Verantwoording van liefdegaven.
BOEKBEOORDELING.
Advertentiën.
Kerk- en Schoolnieuws.
Ofticiëele Berichten*
Eindelek keurt de Classis goed hetgeen door
onzen Deputaat werd verricht en verzoekt hem
dringend voort te gaan met het bepleiten in
deu kring der Deputaten
a. om samenwerking met Brabants Kerken
te zoeken
b. de overname van Temangoeng als ons
Zendingsveld.
Omtrent Westkapelle wordt goedgevonden,
dat de regeling der diensten zal voortgaan
als tot nu gevolgd werd.
Namens de financieels commissie voor deze
Kerk geeft br. Visser een verslag van inkom
sten en uitgaven voor Kerk en Diaconie over
1908. Ook heeft de commissie een plan voor
pastoriebouw aan den Kerkeraad aldaar toege
zonden. Het wordt door den Afgevaardigde
van Westkapelle in korte trekken medegedeeld
en zal verder door den Kerkeraad worden over
wogen.
De Quester der Classis, br. 't Hart, rappor
teert over inkomsten en uitgaven van het vo
rige jaar en dient een nieuwe begrooting in.
Een en ander wordt gesteld in handen van
de brs. Pouwer en Louwerse, die op de vol
gende Classis verslag zullen uitbrengen.
De volgende Classis zal door Vrouwepolder
worden saamgeroepen.
Over het Classicaal archief vóór 1892 rap
porteert ds. Bouraa. De notulen der vroegere
Christelijke Geref. Kerken zfju voor een ge
deelte gedeponeerd by Middelburg A (4 boekjes).
By Middelburg C zijn de stukken der vroe
gere Nederd. GerefKerken. Daartusschen
zijn echter ook nog stukken der Classis van
eerstgenoemde Kerken. Dr. Wagenaar neemt
op zich om deze verdwaalden terecht te brengen.
Aan Gapinge worden bij de omvraag weer
2 vacaturebeurten per maand in dit trimester
toegezegd.
Ds. Bouma, classicaal correspont der Theol.
School, verzoekt aan de Kerkeraden met de
plaatselijke agenten te willen zorgen, dat de
contribution bij hem inkomen vóór half April.
Om een paar ingekomen stukken te behan
delen, gaat de vergadering in comité.
Daarna leest de 2e scriba de Korte Notulen.
We waren gekomen tot het einde. De dag
met liefelijken zonneschijn helder begonnen,
hield zich lang goed, maar eindigde toch koud,
met sneeuw en dikke duisternis. Tot 9 uur
hield de vergadering het uit; bijna het klokje
rond. Eindelyk moest men er door om thuis
te komen. Vóór men uiteenging bracht d*.
Bouma Gode dank voor al den arbeid en voor
al de genoten weldaden, en beval Z Eerw. al
de zaken van Gods Koninkrpk met de naar
huis keerende broederen in Godes geleide en
bescherming aan.
In opdracht der Classis,
J. Boeijenga, c
T r, Scribae.
L. Bouma,
i m/mf
Geschonken aan de Gereformeerde Kerk te
Middelburg A door M«-juf. P. eene som van
f 200,en bezorgd bij Broeder W. A. de
Rijcke eene gift groot f 100,welke gelden
met hartelijken dank zijn ontvangen.
Namens den Kerkeraad,
C. J. Hondiüs, Penningmeester.
Gecollecteerd in de Geref. Kerk te Middel
burg A Zendingsrede gehouden door ds. J.
D. Wielenga, f 25,11 voor de Zending.
Voor de Inwenditige Zending in Noord-
Brabant en Limburg f 36,96.
C. J Honpiüs, Penningmeester.
Christelijke Politiek VIII.
Inhoud: a. Verkruimeling van kracht;
de broederlijke liefdebroedertwistbe
staande orde van zaken. (Overdrukken uit De
Standaard").
b. de politiek van het Kabinet.
e. rede van minister Heemskerk.
d. rede van jhr mr. de Savornin Lobman.
We bevelen deze uitgave ten zeerste aan.
