Kerk en Schoolnieuws.
Officiëele Berichten»
Allereerst mag getuigd, dat de ontvangst ui
terst royaal was. In de eigenlijke ontvangzaal
(een pracht van een zaalwas geen gelegen
heid om te zitten naar wie moede beenen had
zocht een plekje op in een der bp zalen, waar
luie stoelen tot rusten lokten.
Een bpzonder dames-comité had de regeling
dezer ontvangst op zich genomen en zij hebben
alle eer van hun werk gehad.
Hoe zeer onze christelijke regeering deze Con
ferentie op prps stelde, blpkt wel hieruit, dat
niet alleen op de gewone vergaderingen een ver
tegenwoordiger van den Minister van Koloniën
tegenwoordig was, doch de Minister zelf op de
receptie zich in ons midden bevond. Dr. Lam-
merts van Bueren sprak hem een welkomst
woord toe.
Doch een volgend maal D. V. meer.
J. D. wlelenga.
te
TWEETAL.
Oudekerk a./d. IJselds. v. Hepp te Ant
werpen
ds. W. den Hengst te Yeenendaal.
VIERTAL.
te Rotterdam(vac. ds. A. v. Veelo)ds. W.
H. Gispen Jr. te Zwolle
ds. A. J. Mulder te Klundert;
ds. H. Kajan te Bussum
ds. P. Warmenhoven te Aar-
landerveen
BEROEPEN,
te Terwispel: ds. A. Terpstra te Veenwoud-
sterwal
te Nieuweroordds. J. Ozinga te Weerdinge-
weer.
AANGENOMEN,
naar Utrechtds. J. E. Goudappel te Dieren
naar Gramsbergends. J. E. Westerhuis te
Zuidwolde.
BEDANKT,
voor Schiermonnikoog ds. G. A. Langhout te
Gees
voor St. Jacobi Parochieds. J. M. de Jong te
Raard
voor Bozumds. S. Doornbos te Doetinchem.
Zondag werd te Groningen, als opvolger
van wplen ds. Westerhuis, tot predikant bjj de
Geref. Kerk A tot zpn dienstwerk ingeleid ds.
R. Hamming gekomen van Zaamslag. In den
morgendienst werd de nieuwe leeraar bevestigd
door ds. Vogelaar te Groningen, die tot tekst
had Joh. 12 16. Des avonds verbond ds.
Hamming zich aan zpn nieuwe gemeente met
een predicatie over Cor. 2 vs. 1 en 2.
CLASSIS MIDDELBURG.
De gewone vergadering van de Classis Mid
delburg zal D.V. gehouden worden op Woensdag
8 November a. s. Punten voor het agendum
worden vóór 24 October ingewacht bp den eerst-
ondergeteekende.
Namens de roepende Kerk
van Oostkapel le,
Ds. C. J. de Krüijter, Praeses.
J. de Voogd, Scriba.
CLASSIS THOLEN.
De Kerken, tot de Classis Tholen behoorende,
worden opgeroepen tot de vergadering, die op
Woensdag 8 November, 's morgens 11 uur, te
Bergen op Zoom in het Militair Tehuis zal
worden gehouden.
Bp den eerst-ondergeteekende worden vóór
Woensdag 1 November de punten voor het
agendum ingewacht.
Namens de roepende Kerk van
Anna Jacoba Polder
Ds. P. E. v. Schaik, Praeses.
J. v. Strien, Scriba.
Namens den Kerkeraad der Geref. Kerk v.
Middelburg C wordt bij dezen bekend gemaakt,
dat tot herder en leeraar dezer Kerk is be roe
pen de Weleerw. Z. G. Heer dr. J. Ridderbos,
v. d. m. te Meppel.
Namens den Kerkeraad,
C. Weeda, Scriba.
Het Zendings-comité der 3 kerken van Mid
delburg deelt mede, dat D. V. op Woensdag
18 October, 's avonds 7 uur, ds. D. Bakker, docent
aan de Keucheniusschool te Djokja, in de
Noorderkerk alhier hoopt op te treden om een
rede te houden over de Zending in Indië.
