'n KOOPJE
H. VERHOOG, Halfweg.
De Apostelen des Lams.
Die ons nit zoo grooten dood
verlost heeft.
Het Gebed.
Ofticiëele Berichten.
Verantwoording van Liefdegaven.
INGEZONDEN STUKKEN.
Een indrukwekkende Boetprediking
BOEKBEOORDEELIM&
399" Zij, die zich met Januari a.s. op
Zeeuwsch Kerkblad abonneeren, ontvangen
de voor dien tijd verschijnende nnmmers
GRATIS.
Adverteiitiëii,
Tan tien voor één galden.
te Drachster CompagnieCand. Trenning te
Zaamslag
Cand. Minnema te
Paesens.
ds. G. Dijkstra te
Gees.
TWEETAL
te Garrelsweer: ds. H. Haspers te Hardinxveld;
ds. J. B. Broek Roelofs te
Zegwaart.
BEROEPEN
te Drachster Compagnie ds. G. Dijkstra te
Gees
te Bergambachtds. G. van Setten te Bussum.
BEDANKT
voor Bergentheimds. T. Rispens te Enter
voor Hoekds. H. Hangelbroek te Borger.
Men schrfift ons uit Krabbendjjke
J. 1. Vrijdagavond was het een gezellig, ge
notvol feestelijk samenzijn der Vereeniging
Dorcas", waar zij haar vierde jaarfeest vierde.
Met 31 leden en 12 begunstigsters waren wij
samen. Toen het middernachtelijk uur genaderd
was en tot scheiden riep en de geachte leider,
ds. Sybrandy het laatste woord sprak, was Z.Eerw.
de tolk van allen, met te zeggen dat wat dien
avond, zoowel de zang met begeleiding van een
orgel, als de samenspraken en voordrachten,
een goede gedachte tot grondslag had, dat
leiden mocht tot veredeling en ernst.
Z.Eerw. dankte allen voor de medewerking
en steun in dit werk der Barmhartigheid, ook
wat verricht was tot bevordering van het ver-
eenigingsleven, bijzonder werd dank gebracht
aan de Presidente mej. E. de Koning, voor
haren on vermoeiden ijver en zelfopofferende
liefde in deze betoond.
Dat vereeniging en begunstigsters veel heb
ben gedaan het doel 't werk der Barm
hartigheid, te steunen, bleek uit het verslag
van mej. C. Krijger, Penningmeesteres, die in
dankbare bewoording mededeelde, dat ruim
negentig gulden aan contributie en vrije giften,
was ontvangen. 100 kleedingstukken waren door
de Vereeniging afgewerkt, die, verdeeld voor
17 gezinnen, met blijdschap werden in ont
vangst genomen, door de behoeftigen.
Onder het feestelijk samenzijn ging mej. M.
Haverhoek, Secretaresse-Penningmeesteres rond,
om een feestgave voor de Zending, dat busje
bracht ruim 7 gulden opdie collectante
is als geknipt, om het geld los te krijgen.
Terneuzen, 14 December 1908. De kerkeraad
stelde in zijne laatstgehoudene vergadering het
navolgende drietal in alphabetische volgorde.
Ds. J. Gispen, te Barneveld.
Ds. K- J. Kaptein te Giesendam.
Ds. A. S. Schaafsma te Ten Boer.
Namens den kerkeraad,
J. J. db Jager, Scriba.
Amemuiden17 Dec. 1908. Hedenavond had
de Jongedochtersvereeniging .Maria Martha"
alhier het genoegen in overleg met de Diaco
nie weer eenige kleedingstukken uit te deelen
aan behoeftige gezinnen en weduwen.
In het afgeloopen jaar vervaardigde zij 41
stuks, die aan 17 gezinnen werden verdeeld,
waardoor eenigen steun aan de Diaconie werd
geboden en in veler hart een dankbare stem
ming werd opgewekt. De vereeniging dikwijls
met den naam .Dorcas" aangeduid, telt nog
steeds weinig leden en zag gaarne baar leden
tal toenemen. Toch mag ze met dank aan den
Qeere op haar arbeid terugzien, en zich ver
blijden, dat ze weer iets mocht medehelpen tot
het kleeden en dekken der behoeftigen en
armen, aan wie in Jezus naam hulpe mocht
worden verstrekt. Ook allen, die ons met bij
dragen steunden, betuigen we bij dezen onzen
harteljjken dank.
