voor
I
Weekblad
I
de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
Onder Redactie vanDs. L. BOUMA, Ds. H. W. LAMAN en Ds. A. LITTOOIJ.
Vrijdag 22 Maart 1907.
No. 39.
UIT HET WOORD.
Dru kker-UItgever
4e Jaargang.
A.
i
professor Lindeboom
70 cent.
3 cent.
D. LITTOOIJ Az.
MIDDELBURG.
ABONNEMENTSPRIJS
per half jaar franco per post
Enkele nummers
j
Anti-vaccinebond.
Onder aanvoering van
en ds. Pierson is bp vernieuwing een adres
beweging tegen het dwingend optreden inzake
de vaccinatie op touw gezet. Aan Kerkeraden
en Afdeelingen heelt de algemeene Bond voor
schriften gezonden, met verzoek deze op zegel
over te schrijven en te laten onderteekenen
door allen die boven 'de achttien jaren oud en
in ieder geval tegen het direct of indirect dwin
gen tot vaccinatie zijn.
Zij verzoeken voorts het op zegel geteekende
adhaesie-adres aan ds. Pierson op te sturen,
opdat deze de adressen opzende aan H. M. onze
geëerbiedigde Koningin. Zij gaan daarbij zeker
van de gedachte uit, ten eerste, dat het onze
roeping is voortdurend tegen dien onrechtma-
tigen dwang te getuigen, en ten tweede, dat
de Heilige Schrift, in de geschiedenis van den
onrechtvaardigen rentmeester, en de ervaring
ons leeren dat de aanhouder het wint. Zoo toch
was het ook, zelfs hoe langer hoe meer, in betrek-
I
PRIJS DER AD VERTENTIEN
van 15 regels 30 cent, iedere regel meer 5 cent.
FAMILIEBERICHTEN van 15 regels 50 cent, iedere
regel meer 10 cent.
volge waarvan ge erkennen moest, dat gij ten
volle waardig waart om het lijden des doods
in al zy'n sehrikkelijkheid te ondergaan en
toen na u zelf veroordeeld te hebben ging u
het licht op, waarbij gij zaagt, dat de Christus
niet zijn eigen kruis maar het uwe had ge
dragen en nu ontwaakte met kracht de be
geerte om aan Zijn lijden deel te hebben.
Langzamerhand begreept gij het, dat er voor
u maar een weg was om van de straf bevrijd
te worden, n.l. wanneer Hp u vergunde de
vrucht van Zpn lijden te plukken. Zoo is dat
kruis van Jezus u dierbaar geworden. Het er
gert u niet meer, neen het is u een teeken der
eere. Schuil steeds dichter bij Hem, vereenig
u steeds inniger door het geloof met Hem, en
geniet zoo den vrede, welke dit verachte schand
hout den schuldige biedt. Bouma.
SCHRIFTGEZAG.
Het gezag der Heilige Schrift is in de laatste
weken tot ontzetting van velen, inzonderheid
van velen in ’s Gravenhage, van eene zijde aan
gerand en neergehaald, waarvan althans een
groot deel van die velen het niet verwachtte.
Vele Gereformeerden vreesden met schrijver
■dues, ja wisten reeds lang dat de Ethischen aan
de Heilige Schrift het gezag niet toekenden
en gaven, dat de Heilige Schrift zélve aan
haar geeft en waarmee zij dus optreedt, en dat
haar diensvolgens door de Christelijke, door
de Gereformeerde Kerken, zelfs ook door de
Roomsche Kerk gegeven is.
’t Is al jaren geleden, dat dit een en ander
door mij in een brochure is uitgesproken en
uiteengezet.
Eerst nu zijn daarvoor de oogen van duizen
den opengegaan, doordat een zeer gevierd,
rechtzinnig” predikant, dr. Cramer, te ’s Gra
venhage, van den kansel mededeelde dat door
hem sinds lang niet was geloofd, inzake het
goddelijk gezag der Heilige Schrift, wat dien
aangaande velen meenen, gelooven en belijden.
Hij meende eerlijker te wezen en de gemeente
beter te dienen en op te bouwen wanneer hij
daa’rvoor uitkwam en dat uiteenzette. Dat ge
schiedde dan ook gelijkertijd in dezelfde preek.
