BS.
blad
Verantwoording van Liefdegaven.
H. Bouwman.
Ofiiciëeie Berichten.
BOEKBEOORDEELING.
1;
spijze
CORRESPONDENTIE.
van
van
voor
van
tvangt
allerlei
)n, ge-
■tij met
jepaal-
cenneu
;er een
el eens
hadden
n eene
et stuk
treft,
hebt'
i waar
geval
u nog
uburg,
goed
J. B.,
)or
oof
dat
'dt.
sen
aar
denis;
eeren.
ander
rjjtje
Classis,
3 bezig
nt. De
jorteert
;al zeer
waarin
ie* ge-
wordt
vaardig
enz., al
jar niet
:en!
46
isjes
ich-
ireu
aluk
ook
tne-
;eur,
ame
uder
tsen
i- en
erlei
raar-
dau
et al
dat
eheu
i tjjd
geen
:b en
Iden.
lede-
aders
et ik
m de
iden-
its te
van
skeut
naam
j het,
i wel
h we
3n, en
n van
rraag.
Veere
van Bun-
Kruiningen, 14 Oct. Tot herder en leeraar
van de Ger. Kerk te dezer plaatse werd heden
gekozen de Eerw. Heer J. Koelewjjn, Theol.
Cand. te Bunschoten.
Namens den Kerkeraad,
A. Boot, scriba.
en uit-
jjver te
i bjj de
liet het
zonder
omsebe
De Kerken der Classis Zierikzee worden ver
zocht met ’t oog op de classieale vergadering
van Woensdag 21 November stukken voor het
Agendum in te zenden (liefst) binnen den tijd
van twee weken.
Namens de roepende Kerk
te Haamstede,
R. Koolstra, praeses.
J. C. Vis, scriba.
Haamstede, 20 Oct. ’06.
van Katwijk
ds. A. Nawjjn
Vrije Dienst door Hedwig Andrae.
Ook dit boek is eene uitgave van den heer
Bredée te Rotterdam. Het is Deel I uit de
Bibliotheek voor Jongelui”. In Duitschland
(het is eene Duitsche uitgave, die in onze taal
is overgezet) heeft dit boek zeer grooten opgang
gemaakt, ’t Is een aantrekkelijk verhaal dat u
kennis doet maken met Ruth, een meisje, dat
zich van jongs aan sterk tot het verplegen van
zieken gevoelt aangetrokken. Met veel tegen
stand heeft zjj te worstelen totdat zjj zich
eindelijk geplaatst ziet in een diaconessenhuis.
Toen schreef zij in bljjde verdrukking aan Joa
chim, over wien haar vader voogd was, en die
met haar onder hetzelfde dak geleefd had „De
teerling is geworpenIk word zusterKunt
gjj iets heerlijker op de wereld denken Maar
wat valt zij nu zichzelve, en wat valt ook de
zoo vurig begeerde arbeid haar tegenWat
een worsteling en strijd kost het haar vóór zü
waarlijk liefdezuster is. Wat heeft zjj in haar
moeitevol leven de waarheid leeren verstaan van
het woord, haar toegevoegd door de Keizerin
tijdens Haar bezoek aan het Diaconessenhuis:
.Dankbare liefde tot den Heere Jezus is de
bron van allen waren vrijen dienst”. Dit alles
wordt fijn geteekend en boeiend beschreven.
Wjj bevelen dit boek ter lezing aan, en stem
men in met den wensch.Korne het ook in
Holland in veler handen en wekke het in menig
jong hart de begeerte den Heiland te dienen.”
N. P- Littooij.
Ook ditmaal moest door plaatsgebrek weer
veel blijven liggen. Redaotib.
Vlissingen (B). Ontvangen voor de Kerk
van de Knapenvereeniging „Obadja* f 10.
na rentebetaling een gift van f 15,— en op
brengst Stuiversvereeniging Augustus f 21,95,
September f 21,355. Voor de Zending: 4 con
tribution a f 1,25, 1 idem a f 1,en in
de collecte van 14 Oct. jl. een gift ad f 10,
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, scriba.
