J. VAN EIJZEREN,
Patrimonium
Bij Boekh. Fanoy
Verantwoording van Liefdegaven.
BOEKBEOORDEELING.
Lange Geere K 313.
Haarden, Kachels, Fornuizen en in
vuurgelakte Kachels. Ook in Ruil.
KÜÏPER. Zijn uitgang te Jerusalem.
SIKKEL. Zie het Lam Gods f2.40.
Kerk- en Schoolnieuws.
d
Advertentiën.
HET GEBED door ds. F. Kramer.
r
a
t
i
>r
n
)t
Vlissingen (B.) Tot Herder en Leeraar is
door den Kerkeraad beroepends. J. J. Berends
van Maasland.
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laeenoes, Scriba.
Uitnoodigingen voor studenten, die con
sent hebben om in de gemeente op te treden,
gelieve men te zenden aan den heer N. Postema.
Christelijke Jongelingsvereen!ging
„Herman Faukeel”.
VERGADERING in de consistorie der Gast
huiskerk.
Bijbelinleiding 2 Kon. 18.
Vragenbus op de Jongelingsvereen.
Afd. MIDDELBURG.
g
n
o
3
e
Vacature-beurten le kwartaal 1906.
GAPINGE.
14 Jan. ds. de Jager.
4 Febr. ds. Meulink.
4 Maart ds. Boeyenga.
KOUDEKERKE.
14 Jan. ds. Kerkhof.
4 Febr. ds. Wagenaar.
4 Maart ds. Wolf.
VLISSINGEN B.
28 Jan. ds. Bouma.
25 Febr. ds. Koopmans.
25 Maart ds. Toebes.
Vlissingen B. Voor de Zending door Th. K.
verzameld 50 cent in halve centen.^
Aan contributiën is ontvangen4 a f 1.25.
1 a fl— la f0.60.
Namens den Kerkeraad.
P. G. Labbnobs, Scriba.
r
o
n
e
n
r
r
re
1-
le
;e
Smederij en Kachelmaker^.
RUIM GESORTEERD IN:
Scherp concurreerende Prijzen,
.f
n
;e
e
e
I-
5
k
n
!S
n
n
:e
1-
n
n
is
31
n
n
t.
t,
w
)r
g
n
e
d
3t
d
t,
n
f»
L
k
a
VERGADERING voor de leden op a.s. DINS
DAG 21 NOVEMBER des avonds 8 uur, in het
Mil. Tehuis, Nieuwstraat.
Agenda
Verslag afgevaardigde bondsvergadering.
Bespreking over het wel of niet houden van
een gezellige avond.
De inontvangstneming der insignes.
Lezing door een der leden
HET BESTUUR.
Borsele, 9 November 1905. Het adres van
den Raad der Geref. Kerk alhier is voortaan
P. Fraanje, Scriba.
Ds. J. van’der Linden, dienaar des Woords
b\j de Geref. Kerk van ’s-Gravenhage, die
eenige maanden rust moest nemen, is thans
weder zoover hersteld, dat hy Zondag a s.
wederom de Gemeente zal voorgaan.
TWEETAL
te Beilen ds. H. H. Sehoemakers te Workum
ds. A. P. Lanting te Andel.
AANGENOMEN
naarHarlingends B. v. d. Werff te Grootegast.
Veere, 15 November 1905. Aan den avond
van dezen dag werd het nieuwe kerkgebouw
dezer gemeente in gebruik genomen. Vooreene
overgroote schare trad op onze herder en leeraar
ds. Scheele, dien aan de hand van 1 Sam. 712
ons een blik deed slaan in het verledenons
opwekte tot dankons wees op des Heeren
hulp en trouwons bepaalde by het verlangen
naar de toekomst voor het Sion Gods.
Een blik in het verleden der gemeente werd
ons gegund en aangetoond, dat de Heere Zyne
kerk alhier genadiglijk heeft gezegend.
Toespraken werden gericht tot den kerke
raad den architect brt Maastot den WelEd.
Heer Jansen aannemer met zyne werklieden
en eindelijk tot het dagel. Bestuur der gemeente
Veere, dat in zyn geheel vertegenwoordigd was.
Ds. Meulink sprak namens de classis en ds.
Littooij als stichter der gemeente. Voor hun
woord onzen dank, doch bovenal komt die toe
aan onzen God, die het wel heeft gemaakt
tot nu toe.
Eben-Haëzer! tot hiertoe heeft de Heere
geholpen.
Namens den Kerkeraad der Geref.
Kerk van Veere,
J. Maas, Scriba.
BEDANKT
voor ’s Gravenmoerds. Aalders van Dussen
voor Enkhuizends. Elshoven van Breukelen.
