ïisite- en
Huwelijkskaarten,
en Rouwbrieven
op Donderdag 20 Jnni a.s.
Aanvang te 11 nar.
Zie het Programma!
Aangeboden
A. D. LITTOOIJ Az.,
Zeeuwsch-Vlaamscli Zendingsfeest.
Verantwoording van Liefdt ga Yen.
INGEZONDEN STUKKEN.
Onze visschers.
Geen plaats meer?
Advertentiën.
op de weide van den Keer
C. ZJ4G13R&, te Terneuzen.
ter ruiling voor één of meer degelijke
Theologische Werken:
3 deelen in prachtbanden.
H, H. VEEHOUDERS.
worden in den kortst mogelU-
ken tUd geleverd door
Stoomdrukker^, Spun] «straat.
aanleg heeft voor wetenschappelijke studie is
nog wel werk aan den winkel, adres de met
verlangen verbeide principieele oplossing der
opleidingsquaestie en voor wie practisch is aan
gelegd vindt voor evangelisatie een ruim veld.
Ook zijn onze dagen gunstig met het oog op
het stoffelijke. Een onzer onderwijzers zeide
mij onlangs: wij zijn wel wat verlegen over
onze salarisactie met het oog op de predikants-
tractementen, maar ik heb hem gerustgesteld
met de opmerking dat, vooral na de Circulaire
der Deputaten van de Generale Synode in vele
kerken merkbare verhooging is gekomen. En
Broeders, waar dit nog niet zoo mocht zijn,
wij, die 'gelooven, dat Hij die zijne discipelen
uitzond zonder buidel en zonder male, het hen
aan niets heeft doen ontbreken, heeft ook ons
immers het noodige niet onthouden?
3. De Scriba leest de notulen der vorige
vergadering, waarbij de opmerking wordt ge
maakt, dat verzuimd is bij de vermelding der
uitnoodigingen om te refereeren voor deze verg.,
het referaat van ds. de Jager, en de wensche-
lijkheid uitgesproken evenals vroeger weer een
kort resumee van den inhoud van referaten en
discussie te geven. Op het peccavi over het
eerste wordt absolutie verleend, en de veront
schuldiging, dat hij soms zoo moeielijk ander
mans schrift lezen kan, al zouden de sprekers
zelf hem wel vriendelijk een uittreksel geven,
geaccepteerd, terwijl hij belooft deze notulen
wat breeder te maken.
4. Blijkens de presentielijst zijn aanwezig
D. D. Wolf, Wielenga, S. de Jager, Doekes,
v. d. Hoorn, Meijer, v. d. Kooi, v. d. Yeen,
Van Loon, Netelenbos, Uijtenhoudt, Koopmans,
G. de Jager, Lanning, Sybrandy, Akkerhuis,
Bramer, Groenewegen, Bouma, Kerkhof, v. d.
Ende, Veen, Lammertsma, Toebes, Boeijenga,
Scheele, Baaij en F. Staal.
5. Ds. v. d. Veen brengt al den broederen
de groeten over van ds. Laman.
Van ds. Postema is ingekomen een schrijven,
waarin hij mededeelt, wegens afvaardiging naar
de Particuliere Synode van zijn provincie nu
verhinderd te zijn op te treden, maar des ver
langd bereid is de volgende Conferentie te
dienen. Met teleurstelling wordt deze kennis
geving ontvangen, met ingenomenheid de toe
zegging aanvaard.
7. Onder het hooge gewelf van de aloude
St. Barbara kapel doet ds. G. de Jager met
machtig koperen stemgeluid zijn referaat weer
klinken over„De kerken van wijlen ds.
Ledeboer in Zeeland". Na een inleiding over het
onderscheid tusschen mystiek en mysticisme,
en breede uiteenzetting van de gedachte, hoe
dit laatste vooral in Zeeland zoo gereede in
gang vindt, bespreekt de referent vervolgens
uitvoerig haar historisch ontstaan en bestaan,
haar kerkelijk standpunt en inrichting en haar
openbaring naar buiten, en biedt daarna een
achttal stellingen ter overweging aan.