Christelijke Jongelingsvereeniging
„Herman Faukeel”.
Gewone Vergadering D. V. Woensdag 24
October 1906, des avonds 8 uur, in de Con-
storie der Gasthuiskerk.
OnderwerpGeloofsbelijdenis Artikel I. Een
bladzijde uit David’s geschiedenis. (De Volks
telling).
Een Vader des Vaderlands, Cs Heit.
Rede uitgesproken bij de onthulling
door H. M. de Koningin Wilhelmina
van het Standbeeld voor Graaf Wil
lem Lodewijk op 15 Sept. ’06 door
Dr. L. H. Wagenaar.
Alles, wat met betrekking tot deze sehoone
en bepaald indrukwekkende Rede reeds gezegd
is, laat zich samenvatten in eene betuiging
van hartelijke sympathie, van dankbare hulde,
en van hooggestemden lof. De lof, dien de
redenaar met dit kloeke woord heeft ingeoogst,
is algemeen, en zonder eenige uitzondering.
Men heeft deze Rede geroemd als ,een monu
mentaal stuk van gedeegen goud”, en haar
geprezen om .het historische monumentale van
den inhoud, het warme sympathetische van den
toon, het architectonisch sierlijke van den stijl,
het subliem Godverheerljjkende van de bedoe
ling”. En dat met het volste rechtDr. W.
was de als van zelf aangewezen redenaarde
rechte man op de rechte plaats. Als Fries stond
hij in Friesland’s hoofdstad te midden van de
Friezen als geschiedschrijver, die inzonderheid
naam gemaakt heeft door eene levensbeschrij
ving te geven van dezen Graaf Willem Lodewijk,
stond hij in de nabijheid van diens standbeeld,
dat door eene Dochter van Willem Lodewijk’s
broeder, onze geëerbiedigde Vorstin, zou ont
huld wordenen wat meer zegt hij stond
daar als Calvinist, en teekende, temidden van
een uitgelezen kring van Koninklijke en hoog
geplaatste personagiën, Willem Lodewijk niet
alleen als Us Heit, een Vader des Vaderlands,
maar ook als een kloek Calvinist.
Al is het dan ook, dat deze Rede, die iets
meer dan 8 pagina’s druk beslaat (lang genoeg
als men haar onder aanhoudenden regen moet
uitsprekendoor de dag- en weekbladen in
haar geheel kon worden overgenomen, en alzoo
reeds van algemeene bekendheid is geworden,
toch is het goed gezien van den uitgever
Jongbloed te Leeuwarden dat hij aan dit .stuk
van gedeegen goud” een meer blijvend aanzijn
schonk. Immers, geheel in overeenstemming
met het feit, dat alle rangen en standen bij
die onthulling vertegenwoordigd waren, ver
scheen niet alleen eene pracht-uitgave van 50
cent, maar ook eene volks-uitgave van 10 cent.
Men kan dus koopen naardat de gesteldheid
van de beurs is, maar niemand behoeft zich het
genot van de lezing dezer Rede te ontzeggen.
Kerk, wier dwalingen hij allen zonder uitzon
dering, daar het te pas kwam, heeft weerlegd.
De Classis oordeelt, dat dus de geheele ver
klaring moet gezocht worden in het .persoon
lijk gestel* van dezen pastoor, waarnaar ook
onderzoek moet geschieden, hoewel ’t zon
derling is, dat, als de overledene van zijne leer
is afgeweken, het grafschrift dus geen lofdicht
kan zijn, door de familie in druk gewenscht
om hem te vereeren.
