Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland
Onder Redactie van: Ds. L. BOUMA en Ds. H W. LAMAN.
8e Jaargang.
Vrijdag 27 Januari 1911.
No. 32.
UIT HET WOORD,
Met medewerking van onderscheidene Predikanten.
ABONNEMENTSPRIJS
Drakker-Eitgever
A. D. LITTOOIJ Az
PRIJS DER ADVERTENTIES
KERK, BELIJDENIS, ZENDING.
Geen stof tot klagen
Amice Frater
per half jaar franco per post 70 cent.
Enkele nummers3 cent.
MIDDELBURG.
van 1 5 regels 30 cent, iedere regel meer 5 cent.
FAMILIEBERICHTEN -van 15 regels 50 cent, iedere
regel 10 cent meer.
UIT GOD GEBOREN.
Welke niet uit den bloede,
noch uit den wil des vleesclies,
noch uit den wil des mans, maar
uit God geboren zijn.
Joh. 1 13.
Om in te gaan in het Koninkrijk Gods zijn
den mensch ongenoegzaam de natuurlijke voor
treffelijkheden, die hy bezit of meent te bezitten.
Dat Koninkrijk toch is een heilige en geeste
lijke wereld, en als zoodanig sluit het uit en
buiten alles, dat behoort tot het gebied van
het door de zonde verdorven en verontreinigde
leven. Zijne poorten openen zich wel voor het
nieuwe schepsel in Christus Jezus, maar niet
voor den ongeheiligden zondaar. De Koning
erkent als de zijnen alleen diegenen, die het
door genade geleerd hebben Hem de hulde
des geloofs en het dankbare offer der liefde
en der aanbidding te brengen. En tot de
burgers van het Koninkrijk worden gerekend,
niet wie uit vleesch geboren zijn en wier af
komst van beneden is, maar zij, wier afkomst
van boven is, die uit God geboren zijn, wier
burgerschap en wandel in de hemelen is. Zooals
Johannes het zegt: zij, die Christus aangeno
men hebben, dien Hij macht gegeven heeft
kinderen Gods te worden, namelijk die in Zijn
naam gelooven, die zijn niet uit den bloede,
noch uit den wil des vleesches, noch uit den
wil des mans, maar uit God geboren.
Niet uit den bloede. Op hooge geboorte en
adellijke afkonst hebben menschen zich menig
maal laten voorstaan, ook al was er overigens
niets, dat recht gaf tot eenige verheffing. De
adel door geboorte heeft in onze dagen niet
meer die beteekenis, die ze in vroeger dagen
had maar ieder weet het wel, hoe velen gevoe
lig zjjn en blijven op het stuk van geboorte
uit edel bloed. Iets dergelijks werd ook bij
de Joden gevonden in de dagen van Jezus
omwandeling op aarde. Wij zijn Abrahams
zaad dat was de nationale trots, die wortel
geschoten had in hunne harten. Hooggevoelend
zagen zij met minachting neer op alle andere
menschen en volken. Maar al was Abraham
hun vader, en al lagen er tusschen Abraham
en hen vele geslachten, zij vergaten dat de
natuurlijke afstamming, zonder meer, geene
geestelijke verwantschap meebrengt. Zij noem
den en roemden zich kinderen van Abraham,
maar zij volgden Abrahams geloof niet en
wandelden niet in zijne voetstappen. Daarom
was hun roem ij del, gelijk de uitkomst leerde.
Het vleeschgeworden Woord kwam tot het
zijne, maar de zijnen hebben Hem niet aange
nomen.
Noch uit den wil des vleesches. Johannes
denkt bij deze woorden waarschijnlijk aan de
acte der menschelijke voortplanting, tot welke
den mensch door den Heere God de drang is
ingeschapen. En nu brengen menschen wel
menschen voort, maar de vraag is welke En
dan antwoordt de Schrift, dat zondige menschen
zondige kinderen voortbrengen. Wat uit vleesch
geboren is, blijkt altijd vleesch, nooit kind van
God te zjjn. Die mensch moet nog geboren
worden, die, zelf onrein, een reine voortbrengt.
Neen, toen den gevallen Adam een zoon gebo
ren werd, was het een zoon naar zijn beeld.
