voor
rfl.
HE
en
II
I
Weekblad voor de Gereformeerde Kerken in Zeeland.
Onder Redactie vanDs. L. BOUMA, Ds. H. V. LAMAN en Ds. A. LITTOOIJ.
Vrijdag 3 Augustus 1906
UIT HET WOORD.
w
w
irg.
MELCH1ZEDEK.
Mo. 6.
4e Jaargang.
•n
t*a
P5
urg.
Drukker-Uiigever
4'
C/3
D. LITTOOIJ Az.
MIDDELBURG.
ABONNEMENTSPRIJS
per «half jaar franco per post
Met medewerking van onderscheidene Predikanten.
PRIJS DER ADVERTENTIE!!
iseh- I
II.
A.
■aagt
Melehizedek is ontegenzeggelyk een myste-
‘ï-
70 cent.
3 cent.
kost- I
apier
veis
i, eu
uit.
50
O
w
50
C
pus"
nken
eerr.
[eida
eerr,
[eida
eerr.
rsma
m.
leien
kz.
Iffers
kstra
lamp
onge
eerr.
Berg
leger
rg.
iding
de.
ulder
II
11
Enkele nummers
--
Zeeuwsch Kerkblad
van 15 regels 30 cent, iedere regel meer 5 cent.
FAMILIEBERICHTEN van 15 regels 50 cent, iedere
regel meer 10 cent.
Het geloof nu is een vaste grond
der dingen, die men hoopt en
een bewijs der zaken, die men
niet ziet.
uit wel wij gaan voort met ons al vaster te
hechten aan wat vergankeljjk is en voorbij
gaat. Wjj laten niet los, maar wij spannen
ons steeds weer in om te houden wat wij ver
kregen. Niet alleen zjj, die bekend staan als
ongeloovigen, die van de waarheid niet weten
willen en het duidelijk uitspreken, dat zij voor
zich zich niet inlaten met wat wjj niet zien
kunnen, maar ook zij, die toestemmen, dat
daar zaken zijn, waarop wij gerust hopen mo
gen, want ook hun ijver om de aardsche zaken
te zoeken is veel grooter dan die om naar de
hemelsche te staan. Of is het bij u anders
Bouma.
boek
[oek,
rieuse, vreemdsoortige, raadselachtige figuur
en het is dan ook geen wonder, dat velen in
Genesis 14 een product der dichtende verbeel
ding hebben gezien en evenzoo in Hebreen 7
een kunstje van het spelende vernuft.
De stoutmoedige kritiek, die zonder gewe
tenswroeging personen en volken uit den weg
ruimt, voor wie zjj in het huis der historie
geen plaats beschikbaar kan stellen, heeft ook
niet geaarzeld een man als Melehizedek naar
het rijk der schimmen en schaduwen te ver
wijzen. Van een Melehizedek was haar niets
bekend en daarom kon hjj ook niet hebben
bestaan. En evenzoo heette de stad, waarover
Melehizedek, indien hij bestaan heeft, Koning
geweest zou zijn, in geen geval Salem. Er was
geen enkel bericht uit het verre verleden te
ontdekken, waarin de naam van Melehizedek
en Salem vernoemd werd, dan alleen het bericht
uit den Bijbel. En dat verdiende natuurlijk
niet het minste geloof.
Doch na de waanwijze kritiek hebben de
steenen gesproken. Daar zijn getuigen opge
staan uit de graven, waarin ze eeuwen hadden
gerusten deze getuigen hebben bevestigd,
wat de Schrift ons zoo ongekunsteld en zoo
eenvoudig waar heeft bericht. Uit de opge
graven steenen is het gebleken, eenerzijds dat
van zeer oude tijden de stad, waarover Melchi-
zedek koning geweest is, de naam van Salem,
Uru-Salim, Jeruzalem, stad van Salim, stad van
den god des vredes droeg, lang voordat David
er den scepter zwaaideen anderzijds is het
bewezen geworden, dat ook in verre tijden,
wel een eeuw voor den uittocht van Israël uit
Egypte, over Jerusalem een Koning regeerde,
die zich beroemde te heerschen bij de gratie
van den .machtigen Koning* d.i. bij de Gratie
van God;
Is het in het licht van deze eerbiedwaardig
oude berichten dan zoo onmogelijk, dat nog
een paar eeuwen vroeger reeds een Melehizedek
Koning van Jeruzalem was Blijkt ook hier
weer niet, op welk een lichtzinnige wijze de
Schriftcritiek zieh voortdurend vergreep aan
de waarheid der Heilige Schrift, door voor
fabel en sage uit te krijten, wat slechts trouwe,
nuchtere mededeeling van feiten is?
