Verantwoordinfl van Liefdegaven.
Kerk- en Schoolnieuws.
Overschie.
naar
voor
voor
Ofiiciëele Berichten.
i 2401.60
e.
(Wordt vervolgd).
nog
heid
beljj-
j niet
ie be
dui-
denis
e be-
seren
11 ge
eens
s. de
heb
naar
hem
men
i voor
at ik
vacht
van
Baltasound
Namens Zendingsdeputaten,
H. Ph. Inöwebsen.
f 841.60
f 501.50
f 340.10
f 2061.50
)en
ere
.ar-
ond?
men,
a nu
MA.
ende
lank
aan
ant-
moet
s ook
eenig
een.'
sprak
iging
mijn
.iddel
tr tot
leren
ig te
tende dat de Synode
eer zal herstellen.
Art. 2.
De Credentialen, nagezien door ds. van den
Bergen Oudl. Mulder, worden in orde bevonden.
Art. 3.
Tot praeses wordt verkozen ds. Littooijtot
scriba ds. Laman terwijl als assessoren zitting
nemen dr. Wagenaar en ds. van der Veen.
Art. 4.
De Notulen worden gelezen, en na een korte
discussie over een tekort of surplus van den
Prov. Zendingsdag, onveranderd goedgekeurd
en vastgesteld.
De penningm.
mee, dat bedragen
de inkomsten
de uitgaven
saldo
saldo van het vorig jaar
oor
het
wjj
het
ah
:an-
i.
er
ake
rod-
gde
Hij
tige
wat
1 de
ook
?en.
aan
een
;ond
den
i die
iren
toch
ord,
oot-
sdag
van
be-
eren
■reed
relke
den
10de,
•t. 36
r zal
recht
m is,
het
t het
d toe.
irden
naar,
Ver-
n en
onge
f 279.421/2
f 14.-
ling
gaf
ezen
icht
aam
arna
VII
be-
voor 2 nagek. rekeningen
Zeeuwsche Prov. Synode.
Korte Notulen van de Zeeuwsche Prov. Synode,
gehouden den 7den Juni 1905 te Goes.
Art. 1.
Namens de roepende kerk opent ds. van der
Veen de vergadering. Gezongen wordt Ps. 891,
gelezen Philipp. 2 116 daarna gaat hij voor
in den gebede.
De Provinciale Zendingsconferentie zal niet
28 Juni plaats hebben, om mogelijke herstem
mingen voor de 2e Kamer op dien dag, maar
op 5 Juli te Goes.
Den avond te voren zal ds. L. van der Valk
van Oosterbeek een Ure des Gebeds leiden.
Op de conferentie zullen sprekends. W. H.
Gispen Sr. van Amsterdam, ds. G. F. Kerkhof,
ds. H. W. Laman, ds. J. Tholen en ds. R. J.
van der Veen.
Alle Kerkeraden ontvangen een bijzondere
uitnoodiging.
brengen. Vandaar dat ik de hoop uitsprak,
dat Gods zegen er op moge rusten.
„En toch geloof ik niet,“ hernam van Hou
ten weer,' dat wy de Kerk mogen verlaten.
Ik geloof veeleer, dat wij ernstig den Heere
moeten bidden, dat Hij ze weer herstelle.'
„Maar van Houten wij verlaten ook de Kerk
niet,' zeide Teunissen, „maar wij verlaten het
Genootschap, dat zich Kerk noemt, maar alle
kenteekenen in zich draagt, dat het de Kerk
niet meer is.'
„Hoor eens,“ hernam van Houten, „ge inoogt
praten wat ge wilt, vriend Teunissen maar
ik zie nog niet in, dat dit Gode welgevallig
kan zijn. Ik stem toe, dat er veel verkeerds
is, en ik zie dit duidelijk inmaar als allen,
die dit zien, zich nu gaan afscheiden, wat moet
er dan van worden Er is toch ook nog zoo
veel goeds in. Ik denk daarbij aan onzen ouden
leeraar, ds. Gradus te O.een man, die den
vollen raad Gods verkondigt, die den godde-
loozen zoo ernstig aanzegt, dat het hen kwalijk
zal gaan, en den rechtvaardigen zoo troostvol
verkondigt, dat het hen welgaan zal. En zulke
predikanten zijn er toch nog wel meer.'