De ontzetting was echter groot, verbazing maakte
zich van velen meester, de eenvoudig geloovigen
verlieten met droefheid en innerlijk geschokt de
Kerk. Als het water van een vloed dat de dijken
breken doet, werd ’s Gravenhage er eenige uren
als door onder gezet, zóó zelfs, dat de toren
wachter van de Middelburgscbe Courant, het
nog erger makende dan het was, er voor deze
courant over schreef. (Wie weet of het aan het
verdeel en heersch niet kon meewerken
Gansch Nederland werd er laat het dan
niet zijn, door overstroomd mee gemoeid en
tot op zekere hoogte door verontrust.
Dit was mogelijk en te meer begrijpelijk,
omreden dr. Cramer zijne zooveel onrustmakende
leerrede met nog drie andere, over dat onder
werp uitgesprokene, waarin de nadere uiteen
zetting en de zoogenaamde verdediging gege
ven werd, uitgaf.
Weldra bleek, dat tot leedwezen van ver
scheidene predikanten aldaar en van vele
leden der gemeente, die ten dezen de aloude
Gereformeerde leer omhelsden en liefhadden,
en daarom tegen dr. Cramer in het strijd
perk traden, óók dr. Gerritsen, insge
lijks predikant te ’s Hage, dat ondermijnend
geloof inzake de Heilige Schrift was toe
gedaan. Hij trad in eene brochure voor en aan
de zijde van dr. Cramer op.
De ethische predikanten gaan, helaas, te dezen
opzichte, bijna zonder uitzondering, op de Ijjn
der moderne eritiek.
De Emeritus-predikant der Geref. Kerk te
SIMON MET HET KRUIS VAN JEZUS.
En zij dwongen een Simon van
Cyrene, die daar voorbij ging,
komende van den akker, den vader
van Alexander en Rufus, dat hij
zijn kruis droeg.
Marc. XV 21.
Het is Vrijdagmorgen. In de heilige stad
is een ongewone drukte. Vreemdelingen zijn
in groote menigte gekomen om het Pascha te
houden. Met de feestelijke stemming evenwel
is het in schrille tegenstelling, wat het oog
aanschouwde, wat op den weg van Jerusalem
naar Golgotha gebeurde. Daar waren ook velen,
die zich langzaam voortbewogen. Die in de
voorste gelederen waren zagen drie mannen,
op wier schouders een zware kruisbalk lag,
waaruit dus bleek, dat zij ter strafplaats geleid
werden. Dit werd eveneens duidelijk, door
dien soldaten hen van alle zijden omringden.
Wie nauwkeurig oplette, bemerkte, dat de
krijgsknechten vooral het oog hadden op Hem,
die in ’t midden liep. Hij was blijkbaar uit
geput. Zijn gelaat was bleek, zjjïi knieën
knikten bij eiken stap, en telkens, aarde zware
balk tegen den grond stootte, voelTfem een
rilling over de leden. Geen wonder. Reeds
’s avonds van te voren was Hij gevangen ge
nomen, en sedert dien tijd hadden zij Hem
geen oogenblik rust gegund. Van de eene
rechtbank was Hij naar de andere gesleurd,
terwijl zp Hem bovendien gehoond, gesard,
gelasterd en gegeeseld hadden, en nu moest
Hij nog dragen de zware lasten op den ge
zwollen schouder. De soldaten zagen dit wel,
en dit vervulde hen met zorg. Zou Hij wel
bij machte zijn om de plaats der terechtstel
ling te bereiken? Zelf wilden zij Hem niet
den last helpen dragen, want voor niets ter
wereld zouden zij hun handen willen slaan
aan het smadelijke hout. Ieder zou hen later
met den vinger aanwijzen, en aan die schande
wilden zij zich niet blootstellen.
Intusschen nadert daar een man. Hij komt
van den akker. Zijn naam is Simon. Het zal
dus wel een Israëliet geweest zijn. Afkomstig
was hij uit Afrika. Meer weten wp niet van
hem. Alleen wordt er nog bijgevoegd, dat hij
de vader van Alexander en Rufus was, en
derhalve ligt het vermoeden voor de hand, dat
deze beide zonen later zeer bekend zijn geweest
bij de christenen. Nu wordt er in de boeken
des N.-Testaments vervolgens nog wel over
een Alexander en een Rufus gesproken als
over mannen, die vurige voorstanders van het
Evangelie zijn geweest, en sommigen hebben
gemeend, dat dit dezelfde waren, doch het is
niet gelukt om deze meening tot volstrekte
zekerheid te verheffen. Wij weten alzoo weinig
van dezen man, maar genoeg om hem nooit
meer te vergeten. Immers zoodra de soldaten
hem zagen, dachten zp, die man komt ter
goeder ure, en nauwelijks was hp in de nabij
heid, of zp pakken hem aan en gelasten hem
het kruis achter Jezus te dragen. Hp echter
heeft er in ’t geheel geen lust toe en weigert.