Maar reeds is de rechterlijke macht in de
zaak betrokken. Pieter de Kraker, diaken te
Axel, om zijne rechtzinnigheid bekend, maar
zeker geen vriend van Scharp, heeft, na dik
wijls bij Walraven te zijn geweest, van hem
eene schriftelijke verklaring gekregen (gedag-
teekend 26 Aug. 1786) dat Scharp medegezon-
gen heeft in de Roomsche Kerk. Nu stelt de
beleedigde predikant een acte van injurie (eer
roof) in. Als Walraven den notaris Petrus de
Lozanne met getuigen bij zich ziet komen,
verschrikt hij, en wil het geschil nog monde
ling bij Scharp gaan bijleggen. Hij wordt niet
meer ontvangen. Voor het gerecht gedaagd,
komt hij met getuigen, die zeggendat zij ge
zien hebben Scharp .zijnde gezeten in een bogt
ter zijde van den altaar, uitoefenende alle plech
tigheden, die in de Roomsche Kerk bij zoo
danige gelegenheid in gebruik zijn, personelijk
daarbij medezingende en doende alle gesten
daartoe dienende.* Maar twee hunner blijken
valsehe verklaringen te hebben afgelegd, en,
door den Baljuw bedreigd, herroepen zij.
(Wordt vervolgd).
even van mijn vriendjes mede te leven, en
voor .verklappen* behoeft ge niet bang te zijn).
Cornelis C., Oostburg. (Hoe oud is mijn .kleine
jongen* Je .klein briefje* vond ik heel aar
dig. Heeft de oplossing je .zooveel moeite*
gekost?) Marie R., Oostburg. (Dat je nadere
bijzonderheden in den Bijbel opgezocht en mij
geschreven hebt, is heel nuttig en leerzaam.
Daar was zoo’n dingetje in je brief, je weet
welwat is de bedoeling daarvan Aan wie
moet ik dat bezorgen Jantje van den B.,
Terneuzen. (Je kan netjes en zonder fouten
schrijven, hoor; hoe oud ben je al?) Neeltje
A., Koudekerke. (Je denkt, dat je te doen hebt
met den heer Littooij, den uitgevernu dat
lebben er meer gedacht. Mis hoorEere wie
eere toekomtde prijsvraagredacteur is gansch
een ander dan de heeren redacteuren of uit
gever). Gerard F., Bergen op Zoom. (Heeft je
vader vroeger niet in Middelburg gewoond
Ik meen hem te kennen). Neeltje K., Appelscha
Dat jelui het druk gehad hebben, geloof ik.
De Heere schonk uwe ouders en u, als kin
deren, een groot voorrecht op den 12en dezer.
Samen nog hartelijk gefeliciteerd). Jo V., Lei
den. (Hoe oud ben je al, Jo In ieder geval
al 11 jaar. Waar blijft de tijd! Het heugt me
nog zoo goed dat je moe een meisje was en bij
br. A. woonde. Het leven is een schaduw
T. C., Oostkapelle. (Hoe is je voornaam, doch
tertje van G. C. A. A., Koudekerke. (Weer
geen voornaamBen je een broertje of zusje
van Neeltje? Zoo, hebt ge het eerst gevon
den .Zedikia*, ik had gedacht van .Natha-
naël*). Margrietha S., Veere. (Schrijf je me
de volgende keer ook eens een enkel lettertje.
Natuurlijk zoo maar voor aardigheid. Aan het
winnen van den prijs doet het niet af of toe).
Johanna W., Vlissingen. (Dezelfde vraag als
aan Grietje). Kaatje H., Bruinisse. (Hoe oud
ben je Kaatje?) Izaak van D., Middelburg.
(Ge hebt wel de onderdeden, maar niet de
oplossing gegeven. Hadt ge dat gedaan, dan
waart ge van zelf hier en daar tot andere
namen gekomen). Geziena L., Andel. (Dat .veel
melk geven* moet ik eerst nog zien, hoor
.onbekend vriendinnetje*. Je hebt goed je
best gedaan. Je pa en moe ken ik goed, doe
ze mijn groeten). Belia F., Wemeldinge. (Je
hoop is vervuld, hoorCatharina V., Krab-
bendjjke. (Wat kan je mooi schrijven en aar
dig dichten. Hoe oud ben je W. v. d. L.,
Kloetinge. (Hoe is je voornaam Je moet maar
goed je best doenwie weet, wat er dan ge
beurd). Janneke de P., Driewegen. (Wel aardig
voor zoo’n jong meisje). Tryntje V., Helder.
