Kerk en Schoolnieuws.
Officieel© .Berichten.
Verantwoording van Liefdegaven.
INGEZONDEN STUKKEN.
Advertentiën.
G e t r o u wd
GERUIT HENDRIK,
klompen, die de Genèvers aan de Savoyaardsehe
boeren verkochten, rfijn -'geciseleerde gouden
voorwerpen, met zilver doorweven lakens, zwarte
zijden met zilver beslagen stoffen, lakens ge
borduurd met venetiaansch goud, gedamasceerde
milaneesche wapens, ceinturen, braceletten, ijze
ren handschoenen, die de adel zoo duur betaalde.
Ook kruideniers stalden hunne waren en spece
rijen uit. Ook waren er verkoopers van marter-,
eekhoorn-, en hermeljjn-bont en kooplieden van
koper- en ijzerwaren. En op den hoek der straat
was een wisselaar, wiens tafel met Duitsche
Utrechtsche, pauselijke guldens, Engelsche gou
den munten en Savoyaardsehe muntstukken
overdekt was. Geheele straten en pleinen werden
één magazijn.
Men was begonnen met de logiae of kleine
winkels, die men in de breedste straten en na
tuurlijk in de Rues-basses maakte. Zulk een
logia of haut-banc werd overwelfd door een
dak (döme) of vooruitspringend dak van het
huis. Het dak van elk huis stak vele meters
over den muur van den voorgevel uit. De dóme
werd door twee lange balken bij wijze van pilaren
geschraagd. Elk huis was voorzien van een
voordak, en daar deze voordaken onderling ver
bonden waren, werd er aan beide zijden der straat
een soort van overdekte galerij gevormd, welke
straat nog bekend is onder den naam van Rues-
basses. Tusschen de pilaren bouwde men kleine
huisjes; dit waren de hauts-bancs.
Ongeveer in 1450 hadden de kermissen haar
hoogtepunt bereikt. Tot 't begin der 15e eeuw
hadden zij geene ernstige concurrentie. Toen
ontbrandde de strijd met de kermissen van Lyon
in Frankrijk, Genève delfde het onderspit. Maar
zijne kermissen hadden hare roeping volbracht.
Zij brachten het denkbeeld van vrijheid en de
welvaart, die noodig was om dit denkbeeld toe
te passen. De kooplieden van de vrije steden
van Noord-Duitschland, der kleine republieken
van Italië, der fiere steden van .Vlaanderen
vertelden in Genève van hun aanhoudenden
strijd met hunne souvereine vorsten. Zij deelden
dan mede, hoe zjj, onder voor- en tegenspoed,
dagelijks vooruitgingen in het veroveren van
hunne privilegiën. Zoo werd bij de Genèvers
de begeerte al sterker om vrij te zijn.
De vrijheid en de handel maakten Genève
eene rijke stad, waarin overvloed tot het over
bodige toe. De bevolking was belust op vermaak,
luidruchtigheid, schouwspelenen daarin lag
de grootste hinderpaal voor het doorzetten der
Reformatie. Maar de kermissen hadden ook een
vrij, onafhankelijk Genève gevormd, en de vrij
heid moest de groote voorbereiding zijn der
Reformatie.
De kermis-stad werd kerk-stad. De kermissen
zfin vervallen. Tachtig jaren vlogen voorbij. En
nu is één zaak zeker, dat de Genèvers lang niet
rijk zijn, en als zij geen boeken van allerlei
soort drukten en geen goede kazen der naburige
bergen en geene zware dakpannen en varkens
borstels verkochten, dan zou de stad geheel
arm zijn. Harde tijd voor Genève, de stad eertijds
van geld, spelen en dansen. Maar het had ook
meer behoefte aan geestkracht, lijdzaamheid,
zelfopoffering, geestdrift 1 Toen werden de weg
langs de Kaap de Goede Hoop en die naar
Amerika ontdekt; toen vervielen de kermissen.
En in de benedenstad werden verlaten de
banken der kooplieden, opdat in de bovenstad
de scharen zouden vergaderd worden rondom
den predikstoel van Calvijn, onder den dom
van St. Pieter.
TWEETAL
te Kootends. J. Visser te Hijum
ds. U. Faber te Ee.
te Nieuw-Loosdrechtds. W. Mulder te Ede
ds. W. den Hengst te
Veenendaal.