Op dit met zooveel pathos voorgedragen op
stel, volgt een levendige gedachtenwisseling,
waaraan deelgenomen werd door D. D. v. d.
Kooi, Uijtenhoudt, Pol, Wielenga, Lammerts
ma, Meijer, Bramer, S. de Jager, Baajj, Akker
huis en Bouma, dié door den Referent vrien
delijk werden beantwoord.
De Praeses dankt den spreker voor zyn uit
gewerkt referaat, en voor de wijze, waarop hij
zijn opponenten had beantwoord, ook al bleek
er verschik in het waardeeringsoordeel over
genoemde kerken en over de voorstelling die
door hem er van was gegeven.
8. Na de pauze, waarop de middagzitting
aanvangt met het zingen van het eerste vers
van den Lofzang van Zacharias, treedt ds.
Lammertsma op met een keurig fijngestyleerd
en fijn gedocumenteerd referaat over
„Vraagt de ontplooiing van ons gereformeerd
kerkelijk leven om vermeerdering van schrif
tuurlijke gezangen", en verdedigt kort en bondig
de volgende stellingen
I. Het gebruik van schriftuurlijke gezan
gen benevens de psalmen staat de gemeente
des Heeren in haar eeredienst vrij.
II. Als regel geldt dat de gemeente bij wijze
van voorzichtigheidsmaatregel van deze hare vrij
heid slechts zeer spaarzamelijk gebruik maakt.
III. De ontplooiing van het kerkelijk leven
vraagt thans op liturgisch gebied, andere ver
beteringen dan uitbreiding van het aantal ge
zangen.
D. D. Netelenbos, S. de Jager, v. d. Kooi,
Bramer, Ferwerda, v. d. Veen, Van Loon,
Sybrandy, Uijtenhoudt, Boeyenga, Pol, Wie
lenga en Bouma betuigen allen hunne volko-
mene instemming met de eerste stelling, maar
over de tweede en de derde bleek nog alver-
schil van zienswijze.
Opgemerkt werd o.m. dat we ook tegen
overdreven voorzichtigheid op onze hoede heb
ben te zjjndoor het eene te doen, hoeven we
het andere niet te laten. De vermeerdering is
werkelijk urgent, te meer wijl we nu nog zui
ver kerkelijk en dogmatisch gereformeerd zjjn,
en moeten voorkomen, dat niet straks misschien
de gereformeerde bastaards het werk van de
zonen uit de handen nemen.
Een ander beaamt weer van harte de aan
maning tot voorzichtigheid, en beweert ons
volk moet eerst rjjp gemaakt. Wij zjjn geen
zingend volk. En hoe komen we eigenlijk aan
goede liederen? Het is ons allen bekend, hoe
Da Costa's liederen ontstonden. Nog wordt
gevraagdHoe lang moeten we wel wachten
Die voorzichtigheidsmaatregel brengt ons geen
stap verder. Ook wordt bedenking geopperd
tegen het eerst willen aanbrengen van andere
verbeteringen in onze liturgie, en gevraagd
welk het onderscheid is tusschen psalm en
gezang, en welke de juiste exegese is van de
door den Referent aangehaalde teksten. De ont
plooiing van ons kerkelijk leven moet dankbaar
erkend, maar blijkt niet uit de omstandigheid,
dat onze Geref. kerken na reeds drie eeuwen,
slechts een drietal gezangen aan de bestaande
te hebben toegevoegd, dat wij in dezen te
traag zijn
Een ander erkent, dat wie op vermeerdering
aandringt een hoog ideaal voor staat. Maar
welke ontzachlijke bezwaren reeds uit een
oogpunt van kunst? Wie geeft ons een kerk
lied dat niet zoo spoedig vergeten wordt, als
menig vers, dat slechts korten tijd eenigen
indruk maakte? Bovendien, kent de gemeente
de psalmen wel? En als zy ze meer en beter
kende, zou er dan nog wel zooveel reden blijken
te zijn voor vermeerdering van gezangen Het
onderscheid tusschen den oud-testamentischen
psalm en het nieuw testamentisch lied is toch
lang zoo groot niet als wordt voorgesteld.