Namens de Vereeniging,
Eliz. Cornblisse, Pres.
Cath. Jobsb, Secr.
Vlissingen BVoor de Kerk ontvangen van
de Knapenvereeniging .Obadja" alhier f10,
en van de Vrouwen Vereen. .Diaconaal hulp
betoon" alhier f 10,—Opbrengst der Stuivers-
vereeniging van Sept.—Nov. 1908 f 70,65.
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
{Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Geachte Redactie!
In het verslag van de onlangs gehouden
classicale vergadering te Middelburg was sprake
van een gewijzigde overtuiging der classis
Goes inzake Art. 13 van de Concept^regeling
voor de Zending. Het voorstel Koudekerke,
dus heette het, werd teruggenomen, mede .om
de veanderde houding der classis Goes (die het
vrijwilligheidsstelsel wel gehandhaafd wenscht
te zien, maar bij mogelijk achterwege blijven
van effect, tot quotisatie bereid is".)
Met bevreemding las ik dit bericht, omdat
mij van die veranderde houding onzer classis
niets bekend is. En als zendingsdeputaat voor
Goes achtte ik mij geroepen, nadere inlichtin
gen te vragen en bij misverstand rectificatie
te verzoeken. De correspondentie, daarover ge
voerd, heeft tot rectificatie niet geleid. Wat
ik te hooren kreeg was lo. dat het verslag
juist was en 2o. dat de zegsman van de mede-
deeling omtrent Goes met ondergeteekende
,van meening verschilt".
Dit noopt mij uwe gastvrijheid in te roepen,
om te helpen dit misverstand uit den weg te
ruimen. Onze classis heeft noch een besluit
genomen, waaruit die veranderde houding zou
kunnen blijken, noch zelfs een voorstel in dien
geest behandeld. De onbegrijpelijke bron waar
uit de bewuste mededeeling geput heet te zijn,
is mij niet genoemd. Maar de verzekering
onzerzijds, dat Goes nog altoos hetzelfde stand
punt inzake .quotisatie" inneemt als op de
laatstgehouden Provinciale Synode, zal zeker
voldoende zijn, om de broeders op Walcheren
te overtuigen, dat zij verkeerd zijn ingelicht.
Met dankzegging voor de plaatsing,
Uw br. in Christus,
Nieuwdorp, Dec. 1908. G. Dobkes.
Geachte Redactie.
Als getrouw en belangstellend lezer van het
.Zeeuwsch Kerkblad", ben ik zoo vrij een
plaatsje te vragen voor het hierna volgende.
Met belaugstelling heb ik het stuk tegen de
loterijen gevolgd en ook de argumenten, daar
tegen aangevoerd, overdacht.
Eer ik nu eebter ga zeggen wat ik eigenlijk
wil, zal ik u eerst melden dat ik het met den
schrijver volkomen eens ben en volstrekt geen
speler, anders zou ik den schijn soms op mfi
laden dat ik een voorstander was en dat is
hier het geval niet; doch hetgeen ik hier ga
bepleiten is de nauwe overeenkomst met de
assurantie.
Nu meene niemand dat het in mijn bedoeling
ligt de gemoederen van andere te schokken of
een pennestrijd in beweging te brengen, want
indien ik dat wiet dan hield ik dit liever
voor mfi.
De reden waarom ik hierover schrijf is deze
Dikwijls heb ik met verschillende lieden daar
over gesproken, die mfi rondweg vertelden öf
dat ze verzekerd waren, öf dat ze er geen kwaad
in zagen. Sterker nog, anderen noemen het
hun plicht
Misschien zegt uLaat het een ieder voor
zich weten, een ieder zfi in zfin eigen gemoed
ten volle verzekerd. Doch dat is de bedoeling
hier niet; ik wenschte juist naar aanleiding
van het stuk over de loting, aan te toonen, dat,
indien de loterfien zonde zfin, dat dan ook
assurantie zonde is.
En omdat nu de schrfiver aanvangt met .het
steeds toenemende kwaad van loterfien", zou
ik ook wel eens willen vragen of dat ook niet
het geval is met assureeren. Ik wensch natuurlfik
niet alle punten aan te roeren, die de schrfiver
meldt. Slechts enkele laat ik hier volgen.
