Een Dorpsgeschiedenis
FEUILLETON.
Droomen.
Ia Tweestrijd.
Droeve tijding.
Kerk en Schoolnieuws.
Ofiiciëele .Berichten*
wanneer leed en ellende den mensch overkomt.
Het is er verre vandaan, dat we onze goede,
hulpvaardige geneesheeren zouden verachten,
en hun wetenschop zouden versmaden. Als wy
ziek zyn, dan roepen we onzen dokter liever
heden dan morgen. God wil, dat wy de mid
delen zullen gebruiken. Maar als er een keuze
moet worden gedaan,, dan liever God zonder
den dokter, dan den dokter zonder God. Onze
heelmeester is de HeereAls Hy niet heelt,
wie. zal dan genezen
o, Dat is de groote oorzaak ven de lichame
lijke krankheden van onzen materialistischen
tyd, waarin alles uit de stof verklaard en alles
van de stof verwacht wordt dat de menschen
geen heelmeester hebben, die God isEr is
geen vertrouwen. En toch ondervinden het
ook de doktoren, dat hun beste patiënten deze
zyn, by wie ze vinden het sterkste vertrouwen
der ziel. Een ongeloovige arts verklaarde eens
„Ik werk het liefst in goed-geloovige gezinnen.
Ik kan het vertrouwen, hetwelk ik daar vind,
niet verklaren, maar het is voor my, waar ik
het vind, een hulp in mijn practijk".
Dit is de groote kracht, waardoor krankhe
den overwonnen, krankheden getroost en ge
duldig gedragen, krankheden verzacht worden,
n.l. het geloof, het geloof in Hem, die onze
krankheden kent, en liefderijk geneesthet
geloof in Hem, die zyn Zoon gegeven heeft,
opdat wy met onze krankheden, die Hy zelf
in zyn lichaam gedragen heeft, tot Hem het
eerst de toevlucht zouden nemen.
En als er dan by geen aardsche geneesmees
ters hulp was te vinden, dan heeft Ily dikwyls
genezing gebracht, wanneer er geen redding
meer mogelyk scheen. Of ook, wanneer naar zyn
wil de krankheid bleef als een kruis, dat Hij
noodig voor ons keurde, dan gaf Hy kracht
der ziel om dit kruis gehoorzaam en geduldig te
dragen. Of ook, wanneer de krankheid een
krankheid was ten doode, dan gaf Hy genade
in het hart om te kunnen en te willen sterven
in de vaste hope des eeuwigen levens. Altyd
is Hy bewezen te zyn voor iedere ziels- of
lichaamskranke, die met een waar geloof zyn
hulpe zochtde Heere uw heelmeester
Het was dan ook een dwaze arts, die eens
een zenuwpatiënt de hatelijke vraag deed hooren
„Mijn medicynen baten u niet, maar wat vrucht
hebt gy van uw bidden Een arts, die zoo
spreekt, vermoordt zijn patient, want hy doodt
het vertrouwen, dat juist by zenuwzieken zoo
moeilyk opgewekt wordt.
o, Alle gy kranken, hoort en verstaatIk ben
de Heere, uw heelmeester zegt uw Ontfermer.
Laman.
ZE yjfrisro.
(Slot.)
In den droom doet de ziel, volgens den Inlander,
een uitstapje; en als zy in hetdoodenryk aan
komt, geven de geesten der afgestorven voor
vaderen allerlei wenken en bevelen. Het zou
natuurlijk dwaas zijn deze raadgevingen niet
op te volgenwant de dooden weten het beter
dan de levenden.
God de Heere wil nu echter meermalen deze
droomen gebruiken om de heidenen tot zich
te brengen.
Uit 't voorafgaande blijkt, hoe dit betrekkelijk
noodzakelijk isook op deze wyze sluit zich
de Heere aan by den natuurstaat van denmensch,
om hem van zyn dwalingen af te brengen. Een
heiden rekent in alles met de goden, met de
dooe
ZELANDIA.
13) HOOFDSTUK IX.