BEROEPEN
te Standerton (Transvaal): Cand. D. Rumpfte
Amsterdam
te De Bildt en te OosterendCand. F. C.
Meyster te Katwijk
te Oldekerk ds. F. W. Geerds te Zevenhuizen
te Kootends. J. Visser te Hijum
te Tilburgds. J. B. Netelenbos te Oostkapelle
te Siddeburends R. Brouwer te Onstwedde.
AANGENOMEN:
naar PurmerendCand. dr. J. C. Geelkerken
naar Wormerveer: ds. D. v. d. Meulen teNu-
mausdorp.
BEDANKT:
voor Iersekeds. L. v. Loon te Koudekerks
voor ZevenhovenCand. F. C. Meyster.
Zondagmiddag ving de nieuwe herder
en leeraar, ds. H. v. d. Wal, van Midsland, zijn
dienstwerk te Hoek aan met een predikatie
over Efeze 6 1719, na des morgens te zijn
bevestigd door den consulent, den WelEerw.
ds. M. Uijtenhoudt, van Zaamslag, die tot tekst
had Jes. 60 1 en 2.
Koudekerke. Op 1.1. Zondag 12 dezer maakte
onze geliefde Herder en Leeraar ds. L. van Loon
aan de gemeente bekend, dat hij na veel strijd
vrijheid had gevonden om voor de roeping naar
de Geref. Kerk van Ierseke te bedanken.
Door den oudsten broeder ouderling werd
over dit genomen besluit de blijdschap van kerke-
raad en gemeente uitgesproken, en Zijn WelEerw.
den zegen des Heeren toegewenscht op zijn
verderen arbeid in ons midden, waarna de ge
meente hem staande toezong Ps. 134 3.
Namens den Kerkeraad,
P. Boone, Scriba,
15 dezer hield de Christelijke Jongedochters-
vereeniging te Middelburg hare jaarlijksche
uitdeeling van kleedingstukken aan de armen.
Er werden 152 stuks uitgedeeld.
Dank zjj de vriendelijke giften harer begun-
stigsters, die haar in staat stelde eenigszins in
de behoeften der armen te voorzien.
De Vereeniging zegt hare begunstigsters daar
voor hartelijk dank. Geve de Heere, dat ook
in dit nieuwe jaar ons dezelfde vriendelijke
giften geschonken worden, opdat we weer met
lusten opgewektheid onze taak mogen hervatten.
Namens de Christelijke Jongedochters-
vereeniging „Doet wel aan allen,
maar meest aan de huisge-
nooten des geloofs",
M. E. Vreke, Secretaresse.
Tholen9 December 1909. Heden avond had
de Geref. Jongedochtersvereeniging „Wees een
zegen" het genoegen haar tweede jaarfeest te
vieren in de consistoriekamer der Geref. Kerk.
Het feest werd ingeleid door den Weleerw.
heer ds. Lammertsma, onzen vroegeren gelief
den herder en leeraar, die voor dat doel met
mevrouw Lammertsma, onze vroegere geliefde
presidente, wa3 overgekomen.
De vergadering werd geopend met gebed en
het lezen van Psalm 138, waarna Z Eerw. sprak
over de uiterlijke bloei onzer vereeniging, maar
ook over de innerlijke kracht, dat het ledental
is toegenomen, en ook der begunstigers, maar
ook dat we niet alleen gesteund worden met
het geld, maar bovenal met het gebed, dat
ieder daarvan doordrongen mocht zijn. Ora et
labora.
De leden zongen daarna een feestlied, en
verder werden er Christelijke voordrachten en
samenspraken gehouden, afgewisseld door het
zingen van Psalmen en liederen.
De opkomst van de begunstigers en -sters was
buiten verwachting.
In dit vervlogen tijdbestek mochten wij 106
kleedingstukken vervaardigen en uitdeelen aan
de armen der gemeente, in overleg met den
armenvader, waardoor in veler harten een dank
bare stemming werd gewekt. Wij konden met
dank aan den Heere op onzen arbeid terug
zien, en ons verblijden, dat ook wij mochten
mede helpen, tot kleeding der behoeftigen.
Blijve d0 Heere, die ons zoo gezegend heeft,
ons verder met Zjjne liefde nabij.