Den volgenden dag, Donderdag 19 October
des namiddags 2 uurzullen D. V. het Zen
dings-comité en de Provinciale Zendings-depu-
taten met ds. Bakker vergaderen in de Consisto
rie-kamer der Gasthuisktrk om te spreken over
de keuze van 't Zendingsterrein.
Alle Zeeuwsche Kerken worden uitgenoodigd
om die vergadering door een afgevaardigde te
doen bpwonen.
Namens het Zendings-comité voornoemd,
L. Schüman, Secr.
Middelburg, 9 Oct. 1911.
Het Zendings-Comité van de Geref. Kerken
van Middelburg deelt hierbp mededat Woens
dag 18 October, 's avonds in de Noorderkerk
de plaatsen vrp zpnalleen de zpbanken aan
beide zpden van den preekstoel en de voorste
drie banken van het middenschip zpn voor
Kerkeraadsleden en Deputaten gereserveerd.
Het Comité voornoemd,
namens hetzelve,
A. Pünt, Scriba.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Classis Axel, gehouden te Terneuzen op
5 October 1911.
Na het zingen van Ps. 6817 en het lezen
van Ps. 68 2036, gaat de voorzitter, ds. Lam-
mertsma, voor in gebed.
Als scriba fungeert ds. Hulstepn, als asses
sor ds. Uytenhoudt.
De voorzitter spreekt zpn leedwezen uit over
het vertrek van ds. Hamming en heet ds. Van
't Sant, voor 't eerst als lid der vergadering
aanwezig welkom, waarop deze in enkele woor
den dank zegt.
Alle kerken zpn wettig vertegenwoordigd.
De notulen worden gelezen en na enkele op
merkingen goedgekeurd.
Naar aanleiding der gelezen notulen wordt
aan ds. Uytenhoudt opgedragen op de volgende
vergadering een referaat te leveren over „Sa
cramentsbediening op Evangelisatieposten".
Besloten wordt nieuwe oproepingsbrieven te
laten drukken.
Collecten en quota worden geïnd en in ver
band daarmede worden ds. Van't Sant tot clas
sicalen quaestor en ds. Lammertsma tot pen
ningmeester voor art. 13 benoemd.
De volgende ingekomen stukken worden be
handeld
1. Een afscheidsschrijven van Ds. Hamming,
't welk beantwoord zal worden.
2. De boeken van den penningmeester ds.
H., die nagezien en in orde bevonden worden.
3. Een aanvrage om steun, die toegestaan
wordt.
4. Een schrijven van een bezwaarden broe
der, 't welk ter praeadvies in handen eener com
missie wordt gegeven,
Een schrijven van het moderamen der
Generale Synode, inhoudende aansporing tot
geregeld collecteeren tweemaal 'sjaars voor de
Theol. School. Op die aansporing zal acht ge
geven worden.
6. De acta der Prov. Synode.
Naar aanleiding van de bespreking dezer
acta wordt besloten de volgende Part. Syn. te
verzoeken
a. Dat zp benoeme Deputaten naar art. 11
en 13 D.K.O., daarbp rekening houdende met
art. 49.
b. Het voorstel Zierikzee inzake de brochure
over het zendingsterrein aan te nemen terwpl
de classis den kerkeraden adviseert voor deze
brochure bij eventueele uitreiking aan de ge
meenteleden een kleine vrpwillige bpdrage te
vragen.
c. Dat den Deputaten ter laatstgehouden Ge
nerale Synode gevraagd worde, hun stem in
zake 't geven van preekconsent aan studenten,
en 't benoemen van een vpfden professor aan de
Theol. School, te willen motiveeren.
d. Dat de eerstvolgende Part. Syn. wederom
hare actamet toevoeging van de rapporten late
drukken.
e. Dat onder die rapporten ook worde op
genomen een jaarlpksch overzicht van ontvang
sten en uitgaven van de zending, te verstrekken
door de zendende kerk.
f. Dat de uitgave der acta zal worden be
zorgd door het moderamen.
g. Dat deze acta tegen kostend en prps ook
verkrijgbaar zullen worden gesteld voor de le
den der gemeente.