Beschouw mfi nu eens voor een oogenblik als
een voorstander, le dan vraag ik u of het
nu toch zoo'n groote zonde is om, als ik geen
kapitaal bezit, ja, mfi zelfs moeilfik moet helpen,
mfi door maar één gulden uit te geven in de
gelegenheid stel, daardoor een grooter bedrag
machtig te wordenik stel mfi toch maar in
den middelfiken weg 2e Of het nu zoo kwaad
is als agenten dikwfils voor een „broodje" met
St. Nicolaas door middel van een loterfi iets
trachten te verdienen Is het hier ook niet,
draagt elkanders lasten 3e Of ik antwoord u,
u moet niet meenen dat ik het om winstbejag
doe, maar slechts uit aardigheidik reken er
dikwfils in 't geheel niet op dat ik wat hebben
zal. 4e. Ook moet u niet meenen dat ik er
mfizelf voor nederbuig of er een afgod van
maak, en alzoo er mijn vertrouwen op zet (zooals
de schrfiver over het eerste gebod aanhaalt)
neen, ik vind het zelfs zeer nuttig, want de
markten vooral van paarden zfin er zeer door
vooruitgegaan, enz. Doch genoeg.
Neen, neen, zult ge zeggen, zoo gaat het niet.
Maar M. de R. zoo redeneert ook diegene
die geassureerd is. Terecht haalt de schrfiver
het le gebod aan (Heid. Cat. vr. 95)
neen, 'tis nevens, of in de plaats van den
waren God die zich in Zfin woord heeft ge
openbaard, iets anders te verzinnen of te hebbèn
waarop de mensch zijn vertrouwen zet.
Dat doe ik niet, hoor ik de assurantieman
zeggen, ik stel er mfin vertrouwen volstrekt
niet opik volg hier alleen den middellfiken
weg. Maar, mfin waarde, dat doe ik ook niet,
zie mfin le en 4e bewering.
Dan, wat gebeurt er bfi assureeren Verlaat
men zich op God en stelt de mensch op Hem
alleen zfin vertrouwen? Ook deze alinea„Wie
als christen de zaak zfius levens uit eigen
handen geeft, kan haar niemand andersv toe
vertrouwen dan aan zfinen Vader die in de
hemelen is. 't Is zonde tegen de Goddelfike
voorzienigheid enz." Zoo heb ik een en ander
opgesomd, hetwelk m. i. sterk met elkander
overeenkomt, en toch, het eene mag niet, het
andere mag wel.
Neen, begon de schrfiver van „een steeds
meer en meer toenemend kwaad" te spreken
op het gebied van Loterfien, gaarne zag ik eens
een dam opwerpen tegen het steeds meer en
meer rechtvaardigen van assureeren. In het
slot wensch ik aan te toonen dat assurantie
m. i. in strfid is met de H. Schrift.
(Wordt vervolgd.)
zou ik de ernstige zendingsrede willen noe
men, die ds. Netelenbos van Oostkappelle jl.
Donderdagavond te Grfipskerke hield.
Zfin woord slaat in. Dat komt, omdat hfi
de waarheid spreekt, zooals ze gezegd wil zfin
kort, klaar en krachtig. Hfi hoeft geen moeite
te doen om met zfin hoorders in contact te
komen. Met zfin machtige stentorstem over
weldigt hfi ze opeens, en boeit de aandacht
teneinde toe.
Niet in de bediening des Woords opgetre
den, liet hfi, gelfik het behoort, ook elke schfin-
vertooning hiervan achterwege en na opening
van de samenkomst met een kort gebed, be
gon hfi de vraag te beantwoorden.Vanwaar
toch de geringe belangstelling in Zeeland voor
de Zending? Men gevoelt het gewicht er van
niet levendig genoeg. Ik wensch u het hoog
belang aan te toonen. Daartoe wfis ik u al
lereerst op het beginsel, dat ons tot Zendings
actie moet uitdrfiven, en dan op de eischen
die de zending ons stelt.
Het beginsel ligt in de gehoorzaamheid aan
Christus bevel.Gaat dan henen, onderwfist
al de volken, hen doopende."