Van stonden aan was hy van plan geweest
den schoenmaker, die zoo in 't nauw was ge
bracht te helpen. Evenwel had hy eerst Heins
de gelegenheid willen geven, geheel on
afhankelijk en onwetend van die hulp, zyn be
slissing te nemen, die nu ongetwijfeld veel
grooter waarde voor hem had. Daarom had hy
hem als het ware ook geperst tot een besluit.
Hy wist, dat men hem beschouwde als den
aanstichter van het plan voor den bouw der
schoolhy wist bovendien, dat men de oplos
sing der financieele bezwaren goeddeels van
hem als vermogend man verwachtte en dit
juist deed hem zoo tegen den schoenmaker
optreden, als wy zagen, dat hy deed. Hy moest
er de zekerheid van hebben, dat men niet om
zijnentwil en eenigszins op zijn hulp vertrou
wende den stryd voor het christelijk onderwijs
meestreed, maar om sEeeren wil. En dit had
hy thans zeer duidelijk ervaren. "Vandaar dat
zielen zijner voorouders. Zal hij 'tdan niet
doen, ten opzichte van de ruiling van godsdienst
Zoo heeft een Toradja eens gezegd tot Zendeling
Kruyt„hadden onze voorouders maar eenig
woord achtergelaten, waarbij zij van de komst
van het Evangelie hadden gesproken, zouden
wy er reeds lang in hebben geloofdmaar we
durven nietwant onze voorouders zouden ons
vernietigen." Deze voorouders kunnen echter
aanwijzingen geven hoe de houding van het
nageslacht moet zyn tegenover het Evangelie;
en dat doen zij, naar de meening der Inlanders
door den droom
Zendeling M. Kruyt deelt in den breede mede,
hoe ook op andere wyze dan door droomen de
vrees voor de zielen der voorouders wordt over
wonnen. Als de droomen niet komen willen,
zoekt men zelf een middeleen hoofd b.v. wordt
Christenen als er niets gebeurt met hem,
volgen later de onderdanenhet hoofd stelde
dus de voorouders op de proef.
In de Zendingsgeschiedenis van de Kongo
wordt verhaald„Er kwam eens een man by
Zendeling Richards met opgezet gelaat. Allerlei
toovermiddelen hadden niet gebaat en alzoo zyn
geloof in de macht der goden geschokt. Richards
zag aanstonds, dat eenige holle kiezen de oor
zaak waren van des mans lijden, en hy ver
wijderde de oorzaak van des mans kwaal. Toen
de man genezen was, wierp hij eenige van zyn
afgodsbeelden wegmaar dien avond legde hy
zich bevend ter ruste, in afwachting of zyn
goden zich zouden wreken. Toen hy den vol
genden morgen gezond en sterk ontwaakte,
wierp hy ook de overige goden weg en werd
Christen."
Maar vooral echter maakt God gebruik van
de droomen, waarin de ziel van de voorouders
aanwyzingen geeft, om met het heidendom te
breken.
Er moet echter onderscheid gemaakt worden
usschen droomen, waarin iemand, die nimmer
van Christus heeft gehoord, een aanwijzing krygt,
en droomen van menschen, voor wie zulk een
droom de stoot is voor een overgang, waarover
hy reeds lang heeft gedacht.
Enkele voorbeelden halen wy aan. „In het
Rembangsche woonde een zekere Pak Ibrahim
als kind had hy van zyn grootvader de voor
spelling vernomen, dat eenmaal een man, die
geen hoofddoek zou dragen (dus geen Javaan)
de waarheid in het Rembangsche zou verkon
digen. Daarnaar had hij jarenlang uitgezien,
tot hy ten slotte Zendeling Zimmerbeutel mocht
begroeten."
„Op de Westkust van Nias was een oude
priesteres de eerste gedoopte. Zij was tot deze
stap gekomen door een droomhaar verschenen
de overleden voorouders en deze onderhielden
zich met haar over den nieuwen godsdienst;
zy zeiden o. a. dat het een goede godsdienst
was zij en haar verwanten moesten dien gods
dienst maar volgendan zouden zy weer met
hun voorouders vereenigd worden."