En alle Adamskinderen moeten het met David
klagenZie, ik ben in ongerechtigheid gebo
ren en in zonde heeft mij rnjjne moeder ont
vangen. Wat uit vleesch geboren is, dat is
vleesch en onbekwaam om in te gaan in het
Koninkrijk Gods.
Noch uit den wil des mans. De man is naar
Gods bestel de genereerder in het menschelijk
geslacht. Naar het vermogen, hem geschonken,
kan hij wel de bedoeling hebben zich een zaad
te verwekken, maar kinderen Gods kan Jaij niet
voortbrengen. Abraham overleide wel bij zich
zeiven om bij Hagar den zoon der belofte
voort te brengen, maar God maakte Zijne
overleggingen te schande en hield geen reke
ning met den wil des vleesches noch met den
wil des mans. Neen, God laat zich Zijne kin
deren niet van menschen geven, maar Hij
bepaalt zelf, wie Hij tot kinderen zich geven
zal.
Zeker, .zoovelen Christus aangenomen hebben,
wien Hij macht gegeven heeft kinderen Gods
te worden, namelijk die in Zijn naam.gelooven,
die zijn wel van hooge afkomst, die kunnen
roem dragen op edele geboortemaar die af
komst en geboorte zijn niet uit den bloede,
niet uit den wil des vleesches, niet uit den
wil des mans, maar ze zijn van boven alle
ware geloovigen zijn uit God geboren. Hier
gaat het naar het aangrijpende woord van den
apostel Paulus Noch omdat zij Abrahams zaad
zijn, zijn zij allen kinderen, maarin Izak zal
u het zaad genoemd worden niet de kinderen
des vleesches, die zjjn kinderen Godsmaai
de kinderen der beloftenis worden voor het
zaad gerekend.
Uit God geboren, daarop komt het bij het
Koninkrijk der hemelen aan. Zonder de ge
boorte uit God, die de Schrift ons de Weder
geboorte noemt, kunnen wij het Koninkrijk
Gods niet zien en de heerlijkheid van zijn
Koning niet aanschouwen.
Jezus blijft een vreemde, zjjn heil en ge
rechtigheid heeft niets begeerljjks, naar het
heilig en zalig leven in het Koninkrijk Gods
gaat het harte niet uit, tenzij de H. Geest ons
hart en leven veranderd en vernieuwd heeft.
Maar Gode zij dank voor Zijne onuitsprekelijke
genade, Hij zendt Zijnen H. Geest uit, om
doode zondaren te herscheppen en te vernieu
wen, om hen een ander leven te schenken, dan
zij van nature kennen, en door geloof en liefde
hen aan Jezus te verbinden. Als die H. Geest
komt over de ziel van een zondaar, welke
droefheid wordt er dan geboren over de zonde,
hoe zoekt zij dan den eenigen Zaligmaker en
Verlosser, wat leert zjj dan een ander leven
kennen, hoe wordt zjj dan aan God verkleefd
en aan Zjjn heiligen wil en dienst verbonden
De Wet maakt dienstknechten en slaven, die
sidderen voor de Majesteit en 't recht des
Heeren Heerenmaar die uit God geboren is,
leert gelooven dat Jezus Christus op aarde ge
komen is om zondaren zalig te maken, en
vroeg of laat komt hjj er toe om God, met
verbroken hart en bevende lippen, in Christus
te noemen Abba, lieve VaderZalig, geluk
zalig, welgelukzalig elk, wien dit van God ge
beuren maghij is uit God geboren.
Uit God geboren, dat moge u veroot
moedigen. Zóó zjjt gij gevallen, zóó diep
ellendig en ongeestelijk zijt gij in u zeiven dat
gij nooit naar God en Zjjnen Zoon Jezus Christus
vragen zoudt, tenzij dan dat God in Zijn ge
nade u eerst komt opzoeken.
Zonder de geboorte uit Hem zjjt gij geen
kinderen Gods, maar ook al woont gjj naar
het uitwendige in de gemeente des Heeren
vreemdelingen .en bjjwonersja, dan geldt u
dat scherpe en vlijmende woord, dat Jezus tot
de Farizeën sprakGij zijt uit den vader den
duivel en wilt de begeerten uws vaders doen
die was een menschenmoorder van den beginne
en hij is in de waarheid niet staande gebleven,
want geene waarheid is in hem. Laat het
getuigenis des Heeren u verootmoedigen, op
dat uw leven niet vreemd zij aan het zoeken
van den Heere met smeeking en geween.