Christus droeg die taak aan zfine discipelen
op, omdat Hfi wel van uit den hemel zfine Kerk
op aarde door zfin Geest onmiddelfik regeert
maar Zfin Woord toch middelfik (door de
prediking van menschen) moet worden bekend
gemaakt. Hfi verbindt aan die prediking de
werking van zfin Geest. Denkt maar aan Ly-
dia en de Stokbewaarder te Philippi. Dat
zendingsbevel geldt niet alleen zfin elftal dis
cipelen, maar ook allen die door hun woord
in Hem gelooven. De dure roeping der Kerk
op aarde vloeit dus hieruit voort, dat alleen
waar het Evangelie wordt gebracht, Christus
met zfin Geest wil werken tot geloof en be
keering. In den verborgen wil van God heb
ben we niet te gluren, ons geldt enkel zfin
bevel: .Predikt het Evangelie". Zoo hebben
Petrus en Paulus hun roeping verstaan
(Joppe en Troas) zoo dienen ook wfi het te
doen.
De eerste eisch, die de Zending ons stelt, is
is de heilige liefde. Zfi was de drfifveer bfi
God tot de groote Zending zfins Zoons. Zfi zfi
onze drfifveer tot onzen Zendingsarbeid.
Jezus legt ons die liefde als een nieuwgebod
opd. i. eensdeels moet ze een liefde zfin, die
tot alle volken zonder onderscheid zich uit
strekt, in onderscheiding van de liefde van
het oude Israël die nationaal was, en de liefde
welke de Heidenen predikten, en een bloote
natuurdrang was, en anderdeels een liefde in
Christus door Zfin Geest gewekt, om Zfinent-
wil betrachteen heilige liefde, die uit we
dergeboorte en geloof opkomt, en zich als
Jezus liefde richt op het verlorene.
Bezitten we die liefde, dan zfin we ook in
staat om aan de andere eischen welke de Zen
ding ons stelt, te voldoenoffers van zedelfiken
en finantieelen aard.
Doch boven de liefde tot het verlorene (de
Heidenen en Mahomedanen) moet de liefde tot
Christus ons bezielen, 't Gaat om Zfin zaak,
Zfin Naam, Zfin Koninkrfik bfi de Zending.
En vooral met het oog op Zfin toekomst moe
ten we Zending drfiven. Hfi wil dat heel zfin
geestelfik Israël zalig wordt. Voor Zfin rechter
stoel zullen ook wfi eens rekenschap hebben
af te leggen van wat we in dienst der zending
deden. Maranatha 1 Jezus komt. Bidt en werkt.
Werkt en bidt.
Heerlfike toekomst, als mede door ons zen
dingswerk, de Heidenen zullen binnengaan
door de poorten van bet nieuwe Jeruzalem.
Hebben zfi, die door het minder gunstige
weer verhinderd waren te komen, veel gemist,
de nog talrfike aanwezigen hebben wel zoo
kunnen luisteren, dat ze voor de achtergeble
venen wat mee hebben kunnen nemen, en ook
deze korte samenvatting van het gesprokene,
zal hopen wfi onder den zegen des Heeren er
mede aan bevorderlfik zfin, dat het in dezen
bfi onze Zeeuwsche Kerken nu spoedig van
woorden tot daden kome.
J. J. Koopmams, Jr.
Als no. 1 van de Bibliotheek voor Hoofd
en Hart verscheen bfi den uitgever A.
Daamen, te 's GravenhageONTWAKING
en twee andere novellen, door Mart en KI e fin.
De eerste novelle gaat meer rechtstreeksch over
den titel waaronder ze worden uitgegeven, doch
de tweede en derde getuigen zoowel als de
eerste van menschenkennis en psychologisch
denken. Het geheel zegt ons dat de schrfiver
wel wat onderhoudends leveren kan. Gaat deze
nieuweling alzoo voort, dan is met recht en
reden wel wat van hem te verwachten. Met
het oog vooral op het derde nummer van dit
boek hebben wfi ons evenwel afgevraagdzul
len de nieuwe taal en stfil algemeen ook de
lezers van rfiperen leeftfid bevallen Of is het
lezen met het oog hierop althans voor velen
niet wat moeielfik en minder aangenaam Ver
liest het geschrevene voor hen niet veel van
zfine aantrekkelijkheid? Kosten woorden, als:
„'t natte graan klaterlachte terug. De avond
zon plekte heldere stukken muur in den sche
mer oplaaiïngen van alcoholprikkeling. Z'n
zwaaiende figuur zwartte onheilspellend tegen
de rozige hemelstreepde zee in den klaren
nacht met zachte sluimergeluidjes suizelend
over de schulpen", niet verbazend veel inspan
ning Is het maar niet een zeker getal van
de lezers, die in dat moeilfik verstaanbare be
hagen hebben Overigens hebben wfi lof ook
voorde wfize van uitgave. Littooij.