(Van Helder naar Middelburg is een heele
afstand, maar toch niet te ver om Z. K. te
lezen). Maatje 8., Nieuwdorp. (In de oplos
sing komt geen j voor, dus Hananja kan niet)
Abraham S., Serooskerke. (In welke klas zit
ge Jan ten B., Koudekerke. (’t Is bijna niet
te gelooven, dat zoo’n jong vriendje zoo mooi
kan schrijven). Adrianus R., Bergen op Zoom
(onderaan uw brief zet ge .uw vriendje Arie*.
Hoe heet je nuAdrianus of Arie C. de S.,
's Gravenpolder (voornaamDientje le C.,
Middelburg. (Wel Dientje wat kwam je op
lossing laathebt ge er zoo lang over gewerkt
nu, ze is uitvoerig en mooi). Adriana V., ’t
Zand. (Jaantje maakte het nog erger; haar
oplossing kwam eigenlijk te laathoe oud ben
je? Zal je voortaan op de enveloppe zetten
.Prijsraadsel*, en ook het antwoord van het
raadsel geven? .Mahomed* was wel een valsch
profeet, maar Nelly M., Bergen op Zoom.
(Nelly, je bent wel de laatste, maar daarom
niet de minste, hoorHoe bevalt het uwe
ouders en u in de nieuwe woonplaats
Ziezoo, dat is een heele kluif geweestMaar
nu durf ik er ook niets meer aan toevoegen.
Tot over 14 dagen bij leven en welzijn. Dag
jongens en meisjes; hartelijk gegroet van
Uw vriend,
Den Prijsvraagkedacteur.
voor het gymnasium, verbonden aan de Theo
logische School, aanvragen, dan dat zjj subsidie
vragen voor den medischen dienst der Zending
en voor de Scholen (speciaal voor de Keuche-
niusschool) in Indië. Principieel is er m. i.
geen verschil aan te wijzen.
Ten slotte kan ik niet nalaten, mijn leedwe
zen uit te spreken over de wijze waarop tde
Heraut" de tegenwoordige hoogleeraren van
de Theologische School in deze materie stelt
tegenover de hoogleeraren aan die school zooals
zy vroeger, vooral in 1902, spraken. Had Dr.
1. H. Kuyper beter gelezen en was hij voor
schreef beter op informatie uitgegaan, dan
zou hij ongetwijfeld anders geschreven hebben.
Deze regelen zjjn geschreven enkel en alleen
met het doel om verkeerde voorstellingen, die
tengevolge van het schrijven van „de Heraut"
tonden gevormd worden, af te snijden. Om
die reden verzoek ik beleefdelijk, dat „de Heraut"
en andere kerkeljjke bladen, die op bedoeld
artikel van „de Heraut de aandacht vestigden,
dit stukje willen opnemen.
Kampen, Oct. 1906.
In de Burgwalkerk te Kampen was Zon
dagmiddag eene talrijke schare saamgestroomd.
Prof. Lindeboom herdacht zjjne 40 jarige ambts-
iediening, en sprak aan de hand van I Tim.
1 12 eene gedachtenisrede uit. Namens de
gemeente sprak ds. Elzenga en namens de
Theol. School en het Gymnasium sprak Prof.
Honig den jubelaris hartelijke woorden toe.
De zegenbede uit Ps. 134 en het 9e vers uit
Ps. 90 werden hem daarop toegezongen.
Ds. J. D. v. d. Munnik van Leeuwarden
mocht deze week zijne 25 jarige ambtsbedie
ning herdenken. ZEw. diende de kerken van
Monster, Assen, Groningen, Zaandam, Baren-
drecht, en sinds April 1900 die van Leeuwarden.
Ds. G. van Wageningen van Ureterp
loopt in ’t begin van 1907 zijn emeritaat aan
te vragen.
Volgens De Zeeuw is in Kerk Zaamslag
A de tegenstand zoo groot tegen een mogelijk
plan van ineensmelting, zoodat hiervan in den
eersten tijd niets komen kan.
INGEZONDEN STUKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
RIJKSSUBSIDIE.