„Eens stuurde een zieke Chinees op West-
Java om Zendeling Hoekendyk, die hem medi
cijnen gaf, waarna de Chinees herstelde. Veertien
dagen later kwam hy by den Zendeling en ver
telde het volgendeik voelde dat ik op dien
Zondag naby myn einde was, en dat de onvrucht
bare vijgeboom weldra zou worden afgesneden.
Ik ontstelde, en viel in zwym en toen zag ik
mij geplaatst voor het alziend oog des Heeren,
en ik verwachtte verstooten te worden. Maar
de Heere zeide tot my stuur terstond om den
Zendeling en vraag hem niet alleen om medicijn
Heins' beslissing hem in zoo dubbele mate
goeddeed en tegelijk zyn eigen moed ver
levendigde.
„Hoeveel bedraagt de hypotheek, die de bur
gemeester op uw huisje heeft, Heins
„Een kleine duizend gulden ongeveer", was
het antwoord.
Donker begaf zich naar zyn secretaire.
Een oogenblik later legde hy tien biljetten
van honderd gulden voor den verbaasden schoen
maker.
„Ziedaar de som, Heins; daarmede kunt ge
met den burgemeester afrekenen. Ge teekent
straks een schuldbekentenis en de zaak is in
orde".
Heins kon zijn ooren en oogen niet gelooven.
„Maar ik weet immers niet, of ik u terug
zal kunnen geven op tyd", kwam er eindelyk
stootend en stotterend uit.
„Uw beslissing van zoo even is my de beste
waarborg", luidde het wederwoord. „Ge be
taalt me jaarlijks af, zooveel ge kunt. Rente
verlang ik in deze zaak niet Ik heb evenwel
één voorwaarde. Niemand mag weten, dat ik
u het geld voorschoot, dat blyft tusschen ons.
Afgesproken
Zou het niet?
Een dankbare blik vergezelde het toestem
mend antwoord.
Spoedig was de zaak in orde gebracht en de
voor uw lichaam, maar bovenal medicyn voor
uw ziel. En nu, zoo besloot hij, heb ik de eene
medicyn ontvangen, maar nu begeer ik medi
cyn voor myn ziel,"
„In het Mohammedaansche Sipiongot in de
Bataklanden was een vrouw, die reeds veel van
het Christendom afwist, maar het fel weerstond.
In opeenvolgende droomen was zij altyd bezig
met christen-onderwyzer3 te twisten over de
waarheid van het Evangelie; en by die gele
genheid leed zij steeds de nederlaag. Een poos
daarna droomde zy, dat uit den hemel twee
kommen vol water naar beneden werden gelaten,
en dat dit water over haar hoofd werd uitge
goten. Dit kon niet anders beteekenen dan de
doop, en zy werd Christin."
En om niet meer te noemen nog dit voorbeeld
een vrouw in de Minahassa droomde, dat zij
en haar kinderen gestorven waren, en hun zielen
wandelden langs een weg. De kinderen gingen
voorop, gekleed in witte baadjes, zooals het
christen-zielen betaamtzy zelve ging achteraan,
ellendig gekleed. Terwijl haar kinderen vlug
langs den weg gingen, deed zy niet anders dan
strompelen, zoodat zij achterbleef en haar kin
deren ten slotte uit het oog verloor. Toen werd
zy met schrik wakker, en omdat zy na haar
dood niet van haar kinderen gescheiden wilde
worden, besloot zij ook Christin te worden."
Er zyn echter ook voorbeelden, dat de droo
men juist de Inlanders weerhielden tot het
Christendom over te gaan.
Zoo werkt God door den droom. Het zyn,
dit blijkt ook uit de aangehaalde voorbeelden,
geen geestelijke onder wy zingen of diepe uit
spraken, die de heidenen alzoo krygen doch in
dezen weg wil de Heere hun hart menigmaal
openen en toegankelijk maken voor het Evan
gelie.