„Ge kunt wel gelijk hebben, mijn vriend,'
sprak Teunissen, „maar die rechtzinnige pre
dikanten maken toch de Kerk niet uit. Ik
wensehte wel, dat ik zooveel wijsheid had, dat
ik U dit eens duidelijk kon maken; maar ik
f 217.04 eindsaldo.
e. Verslag wordt gegeven van de finantiën
van de prov. kas tot ondersteuning van Diaco
nieën van Geref. kerken in Zeeland inzake be
hoeftige krankzinnigen enz.
f 874.671/2 ontvangsten
f 626.45 uitgaven
f 248.221/2 batig saldo.
f. De prov. Questor voor art. 13 D. K. O.
heeft als batig saldo f 516.
h. Namens de prov. Zendingsdeputaten deelt
ds. Ingwersen mede, dat een Zendingsdag ge
houden is te Ter Neuzen. Een nieuwe Zendings
dag zal gehouden 5 Juli te Goes. De Commissie
zal aan de Synode het volgend jaar preadvies
geven over de taak der commissie.
i. de Synode aanvaardt het voorstel van
Middelburg C om een Concept-reglement te
ontwerpen inzake de verplichte uitgaven van
de Gen. Kas der hulpbeh. Kerken.
Art. 6.
In Comité worden behandeld een verzoek
en bezwaarschrift.
Art. 7.
Zending. De Synode, van oordeel dat com
binatie met de 4 Z.-H. classes de opwakende
Zendingsbelangstelling in Zeeland zou kunnen
dooven, en overwegende dat nog niet gebleken
is wat door de kerken aller dassen kan worden
opgebracht, besluit dat met de verzameling
van contribuanten zal worden voortgegaan, en
vooralsnog in de combinatie met Dordt c.a.
niet te treden.
Art. 11.
Art. 13 D. K. O. Aangenomen wordt het
voorstelde kerken hebben een Onderlinge
Kas om aan hare verplichting ter verzorging
van hare Emeriti etc. te kunnen voldoen, op
de wyze als dit voorgesteld is in ’t rapport aan
de Synode van Zeeland 1902.
Art. 12.
Inzake de revisie van de D. K. O. besluit
de Synode in beginsel ’t voorstel van Middel
burg aan te nemen, en den brs. Depp. ter Gen.
Synode op te dragen rekening te houden met
het voorstel van Zierikzee.
Art. 13.
Regeling in de Ger. Kerken van Zeeland ter
gezamenlijke ondersteuning van jongelingen ter
opleiding tot den Dienst des Woords. Besloten
wordt dat de tegenwoordige Depp. na herzie
ning het concept zouden zenden aan de kerken
en Classen, om op een volgende Synode te
worden vastgesteld. Depp. worden gemachtigd
dit jaar een alumnus aan te nemen, onder door
de Synode nu vastgestelde voorwaarden.
Art. 14.
Ter Gen. Synode zal gebracht worden
De Synode neme alle mogelyke maatregelen
ten einde de klimmende onkosten te matigen.
De Depp. ter Synode zullen dit voorstel inter-
preteeren in den geest van het voorstel der
Classe Goes.
Art. 8.
De Synode besluit niet op de zaak van Van
Alphen in te gaan.
Art. 9.
De brs. ouderl. de Jonge en Verhage rap-
porteeren dat de boeken van den prov. Ques.
gende geheele Psalm door den praeses ge
lezen, die daarna voorging in dankzegging en
gebed. Hartelyk heette de voorzitter allen
welkom, en gewaagde met dankbaarheid van
den vrede in onze Zeeuwsche kerken, terwijl
van elders zoo droeve geruchten van onvrede
overwaaien. Hjj deelde mede dat Ds. Koop-
mans, de. scriba der vorige conferentie, wegens
ongesteldheid tot zijn spijt niet kon aanwezig
zjjn.
De vergadering overgaande tot verkiezing
van een moderamen, kiest Ds. v. d. Hoorn
weer tot praeses, en ds. Kerkhof tot scriba.
De notulen der vorige conferentie werden ge
lezen en goedgekeurd.