„De Heraut" brengt, No. 1500, kritiek uit
over een van de besluiten van de Curatoren
vergadering. Dit is zijn recht. Maar minder
goed is, dat hij, waarschijnlijk zonder het zelf
te bedoelen, eene verkeerde voorstelling gegeven
heeft van het besluit der Curatoren, als zouden
deze het besluit om rjjkssubsidie aan te vragen
voor het gymnasium, genomen hebben op voor
stel van de hoogleeraren der Theologische School.
Hiervan nu is niets waar. Het schijnt dat de
Schrijver van dat artikel in „de Heraut" het
verslag van Curatoren wat heel vluchtig gelezen
heeft. Er staat toch in Art. 11 van de Hande
lingen van 4 Oct. 1905 niet„Wordt besloten
op voorstel van" maar „wordt mede op advies
van drie hoogleeraren door het Curatorium
met alle stemmen besloten, de rijkssubsidie
voor het gymnasium aan te vragen”. De schrij
ver zal zelf erkennen, dat in het besluit niet
staat wat hij er in leest. In elk geval is dit
een feit, dat van de zjjde der hoogleeraren geen
voorstel betreffende de aanvrage van rijkssub
sidie voor het gymnasium is gedaan. Verder is
het ook niet geheel juist, dat de drie bedoelde
hoogleeraren zich allen er voor verklaard heb
ben dat de Curatoren de rijkssubsidie ten be
hoeve van het gymnasium z:uden aanvragen.
Tenminste het is duidelijk door een hunner
uitgesproken, dat hjj zich niet tegen het voor
stel, ingediend door een der Curatoren kon
verklaren, wijl hij het beschouwde als een
overgangsmaatregel, opdat de vereeniging, aan
welke het gymnasium eventueel zou worden
overgedragen, het volgende jaar de subsidie
niet zou missen.
Van uit dit gezichtspunt moet het besluit
van de Curatoren worden beoordeeld. Het is
genomen in verband met de onderhandelingen,
om het gymnasium over te dragen aan eene
vereeniging.
Op het besluit zelf kom ik niet terug. Even
min of de Curatoren daartoe de bevoegdheid
bezaten. De Curaturen zullen op hun tijd zich
wel weten te rechtvaardigen. Het is mij even
wel niet mogelijk in te zien, dat er principiee.
zoo groot verschil is of de kerken subsidie
Middelburg (uwe oplossing en uw schrift is
goed, maar er zijn nogal nu jaj ik zal
het nu nog maar niet noemen, maar dat mag
niet voor iemand, die naar ik meen
reeds gaat op de H. B. S. Dus beter opgepast
hoor Andreas Abel of hoe heet ge Cath. R.,
Axel. (Dat Z. K. „altijd met genoegen* b(j
u in huis gelezen wordt, doet mij wederkeerig
„genoegen*. Je hebt, als de Heere je het
leven spaart, nog een vol jaarDus moed ge
houden C. W., ’t Zand. (Hoe is je naam
vriend? Ik kan toch een vriendje van 13jaar
moeilijk aanspreken als „Wouters*vindt ge
ook niet? En dan ge hebt wel de onder-
deelen, maar niet de oplossing vermeld).
Jacoba K., Zierikzee (onze Koba doet net om
gekeerd ze zegt wel wat het geheel is, maar
noemt geen enkel onderdeel. Dat mag even
min maar je hebt het nog nooit gedaan, alle
begin is moeilijk). Cornelis C., Serooskerke
(je schrijft bepaald mooi voor een ventje van
11 jaar). Jan de J., Nieuwdorp (zeg Jan, als ge,
zooals gij doet, Rebecca schrijft met 2 k’s, komt
ge dan wel goed uit Is 20 wel gelijk aan
k Hoe komt dat dan uit b. v. met Eutychus
H. M. K., Zierikzee (hoe zijn je voornamen
Je opstel over dien zoon, die zijn vader over
haalt om zich op Z. K. te abonneeren, vind
ik leuk. Was er maar plaats, dan liet ik het
hier afdrukken). Mattheüs VBiggekerke.
(Dank voor je aardig briefje. Leg je toch
vooral toe op het schrijven zonder taalfouten.