Naar aanleiding van 't rapport over den staat
der kas voor behoeftige idioten enz., wordt aan
Zaamslag gevraagd eenige inlichting te willen
verstrekken uit welke fondsen de benoodigde
gelden voor twee door die kas gesteunden
worden gevonden.
Omtrent de storting der collecten wordt be
sloten, dat elke kerk haar eigen collecten zal
opzenden en mededeeling zal doen van het be
drag aan den Deputaat ds. v. d. Wal, die op
elke classe rapport uitbrengt.
Pauze.
Na 't zingen van Ps. 25 2 worden behandeld
de volgende rapporten
1. Over den Evangelisatiearbeid.
Dit wordt na eenige besprekingen wijziging
goedgekeurd.
De classis beveelt Zaamslag aan haren die
naar des Woords éénmaal per maand, en den
kerken Axel A en B, Hoek en Terneuzen haren
dienaar éénmaal in de 4 maanden af te staan
opdat de dienst in Kloosterzande éénmaal in
14 dagen kan gehouden worden.
Voor de hulp bp den arbeid in Aardenburg
en Breskens zal de classe Middelburg dank ge
zegd worden, en haar steun opnieuw worden
gevraagd.
2. Over de kerkvisitatie. Dit lokt geen be
spreking uit.
't Schrijven van den bezwaarden broeder wordt
in verband hiermede afgehandeld.
3. Over de zending, hetwelk wordt aange
nomen en zal opgezonden worden ter publi
catie.
4. Over 't nazien der attesten van ds. Han>
ming, die in orde bevonden worden.
Over werkzaamheden van Dep. voor art.
13. en 19 D.K.O.
Aan twee jongelieden wordt ondersteuning
gegeven.
6. Over werkzaamheden van den Deputaat
bij het in gebruik nemen der nieuwe kerk te
Zaamslag, en van den Deputaat der classe bp
'tafscheid van ds. Hamming.
Benoeming van deputaten
ActuariusDs. J. F. van Hulstepn.
Kerkvisitatie: Ds. Chr. Bruins en M. Uyten
houdt, primi. Ds. J. F. van Hulstepn en H.
v. d. Wal, secundi.
Approbatie van beroepingen enz.De ker
ken van Axel A en B.
Art. 13 K.O.Ds. J. H. Lammertsma en W.
van 't Sant.
QuaestorDs. W. van 't Sant.
ZendingDs. J. H. Lammertsma en J. F.
van Hulstepn.
Classicale collecten: ds. H. v. d. Wal.
Correspondent Theol. Schoolds. H. v. d. Wal.
Voor Prov. Kas art. 13Ds. J. H. Lam
mertsma.
Voor Prov. kas voor behoeftige idioten enz.
Diaken G. Meertens te Terneuzen.
Voor Evangelisatie: Ds. Chr Bruins, ds. M.
Uytenhoudt, ouderl. Catsman, algem. sec. ds.
J. F. van Hulstepn.
Art. 19 K.O.Ds. Chr. Bruins en J. H. Lam
mertsma.
ExaminaDs. J. F. v. Hulstepn en M. Upten-
houdt.
Als consulent voor Schoondpke wordt aan
gewezen ds. W. van 't Sant.
Roepende kerk voor de eerstvolgende verga
dering te houden D.V. den eersten Donderdag
in Februari 1912 is Axel B.
De vergadering wordt na gehouden rondvraag
gesloten met dankgebed door ds. Chr. Bruins.
Op last der classis,
M. Uytehoudt.
De Evangelisatie-arbeid in Zeeuwscli-
V laander en.