Daarna dankte de Penningmeester van de
„Unie", dhr. Joh. Janse, de leden voor een ge
schonken gave, en hoopte dat ook w(j nog verder
mochten bijdragen voor een School met den
Bijbel.
De presidente bedankte daarna ds- en mevr.
Lammertsma in een keurig gedicht, voor de
moeite, die z\j zich hebben getroost, tot ons
over te komen.
Ook dankte de armenvader, broeder C. Jansen,
ds. en mevr. Lammertsma voor al de liefde aan
ons bewezen, daarna het bestuur, leden, begun-
stigers(sters), voor den belangrijken steun, dien
zij hadden verleend, in het belang der armen.
Nadat tenslotte ds. Lammertsma ons allen
een woord van bemoediging toesprak, en inzon
derheid de presidente, om zoo voort te gaan in
het werk der liefde en barmhartigheid, sloot,
na gezongen te hebben van Psalm 150 vers 1,
ouderling P. Roggeband de vergadering met
dankgebed.
Het was een leerrijke en recht feestelijke
avond.
De Secretaresse
der Geref. Meisjes vereeniging
„Wees een Zegen",
N. A. Deurloo.
KORT VERSLAG van de Vergadering der
Particuliere Synode van Zeeland, gehou
den den 8 Dec. 1909 te Goes.
Art. 1. Ds. v. d. Veen, als voorzitter van de
roepende kerk, opent om tien uur de vergade
ring, laat zingen Ps 68 14, leest Jes. 60116
gaat voor in 't gebed en spreekt een woord van
welkom.
Art. 2. De broeders Staal en Gunst worden
aangewezen om de lastbrieven na te zien en
berichten vervolgens, dat zij in orde zijn en
tevens, dat alle primi-afgevaardigden tegen
woordig zijn.
Art. 3. Op voorstel van ds. Dekkers besluit
de vergadering, wijl deze Synode beschouwd
kan worden als een voortgezette, dat hetzelfde
moderamen thans zitting zal hebben en het
bestaat uitds. v. d Veen, voorzitter, ds. Bouma,
assessor, ds. Kerkhof en ds. v. d. Kooi, scribae.
Art. 4. DsKerkhof leest art. 18 van de
vorige notulen, dat betrekking heeft op de zaak,
waarover thans een beslissing zal vallen.
Art. 5. Aan de orde komt het Rapport van
de Deputaten tot de Zending, 't welk gelezen
wordt door ds. Doekes. Het geeft een breed
en degelijk verslag van al den arbeid, tot dusver
verricht en behelst voorts een gemotiveerd advies
om Temangoeng los te laten en Bandjar Negara
te kiezen.
Art. 6. Nog wordt een schrijven van de
Classis Klundert gelezen, waarin aan de Synode
gemeld wordt, dat zij niet voldoen kan aan het
verzoek om met de Zeeuwsche Classes samen
te werken inzake de Zending.
Art. 7. De Voorzitter stelt nu aan de orde
de vraagwelk terrein de Zeeuwsche Kerken
het meest geschikt achten.
Art. 8. Dr. Wagenaar, als Generaal Deputaat
uitgenoodigd om deze vergadering van advies
te dienen, krijgt nu gelegenheid om zijn ge
dachten uit te spreken. Hij beveelt Temangoeng
aan. Daartoe geeft hij een duidelijke beschrij
ving van het terrein, maakt zeer duidelijk, wie
broeder Horstman is, wijst op het gewicht van
den arbeid welk© daar verricht kan worden en
legt een goed geformuleerd gedrukt advies aan
de vergadering voor. Het was hem te doen
om de leden te overtuigen, dat de arbeid aldaar
zeer wenschelijk en ook uitvoerbaar was.
Art. 9. Daarna ontstond een breede en zeer
levendige discussie, waaraan bijna allen deel
namen, zoodat de zaak van alle kanten bezien
kon worden. Telkens kreeg dr. Wagenaar het
woord om de ingebrachte bezwaren weg te nemen.
Art. 10. Vervolgens werd over Bandjar-Ne-
gara en Solo gesproken. Ook hier kwam het
„pro" en het „contra" aan het woord. Vooral
de geldelijke bezwaren werden niet licht geacht.
Art. 11. Is het niet gewenscht, vraagt ds.