Hoe oud zijt ge?). P. O., (vriend, hoe heet
ge en waar woont ge Maak je eens wat nader
aan mij bekend). Nicolaas B., Nieuwdorp Bil-
derdjjk en Da Costa zouden mogelijk om je
vers gelachen hebben, maar ik, die geen twee
regels kan dichten, vind het heel aardig. Al de
onderdeelen op rijm gebrachtEn dan dat
pakkende en passende slot„En als ik ’t ad-
verteeren had, Dan deed ik ’t zeker in Zeeuwsch
Kerkblad*. Grietje S„ Middelharnis (Uw ant
woord is keurig geschreven, heel uitvoerig, en
voorzien van de desbetreffende bewijsplaatsen
uit de Schrift. Maar zeg eens eerlijk, Grietje,
hebt ge dat briefje zelf geschreven Hoe gaat
het met je zusje Hoe lang is je vader nu al
overleden?) Helena en Marinus J., Driewegen
(zeker, kinderen uit hetzelfde huisgezin moeten
niet ieder apart, maar samen de oplossingen
inzenden. Winnen ze den prjjs, dan moeten
ze er nog eens om raden, door, in tegenwoor
digheid van vader of moeder, „om te staan*.
Johan F., Middelburg (ge wilt dus ook nog wel
een boek „winnen*, al zit je te midden van
de boeken!) Pie en Cor van D., Kats (wel
kom, lieve tweelingzusjes! Ge schrijft over:
„niet zoo moeilijk*, en over het „tobben*, dat
ge hebt moeten doen. Vindt ge er dan aardig
heid aan, als ge de oplossing dadelijk hebt?
Neen, „tobben* moeten we allemaal, dus jelui
ook hoor tweelingzusjes). A. R., Hoek (ge
schrijft een mooie, duidelijke hand. Hoe is je
voornaam?) J. J. de R, Hoek (ge hebt hier
boven de goede oplossing gelezen en gezien
dat daarin geen h en m voorkomt, zoodat
Ahinoam, Amman, Absalom hier niet passen,
,al doende leert men*; zoo luidt het devies
van onzen uitgever, en zoo is het). Cornelis D.,
Meliskerke. (Ja, mijn beste jongen, zoo gaat het
menigeen. De Heere vervult niet altjjd onze
wenschen. Zijn weg met ons is altijd de beste.
Als prijsvraagredacteur zal ik trachten het
van Tzum-
Zierikzee, 15 Oct. Ds. Laman maakte giste
ren morgen aan de gemeente bekend, dat hij
den arbeid, juist voor 2 jaar onder ons aan
gevangen, wenschte voort te zetten en mits
dien voor ’t beroep naar Vlissingen had
bedankt. Aan de blijdschap, die bjj deze
mededeeling aller hart vervulde, werd door een
der ouderlingen uitdrukking gegeven, waarop
de gemeente haar geliefden leeraar de zegen
bede uit ps. 134 3 toezong.
Namens den Kerkeraad,
D. Mulder, scriba.
Vlissingen A. Tot onze teleurstelling heeft
de WelEerw. Heer ds. H. W. Laman voor de
roeping naar deze gemeente bedankt.
Tweetal Vlissingen A.
Ds. II. Mejjering van Katwjjk a/d Rijn.
Ds. A. Nawijn van Oosterbierum.
Namens den Kerkeraad,
M. Heuseveldt, scriba.
Kerk- en Schoolnieuws.
DRIETAL
te Werkendam A dr. S. O. Los van Hilversum
ds. A. Scheele van
en ds. J. Koppe
schoten.
TWEETAL
te Vlissingen Ads. H. Megering
a/d. Rijn en C
van Oosterbierum.
BEROEPEN
te Kruiningencand. J. Koele wijn van Bun
schoten
te Werkendam A: ds. A. Scheele van Veere;
te ’s Gravenmoer: cand. J. C. Aalders
Dussen
te Oud-Loosdrechtds. A. P. Lanting
Andel.
BEDANKT
Vlissingen A: ds. H. W. Laman
Zierikzee
voor Makkumds. G. M. Aalders
marum
voor Westerlee cand. J. Koelewijn.