De uitgever J. M. Bbedée te Rotterdam zond
ons ter recensie een present-exemplaar van zfine
catalogus der nieuwe uitgaven voor 1909. Voor
besturen van Zondagsscholen, kortom voor
ieder die boeken of teksten uitdeelen wil, is
hier ruime keuze. Ook de tekstkaarten, waar
van de heer Bredée er ons wat zond ter ken
nismaking, verdienen een woord van lof. Smaak
verschilt en daarom vinden we ook niet alle
even mooi, maar over 't geheel zien ze er aan-
trekkelfik uit. We zouden de voorkeur geven
aan die, waar niet alleen de woorden van den
tekst op staan, maar ook waar ze te vinden
is. Een vonden we er bfi waar de p een q was,
zoodat er nu staat: „Dient den Heere met
blfidschaq". Littooij.
Bfi den algemeen bekenden, accuraten uit
gever J. H. Kok te Kampen is verschenen:
„Van Golgotha naar Jeruzalem. Paschen,
Hemelvaart, Pinksteren", door Prof.
P. Biestbrvbld. Afl. I.
Een vervolg van het vroeger uitgegeven
werk Van Bethanië naar GolgothaDe uit
voering is prachtig en de inhoud rfik en heer-
lfik. We bevelen het met vrfimoedigheid aan.
Men krfigt waar voor zfin geld. Het geheele
werk zal compleet zfin in 24 afleveringen a
22^2 cent per aflevering. Littooij.
Bfi denzelfden uitgever is ook verschenen
„Nabij God te zijn". Meditatiën van Dr.
A. Kuyper.
Twee stevige boeken, een eerste en een tweede
deel met gemakkelfik leesbare letter en op
goed papier gedrukt. De meditatiën van dr.
A. Kuyper Sr. zfin, gelfik bekend is, rfik van
inhoud, practisch, naar het leven dat uit God
is. Men kan door het lezen ervan leeren en
voor het hart veel genieten.
Ze hebben blfivende waarde. Gaarne en met
niet minder vrfimoedigheid bevelen wfi de lezing
er van aan. Littooij.
CORRESPONDENTIE.
Het antwoord aan een lid der Geref. Kerk
te K. is reeds ter drukkerfi gezet, maar moet
wegens plaatsgebrek tot de volgende week
blfiven liggen. Rbdaotib.
No. 1. Dat mooie boek van Huet, met 365
keurige spreuken en 365 verzen. No. 2. Dat
keurige werk van ds. v. d. Langet. De on
verderfelijke erfenis. No. 3. Ds. T. Bos, over
het Genadeverbond. No. 4. Die mooie reisbe
schrijving door van Oosterzee, ook een dik ex.
en No. 5 en 6 dat mooie werk van Buttner,
door ds. Westhof, getiteld Zoekt in de Schrift,
twee dikke deelen, waarvan de prfis alleen
f4 50 is. Dus 6 dikke boeken welke vroeger
veel meer dan f 10 kosten nu voor f 1.25 franco
thuis. Zend postwissel s. v. p. aan
N. B. Gratis voor de kinderen 25 ansicht
kaarten. Wie f2.zend ontvangt No. 5 en
6 in stempelband.
Onderstaande werken van Ds. G. DOEKES te
Nieuwdorp zfin te bekomen bfi eiken Christel.
Boekhandel en bfi de Uitgevers J. OLTHOFF
te Hardenberg en J. OLTHOFF te Middelburg
Een karakterstudie.
Gebonden f 1,40. Ingenaaid f 1,
Gebonden f 0,80 Ingenaaid f 0,50.
Gebonden f 0,90. Ingenaaid f 0,60.