Voor f0,25 ontvangt men iets goeds. 100 ex.
kosten 7^2 cent per stuk.
De familie Pundke betuigt haren hartelijken
dank voor de deelneming ontvangen bij het
overlijden van hare gelief le Zuster en Behuwd
zuster JOHANNA HENDERIKA PUNDKE.
Mej. E. PUNDKE.
Middelburg, 26 Februari 1909.
▼oorvaderen. Zs voelen, dat ze, door sieh aan
ons te onderwerpen, hun voorvaderen vertoornd
hebben, duchten daarom dus wraak, en willen
daarom*niets liever dan fiüaal met hen breken.
De velden zijn er dus wit voor den oogst, en
mits ter dege flink worde aangepakt, mag
worden aangenomen, dat het ons in minder
dan een kwarteeuw gelukken zou, geheel deze
bevolking van het Heidendom af te trekken,
en naar onzen kant over te halen.
Maar even zeker is het, dat, zoo wij deze
zeldzams gesteldheid der geesten niet ten onzen
profijte aanwenden, de Islam doen zal, wat wij
nalaten.
Overal drongen zijn Zendelingen in onzen
Archipel in, om wat nog Heidensch is voor
den Islam te winnen. Die missie werkt door
tastend en snel. En de kwade kans is niet
gering, dat ze ons straks overal vóór zal zijn,
en juist het sterkst deze bevolking van ons zal
vervreemden.
Uit politiek en nationaal belang zou er daar
om zelfs niets tegen zijn, dat het Gouverne
ment voor de spoedige kerstening onzer Bui
tenbezittingen een aanzienlijk bedrag beschik
baar stelde. Maar ook afgezien hiervan zal het
voor onze talrijke Christelijke missies toch hoe
eer hoe beter een punt van overweging behoo-
ren uit te maken, of ook zij hier niet een roe
ping hebben te volbrengen, waarvoor de tijd
thans zeldzaam schoon staatmaar ook een
gelegenheid, die,du ongebruikt gelaten, naar
menschelijke berekening nooit weerkeert.
De Standaard.
DRIETAL
te Brusselds. J. G. Kunst te Nijkerk
ds. W. W. Smitt te Assen
ds. Chr. Warner te Raamsdonk.
te Zwolleds. P. Bos te Delfzijl
ds. G. Elshove te Eodegraven
ds. G. Wielenga te Delft.
TWEETAL
te Iersekeds. J. Scholten te Hindeloopen
ds. R. Sybrandy te Zaltbommel.
BEROEPEN
te Ter AarCand. D. Fleurke te Groningen
te Suawoudeds. C. Yeltenaar te Emmercom-
pascuum
te Zweeloo (Dr.): Cand. B. Meijer te Middelburg;
te Meppel dr. J. Ridderbos te Oosterend
te Hazerswoude: ds. Chr. Warner te Raamsdonk;
te 's Gravenhage: ds. J. L. Schouten te Water
graafsmeer.
BEDANKT:
▼oor Franeker: ds. G. Wisse te Driebergen;
▼oor Oostermeer: ds. S. Yeltman te Nijawier.
Door de classis Leiden is praeparatoir
geëxamineerd en met alle stemmen toegelaten
om te staan naar den dienst des Woords in
de Geref. Kerken, de heer W. F. C. van Hels-
dingen, Theol. Cand. aan de Yrjje Universiteit.
CLASSIS MIDDELBURG.
Vacatuur beurten Westkapelle.
4
April Ouderling Koudekerke.
11
(Paschen) Ouderling Meliskerke.
18
ds. v. d. Hoorn.
25
ds. Bouma.
2
Mei Ouderling Vlissingen A.
9
ds. Scheele.
16
Ouderling Middelburg A.
23
ds. v. d. Hoorn.
30
(Pinksteren) Ouderl. Middelburg B.
6
Juni ds. Koopmans.
13
Ouderling Vrouwepolder
20
ds. v. d. Hoorn.
27
Ouderling Souburg.
De
Zendingscommissie te Serooskerke (W.)
hield
18 Februari j.l. haar derde jaarvergade-
ring.