Vóór enkele maanden vertrok ds. D. Bakker,
na genoten verlof, weer naar Djokjakarta. Hem
en zyn huisgezin vergezelden ook de Heer en
Mevrouw Dykema, 1) nog jeugdige menschen;
na de reorganisatie der Keucheniusschool was
de Heer Dijkema bestemd op te treden als
docent aan de 2de afdeeling. Met hoeveel
idealen zullen hij en zyn vrouw zyn heenge
trokken naar het vreemde land!
En nu bericht De Standaarddat Mevrouw
Dykema reeds d?n 2de Februari is overleden
op de zeer jeugdige leeftijd van 22 jaren. Zy
is aan de koortsen, die Europeanen by hun
komst in Indië den eersten tyd kwellen, be
zweken. Welk een verpletterende slag voor
onzen broeder Dijkema. Sterke en trooste hem
de Heere. Zij onze God ook de moeder der
jonge vrouw, Mevrouw de Wed. Slager te Nij-
verdal, naby. Hoe diep zal het moederhart
gewond zyn door het sterven van haar dochter
in dat verre land. Een voorrecht is de ty ding,
dat zy in haar Heiland en Heere ontslapen is.
J. D. Wielenga.
1) De maand November van onze Zendings
kalender geeft een keurig portret, en op de
achterzijde een by schrift van ds. Dijkstra, dat
wy aanraden om te lezen. W.
BEROEPEN
te Krimpen a.d. Lekds. P. van Hoven te
Hoogvliet
te Nyverdalds. A. Scheele te Veere;
te Middelharnis ds. A. Voogel te Puttershoek
te Leidends. H. Thomas te Berlikum.
schuldbekentenis geteekend.
Nog een poos vertoefde Heins op de Kastanje
hoeve.
Na een hartelijk afscheid vertrok hij.
In een gansch andere stemming dan straks
aanvaardde hij den terugweg. Een danktoon
doorjubelde zyn hart.
Hy voelde zich van een drukkenden last
ontheven.
En toen hy thuis kwam en zyn vrouw deel
genoot maakte van de ongedachte wending rees
een gebed vol beschaming, een dank vol oot
moed omhoog.
HOOFDSTUK X.
Dienzelfden avond was het bijzonder levendig
op de sociëteit in het gouden Paard. De ver
lichte geesten voelden behoefte aan nauwere
aaneensluiting nu het gevaar grooter werd, dat
de denkbeelden van vooruitgang en beschaving
een geduchten knak zouden krygen door het
onrust zaaien en tweedracht verwekken van
het groepje fynen. Zou zich ook alles, wat
den naam liberaal zich eigende, niet daartegen
verzetten? En waar kon men de zaken gemak
kelijker bespreken dan op de soos? Waar liet
zich het intellect beter scherpen en spitste zich
lichter het veelgeprezen vernuft 't Is waar,
alle beraadslagingen liepen uit op de, eindelyk
wel wat afgezaagde bewering, dat de school
AANGENOMEN
naar Staphorstds. J. Sluys te Rottevalle.
BEDANKT
voor Kielwindeweer ds. L. H. Duin te Zweeloo
voor Nes ds. S. van Leeuwen te Oostermeer
voor Herwijnen ds. M. A. van Pernis te Heer-
jansdam
voor N. Weerdingeds. P. H. de Jonge te
Sleeuwyk.
Ds. E. Th. Ploos van Amstel, emeritus
predikant, verzoekt ons den kerkeraden der Geref.
Kerken er aan te herinneren dat zyn adres nog
is te Amsterdam Ruyschstraat 61en dat hy
zéér gaarne de Geref. Kerken met het Woord
en de Sacramenten dienen wil.
KORT VERSLAG der vergadering van de
Classis Zierikzee der Geref. Kerken
gehouden den 26sten Februari 1913
te Zierikzee.
Ds. Baay opent na 't zingen van Ps. 65 2
en lezing van Jesaja 53 de vergadering met
gebed.