Is Melehizedek alzoo geen product der
dichtende verbeelding, maar heeft hij werkelijk
bestaan, dan komt de vraag aan de orde, wie
hij geweest is.
Genesis 14 laat dit in het duister; en zoo
vond de phantasie een vruchtbaar veld. Indien
Melehizedek alles geweest was, wat men van
hem gemaakt heeft, dan ware hjj een mon
strueus wezen geweest.
De Oud-Joodsche traditie houdt hem voor
Sem, den zoon van Noach. Anderen meenden,
dat hjj voor Henoch anderen, dat hij voor
Cham moet worden aangezien. Origenes zag
in hem een engelPhilo beschouwde hem als
den Logos. Sommigen achtten hem een
incarnatie van den H. Geest, met beroep op
den tekst uit Jesaja: .die zyn H. Geest, in
het midden van hen stelde*. Ook wordt hjj
gehouden voor een zoon van Kaïnan, den
kleinzoon van Sem, die door God was aange
steld tot eeuwiglevend priester bij het mid
delpunt der aarde, juist onder den heuvel
Golgotha, waar hij het lijk van Adam bewaren
moest. De secte der Melchizedekieten hield
hem voor een nog veel hooger God dan de
Zoon en de H. Geest.
Van al deze soms wonderlijke gissingen kan
worden gezegd, dat ze geen grond vinden in
de H. Schrift, dat ze er zelfs mee strijden,
spelingen zijn der phantasie en niet het
resultaat van een nuchtere uitlegging der
Schriftuurlijke gegevens.
Een ding kunnen we gerustelijk gelooven
Melehizedek was een mensch van gelijke be-
hopen hebben hare vastigheid en den grond
van haar bestaan-^.n wezen in Gods belofte en
almachtige waarheid.Dit; is schoon gezegd en
niemand twijfelt er aah. lt)ok hier moeten wij
zeggenalle vastigheid ligt buiten ons, alleen
in den Rotssteen -der eeuwen, wiens werk vol
komen is. De grond van al het bestaande ligt
in God, die alle dingen draagt door het woord
Zjjner kracht. En het is een rijke troost voor
ons, dat wij weten mogenin de almachtige
waarheid hebben de zaken, welke de geloovi-
gen eenmaal ontvangen zullerj, heuren vasten
grond, want daarom zal teleurstelling nooit
het deel zjjn van hén,' die den Heere ver
wachten. Doeh ik Vrees wel een weinig, met
alle achting voor dè’ gYoote mannen, dat als
zij zeggen en het geloof is nu van die dingen
in ons de vastheid, het doet ze in ons tegen
woordig zjjn, dat dit eerder inleggen dan uit
leggen is. Met het oog op wat er nog volgt
kan ik dit bezwaarlijk aannemen, en ik ga
dan ook liever met hen mede, die het aldus
opvattende zaken, waarop wjj hopen zjjn
neergelegd in de belofte, daarin zjjn zjj aan
wezig, daarin hebben ze voor ons haar grond,
voor ons moet de belofte evengoed zyn als de
verkregen zaak, omdat het toezeggingen zjjn
van Hem die niet liegen kan, en nu is dit de
eigen aard van het geloof, dat het daarbjj staat,
dat het daarop let, dat het ons reeds vreugde
in de ziel stort over de zaken, waarop wy
hopen. Voor het geloof zjjn zjj tegenwoordig,
het ziet zooals God zelf ziet, het heeft ze in
het woord des Heeren, het verlaat zich daarop,
en doet er den geloovigen by bljjven. Zelfs is
het dus niet grond van die zaken, in onze
ziel, het vertegenwoordigt ze niet by ons, maar
het staat rustig en kalm by deze dingen.