Daar de voorzitter H. J. Versluis nog
niet aanwezig was, opende op verzoek P. Cop-
poolse de vergadering met gebed. De secretaris
bracht zijn jaarverslag uit. We vernamen daar
uit, dat de Commissie vier vergaderingen had
gehouden. Twee honderd zendingskalenders
waren verspreid, terwijl nog elke maand 48
Zendingsblaadjes aan abonné's in de gemeente
waren verzonden. Ook wijdde hij inzonderheid
een woord aan een der hooggewaardeerde leden
den heer Paulus Melis Az., door den dood ont
nomen. Leedwezen werd uitgedrukt, dat men
in Zeeland nog niet zoover was gekomen, dat
een Dienaar kon worden uitgezonden, wijl nog
niet door alle kerken werd medegewerkt. Breke
weldra de tijd aan, dat men in deze handelt
overeenkomstig het bevel, uitgedrukt in het
onfeilbaar Woord onzes Gods: Predikt het
evangelie allen creaturen. Daarna bracht de
Penningmeester I. de Buck verslag uit, waar
uit bleek dat, indien een dienaar uitgezonden
wordt, jaarlijks f 145 zal kunnen worden ge
stort* Die som zal mogelijk kunnen worden
vermeerderd, wanneer eenmaal een dienaar
uitgezonden wordt.
De Commissie besloot onfmet onverflauwden
fiver de zaak der Zending;te behartigen. Het
aantal abonné's .op het Zendiugsblad kan zeker
nog grooter worden De commissie hoopt zoo
veel mogelijk alle leden der gemeente met dit
blaadje kennis te doen maken, teneinde meer
dere lezers te winnen, en door de lezing den
Zendingsijver op te wekken.
Ook dit jaar hadden wfi een spreker en wel
dr. Kuyper, te Vlissingen.
Nog werd de wensch uitgesproken, dat wel
dra alle Kerken zich zullen aangorden om de
zaak der Zending te steuuen, opdat spoedig
een dienaar kan worden uitgezonden.
C. A. Verton, Secretaris.
VERSLAG der Classis Middelburg.
10 Februari 1909. Wij zijn te Middelburg
in de Hotpleinkerk. Klokke halftien valt de
hamer. De aanwezigen zoeken de voor hen be
stemde plaatsen op. De beide Dienaren van
Vli8singen's Kerk zijn achter de groene tafel.
Wat een verkwikkend oogenblik voor die beide
BroedersSaam doen ze een belangrijke taak
namens de Kerk van Vlissingen alsof er geen
a. en b. meer bestond. Zouden zij in dat oogen
blik niet genoten hebben Was het hun niet
een oogenblik, dat hope wekte voor de toe
komst en profeteerde wat worden zal Ons
deed het weldadig aan om hen daar te zien, de
Classis openende namens de eene Kerk van
Vlissingen.
Dr. Kuyper laat ons zingen van Godes macht
en recht, waarheid en genade beleden in Ps.
89 6. Hoe gepast, hope wekkend, ook voor
hen, die smeeken om de eenheid der Kerken
Toen werden we herinnerd aan de heerlijke
werken van den Verbondsgod en zjjne onwan
kelbare trouw aan al zijn verbondsvolk, zooals
Israël daarvan zong in Ps. Ill, die ZEerw. ons
voorlas, waarna hij in den gebede de vergade
ring en alle Kerken van ons land Gode in Chr.
Jezus opdroeg.
Als nu de vergadering is geconstitueerd, ont
vangt ds. van de Hoorn het praesidium, wordt
ds. de Jager assessor, en worden de D. D. Boejj-
enga en Bouma als scribae aangewezen. Men
verzekert, dat hiermee de nieuwe regeling zui
ver alfabetisch haar loop begint.
De vorige scriba, ds. Netelenbos, was ver
hinderd te komen, zeer zeker tot zijn spijt, al
was 't maar alleen om de pijnlijke oorzaak, die
hem thuis hield. De acta waren echter present.
Op verzoek leest ds. Kerkhof ze voor. Bij art.