Beluisteren we in de psalmen ook niet menige
toon, die even duidelijk de heerlijkheid van
den Christus uitjubelt, als dit in het nieuw
testamentisch lied kan geschieden. Is deze
actie wel werkelijk een geestelijke uiting of
eigenlijk kunstmatig gewekt Deze opmerking
geeft aanleiding tot de pertinente vraag: wie
die jonge predikanten zijn, die eerlang de kerken
een nieuwen gezangbundel hopen aan te bieden.
Wijl niemand hierop het antwoord kan geven,
en door sommigen zelfs ernstig reeds hiernaar
is onderzocht, en de twijfel is gerezen, of dit
niet maar een loos persgerucht is, komt men
algemeen tot de conclusie, dat de voorstanders
van vermeerdering, hun geduld nog wel eenigen
tijd op proef zullen zien gesteld, en wie aan
gezangenvrees lijden, doorwerking van het proces
niet aanstonds hebben te vreezen, wijl het wel
blijken zal, dat heel deze beweging een „ver-
looplucht" is.
De Referent beantwoordt de opponenten,
doch moet zich hierbij zeer beperken, wyl de
tijd om is.
De Praeses brengt hem den dank der ver
gadering en allen die tot het welslagen dezer
conferentie hebben medegewerkt, en verzoekt
hem in overweging te willen nemen een uit
den boezem der verg. gerezen verzoek om zijn
Ref. aan het Geref. Tijdschrift af te staan.
9. Met de aangehoudene referaten van vorige
vergaderingen, wordt het moderamen opgedragen
nog een anderen spreker uit te noodigen voor
de volgende Conferentie.
10. Ds. v. d. Veen eindigt dit opgewekt
en leerrijk samenzijn, door vele belangstellenden
bijgewoond, met dankzegging.
Namens de Conferentie,
J. J. Koopmans, Scriba.
Nog maar weinige dagen scheiden ons meer
van den Donderdag, waarop het Zeeuwsch-
Vlaamsch Zendingsfeest te Terneuzen gehouden
zal worden.
De programma's zjjn gedrukt, reeds verkrijg
baar gesteld en door velen reeds ingezien en
besproken.
Wat zegt u van zulk een ryk programma?
Is reeds het begin niet goed? Ds. Kerkhof,
van Souburg, de eminente voorzitter van de
Zendingsdeputaten van de Geref. kerken in
Zeeland, zal de openingsrede houden, en van
hem kan worden verwacht dat liy in een al
gemeen pakkend woord den Christus der
Schriften ons zal laten zien in den ijver Zijner
liefde om het verlorene te zoeken.
Ds. Dönszelmann, van Varik, die de nog zoo
kort geleden gehouden Zendings-Conferentie
van Herv. Predikanten te Lunteren bijwoonde,
waar ook buitenlandsche Zendingsspecialiteiten
het licht wierpen over zoo menig Zendings
probleem, zal ongetwijfeld van de geestdrift,
die daar heerschte, trachten over te brengen
op hen, die hem komen hooren.
De vurige talentvolle ds. Kuiper, van Delft,
zal oud en jong boeien over: een talent in den
dienst der Zending.
Al waren er niet meer dan deze drie sprekers,
reeds dan zou het de moeite loonen dien dag
eens den gewonen arbeid terzijde te stellen om
zich rekenschap te geven aangaande het Ko
ninkrijk Gods waar we zijn en waar we heengaan.
Er is nog meer.
Ds. James, van Lage-Zwaluwe, zal op de hem
eigene wjjze de goddelijke roeping tot de Zen
ding overtuigend in het licht stellen.