Bouma, dat de vergadering nu eerst na al de
bezwaren gehoord te hebben zich uitspreekt,
of zij den moed heeft tot eigen Zending over
te gaan en hij legt die vraag geformuleerd aan
de broederen voor. Na eenige bespreking gaf
de vergadering een bevestigend antwoord met
negentien van de twintig stemmen.
Art. 12. De Voorzitter stelde nu voor, om
het advies van dr. Wagenaar aan te nemen.
In stemming gebracht waren er negen voor en
elf tegen.
Art. 13. Voorgesteld werd nu om aan onze
Deputaten volmacht te geven om na deskun
digen gehoord te hebben voor de Zeeuwsche
Kerken een van de beide overige door de ge
nerale Synode aangewezen terreinen aan te
vragen. Alzoo wordt besloten.
Art. 14. Door de deputaten werd ter tafel
gebracht art. XIII van het concept-Zendings
orde. Ook de drie kerken van Middelburg hadden
dit artikel geformuleerd en brachten het ter
kennis van de vergadering. Over deze zaken
ontspon zich een gedachtenwisseling, waarvan
het einde was, dat de vergadering aanvaardde,
wat de drie kerken goedgevonden hadden.
Art. 15. Algemeen wordt goedgevonden om
Middelburg A te verzoeken om als beroepende
Kerk op te treden. De Deputaten zullen verder
met die Kerk alles regelen, wat er nog over
blijft.
Art. 10. De Deputaten zullen elk op hun
Classis de Kerken verzoeken nog een collecte
voor de eigen Zending te houden,
Art. 17. Nadat de Deputaten verklaard had
den, dat zjj met bekwamen spoed al den arbeid
hun opgedragen zullen verrichten, wordt hun
toegestaan, om wanneer het noodzakelijk is, de
saamroepende Kerk te verzoeken de volgende
particuliere Synode te vervroegen.
Art. 18. De Voorzitter brengt nu nog een
woord van warme waardeering aan de Deputaten
voor hun vele diensten, aan dr. Wagenaar voor
zijn uitgebrachte adviesen en de vergadering
voor de wjjze, waarop zfi hem de leiding ge
makkelijk gemaakt heeft.
De vergadering betuigt eveneens aan den
Voorzitter dank voor de goede en degelijke
leiding van dezen dag.
Art. 19. Bij monde van ds. Bouma brengt
de vergadering Gode de erkentelijkheid voor
al het goede op dezen dag genoten.
Art. 20. De vergadering wordt door den
Voorzitter gesloten.
In naam der Particuliere Synode
A. v. d. Kooi, Scriba.
Vlissingen B. Ontvangen voor de Kerk van de
Meisjesvereen. Dorcas" alhier f 10,en van de
Vrouwen vereen. „Diaconaal Hulpbetoon" al
hier f 10,
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
In hartelijken dank ontvangen van mevr.
O. 3 vrouwenhemden en 3 vrouwenbroeken en
3 kinderhemden en 3 kinderbroeken, en van
mevr. T. eenige borstrokjes.
Zusterkring „Diaconaal Hulpbetoon."
Vlissingen, 15 December 1909.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
De Redactie van Zeeuwsch Kerkblad.
Mijnheer de Redacteur! Mag ik zoo vrij zijn
een plaatsje te vragen voor het onderstaande
waarvoor ik bij voorbaat mijnen dank u toebreng,
Den WelEerw. Heer Ds. H. W. Laman.
jHooggeschatte Br. in Chr. I
Toen UEerw. uit het Curatorenverslag den
lezers van Z. K. wilde voorlichten hoe het stond
met de finantien der Theologische Schooi te
Kampen, gaf UEerw. op dat de Classis Zierikzee
aan contribution opleverde nihil en toen ik dat
las, nam ik voor, bij gelegenertijd op de vraag
Hoe zit dit eens te antwoorden, indien niemand
in Z. K. UEw. opheldering gaf.