Uit God geboren,wees daar op de rechte
wijze mee werkzaam. Er zijn predikers, die
deze heilige en kosteljjke waarheid uitschakelen
uit het verbond en de beloften des Heeren.
De wedergeboorte wordt dan koud en zielloos
verkondigd, zonder omlijst te worden met het
vriendeljjk licht van het mild en zalig Evan
gelie. Onbekeerden worden daarbjj gevoelloos
in een hoek geduwd, ter beklaging en ver
achting aan anderen overgegeven, zonder dat
een hand der ontferming naar hen wordt uit
gestoken. Zoo wordt het besef van verant
woordelijkheid afgestompt, een doodende lijde
lijkheid aangekweekt en de rijke Christus dei-
Schriften verborgen achter de schaduwen van
over-gereformeerdheid. Niet alzoo. Gij moet
u veelmeer verblijden over die wondere ge
boorte, die God in Zjjn Woord u prediktdat
Hij die werken kan en schenken wil, want
zonder haar waart gij voor eeuwig verloren.
Maar nu ruischen u telkens die zalige klan
ken tegen, dat, wat onmogelijk is bij de
menschen, mogelijk is bjj God. En het moge
u tot rijke vertroosting wezen dat Hij u, als
kinds des Verbonds, doet leven bij deze be
lofte, waarin Hjj al zijne genade u weten doet
Ik zal mijne Wet in hun binnenste geven en
zal die in hun hart schrjjven, en Ik zal liun
tot eenen God zjjn en zjj zullen Mij tot een
volk zijn.
Uit God geboren, tracht daarvan verze
kerd te worden uit de vruchten. Houdt u
dicht bij Jezuszoekt veel den verborgen om
gang met Godwandelt door den Geest en
volbrengt de begeerlijkheden des vleesches niet.
De werken des vleesches zijn openbaar in hen,
die het Koninkrijk Gods nimmer zullen be-
erven weest hunne navolgers niet. Want die
van Christus zijn, hebben het vleesch gekruist
met de bewegingen en begeerlijkheden. Dooi
den Geest te leven wordt openbaar, wanneer
gij door den Geest ook wandelt. En de vrucht
des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lang-
moedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof,
zachtmoedigheid, matigheid tegen de zooda-
nigen. is de Wet niet. Zij zjjn uit God ge
boren. Van der Yeen.
Wat is het toch een schoon boek, dat pas ver
schenen is onder den titel: „Ik zal handhaven",
want het roept de rijke herinneringen uit het
droeve jaar 1672 weer op en het geeft zulk een
gunstigen blik op de machtige persoonlijkheden,
die destijds in ons Vaderland zulk een invloed
hebben geoefend. Hoe ver was het toen met
ons volk gekomen, hoe nabjj was de ondergang,
en hoe treurig stond het er voor met de Gere
formeerde religie. Het is goed, dat wjj het niet
vergeten, en dat er altijd weer schrijvers op
staan om het ons voor oogen te plaatsen
Wanneer we onze historie beter kenden, zouden
we meer dankbaar zjjn voor de wonderljjke
daden, waardoor God zoo vaak ons klein land
heeft gered en wij zouden met meer toe wjj ding
ons geven voor eiken arbeid, welke ons land
in het' historisch spoor kan doen voortgaan.
Wat een voorrecht is het, dat wjj zoovele
scholen reeds hebben, waarin onze kinderen
hooren de leiding Gods in de geschiedenis van
ons volk, want het ontbreekt niet aan hen, die
het oog sluiten voor de groote beteekenis van
het verleden.