Van den begaafden, energieken ds. Linde
boom, van Gorinchem, schrijver onder meer ook
van de Zendingsrubriek in „De Bazuin" zal
ongetwijfeld een krachtige opwekking uitgaan
om trots de vele moeilijkheden, die de Zendings -
arbeid medebrengt, niet te vertragen, maar
door het geloof in eisch en belofte Gods moedig
voorwaarts te gaan.
Oud-Zendeling van der Roest zal ons de
schaduwen van N. Guinea en daartegenover
de heerlijkheid van het licht des Evangelies,
door God geopenbaard, voorhouden en daarbij
zeker een stuk practische Zendingsactie geven.
De wysgeerige, krachtvolle en bezielde ds.
Pol, van Vlissingen, zal ons nopen om ons re
kenschap te geven waarom we toch voor den
arbeid der Zending zoo veel gevoelen.
En de sleutel, om dit alles op waardige
wijze te sluiten, is in handen gegeven van ds.
Mooy, de bekende man van de Ermeloosche
Zending, daarom in goede handen.
Van de Hervormde sprekers zou ik u meer
willen zeggen, indien ik slechts in staat was
over hen zelfstandig te oordeelen. Genoeg ech
ter aan dit eenezy behooren onder de keur-
garde van warme vrienden der Zending uit de
Herv. kerk en hun woord zal inslaan omdat
liefde van hun hart tot de Zending hen wel
sprekend maakt.
Hoe rjjk is dus het programma voorzien
Indien er hönger is naar het Woord Gods,
indien men hooren wil van Zending en Zen-
dingsarbeid, welk een uitgezochte gelegenheid
voor ouderen en jongeren uit Walcheren, uit
het land van Cadzand en uit het land van Axel.
Er ontbreekt echter nog iets
Er ontbreekt iets, dat niet ontbreken mag.
Het voornaamste ontbreekt nog.
Wat is een Zendingsfeest zonder voorafgaand
Zendingsgebed
In het gebed voor de Zending ligt de zenuw
van de Zending.
Daarom een vriendelijk, maar dringend ver
zoek
Gereformeerde Kerken in de Classe Middel
burg en in de Classe Axel, zoudt ge aanstaande
Zondag den Heere der Zending voor ons niet
willen vragen, of Hij ons zegene en dit feest
doe slagen? Ik doe dit verzoek namens het
Moderamen van het Hoofdcomité.
Omdat wjj aan uw gebed behoefte hebben,
vragen we u dit. Wys dit dringend verzoek
niet af. Laten de dienaren des Woords er aan
denken. Laten de ouderlingen en diakenen,
vooral wanneer de eigen dienaar des Woords
niet aanwezig is, en ook in vacante kerken,
dezen nood van ons den Heere vertolken.
Woensdagavond houden we zelf opzettelijk
bidstond. God geve, die voorgaan zullen, ds.
Timmerman en ds. Hulsteyn, den Geest der
genade en der gebeden.
Gebedsverhooring zal niet uitblijven. God
heeft het beloofd.
J. H. Lammertsma.
Vlissingen. Ontvangen in de collecte van
Zondag 9 Juni voor het te kort der kerk een
gift ad f 1,— met bijschrift „van F. en H."
en f 1,voor de Zending.
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
De Heere heeft ons ook dit jaar weder groo-
telyks verblijd, door ons verzoek om lectuur
voor onze visschers te Lerwick in veler harte
weerklank te doen vinden. Met dankbaarheid
vermelden we, dat we niet minder dan 8 kisten
met bijbels, psalmboekjes, boeken en trak
taatjes konden verzenden, benevens 1 kistje
met koffie, thee, chocolade en schrijfbehoeften.
Deze kisten wogen te zamen 373 kilo. Nimmer
te voren werd zulk een groote en mooie col
lectie verzonden.
Aan geld werd ontvangen f50.75.
Aan al degenen die hiertoe hebben bijge
dragen, onzen oprechten dank.