Immers was het maar kort geleden dat de
penningm. der Theologische School, ds. Donner,
verslag had gedaan (zie „Bazuin" 4 Juni '09)
dat de plaatselijke correspondent van Colijnsplaat
had overgemaakt van verschillende personen de
gegevene contributiën, en dat deed ik al eenige
jaren, eerst als lid des Kerkeraads en laterals
gewoon lidmaat, zoodat over het geheel geno
men, de Kerkeraad onzer plaatselijke kerk, ver
moedelijk 13 a 14 jaren de School steunde met
haar contributie, alsmede eenige lidmaten. Nu
zoude ik vragen is dat nu alles onze zoo hoog
geschatte ds. Laman onbekend, zoo ja, dan maken
de Classis-broederen daar niet veel werk van,
want ODze afgevaardigden zouden dan zeker wel
licht daarover hebben ontstoken, zoo neen,
waarom dan niet gezegd alleen de Kerkeraad
van Colijnsplaat tracht zooveel mogelijk con
tribuanten te krijgen, en dan zouden de lezers
van „Zeeuwsch Kerkblad" die contributie be
talen zeker voldoening hebben gesmaakt te
Colijnsplaat, en daar de verantwoording der
contributie alleen in „De Bazuin" wordt gedaan,
voor mfj geen moeilijkheden gebaard hebben.
Wat toch is 't geval. Ik ontving 1908 geen
kwitantiën van den penningm. derTheol. School.
ZEw. had die opgezonden aan den class, corres
pondent en die waarde br., ik weet niet goed,
maar ik geloof, liet ze onbeantwoord aan het
doeltenslotte ontving ik Mei '09 de kwitanties
van '08 en vanzelf kon in het Curatorenverslag
die contributie niet worden vermeld, en moest
ik in '09 tweemaal er op uit om contributie op
te halen, en hoe gewillig ook onze contribuan
ten zijn, toch kwam dat b(j sommigen wat
duister voor, en voor mij zeer onaangenaam,
want UEw. weet, de mensch heeft voelhoornen.
Nu meen ik UErw. geantwoord te hebben
op Hoe is dit en zal mfj zeer verblijden dat
ik in „De Bazuin" eerstdaags mag lezen of in
't Kerkblad, de Classis Zierikzee, alle de Ker
keraden hebben een correspondent benoemd
om den penningmeester der School eens te ver
rassen. UEw. de verzekering gevende dat onze
Kerkeraad hare contributie weder heeft over
gemaakt met vier contribuanten meer.
Na vr. br. groete,
Hoogachtend,
Uwe U liefh. Br. in Chr.
'C. M. Douw, Oud-Ouderl.
Colijnsplaat, 6 Dec. '09.
We bedanken br. Douw voor de toelichting.
Ook elders waren contribuanten, die in het
verslag niet waren vermeld. De opgave in De
Bazuin" was ons ontgaan. En we kunnen niet
beloven, dat dit nooit weer gebeuren zal. Even
wel is het goed, dat br. Douw er op wijst met
wat ijver te Colijnsplaat voor de Th. School
gearbeid wordt. Over het algemeen is het aan
tal contribuanten binnen onze classis zeer gering.
Is het niet mogelijk, dat het getal eens flink
vermeerdert, eer het oude jaar voorbij is?
Laman.
CORRESPONDENTIE.
P. O. te Wisconsin. U gelieve mij het abon
nementsgeld (f 1.40) over 1909 toe te zenden.
De Uitgever.
Gewone vergadering van den Bondsring
„Middelburg" op Donderdag 6 Januari a. s.,
des avonds te 7 uur in het „Militairen Tehuis"
Nieuwstraat, Middelburg.
Te behandelen
a. „Onze Bondsidée", in te leiden door vr.
Simonse namens de Ver. te Koudekerke.
b. „Het Presidium", in te leiden door vr.
Davidse namens de Ver. te Meliskerke.
N. B. Zie voor stellingen van b. het Bonds
orgaan.
De Secretaris,
S. Bouma.
P. E. van SCHAIK,
Predikant te Zonnemaire
en
THEODORA J. M. SLOTHOUBER.
Z°êete™ene j 16 Deeember 1909-
Mede namens wederzjjdsche familiën zeggen
zij hartelijk dank voor de vele blijken van be
langstelling, bij hun huwelijk ondervonden.
Heden overleed tot onze diepe smart
ons innig geliefd Zoontje en Broertje
in den ouderdom van 12 jaar en 2 maanden.
Op zijn kort ziekbed mocht hij belijden
den Heere Jezus lief te hebben. Dat is
ons tot rjjken troost.
A. S. J. DEKKER.
A. W. DEKKERVertregt
en Kinderen.
Goes, 15 December 1909.