17 maakt deze de opmerking, dat hij op de
vorige vergadering niet heeft gerapporteerd dat
de Classis Goes van meening veranderd was
omtrent art. 13 der Zendingsorde, maar dat
sommige broeders in die Classis meer voor
quotiesatie beginnen te gevoelen. Dit laatste
was althans de bedoeling van ZEerw. geweest.
Voorts worden de acta goedgekeurd.
Aan de orde komt het préparatoir examen
van den Heer B. Meijer, candidaat in de H.
godgeleerdheid. De vereiscbte stukken zijn in
orde bevonden. Overeenkomstig bet advies
der Generale-Synode spreekt de Classis uit,
dat naar de beweegredenen, die den exami
nandus geleid hebben om te staan naar het
ambt van Dienaar des Woords, bij dit examen
zal worden gevraagd. Op verzoek van deu
Praeses zal dr. Wagenaar trachten de vragen
voor dit doel te formuleeren, wijl de vergade
ring begeert, dat op dit teere punt de vragen
vooraf vastgesteld zullen zfin.
Ouder het zingen van Ps. 81 12 wordt de
examinandus naar den kansel geleid. Wij hoo-
ren hem een gedeelte van zijn preek voor
dragen over Rom. 8 37. Daarna examineert
ds. Meulink in de Dogmatiek, dr. Kuyper in
de Exegese O. T., Jer. 7, en ds. Pol in de
Exegese N. T., Filipp. 3.
De tijd voor de pauze aangebroken zijnde,
eindigt ds. de Jager de morgenzitting met
dankzegging.
Bij de heropening der vergadering zingen
we Ps. 33 11 en gaat dr. Wagenaar ons voor
in gebed.
Twee vragen naar de beweegredenen om te
staan naar het ambt, door dr. Wagenaar ge
formuleerd, worden ter keuze aan de vergade
ring voorgelegd.
Onder de bespreking smelten die twee ineen,
zoodat de volgende formuleering wordt aange
nomen
Broeder I mag ik u thans uitnoodigen om
de Classis eenige mededeeling te doen van
de beweegredenen, die u geleid hebben om
te staan naar het ambt van Dienaar des Woords,
en daarom vraag ik u Moogt gij voor God
en deze Classis verklaren, dat U waarlijk be
wogen heeft de begeerte om hierin Christus en
Zijne Kerk te dienen en te zoeken de eere Gods
In comité wordt nu over het examen be
raadslaagd, met de uitkomst, dat de Heer
Meijer met alle stemmen beroepbaar wordt ge
steld voor de Geref. Kerken in Nederland.
Nadat het comité is opgeheven en de can
didaat is binnengekomen, antwoordt deze met
„ja" op bovengenoemde vraag en belooft tevens
niets te zullen leeren, dat niet in overeenstem
ming is met Gods Woord en de leer der Geref.
Kerken. De praeses feliciteert hem hartelijk
met den verblijdenden uitslag en wenscht hem
vele jaren arbeids toe onder Gods zegen en tot
Zijne eere. De vergadering heft aan„Dat
's Heeren zegen op U daal", enz.
Hiermede was een gewichtig werk afgedaan
en een belangrijk stuk van den classicalen dag
verstreken.
De praeses doet nu de rondvraag naar art.
41 D. K. Souburg begeert te weten of het in
overeenstemming is met een vroeger classicaal
besluit, dat kinderen van een broeder te Ritthem,
die kerkelijk te Souburg behoort, naar Middel
burg A ter catechisatie gaan.
Hierbij wordt voorgelezen een verzoek van
dien broeder om revisie van het vroegere besluit
der classis, en hem alsnog toe te staan zich
bij Middelburg A te mogen voegen.
De classis oordeelt, dat de betrokken kerke
raden over de vraag van Souburg bebooren te
onderhandelen en doet daarom nog geen uit
spraak omtrent het verzoek van den vader der
catechisanten.
In een schrijven van de classis Harderwijk
wordt kennis gegeven» dat ds. A. v. d. Zar den,
na schuldbelijdenis, weer in zyn vroegere kwa
liteit als Dieuaar des Woords is hersteld.