Evenmin is het gemakkeljjk om zich eene
zuivere voorstelling te vormen van, ,en een
bewjjs der dingen, die men niet ziet.* Wan
neer wy het woord, hier door bewijs vertaald,
naar zjjne afkomst en beteekenis vragen, dan
bljjkt ons uit het antwoord, dat het wederleg
gen en bestraffen te kennen geeft. Wanneer
onze Heiland tot Zyne jongeren zegt: Indien
uw broeder tegen u gezondigd heeft, ga heen
en bestraf hem tusschen u en hem alleen, dan
gebruikt Hij hetzelfde woordof wanneer ons
de Evangelist verhaalt, dat Johannes de dooper
Herodes bestrafte ter wille van Herodias, dan
doet hy dat ook met ons woord. Aangewend
werd het, als men een’ dwalende moest weer
leggen of een zondaar bestraffen. Het woord
is van actieve beteekenis en vraagt dus een
persoon of zaak, van wie de werking uitgaat.
Wat is nu het geval Wy verkeeren in dwa
ling ten opzichte van de dingen, die gezien
en van de dingen, die niet gezien worden.
Het komt ons voor, dat de zienljjke dingen
alleen beteekenis en waarde hebben, dat zy
alleen de moeite van het zoeken waard zjjn.
Als gij het leven van ons geslacht nagaat, dan
bljjkt het u wel, dat de meeste menschen alleen
op prjjs stellen wat zjj met hunne zintuigen
kunnen waarnemen. Voor het goud der aarde
willen zjj zwoegen van den morgen tot den
avond, maar geen enkele schrede voor het
koninkrijk der hemelen met graagte verslin
den zjj het knoflook van Egypte, maar de
honing en de melk van Kanaan is niet naar
hun smaak zy willen landen en zeeën afreizen
om hunne aardsche goederen te vermenigvul
digen, maar het komt niet in hen op om hun
huis te bereiden tegen de ure des doods. Van
nature is ieder mensch zoo. Dingen, die wjj
zien, bestaan, wjj kunnen ze tasten, en als de
schrift dan komt en zegtde gedaante dezer
wereld gaat voorbij, dan denken wjj aanstonds
nu ja, dat kan wel zoo zjjn, doch het zal niet
zoo spoedig gebeuren. Dat wy eene dergelyke
verklaring weinig ter harte nemen, bljjkt hier
aan. s
ndea
lvan
Indien een roemruchtige naam de onver-
welkbare lauwerkrans ie, door het nageslacht
neergelegd op het graf van een roemruchtig
leven, dan mogen we ons rechtmatig verwon
deren over de eervolle nagedachtenis van een
man, wiens koninklijk beeld ons in den spiegel
der historie voorbijgaat als een ijlende schaduw.
In den loop der eeuwen hebben mannen ge
leefd, die ons ruimschoots gelegenheid gaven
de oogen rustig op hen gevestigd te houden.
Vele waren hunne dagen en menigvuldig hunne
bedrjjven. En nochthans is hun naam by velen
vergeten. Hun roem was reeds verwelkt, nog
eer hun gebeente tot stof was vergaan.
Melehizedek daarentegen is het beeld van
een oogenblik. Hjj versehjjnt en verdwijnt
even ras als het glinsterend vischjen opspringt
uit den vloed. Niemand weet, vanwaaar hjj
kwam en waar hjj henenging. De muze der
geschiedenis bedekt met haar hand het relaas
van zyn leven en laat ons als tusschen hare
vingers door slechts een enkelen regel lezen
uit zjjn levensboek maar desniettemin is deze
donkere, kortstondige verschijning het voor
werp van eerbiedige hulde en onvermoeide be
langstelling.
Is de gevolgtrekking dan te gewaagd, dat
by de ontstentenis van een roemvolle levens
geschiedenis, de onsterfelijke glorie van Melchi-
zedek hierin moet worden gezocht, dat hjj was
de vertegenwoordiger van een idee het tjjdeljjk
omhulsel van een eeuwige gedachtede ver-
gankeljjke verschijningsvorm van een onver-
nietigbaren inhoudde verdwijnende drager
van een ondelgbaar ambt
Als mensch staat Melehizedek bjjkans geljjk
met de vergeten burgers van zyn koninkrijk
als drager van een idee, van een Godsgedachte
leeft hjj tot in eeuwigheid. Hjj is een vergeten
man en een onvergefelijk man. Hjj is gestor
ven en onsterfelijk. Hjj is onvermoeid en roem
ruchtig.
Het valt moeiljjk te ontkennen, dat een ver
schijning als van Melehizedek bevreemding
moet wekken, en deze bevreemding neemt aan
merkelijk toe, wanneer de gestalte van dezen
priester-koning bovendien nog omschenen
wordt door het eigenaardig licht der typiek.