De B.B. Bakker en van de Linde zien de
credentiebrieven na. Hieruit blykt, dat de
kerk van Bruinisse twee ouderlingen had af
gevaardigd, wyl de Dienaar des Woords door
omstandigheden verhinderd was de vergadering
by te wonen. Twee andere kerken zonden een
diaken. Aan deze broeders wordt mee zitting
verleend.
Wyl de notulen nog niet ter tafel zyn wordt
behandeld een verzoek van de depp. voor arbeid
in Ryn-Pruisen. Wordt besloten de toegezonden
quitanties te geven aan die kerken welke nog
geen steun boden met aanbeveling van die zaak.
De notulen nu aanwezig worden gelezen en
goedgekeurd.
De kerk van Wissekerke vraagt en ontvangt
den jaarlykschen steun uit de kas voor hulp
behoevende kerken.
Ds. Kok brengt rapport uit namens depu-
taten voor Evangelisatie-arbeid in Schouwen-
Duiveland.
Dit rapport draagt de goedkeuring der ver
gadering weg en de conclusies worden aan
vaard. Tot Depp. voor dien arbeid worden
benoemd de Dienaren des Woords Kok, Meyer
en Taal en de ouderlingen Mulder en Bienefelt.
Na de pauze wordt de middagvergadering
geopend met het zingen van den Morgenzang 4,
en allereerst de regeling der vacatuurbeurten
getroffen, die in de beide Zeeuwsche kerkbladen
zal worden gepubliceerd.
De Zendingsdeputaat, rapport uitbrengende,
deelt mede, dat sinds de vorige classisverg.
geen gelegenheid gevonden werd om met de
aangewezen kerkeraden van Bruinisse en Zie
rikzee te vergaderen, tot bespreking van den
Zendingsdag. Om evenwel die zaak geen ver
traging te doen ondervinden, doet hy persoon
lijk in dezen een voorstel, dat de goedkeuring
der vergadering mag vinden. De Classicale
Zendingsdag wordt hiermee vastgesteld op 9
Juli. De regeling wordt aan den dep. met
bovengenoemde kerken overgelaten.
Naar het congres voor Gereformeerde Evan
gelisatie worden afgevaardigdds. F. Staalsec.
ds. Kok. OuderlingD. Muldersec. De Boer
van Zierikzee.
Art. 41. Geersdyk deelt mede dat er eene
vereeniging tot oprichting en instandhouding
van een school met den Bijbel werd opgericht.
Nieuwerkerk deelt mede, dat men gaarne
tot beroepen zou willen overgaan, doch daartoe
nog eenigen steun noodig heeft en verzoekt.
In beginsel wordt die steun toegezegd.
er nog niet stond ('t geen opdat moment dan
trouwens ook onwedersprekelijk was), ja, de
geestdrift, door wyn of champagne nog ver
hoogd, culmineerde in gloeiende betcogen, dat
ze er ook niet komen zoumaar dat was ook
alles meer een wenschen dan een dadelijk ge
looven. Want als ten slotte die fynen door
zetten, en koppig waren ze immers, wat was
er dan tegen te doen? En door dreigingen
alleen lieten ze zich toch niet afschrikken.
De burgemeester was dezen avond min of
meer geheimzinnig. Hy zinspeelde er op, dat
waarschijnlijk, allerwaarschijnlijkstnu ja, hy
durfde haast wel zeggeny zekerde zaak geen
voortgang zou hebben.
Dat was in het begin van den avond.
Tegen achten kwam meester Pennema binnen.
Anders zag men bem hier zelden; doch de
lezer begrypt, dat zyn teleurstelling en ver
ontwaardiging hem thans, hierheen dreven. Al
spoedig was het voorgevallene gemeengoed en
ieder betuigde op 't hoogst zyn sympathie met
den meester en beijverde zich in zoo kras mo
gelijke termen zyn afkouring over zoo heilloos
streven te kennen te ^even.
(Word vervolgt.)