Onwillekeurig vergeleek ik de positie van de
Geref. Kerken in die benarde dagen met die,
welke onze Kerken thans innemen en het kon
wel niet anders of die vergelijking stemde tot
erkentelijkheid. Het eiland Zuid-Beveland heeft
zjjn middenpunt in Goes, waar de afscheiding
al vroeg binnendrong. Voor 't oog van hem,
die aan die dagen denkt, verschjjnen mannen
als ds. Scholten van Genderen, ds. Budding,
ds. Steketee e. a. en de vrucht van hun arbeid
vindt ge nog in de oudste en sterke kerken
Goes en Nieuwdorp. Beide hebben hare wor
telen in dien historischen bodem geslagen en
kunnen gemakkeljjk de] eenmaal ingenomen
plaats handhaven. Door zich te verdiepen win
nen zij, want naarmate de bedding uitgegraven
wordt, krjjgen de wateren macht. Ook Yerseke,
Kruiningen, Biezelinge en Wolphaartsdjjk kun
nen er wel wezen en zullen bjj geregelden
arbeid voortgaan op den weg, waarop zjj reeds
jarenlang met eere gewandeld hebben. Hein-
kenszand is nog niet zoo oud, maar is in korte
jaren van een heel kleine gemeente opgegroeid
tot een flinke, waaruit overvloedig bljjkt, dat
zij levensvatbaarheid heeft. Wegens het verbljjf
van ds. Middel heeft Baarland een algemeene
bekendheid in ons gewest, maar heeft een be
langrijk deel van haar kracht moeten afstaan
aan Driewegen. Schade heeft het haar niet veel
gedaan, want zjj kan nu gemakkeljjker dan
voorheen baar arbeidsveld overzien. OfBorselen
er ooit boven op zal komen, is zeer de vraag
toen het- getjj gunstig was heeft men het laten
verloopen. Over Driewegen, 's Gravenpolder en
Wemeldinge valt nog niet te zegden wat er
uit groeien zal, maar wel is het duidelijk, dat
er nog veel veranderen moet, vóór zjj tot de
stevige gerekend kunnen worden. Nu zjj er
eenmaal zijn moeten zjj zich maar houdeu aan
het oude spreekwoord: „Langzaam wordt het
spruitje een boom".
Twintig jaar geleden behoorden de drie ge
meenten in 't land van Axel nog tot de classis
van Goes en wanneer wjj vragenzijn zjj in
Zuid-Beveland vooruitgegaan, dan zal ieder,
die het beoordeelen kan, moeten zeggen gewis,
er was een doorgaande groei en stilstand is er
nog niet gekomen. Alles wjjst aan, dat de
kerken daar nog verder kunnen en willen en
hoewel zjj daar niet gekend hebben de wrjjving
tusschen de denkbeelden der Doleantie en der
Afscheiding, waardoor zjj ook de vrucht daar
van ontberen moesten, toch staan alle kerken
er goed in 't gelid en verstaan zjj de veran
derde omstandigheden, waaronder wjj thans
verkeeren. In Gereformeerde kringen werd
Beveland wel eens weinig vleiend genoemd
het land van Budding, maar de Gereformeerden
behoeven het zich niet aan te trekken, want
zjj hebben de trouw aan de historie bewaard
en zjj willen in dit beproefde spoor vooruit.
Waarlijk, wjj hebben vrjjmoedigheid om,
ziende op deze classis, te herhalen, dat wij geen
stof tot klagen hebben en wjj wenschen dat de
kerk van Christus in dat van ouds af gezegende
en merkwaardige eiland hare vleugelen steeds
breeder kan uitslaan. Ook hier is voor deze
kerken nog veel te doen, naar buiten en naar
binnen, maar zjj kunnen met erkenteljjkheid
terugzien op den afgelegden weg.
Bouma.
Wel, baas, dat is toch niet goed van je, dat
ge nu eerst gekomen zjjt, zoo sprak eens een
vrouw tot een timmerman, die gekomen was
om eenige reparatie te verrichten. Met een
glimlach om de lippen antwoordde hij ik heb
mij steeds beijverd om het iedereen naar den
zin te maken, maar het bljjkt mjj al meer, dat
het niet gaat. Daarop spraken zij nog enkele
oogenblikken met elkandervervolgens ver
richtte hjj zjjn werk en als goede vrienden
scheidden zij.
Aan dit voorval dacht ik, toen ik mjj ge
reed maakte uw schrijven te beantwoorden en
nam mjj voor om het maar in het Zeeuwsch
Kerkblad te doen, want wat ik met u heb,
heb ik ook met anderen, die het dan meteen
kunnen lezen. Meermalen gebeurt het, dat een
ingezonden stuk niet geplaatst wordt en als