Aan de Theol. School te Kampen slaagde
voor het semi-candidaatsexamen de heer N.
Postema.
Ds. K. H. Talen, sinds 1896 emeritus
predikant by de Geref. kerk te Staphorst
vierde de vorige week zyn 90sten verjaardag.
Zondagochtend trad de oude dienaar nog eens
voor de gemeente op, die thans gediend wordt
door ds. Dwarshuis.
Het Bestuur der Provinciale kas tot onder
steuning van diaconiën der Geref. Kerken in
Zeeland, om behoeftige krankzinnigen enz. te
verplegen, geeft by herhaling telkens wor
den nog gelden aan broeder H. Kok gezonden
kennis aan de diaconiën, dat wegens hoogen
ouderdom den heei; H. Kok te Bergen op Zoom
als penningmeester zyn ontslag heeft genomen,
en in diens plaats is opgetreden de heer C. P.
Vogelaar te Krabbendyke, aan wien voortaan
de collecten der Kerken en alle aanvragen om
subsidie moeten worden ingezonden.
Namens voorn, bestuur,
W. A. db Rijcke Voorz.
D. v. d. Beeg Wz. Sect.
VERGADERING van den Ring .Middel
burg', op Donderdag 23 November ’s avonds
6 uur in Concordia te Middelburg.
Agendum
1. Opening. 2. Lezing der Notulen. 3. Op
stel van een lid der Vereen, van Grypskerke,
onderwerp „De Vragenbus op de J. V. 4. Op
stel van vr. Boon van Koudekerke, onderw.
„Ringpropaganda." 5. Opstel van vr. Maas
van Koudekerke, onderw.De plaats van den
handwerksman in de Maatschappij." 6. Opstel
van vr. C. P. Pouwer, onderw. 7. Rond
vraag. 8. Sluiting.
Namens het bestuur,
L. Jansb, Secretaris.
„Zeeuwsch Kerkblad" heeft de aandacht zyner
lezers reeds op dit kostelyke boek gevestigd.
Een der Redacteuren gaf er eene voorloopige
aankondiging van, belofte doende dat later
meer in den breede op deze uitgave zou terug
gekomen worden. Welnu, dit kan thans ge
schieden. Wy hebben deze studie van onzen
Beverwykschen collega met veel aandacht en
tot groot genoegen gelezen, en menige blad
zijde zelfs herlezen. Geen oogenblik aarzelen
wy dan ook, als onze welgemeende overtuiging
neer te schrijvendat aan ds. Kramer niet mag
onthouden worden een woord van hartelyken
dank voor de breed-opgevatte, diep-ingedachte,
schoon uitgewerkte verhandeling, die hy, met
betrekking tot zulk een feeder en verheven
onderwerp als het gebed, in dit studiewerk
gegeven heeft.
’t Is inderdaad een leerzaam boek een boek,
dat getuigenis aflegt van veelzijdig onderzoek
en nauwkeurige bronnenstudie, geschreven by
het helder licht, dat de lamp van Gods Woord
ook in dezen verspreidt. Dit boek eenmaal ter
hand genomen, gaat men voort met lezende
inhoud boeit en bekoorthet heeft letterlijk
niets van eene dorre en droge verhandeling,
maar spreekt beurtelings tot hoofd en hart, en
telkens weer straalt er een gloed en een
warmte uit, geheel aan het verheven onder
werp eigen. En verheven is het onderwerp
Die zich neerzet om over „het gebed" te schrij
ven, treedt het heilige der heilige van het
zielsleven binnenbehandelt een onderwerp,
waarover niet dan met teedere schuchterheid
gesproken wordt, en waarover betrekkelyk nog
zoo weinig geschreven is. Dat de schrijver den
Ds. F. ten Hoor Jr., dienaar des Woords
by de Geref. Kerk van Uithuizermeeden, hoopt
Dinsdag a. s. den dag te herdenken, dat hy
te ’s-Gravendeel in den dienst des Woords
werd bevestigd. Tien jaren diende hy de
kerk aldaar. Nadat hy nog twee jaar te
Rottevalle had gearbeid, werd hy in 1892 by
de kerk van Uithuizermeeden als dienaar be
vestigd.
BEROEPEN
te Vlissingen (B)ds. Berends van Maasland
te Enschede ds. de Bruyn van Oud-Loosrecht
te Oldekerkds. Hummelen van ’t Zand
te Wanswerd: ds. de Groot van Emmelicheim;
te Sleeuwyk ds. Aalders van Dussen
te Ambt-Vollenhove (B): Cand Bouwman van
Nykerk.
Nederland, in 36 wekelyksche afleveringen.
VOORHANDEN
Ingenaaid fl.25. Gebonden f 1.75.