Op verzoek der Referenten had er eene rui
ling plaats, zoodat allereerst aan het woord
kwam ds. van der Kamp met een referaat
over: „De roeping der geïnstitueerde kerken
in zake de wetenschappelijke beoefening der
H. Godgeleerdheid'.
In een bondig betoog zette Referent uiteen
dat beoefening der theologie de taak is van
alle geloovigen, hetzjj in eenvoudigen, hetzjj
in wetenschappelijken zin. Deze geloovigen
allen te zamen vormen de kerk als organisme
hier op aarde. Het organisme behoort tot het
wezen der kerkwaar geloof is, daar is het
orjganisme. Het instituut behoort tot het wel
wezen der kerk. Door de instelling der
ambten komt het instituut tot stand. Indien
het de roeping der geïnstitueerde kerken ware,
de theologie wetenschappelijk te beoefenen,
dan zou dit alleen mogeljjk zjjn door het ambt.
Op grond van de Belijdenis zijn er drie amb
ten. De dienst der Doctoren is niet op
Schriftuurlijken grond als een vierde ambt te
beschouwen, Ef. 4 11 en Hand. 13 1—4.
Wetenschappelijke beoefening der theologie is
iets anders dan opleiding tot den Dienst des
Woords. De geïnstitueerde kerken hebben te
zorgen dat die opleiding er zij, maar de kerk
als organisme beoefent door den drang van
haar innerlijk bewustzijn de theologie weten
schappelijk. In tijden van nood kan dit laatste
wel geschieden op last van en namens de
geïnstitueerde kerken, maar niet door die
geïnstitueerde kerken ambtelijk. Het instituut
is dienend, om den bloei van het organisme
te bevorderen, en mag daarom niet heerschen
over het organisme. Ook al is er geen insti
tuut, dan beoefent de kerk als organisme
Theologie, altijd krachtens aard en geloof.
Ten slotte werden nog eenige lijnen uitge
stippeld over het verband dat er zijn moet
tusschen instituut en organisme in deze ma
terie.
Een levendig debat ontspon zich, waaraan
deelnamen D.D. v. d. Kooy, Meulink, Littooij,
Bouma, Heida, Wagenaar, v. d. Veen. Het
liep in hoofdzaak over de consequente door
voering der onderscheiding van instituut en
organisme, over de kwestie: doctorenamól of
dienst der doctoren, over de interpretatie van
het woord „beginsel' in de bekende woorden
der Asser en Leeuwarder Synode.
Alle opponenten waren eenstemming in hun
lof over het degelijk, doorwrochte stuk werks
van den Referent. Vóór en na de pauze toonde
hjj onvermoeid te zijn in het handhaven zijner
theses. Om evenwel ook nog van anderer
arbeid te kunnen genieten, werden de discus-
siën gesloten.
Ds. Laman leverde daarop een fijn gestileerd
referaat over Melchizedek, een vrucht van dege
studie gehuld in poëtisch gewaad. Allen wa
ren vol waardeering over het gehoorde. Na-
Ds. Thomas
Zondag afscheid
uit Hebr. 13 8. ZEw. nam het beroep aan
naar Berlikum.
Minister Idenburg zond den kerkeraad
der Geref. Kerk te Hoogeveen een telegram,
meldend dat de onlangs uitgezonden zendeling
ds. Wielenga (zoon van wijlen prof. Wielenga)
te Kabaniroe op Soemba door amokmakers licht
gewond en zijn woning verbrand is. Nadere
bijzonderheden ontbreken nog.
Ds. H. W. Oosten, dienaar des Woords
b(j de Geref. Kerk te Enkhuizen, zal 6 Aug.
zijn intrede doen by de Geref. Kerk A te
Scheveningen, na des morgens door ds. J.
van Henten uit Dedemsvaart te zyn bevestigd.
Ds. O. Casemier te Oldekerk is tot de
Ned. Herv. kerk overgegaan als protest tegen
de handelingen der classis Enumatilverwach-
naar recht hem in zyn
Van der Veen en Van den Berg sec.
de Ouderl. D. Mulder en C. Verhage primi
M. de Jonge en J. P. Geelhoed sec.
Art. 21.
Ds. Tholen wordt benoemd in de plaats van
wijlen ds. Hulsebos voor de Gen. Kas van
Hulpb. kerken; ds. van der Veen tot secundus
van den Prov. Quaester.
De Curator der Theol. School en zyn secun
dus worden gecontinueerd voor den tyd van één
jaar; ook de andere Deputaten.
Art. 22.
Het saldo van den prov. Zendingsdag zal
gestort worden in de collecte te houden op
den Zendingsdag van dit jaar.
Art. 23.
De penningm. voor art. 13 zal f 500.aan
vragen aan de Gen. Deputaten.
Art. 24.
