods vriendelijk aangezicht
was verborgen, God zelf verre. Daarom
bad de dichter, maar hij noemt zijn eigen
bidden een roepeneen roepen uit de diepte,
waarin hij zich bevond, tot dien God die
hoog en verheven zetelde op den troon
zijner heiligheid.
En toch wist de dichter tot Wien hij
bad. Met nadruk en afwisseling noemt hij
zijn God Jehovaden onveranderlijken,
getrouwen en ontfermenden Verbonds-God
zijns volks, en Adonaiden rechtvaardigen
Rechter, die zijn volk recht zal doen, en
zich wreken zal op zijne en hunne vijan
den. De Heere, getrouw, almachtig en
rechtvaardig, is de toevlucht van zijn volk,
dan wel het meest als zij zich ellendig en
arm voor zijn aangezicht kennen, en tot
Hem roepen in nood.
Het bidden zelf vervult daarom de ziel
des dichters reeds met hope. Zijn geloof
is door den nood tot rijpheid en spankracht
gekomen. De wateren zijns gebeds vlieten
niet kalm en rustig henen, maar stormen
en bruischen voort als een bergstroom.
Dringend is zijne bedeHeerehoor naar
mijne stem laat Uwe ooren opmerkende
zijn op de stem mijner smeekingen. Hij
wie door zijne smeekingen de ooren des
Heeren opwekken. Zoo schoon zegt een
uitlegger van dit dringend aanhouden bij
den Heere«God hoort wel reeds uit zich
zei ven, als de Alwetende, het zachtste en
meest verborgen gebed, zoowel als het luidst
uitgesproken, maar gelijk Hilarius opmerkt
het geloof doet zijn plicht, wanneer het
gehoor van God afsmeekt, opdat Hij, die
reeds van nature hoort, tengevolge der bede
nu ook uit genade hoort." Israël heeft
dan ook niet vergeefs op den Heere ge
hoopt, want bij den Heere is goedertieren
heid, en bij Hem is veel verlossing
Wat is het toch een onuitsprekelijk voor
recht, dat een arm en zondig menschenkind
roepen mag tot den troon der genade, ten
allen tijde, dan ook en dan niet het minst
als nood en ellende, van welken aard ook,
ons hart gebroken hebben. En dat gebeurt
niet zelden in dit moeitevolle levenhet
zondezaad doet zoo menigmaal een tranen-
oogst rijpen, dien we tegen wil en dank
inbrengen moeten in onze schuur.
En moogt gij dan ook bidden Dagelijks
en veel in het gebed werkzaam zijn? En
is uw gebed dan ook wel eens een roepen
een opheffen der ziel uit de dieptenmet
schuldgevoel en verslagenheid des harten
Een ootmoedig en geloovig pleiten op de
beloften van dien God, die in Zijnen Zoon
Jezus Christus een genadig God en Vader
is over allen, die Hem aanroepen? Ach,
gij moogt geen vreemdeling aan de «diepten"
zijndaar liggen de aanvangen van het
ware en Gode welbehagelijk gebed.
Is iemand in de «diepten", die geve zich
echter niet en nooit aan twijfelmoedigheid
over. Er wordt wel eens gedacht dat men,
om tot den Heere te roepen, die in de
hoogte en in het verhevene woont, zelf ook
op een hoogte moet wezen. Maar dat be
hoeft niet. Ook uit de «diepten" moogt
gij bidden, ja, daarin liggen, gelijk wij zeiden,
de aanvangen van het gebed. «Want alzoo
zegt de Hooge en Verhevene, die in de
eeuwigheid woont, en wiens naam heilig
isIk woon in de hoogte en in het heilige,
en bij dien, die van eenen verbrijzelden
en nederigen geest is, opdat Ik levend make
het hart der verbrijzeldenWelk een
troostvolle en dierbare uitspraak
Wees daar steeds aan gedachtig en veel
mee werkzaam. Dan zal het op de levens-
reize aan troost en bemoediging u nimmer
ontbreken. Het blijft er bijDe Heere is
hoog, nochtans ziet Hij den nederige aan,
maar den verhevene kent Hij van verre.
Van der Veen.
zBypiiTft
per half jaar franco per post 70 cent.
Enkele nummers 3 cent.
MIDDELBURG}.
van 15 regels 30 cent, iedere regel meer 5 cent.
FAMILIEBERICHTEN van 15 regels 50 cent, iedere
regel 10 cent meer.
Een lied van Hammaüloth.
Uit de diepten roep ik tot U, o Heere
Heere, hoor naar mijne stemlaat
Uwe ooren opmerkende zijn op de stem
mijner smeekingen.
Psalm 130 1 en 2.
Sarekat Islam.
In aansluiting met en ter aanvulling van den
brief van onzen Zendeling Merkeljjn, de vorige
week in het Kerkblad opgenomen, ontleenen
wjj aan de Rotterd. Kerkb. het volgende stukje
van dr. Esser. die over deze beweging belang
rijke artikelen geeft.