Rapport van Deputaten voor den Evangelie-
satiearbeid, gedaan in de vergadering der clas
sis Axel, 5 Oct. 1911.
Met dank aan den Heere kunnen wij con-
stateeren, dat tot heden niet zonder vrucht in
onze drie Evangeliesatieposten is gearbeid.
In Aardenburg werd geregeld om de 14 da
gen des Zondagsnamiddags door een der predi
kanten onzer classis, of van de classis Wal
cheren gepredikt.
In Breskens geschiedde dit evenzeer.
Ook in Kloosterzande werd steeds om de
14 dagen door de predikanten van Zaamslag
het Evangelie verkondigd. Vóór half Mei was
de steun der dienaren des Woords van Hoek,
Terneuzen of Axel, na dien tpd namen zij den
arbeid geheel voor eigen rekening.
Slechts een enkel maal konden de diensten
niet naar den eenmaal vastgestelden regel elke
14 dagen vervuld worden, door buitengewone
omstandigheden.
Nu en dan, wanneer dit mogelijk was, is
daartegenover wel eens een buitengewone dienst
gehouden.
De arbeid in Aardenburg gaf geen reden tot
mismoedigheid.
Het aantal bezoekers der bijeenkomsten bleef
stationair.
Daar Oostburg korten tijd geleden een eigen
dienaar des Woords verkreeg, kan de classis
eenige ontheffing van arbeid tegemoet zien, wijl
Oostburgs predikant thans éénmaal per maand
zelf den dienst des Zondagsnamiddags kan
waarnemen.
De arbeid in Breskens bracht ons teleur
stelling. Door verschillende oorzaken, buiten
onze schuld, nam de opkomst bp de gehouden
diensten geleidelijk aan af. De financiën geven
echter tot heden nog geen reden van klagen.
Deput. spreken dan ook den wenseh uit dat
de arbeid nog met kracht zal worden voortge
zet, en spoedig ook hier veel zegen op den arbeid
moge gezien worden.
In Kloosterzande gaf het verloopen jaar ons
reden tot dankbaarheid.
Er werd vrucht van den arbeid gezien.
Nog kon de Evangeliesatie-commissie haren
wensch niet vervuld zien, een betere localiteit
te verkrijgen, hoewel pogingen om daartoe te
komen, in het werk werden gesteld, en wèl
hadden wp een snelleren aanwas van het aantal
bezoekers der diensten verwacht, maar toch
mogen wp ons verheugen, waar wp op een vast
aantal geregeld bezoekers kunnen rekenen.
Enkele maanden geleden werd een aanvang
gemaakt met den Zondagsschoolarbeid, waar
voor verschillende personen bereidvaardig hun
nen dienst aanboden.
Reeds is het aantal kinderen tot 25 geklom
men.
Dank mag gebracht worden voor de bereid
willigheid, waarmede de dienaren des Woords
uit de classis Axel hunne diensten hebben
aangeboden, en inzonderheid voor de hulpvaar
digheid, waarvan ook de broeders uit de clas
sis Walcheren blpk gaven.
Zegene de Heere den verderen arbeid in ons
m zoovele opzichten in 't duister verzonken
gewest.
Namens Deputaten,
M. Uytenhoudt, Scriba.
RAPPORT van den Zendingsdeputaat aan
de Classis Axel, 5 October 1911.
WelEerw en Eeno. Broeders.
Als Deputaat tot de Zending namens uwe
Classis heb ik de eer, samenvattende hetgeen
in de Classicale vergaderingen van Februari
en Mei is medegedeeld, en toevoegende, hetgeen
tot nog toe niet ter uwer kennis is gebracht,
u het volgende te rapporteeren
le. dat de Deputaten der verschillende Clas
ses in 1911 tot dusver drie malen in vergade
ring zijn samengekomen onder leiding van
hunnen hooggeschatten Voorzitter ds. G. F.