Is het reeds zonderling, dat hjj onverwacht
en onvoorbereid ten tooneele verschijnt om
weer even spoorloos te verdwijnennog ge
heimzinniger wordt zyn geheele persoonlijk
heid, wanneer de schrijver van den brief aan
de Hebreën als in raadselspreuken zyn nage
dachtenis herleven doet.
Het komt my aanbevelenswaardig voor, waar
men een poging waagt om Melehizedek in zyn
beteekenis recht te vatten, dat men hem eerst
moet beschouwen zonder en daarna in het licht
van Hebreën zeven. Dus eerst in zyn histo
rische verschijning en daarna in zyn typi-
schen zin.
Hbbr. 11 1.
Het wezen des geloofs.
Wy willen thans nog duidelijk trachten te
maken de wijze, waarop het geloof met de din
gen, welke men hoopt en de zaken, welke men
niet ziet in betrekking staat. De schrijver doet
dit door twee woorden, in onze taalvaste
grond en bewjjs.
In het 34e vers in cap. X richt de Apostel
de volgende vermaning tot de lezersWerpt
dan uwe vrijmoedigheid niet weg, welke eene
groote vergelding des loons heeft, en om deze
vermaning aan te dringen voert hy aanwant
gy hebt lijdzaamheid van noode, opdat gij den
wil Gods gedaan hebbende de beloftenis moogt
wegdragen. Want nog een zeer weinig tjjds
en Hij die te komen staat zal komen en niet
vertoeven. Maar *de rechtvaardige zal uit den
geloove leven en zoo iemand zich onttrekt,
mijne ziel heeft in hem geen behagen. Maar
wy zyn niet van degenen, die zich onttrekken
ten verderve, maar van degenen, die gelooven
tot behoudenis der ziel. Hij plaatst alzoo tegen
over elkander gelooven en onttrekken, een van
beide moeten de lezers doen, hy leeft echter
in het vertrouwen, dat niemand zich schuldig
maken zal door zich te onttrekken, maar dat
zy allen ter zaligheid gelooven zullen. Het
zieh onttrekken vloeide voort uit gebrek aan
lijdzaamheiden nu wordt aangewezen, dat
de bron van het geduld ligt in den vasten
grond. Velen hebben het woord „hupostasis*
op deze wyze verklaard Het geloof nu is dat,
waardoor de dingen, die gehoopt worden bestaan.
Beza o.a. doet het en beroept zich op een
Griekschen schrijver, wiens woorden aldus
luiden„Het geloof is het bestaan en het wezen
der zaken die gehoopt worden, want dewjjl de
dingen, die men hoopt zonder wezen en bestaan
zyn, wijl zy nog niet zjjn, zco is het geloof in
zeker opzicht het wezen en bestaan derzelve,
dewijl het geloof eenigermate die doet zyn en
bestaan en dezelve doet tegenwoordig zyn. Nog
duidelijker zyn de woorden van Chrysosthomus
„Dewijl de dingen, die gehoopt worden nog
niet in wezen zyn, zoo hebben ze geen bestaan,
maar het geloof geeft daaraan een wezen en
bestaan ja het is zelf het bestaan der gehoopte
dingen. B.v. de opstanding der dooden is nog
niet daar en is nog niet in bestaan en wezen,
maar het geloof doet ze in wezen zijn te weten
in onze ziel.
Wy verstaan dit. Het geloof geeft aan de
zaken welke het voorwerp van onze hoop zyn,
«en wezen, maakt, dat ze in onze ziel tegen
woordig zyn, wanneer wy hieraan nog toe
voegen, wat Gomarus er van zegt, dan kunnen
wjj er wel mede eindigen. Deze onderscheidt
den vasten grond en het bestaan der gehoopte
dingen tweezins
a. ten opzichte van God of van de beloofde
zaken zelve, die hebben hare vastigheid en den
grond van haar bestaan en wezen in Gods
belofte en almachtige waarheid
b. ten opzichte van ons in ons geloof, het
welk de beloften omhelst en alzoo de beloofde
zaken zich voorstelt, als daar zijnde en in
wezen zijnde.
Tegen onze gewoonte in hebben wy het
gevoelen van verschillende verklaarders ge
geven, omdat het hier een text geldt, die zulk
een groot gewicht in de schaal legt en niet
zoo gemakkelyk te verstaan is. Gaarne zouden
WU ons nu hierin willen vinden, maar dit
kunnen wjj niet. Zeker de zaken, waarop wy