„Dat metterdaad de beweging onder de Ja
vanen, die zich thans uit in den Mohamme-
danenbond Sarekat Islam, al heel weinig te
maken heeft met de zending, kan men uit on
weersprekelijke feiten aantoonen. Indien de
zending de schuld er aan droeg, zou zij onstaan
zijn, daar waar de zending met eenige kracht
optrad. Zij vond haar oorsprong echter in Ki-
aten, een suikerstreek waar de zending niet
werkt, en begon met verzet tegen misbruiken
bij de suikerindustrie. Als de beweging was
ontstaan uit reactie tegen clericale pogingen
om den inlander den Christeljjken godsdienst
op te dringen (zooals van liberale zijde men
het liefst voorstelt), dan zou de zending er
allereerst onder te lijden hebben gehad. Tot
nu bleek daar niets van. Het Britsche Bijbel
genootschap zendt over heel Java colporteurs
uit, Javanen, die twee aan twee het land door
trekken om bijbels te verkoopen. Nu is het
een feit, dat de Chineesche kleinhandel door de
Sarekat Islam een gevoeligen klap heeft ge
kregen omdat de Chineezen in sommige streken
niet meer de desa in durven gaan. In Sema-
rang en elders hooren wij van vechtpartijen
tusschen Inlanders en Chineezen, waarbij me
nige Chinees het leven liet. De bijbelcolpor
teurs gaan echter nog maar steeds voort hun
bijbels aan te bieden. Het is waareen enkel
lid van Sarekat Islam weigert te koopen, zeg
gende dat het hem niet geoorloofd is boeken
van Christenen te koopen. Doch overigens wer
den het vorig jaar meer bijbels of gedeelten
van bjjbels verkocht dan ooit voorheenik
meen een getal van bijna 40,000 exemplaren.
En, wat alles afdoet, terwijl de Chineesche
handelaars thuis blijven uit vrees voor mole
statie, hebben de geheel weerlooze colporteurs
nergens hinder van.
Indien het waar was, dat de Sarekat Islam
ontstaan was uit antipathie tegen de zending
en clericaal drijven, zooals men het met het
oog op de stembus in Holland steeds beweert,
dan moest die beweging zich het krachtigst
uiten, waar zendingsposten en zendingsgemeen
ten gevestigd waren en onze Christen Inlan
ders er het meest last van hebben. Tot nu toe
hoorde ik daarvan niets. Eer het omgekeerde.
Of is het niet merkwaardig, dat in een desa,
waarin een onzer gemeentetjes gevestigd is
de Sarekat Islam zoo goed als geen ingang
kan krijgen, terwijl ze in omliggende desa's
haar leden bjj honderden telt Ja onze onder
wijzer aldaar schrijft het juist aan de roering
die thans in de Javaansche maatschappij te
bespeuren is toe, dat enkele afvallige Christe
nen en een enkele buitenlander de godsdienst
oefeningen in onze kerk beginnen te zoeken.
Kort saamgevat komen we dus op grond
van de feiten tot de conclusie dat van een ac-
fjie tegen de zending van de zijde van Sar ekat
Islam totaal niets te bespeuren is en dat veeleer,
voor zoover er eenig verband zou kunnen wor
den geconstateerd, er van de zending een in
vloed uitgaat, die het fanatisme breekt en dus
wel zal helpen deze volksbeweging van ver
keerde uitspattingen terug te houden."
J. D. WlELENGA.
Op reis.
In de „Geld. Kerkbode" geeft v. S. een lijstje
van plaatsen, waar men in Duitschland en België
des Zondags Ilollandsche Geref. godsdienst
oefeningen kan bijwonen. Wij nemen het lijstje
over voor degenen, die in de buurt van een of
meer dezer plaatsen de vakantiedagen doorbren
gen en voor hen die zich daar ter woning willen
vestigen. Tevens zien wjj eruit, dat de arbeid
onder de Gereformeerden in het buitenland
niet rust.
Tegelijk wijzen wij erop, ter voorkoming van
misverstand, dat op de plaatsen waar achterstaat
„een Gereformeerde Kerk", het kerkelijk leven
niet overal even krachtig bloeit. Duisburg b.v.
is wel een kerk, doch wordt finantiëel bijna
geheel in stand gehouden door de Vereeniging
voor Evaogelisatie in Rijn-PruissenRuhrort
echter is een geheel zelfstandige kerk, die zich
zelf helpt en uit de kas der Evangelisatie niets
ontvangt.
Plaatsen waar vanwege de Gereformeerde
kerken samenkomsten gebonden worden in
Dnitschland
Bochum. (Hofstede Riemke). Gemeindehaus
in EickelZondagsmorgens 10Vs uur.
Duisburg eene Gereformeerde kerk. Zondag
's morgens 9Vs uur Gemeindehaus am Stapel
tor en 's middags 3 uur Johannes Kirche, ds.
W. B. Renkema.
Essen. Klosterstr. no. 15, tegenover Gustafstr.
Zondag 's avonds 6 uur.
Herne. ZaalConfirmandenhaus, Alten Markt
bjj de Evang. Kirche. Zondag 's morgens 9Vs uur,
Homberg (bei Ratingen)eene Gereformeerde
kerkThalburg bij den heer te Brake, Zondag
's morgens 10 uur en nam. 5 uur.
lekern bei Mengede. Zondag 's morgens 10
en 's middags 3 uur.
üenlen Zondags voorm. 10 uur im Sionthal
27, en 's avonds 5l/s uur in de Rheingasse,
Vereinshaus.
Rheine in Westfalen. Zondag 's morgens 9
uur en 's middags 4 uur, in de bovenzaal van
de school, bij de Evang. Kerk. Sternstrasse,
Esschendorf.
ltuhrorteene Gereformeerke kerkZondags
morgens 10 uur en 'savonds 5 uur: ds. C. J.
Wielenga, in de Evangelische Kapel te Laar
Apostelstrasse.