Al de inzenders, die hun adres bijvoegden,
hebben bericht van ontvangst gekregen, daar
om zullen we in dit verslag, ter wille van de
plaatsruimte, geen namen noemen. Alleen zij
vermeld, dat uit Haarlem een brief, geteekend
II., met f10,ontvangen is en een postwissel
a f 1.uit den Haag, geteekend mej. W.
Moge de Heere Zijnen zegen op gevers en
gaven doen rusten, en stelle Hy den arbeid
onder onze visschers dienstbaar tot uitbreiding
van Zyn heerlijk Koninkrijk.
S. T. GOSLINGA.
Schiedam, 5 Juni 1912.
Heeft niemand meer plaats voor één onzer
kleinen? Zullen wij zoo velen moeten teleur
stellen Ruim 200 wachten er nog. De ouders
wachten met stille hoop, dat hun zwakke kin
deren, van wie de dokter verklaard heeft, dat
ze de frissche buitenlucht dringend noodig
hebben, nog sterking van gezondheid mogen
vinden in een gezonde streek van ons vader
land. Zelf zijn zy niet in staat een verblijf
buiten voor hen te bekostigen. Daarom hebben
zy zich tot ons gewend. „Vacantie Buiten"
had immers in vorige jaren reeds zoo menig
zwak kind van de Christelijke volksschool ge
holpen Wie weet, zou er ook thans voor hun
kind hulp te verkrijgen zijn.
Zoo zijn ze tot ons gekomen, die ouders met
hun bleekneuzen. Van een verblijf buiten hangt
naar den mensch gesproken zoo veel af voor
deze kinderen. Hoe wordt hun weerstandsver
mogen verhoogd, wanneer zy eens een week
of drie, vier of langer volop van de buiten
lucht kunnen genieten en goede voeding ont
vangen. En nu wachten ze en zien hoopvol
uit naar ons bericht: Wy hebben een plaatsje
voor uw kind
Wilt gij ons niet helpen het hart dier ouders
te verblijden? Wilt gij ons niet helpen, ten
minste die kinderen uit te zenden, die het 't
dringendst noodig hebben? Komt, gegoede
Christenen in de gezonde streken van ons land,
betoont uwe Christelijke barmhartigheid. Opent
gastvrij uw huis voor onze kleinen voor ten
minste drie weken. Ze zyn niet ziek, alleen
maar zwak. Ze zyn niet lastig of ongehoor
zaam. Wy zenden alleen kinderen uit, van
wie het hoofd der school en de klasse-onder
wijzer verklaren kunnen, dat zy zich goed ge
dragen op school. Ook heeft onze eigen dokter
ze onderzocht, of ze ook verborgen ziekten of
kwalen hadden, of onreinheid vertoonden. Al
leen van wie wy gunstige verklaringen ont
vingen, komen voor uitzending in aanmerking.
Wilt dus nu niet langer aarzelen. Verhoort
de bede, die tot u klinkt uit kindermond
„Hebt u niet een plaatsje voor my in uw huis
Meldt u dan aan by onzen Secretaris, le Hugo
de Grootstraat 8, Amsterdam, die ook bereid
is u desgewenscht verdere inlichtingen te ver
schaffen.
Het Bestuur,
J. Th. R. Sciirbuder, Voorzitter.
F. Lettinga, Vice-Voorzitter.
G. Müijs, le Secretaris.
le Hugo de Grootstraat 8, Amsterdam.
J. Klopper, 2e Secretaris.
J. v. d. Sluis, le Penningmeester.
K. v. d. Berg, 2e Penningmeester.
H. A. Scholtz, Alg. Adjunct.
Brieven franco, letter S., aan den Boekh.
D. H. LITTOOIJ Az., Terneuzen.
Voor witte diarrhee by kalvers is „Wavin"
het eenig afdoend middel.
Alleenverkoop by L. JANSE v/h F. Dieleman,
Korte Noordstraat, Middelburg.