Van de classis Tholen is een verzoek inge
komen om den steun der classis voor de kerk
van Rilland. Deze kerk toont energie om vooruit
te komen en heeft een fonds opgericht tot het
verkrijgen van een pastorie. Tholen doet ijverig
pogingen om Rilland te helpen en beveelt de
Kerken van Zeeland dringend aan voor genoemd
fonds eene collecte te houden. Dr. Wagenaar
en ds. Bouma pleiten voor Rilland en bevelen
dit verzoek met warmte bij de respectieve ker
keraden dezer classe aan, ook met het oog op
de zwakke classis Tholen.
Nu volgt eene bespreking over een smakelijk
persverslag- Wat het is, zijn we niet te weten
gekomen. Meliskerke stelt voor om „voortaan
de Korte Notulen met weglating van wat
niet voor publiciteit geschikt is als pers
verslag te doen opnemen in de Kerkbladen".
De smaken bleken te verschillen „Over smaken
valt niet te twisten" zei een broeder, maar ieder
verdedigde toch zijn eigen smaak.
Ds, Koopmans diende het volgende voorstel
in „De classis besluit bij de tot nu toe ge
volgde wijze van publiceeriog te blijven, met
dien verstande, dat het verslag voortaan door
d& beide scribae worde onderteekend."
De stemming scheen een wedstrijd. 'Melis-
kerke's voorstel verwierf 17, het andere 19
stemmen.
Namens Deputaten voor het verzoek van br
A. Punt om in de Kerken dezer classis te mogen
optreden om een stichtelijk woord te spreken,
rapporteert ds. Kerkhof. De conclusie strekt
om dit verzoek toe te staan, doch niet om in
vacante kerken den dienaar des Woords, die
vacaturebeurt moet vervullen, te vervangen, en
indien een kerkeraad hem vraagt om in de plaats
van een ouderling te Westkapelle voor te gaan,
zal dit moeten gaan in overleg met den Kerke
raad aldaar. Aldus aangenomen.
Ds. Wolff, deputaat naar art. XIII D. K.»
adviseert om aan Vlissingen B eenzelfde bedrag
als vorige jaren voor de weduwe van een over
leden dienaar des Woords toe te staan. Dien
overeenkomstig wordt besloten.
Onze ijverige Zendingsdeputaat, ds. Kerkhof,
rapporteert over den arbeid der Prov. Deputt.
tot de Zending. Gehoord de voorstellen, die
deputaten ter adviseering aan de Prov. Syn.
zullen aanbieden, waarvan een paar met meer
derheid van stemmen in hunne vergadering
waren aangenomen, was er op onze vergadering
een oogenblik stilte. Een gevoel van teleur
stelling was op het gelaat der c'assis te lezen.
De gedachte „als het zoo gaat, dan komt er
niets van" beving de gemoederen.
Ernstig werd er over beraadslaagd hoe de
zaak van een eigen missionaris voor Zeeland
binnen de uitersten termijn door de Generale
Synode gesteld, zijnde 1 Sept. 1910, ten uit
voer zou zijn te brengen.
De Kerken dezer Classis beloofden, op ver
zoek van onzen Deputaat, hunne vroegere
toezeggingen gestand te doen.
Voorts werd besloten de nieuwe redactie
van art. 13 der Zendingsorde tot de volgende
Classis uit te stellen.
Intusschen leest ds. Kerkhof een brief voor,
door ds. I.ngwersen aan Deputaten gezonden,
inhoudendende een plan of voorstel, dat voor
Zeeland uitvoerbaar zou zjju.
De Classis spreekt in beginsel hare inge
nomenheid en sympathie met dat voorstel uit
en oordeelt, dat het een oplossing der zaak
xou kunnen bieden.
Afd. MIDDELBURG.
LEDENVERGADERING D. V. Dinsdag 2
Maart 1909 des avonds om acht uur in het
Militair i ehuis, Nieuwstraat.
Om. Verslag Bondsvergadering en Vragen-
bespreking.
Drukke opkomst wordt dringend gevraagd.
Namens het Bestuur,
J. C. wondergem,
Secretaris.