Doch het helpt hem niet, hp moet. De sol
daten weten hem wel te beduiden, dat er geen
ontkomen aan is. Of Simon er tegen is, baat
niet, zp hebben hem in hun macht en zp
laten hem niet los. De eenvoudige landman
begrijpt dit en door geweld gedwongen schikt
hp zich in het onvermijdelijke.
Allerlei vragen rpzen in ons op, doch ant
woord ontvangen wp niet. Heeft hp den zwa-
ren balk van Jezus’ schouder genomen en op
zpn eigen gelegd, zoodat hp hem alleen heeft
gedragen, gelijk onderscheiden oude uitleggers
beweren, of heeft hp enkel het achterste ge
deelte voor zpn rekening gehad, wie zal het
ons stellig kunnen verzekeren. Eerst wilde hp
niet, maar is het hem later een oorzaak van
dankzegging en vreugde geweest, niemand is
er, die het ons zeggen kan. Heeft deze Simon
voor zpn eigen hart en leven de beteekenis
van het kruis leeren kennen. Er is wel eenige
hoop voor. Maar onwankelbaar staat het niet
vast.
Doch beter is het, dat wp in plaats van te
onderzoeken, wat wij in deze bedeeling toch
nooit te weten zullen komen, ons toeleggen
op wat waarde voor ons zelf kan hebben. Bp
het aanschouwen van dezen Simon, die achter
Jezus het kruis draagt, heeft menigeen gedacht
aan het bekende woord van den HeilandWie
achter Mp wil komen, verloochene zich zelf,
neme zpn kruis op en volge Mp, en stelde zich
voor, dat met dit voorbeeld voor oogen nu ook
opeens die waarheid duidelijk was. Hierbp
echter vergeet men, dat Simon niet zpn eigen,
maar Jezus’ kruis gedragen heeft, en het is
zeker niet zonder belang op dit onderscheid te
letten, wpl het eenig verschil in de beteeke-
ning geeft. Simon droeg het slechts een klein
gedeelte van den weg, en toen hp op Golgotha
gekomen was, wierp hp het weer neder, terwijl
een Christen zpn eigen kruis den ganschen
weg zijns levens dragen moet, en er eerst van
beyjjjd rwordt, als hp geheel aan de zonde ge
storven is. Dan heeft het afgedaan. Christus
neemt het niet over. Het heeft al zpne dien
sten bewezen, en het deugt nergens meer toe.
Hoewel het niet geheel verkeerd is een derge-
Ipke leering aan deze gebeurtenis te ontlee-
nen, toch dienen wp te verstaan, dat zp niet
in de eerste plaats bedoeld kan zpn.
Een andere ligt dan ook voor de hand. Het
kruis, dat Christus droeg, lag op een schou
der, die het niet had behoeven te torschen.
De Christus en het kruis behooren niet bp
elkander. Hp had niets gedaan of gesproken,
waarom hp waardig was aan het schandhout
gehangen te worden. Er was nooit eenig on
recht door Hem geschied, nooit eenig bedrog
op zpn lippen gevonden. Hp was vlekkeloos
rein, geen enkele smet ontsierde Zpn levens-
kleed. Maar zoo was het bp Simon niet, zoo
is het bp niemand onzer. Hp was een zondaar,
zooals wp allen het zpn. Zonde nu en krujs
behooren bp elkander. Onafscheidelijk zpn zjj
aan elkander verbonden. Geheel rechtvaardig
zou het geweest zpn, wanneer op elke men-
schenschouder de last des kruisljjdens gelegd
was. Niemand zou met reden zich daarover
kunnen beklagen. Ieder zou moeten zeggen,
dat het geheel billpk was. Allen moeten tot
het inzicht komen, dat zjj het waardig zpn
en eerst dan verstaan wp, wat daar op den
weg naar de Hoofdschedelplaats voorgevallen
is, en wp zullen in heilige verwondering staren
op den Man van smarte, die beladen met het
kruis van anderen naar de plaats der terecht
stelling gegaan is.