Levert de Bibliotheken van Callenbach,
Daamen, Hoveker en Wormser.
moed gehad heeft zulk een feeder onderwerp
te behandelen, doet aanspraak maken op dank
bare erkentelijkheid, en is naar het getui
genis van Prof. Dr. Bavinck „indentegen-
woordigen tyd een hartelyk woord van aan
beveling waard." In onzen tyd zyn er toch
van wie getuigd moet worden Zy bidden niet
meer, maar zy vloekenzy danken niet meer,
maar zy lasterenzy loven God niet, maar
spotten met zijn bestaan." Mocht dit boek eens
in de handen van dezulken komen, en met
aandacht door hen gelezen wordenHoe zou
den zy, onder des Heeren zegen, daardoor tot
de overtuiging kunnen komen, dat zy die niet
bidden eene onverantwoordelijke ongehoorzaam
heid en ondankbaarheid aan den dag leggen,
en den alleenmachtigen God van Zyne souve-
reine eere en zichzelven van eenen kostelyken
zegen berooven. Maar ook zy, die het bidden
nog niet verleerd hebben, dienen er zooals
Prof. Bavinck in de voorrede opmerkt met
nadruk op gewezen te worden „wat het gebed
is, waarom het noodig is, en hoe het in be
oefening moet gebracht worden." Niet al wat
bidden heet, is waarlyk bidden. Ook hier is
zooveel namaak, dat den toets der echtheid
niet kan doorstaan. De schyn neemt zoo menig
maal de plaats van het wezen in. Waarlyk
bidden is gansch iets anders dan werktuigelyk
of schijnheilig bidden, dan bidden uit besef
van plicht of uit kracht van gewoonte. Waar
lijk bidden is een opheffen van de ziel tot God, een
kinderlijk vrijmoedig naderen tot het verheven
heiligdom om te spreken tot het aanbiddelijk
Opperwezen. Vandaar dan ook dat het ware
bidden eene heilige kunst is, die alleen door
Gods Geest kan geleerd worden het gaat niet
toe naar willekeur en eigen goeddunken, maar
is onderworpen aan eischen, door God zelf in
Zyn Woord gesteld. Neen, ook voor het gebed
bestaan regelen. En daarin ligt toch waarlyk
niets vreemds, of iets dat stuitend is voor het
gevoel. Wat al eisehen worden er gesteld, en
aan hoevele voorschriften moet voldaan worden
om te kunnen naderen tot een aardsch Koning
Zou het dan anders zyn als niet de mensch
tot den mensch, maar het schepsel tot den
Schepper nadert, en het nietig kind des stofs
spreekt tot den Koning der Koningen, den
Souvereinen Gebieder van hemel en aarde
„Voor eigenwilligheid is er hier evenmin en
nog minder dan in eenig ander deel van onzen
Christelyken godsdienst plaats," schrjjft dr.
Bavinck in de voorrede, en dat dit woord van
zyn leermeester de volle waarheid is, wordt
door ds. Kramer duidelijk en uitvoerig in dit
zyn studiewerk betoogd.
De schrijver ontveinst het niet, dat het ware
bidden een heilige kunst is. Hy wil wel hooren
van een zich oefenen in het gebed, ja,
dringt er zelfs op aan. Hy weerlegt de dwaling
van het bijgeloof, als hy schrijft over het ge
bed tot de engelen, tot de heiligen, tot Maria,
alsmede over de rozenkrans en de vereering
der reliquiën. Hij geeft een schoon en uitvoe
rig hoofdstuk over „het gebed ter genezing
van kranken," een onderwerp dat in den laat-
sten tyd vaak in bespreking kwam. Hy heeft
een woord voor ieder, die geroepen wordt in
het gebed voor te gaan, hetzij in het huisgezin
of op eene vereeniging, hetzij in den Kerke
raad of in de consistorie vóór den dienst. Hy
legt den vinger op menige wondeplekhet
bidden achter de pet; het hinderlijke „jij" en
„je" in het gebed; het niet overluid bidden
van den vader of, by ontstentenis van dezen,
van de moeder in het midden van het huis
gezin het schietgebedhet niet-vragen om
de voorbedehet niet opstaan onder het gebed
in de kerk, „zelfs leden van den kerkeraad
ziet men soms met het hoofd op den Bybel
liggen." Volkomen waar is ook de opmer
king „In het Noorden van ons land blyven
allen onder het gebed zitten, behalve de ambts
dragers." Zoo is het. Ook als zy hun plaats
in de kerk ingenomen hebben, bidden de aan
wezige manspersonen in zittende houding. Op
kerkeraadsvergaderingen staan onder bidden
of danken noch de ouderlingen, noch de dia
kenen op. Desgelyks geschiedt op alle bestuurs-
en ledenvergaderingen, niemand der aanwezi
gen komt het in de gedachte om onder het
gebed te gaan staan. Dat vindt men nu in
het Zuiden van ons land zoo niet. Maar wel
weer vele andere dingen, die in dit boek ge
noemd worden, en waarvan we er niet meer
kunnen aanhalen, omdat de veelheid van stof
zoo groot is. Daarom moet dit boek gelezen
worden van Noord tot Zuid. Laten dan „de
uiterlijke vormen des gebeds* (hfdst. IV) hier en
daar wat verschillen, voor allen is niet minder
nuttig en leerzaam„de algemeens beschouwing
over het gebed* (I); de beantwoording der
vraag: „tot wien gebeden moet worden* (II); de
verhandeling over „de gesteldheid des harten
bij het gebed* (HI)over„de stof van het gebed*
(V); over: „het gemeenschappelijk bidden* (VI);
Ds. D. Ringnalda van Schiedam, die het
beroep aannam naar de Geref. kerk te ’s Gra-
venhage (vac. ds. Oranje) nam Woensdag
avond 8 Nov. jl. na een ruim 7 jarigen arbeid,
afscheid van zyne gemeente met de woorden
uit 2 Thess. 3 3. Zondagavond werd ZEw.