Kerkhof, en in aangename samenwerking de
belangen der Zending hebben mogen beharti
gen
2e. dat Deputaten overeenkomstig de g<
troffen regeling van saamwerking en de huis
houdelijke bepalingen voortdurend arbeiden in
contact met en in overleg met den Raad der
7PT1H PT1H P Irpylr
3e. dat ds. A. Merkelpn 30 Maart 1911 in
de Classis Middelburg een loffelijk examen
heeft afgelegd in de missionaire vakken, en op
Hemelvaartsdag 25 Mei in de kerk van Mid
delbug intrede heeft gedaan, na bevestiging
door den Dienaar des Woords der zendende
kerk, ds. J. D. Wielenga;
4e. dat onze missionaire Dienaar in zpne
pogingen om in het vaderland of daarbuiten
eenige medische kennis op te doen, niet naar
wensch is gslaagd, en hp alzoo in het hospi
taal te Djocja het noodige onderricht zal moeten
ontvangen
5e. dat hp zich de grondbeginselen van het
Maleisch en Javaansch eigen heeft gemaakt,
en gaarne in Januari 1912 naar Java zou willen
vertrekken
6e. dat zijn optreden in de kerken der pro
vincie, met prpzenswaardigen ijver, herhaalde
lijk drie malen op één Zondag, gelijk elders,
zoo ook in onze Classe niet weinig er toe heeft,
bijgedragen om de liefde tot de Zending te
verdiepen
7e. dat de Zendingsconferentie op Woensdag
28 Juni te Kapelle-Biezelinge niet die belang-
stelliug heeft gehad als verwacht kon worden,
en als blijkbaar kan, indien alle kerken afge
vaardigden blijven zenden, hare leden tot bij
woning opwekken, en de gemeenteleden zooveel
mogelpk medewerken tot het welslagen der
Conferentie
8e. dat ter Part. Synode van 14 Juni 1911
de gedachte over de Zendingsactie in de Classis
Axel niet hoog was, hetgeen misschien ook
hieruit werd afgeleid, dat de Classis voor geen
hooger aandeel in de Zendingsbpdrage heeft
willen instaan dan f1300. Legt men bp de
berekening den maatstaf aan, die de Part.
Synode zelve gesteld heeft om de mate van
welstand van de verschillende Classis percents
gewijs in cijfers uit te drukken, dan wordt het
bedrag voor de Classis Axel f 1260. Rekent
men naar het zielental, dan daalt de bpdrage
tot f 1150. Slechts enkele Classis gaan boven
deze maatstaven uit, en onder die enkelingen
behoort ook de Classis Axel
9e. dat de inkomsten in de vier kwartalen
van het jaar 1911 in onze Classe vermoedelijk
het totaal bedrag van f 1334.16 bereiken zullen
10. dat uw Deputaat bp de kerkvisitatie in
de kerken in 't bijzonder een onderzoek heeft
ingesteld naar de wijze, waarop de arbeid der
Zending is geregeld, en hem is gebleken, dat
de regeling bpna overal op uitnemende wpze
is getroffen, en wel door deze arbeid te doen
uitgaan van of althans in nauw contact te
houden met den Kerkeraad
11e. dat aangaande de Zendingsleetuur en
de Pinkstercollecte de volgende vermelding
diene
Axel A: 120 Zendingsblaadjes, 120 kalenders,
1 Macedoniër, Pinkstercollecte f 82.
Axel B 200 Zendingsblaadjes, 200 kalenders,
1 Macedoniër, Pinkstercollecte f 90.
Hoek: 20 Zendingsblaadjes, 20 kalenders,
geen Macedoniër, Pinstercollecte f 8.26.
Neuzen200 Zendingsblaadjes, 250 kalen
ders, 2 Macedoniërs, Pinkstercollecte f 127.
Oostburg25 Zendingsblaadjes, geen kalen
ders, geen Macedoniër, Pinkstercollecte f28.01.
Schoondijke55 Zendingsblaadjes, 50 kalen
ders, 1 Macedoniër, Pinkstercollecte f 50.33.