Hiertoe kunt ge alleen komen in den weg
van smartelijke zelfontdekking. Zpn u de oogen
reeds opengegaan voor uwe eigen zonden.
Eerst misschien over een die het duidelijkst
in ’t oog viel. Zoo toch gaat het meestal. Bp
de Samaritaansche vrouw was het het woord
van den Heiland Gp hebt wel gezegd, ik heb
geen man, want gp hebt vpf mannen gehad
en dien gp nu hebt, is uw man niet, dat hebt
gij naar waarheid gezegd, dat als een schitte
rend licht haar donkere ziel verhelderde, en
waarbij zp zichzelf zag, als een geheel onreine,
zoodat zp daarna uitriep Komt, ziet een mensch,
die mp gezegd heeft, alles wat ik gedaan heb.
o Als er dit ook gebeurd is, dan hebt ge eerst
wel getracht, aan het verpletterend vonnis te
ontkomen, maar het hielp niet. Steeds ging
de ontdekking door en eindelijk wist ge niets
meer ter verschooning in te brengen, tenge-
Met medewerking van onderscheidene Predikanten.
’s Gravenhage, ds. C. Oranje, trad mede in het
strijdperk voor het „Schriftgezag”. Deze in
Zeeland welbekende en geliefde broeder, schreef
naar aanleiding van den aanval op de Heilige
Schrift, als Woord onzes Gods, onder den titel
van .Schriftgezag''1 eene brochure van 74 pagi
na’s.
Het verheugt ons dat deze,in zpn gezonden tpd
zoo gevierde prediker, althans dit werk weer heeft
kunnen en willen verrichten, ja, dat de Heere
onze God hem daartoe weer den moed en de
krachten heeft believen te verleenen. Het doet,
dunkt me, het gebed en de hope weer herleven,
dat Hp, wiens gangen in het heiligdom zpn,
en ook dan en stèèds de God Israëls, d. i. de
God van trouw en liefde is, hem nog weer de
begeerte zpns harten, de stem, de kracht en
de gelegenheid ter verkondiging van Zpn aan
biddelijk Evangeliewoord zal wedergeven, en
alzoo dezen Zpuen dienstknecht nog meer gees
telijk geoefend en geleerd zonder geestelijke
oefening en keringen toch komt een kind Gods
niet in en uit de wegen, die onze broeder in
de jeugd van zpn predikantsleven doorleven
moest in de rij der dienende leeraren zal
doen plaats nemen.
Uit hetgeen hp uit de studeerkamer thans
kon en mocht leveren blijkt het dat zpne her
senen nog niet verzwakt^zpn en dat zpne pen
nog vaardig is.
De volgorde der hoofdstukken, die de geachte
schrijver behandeld, is als volgt: 1. Een woord
vooraf. 2. De aard van het Schriftgezag. 3. Van
God ingegeven. 4. Wat Jezus beleed van de Schrift.
5. Het gevoelen der Apostelen. 6. De belijdenis der
Kerk. 7. Het getuigenis des Heiligen Geestes.
8. Bestreden. 9. Wetenschappelijk. 10. Verweer.
11. Tekstcritiek. 12. Historische eritiek. 13. Besluit.
Met vrijmoedigheid en blijmoedigheid raden
wp allen aan zich dit geschrift aan te schaffen
en met de aandacht het onderwerp en het schrij
ven waardig, te lezen.
Het mocht wel zoo samenvallen dat, toen de
geachte auteur aan het schrijven was over het
Schriftgezag, ook door mp het plan was opge
vat, om, wanneer de artikelenreeks over de leer-
geschillen haar einde nam wat nu het ge
val was naar aanleiding van hetgeen te
’s Gravenhage voorviel, eenige artikelen over
de «Ingeving der Heilige Schriften” onzen le
zers in dit ons blad ten beste te geven. Eens
weer te zeggen, wat vóór vele jaren hierover
door mp gezegd is, kon, dacht mp, vooral nu
weer, noodig en goed worden bevonden.
Maar lees nu eerst de aangekondigde bro
chure van broeder Oranje. Zp is het waard.
Alleen konden en moesten papier en letter
loyaler zpn. Littooij.
j
Zeenwsch K
■2-