in de Geref. kerk te ’s Gravenhage bevestigd
door ds. W. Rignalda van Haarlem, die tot
tekstwoorden had Ezech. 34 23, terwyl de
bevestigde Woensdagavond zyn intreêrede
hield.
Tot tydelyk onderwijzeres aan de Chr.
School te Koudekerke is benoemd mej. H. M.
Baart te Vlissingen.
de vraag van Middelburg C over kinderen,
gedoopt in Oostkapelle, vertrokken naar Mid
delburg. Eene commissie wordt benoemd om
die zaak kerkrechterljjk en practisch ten einde
te brengen. De praeses benoemt ds. de Jager,
ds. Wolf en oud. de Rjjke uit Koudekerke.
Ds. Scheele deelt mede, dat 15 Nov. het
nieuwe kerkgebouw in gebruik zal genomen
worden, en de kerken uitgenoodigd worden
om afgevaardigden te zenden. De classis besluit
zich te doen vertegenwoordigen by officieele
plechtigheden door één van het moderamen
der laatste vergadering.
Behandeld wordt een schrijven van een broe
der uit S. over een sabbatskwestie. Eene com
missie wordt benoemd, om deze zaak te onder
zoeken, bestaande uitds. Boeyenga, ds. Littooij,
ds. Wagenaar, oud. v. d. Putte en oud. J.
Louwerse.
Een schrijven uit Vlissingen komt ter tafel.
Eene commissieds. Bouma, ds. Koopmans en
oud. Melis zal deze zaak onderzoeken en zoo
mogelijk beëindigen. Het rapport van hulpbeh.
kerken deelt mede, dat de gewone subsidie is
gevraagd. Ds. Meulink rapporteert, dat een com
binatie van D. en W. inzake één Dienaar des
Woords niet kon verkregen worden. Alle depu-
taten werden gecontinueerd. Ds. v. d. Hoorn
wordt seeundus voor de regeling van vacature-
beurten. De Quaestor herinnert er aan, dat
de kerken vóór 1 Januari 1906, het aantal be
lijdende leden zullen opgeven. Middelburg B
deelt mede dat f75 aan contributies zijn toe
gezegd, die geind kunnen worden, zoodra Zee
land een eigen missionair heeft. De vergadering
wordt met dankzegging gesloten.
Op last der classis,
H. Meulink.
over „de uitwerking van het gebed* (VIL)
Waarlyk, dit leerzame en stichtelijke boek
bevat in zyn zeven aangegeven hoofdstukken,
in zyn 378 bladzijden, een ongemeene schat
voor naarstigen in het zoeken, wat hun door
een uitvoerig „register* |zeer gemakkelyk ge
maakt wordt. Aandachtige lezing kan niet an
ders dan het verstand verrijken, en het hart
verwarmen. Vinde dit kostelyke werk door
dr. Bavinck hartelijk aanbevolen eene wel
kome ontvangst en worde des professors hope
verwezenlijkt, als hy aan het slot der voor
rede schrijft„Ik hoop, dat het boek van ds.
Kramer, dat over deze heilige dingen feeder
en ernstig schrijft, vele lezers vinden moge en
allen moge stemmen tot ootmoedigen dank
voor de ryke gave, welke God in het gebed
aan Zyne menschen, inzonderheid aan Zyne
kinderen schonk."
N. P. L.
Wegens plaatsgebrek moest deze recensie
verledene week blyven liggen. Red.
I
tr
i.
1
4
it
o
;e
k-
e
i.
r-
9