Zaamslag120 Zendingsblaadjes, 270 kalen
ders, geen Macedoniër, Pinkstercollecte f 87.50.
12e. dat in het laatste tweetal jaren de
contributiën voor de Zending in bpna alle
kerken aanmerkelijk zijn vermeerderd en ver
hoogd, en er slechts één kerk is, die geen
vaste bp dragen heeft van nagenoeg alle leden,
maar dat desalniettemin de opbrengst der
Pinstercollecte over 't algemeen niet of heel
weinig is verminderd
13. dat binnen korten tpd kan worden ver
wacht de definitieve beslissing inzake het Zen
dingsterrein, waar de Zeeuwsche kerken zullen
arbeiden. Donderdag 19 October zal daartoe
eene vergadering te Middelburg zpn, waar
broeders ambtsdragers toegang zal worden ver
leend, en onder voorlichting van ds. Bakker,
Docent aan de Keuchenius-school, het punt zal
worden behandeld Bandjar-Negara of Mage-
lang
Geve de Heere in onze zeven kerken, klein
m aantal, deze kennis van, diepgaande liefde
tot en blijde offervaardigheid voor de Zending,
Gode tot eere, Java tot heil.
Uw deputaat ad hoe,
J. H. Lammertsma.
Axel, 4 October 1911.
VERSLAG der 4e Classicale Diaconale Con
ferentie van de Gereformeerde Kerken in
de Classis Goes, gehouden op Donderdag
21 September 1911.
(Slot.)
Daaruit vloeit dus voort, dat alleen de die
naren des Woords en de ouderlingen kunnen
worden afgevaardigd (artikel 41 D.K.) Uit het
karakter van de meerdere vergaderingen, als
zijnde vergaderingen van kerken, en uit het
karakter van de diakenen, als niet behoorende
tot den kerkeraad, vloeit dus voort, dat de
afvaardiging van diakenen, als diakenen, naar
de meerdere vergaderingen ten eenenmale on
mogelijk is. Heeft echter een diaken op eene
meerdere vergadering zitting (b.v. op een classi
cale) hetgeen meer dan eens gebeurt, dan zit
hp daar als h u 1 p-o u d e r 1 i n g, en met goed
vinden van zulk eene vergadering zelve, na
dat deze gehoord heeft de redenen waarom
geen ouderling werd afgevaardigd.
Niemand leide uit al het gezegde nu af, dat
het diaken-ambt minder is of lager staat dan
het ouderlingen-ambt. Zoo iets is volstrekt
niet het geval. De ambten staan even hoog.
Gradueel is er geen verschil. Doch wel is het
karakter der ambten onderscheiden. En nu
is het onze roeping om de ambten goed te
onderscheiden. Zeer juist zegt Prof. Biester-
veld dan ook in „Het Diaconaat" „Men zou
niet slechts eene bepaling moeten herzien of
aan de artikelen van onze kerkenordening moe
ten toevoegen, om afvaardiging van diaconieën
op onze meerdere vergaderingen mogelpk te
maken, maar de beginselen, waarvan ons kerk
recht en de regeling der practjjk van de kerk-
regeering uitgaat, moeten omverwerpen. Hoe
veel schade dit zou berokkenen, is niet te
overzien". Juist de eisch, dat de ambten goed
onderscheiden moeten worden, brengt mede,
dat de diaconieën niet kunnen worden afge
vaardigd naar de meerdere vergaderingen.
Dit wil natuurlpk niet zeggen, dat op de
meerdere vergaderingen geen diaconale zaken
mogen worden behandeld. Artikel 41 D.K.
leert het ons wel anders. De belangen der
diaconieën behooren wel ter dege behartigd te
worden op die vergaderingen. Zeer gemakke
lijk kan dat aldus gebeuren, dat de diaconieën
bp den kerkeraad instructie verzoeken voorde
rondvraag naar artikel 41.