De volgende Synode zal gehouden worden
te Middelburg, den Isten Woensdag in Juni;
des daags te voren de Predikanten-Conferentie.
Art. 25.
Nadat de korte notulen zyn gelezen en goed
gekeurd, wordt de vergadering met dankzegging
gesloten door oudl. M. de Jonge.
De sub-scriba van de Synode
R. J. van deb Veen.
Vlissingen B. Opbrengst van de stuivers-
vereeniging op 8 Juni 1905 f25.05.
P. G. Laeenoes, Scriba.
Christelijke Jongelingsvereeniging „Herman
Faukeel” vergadert Woensdag 14 Juni ’s avonds
acht uur in de consistorie Gasthuiskerk.
Bjjbelinl.Handelingen 2.
Vaderl. Gesch.„de Beeldenstorm”.
Ds. Wielenga van Delft en ds. Meynen
Vlaardingen zullen den 18en Juni naar
en Lerwick vertrekken voor den
jaarlykschen arbeid onder de visschers.
Mej. Timmerman van Zierikzee werd
benoemd aan de Chr. School voor M. U. L. O.
te Gorinchem.
Mej. Glerum van Goes nam de benoe
ming als onderwijzeres aan de Chr. School te
Sleeuwyk aan en bedankte voor dergelyke
benoeming te Bolnes.
tor in orde zyn bevonden en stellen voor die
met dankzegging goed te keuren en den pen
ningmeester te dechargeeren. Alzoo gedaan.
Art. 10.
Wat betreft art. 36 Ned. Gel. Bel. neemt de
Synode dit voorstel aanDe Gen. Synode be-
tuige haren dank voor het keurig rapport der
Depp.spreke uit dat zy het ingediende gra
vamen niet ongegrond acht, doch bezwaar heeft
op bloot negatieve wyze revisie te zoeken, en
benoeme Depp. om een positieve revisie voor
te bereiden.
dere inlichtingen werden gevraagd door D.D.
Wagenaar, Bouma, Kerkhof, v. d. Veen Lit-
looy, De Jager Sr., welke de Referent gaarne
verschafte.
Voor het houden van het derde referaat
ontbrak de tyd. Dat werd verschoven naar de
volgende conferentie. Alsdan hopen we dr.
Wagenaar te hooren refereeren over „De te
genwoordige beweging voor reorganisatie in
de Hervormde kerk'.
Nog andere onderwerpen werden genoemd
voor het volgend agendum. Aan het modera-
merf is opgedragen voor saamstelling ervan te
zorgen.
Enkele leden der Zeeuwsche kerken woon
den als gasten en toehoorders de conferentie by.
In de pauze werden we door de kerk van
Goes op een keurig diner onthaald.
Het was een genotvolle dag, waarop we zeer
dankbaar terugzien.
Namens het moderamen,
G. F. Kerkhof, scriba.
BEROEPEN
te Utrecht (als Zendeling)ds. Ingwersen van
Koudekerke.
te Dordrecht: ds. Meijnen van Overschie.
te Lollum ds. Hoeneveld van Kockengen.
te Marken dhr. v. d. Berg Cand. te Delft,
te Bolnesds. W. W. Meynen van
AANGENOMEN
Heeg (als Zendeling)ds. van Dyk van
Knype.
BEDANKT
Opeinde Nyega ds. Oosterheert van
Kiel windeweer.
Ouderkerk a. d. IJselds. Voogel van
Waarder.
van Purmerend, nam j.l
van zyne gemeente sprekende
Art. 5.
a. De Curator der Theol. School heeft geene
bizonderheden mede te deelen.
b. Depp. ad Examina rapporteeren dat zy
tweemaal assistentie verleend hebben.
c. De penningm. van de kas E. B. P. deelt
ben ook maar een eenvoudige schoenmaker,
en met myn schoenmakersverstand zou ik zeg
gen, dat die rechtzinnige predikanten dwaas
doen, door in de Hervormde Kerk te blyven.
Zy moesten het voorbeeld van ds. de Cock
volgen.'
„Of ds. de Cock moest hun voorbeeld vol
gen', merkte Van Houten aan, „en met ge
trouwheid getuigen tegen de verkeerdheden.'
„Maar, myn vriend! dat heeft de.Cock ge
daan, en daarom hebben ze hem uitgeworpen.
En nu vrees ik maar, dat die rechtzinnige
leeraars niet in alles getrouw zyn, want waren
ze dit, dan wierpen ze hen ook uit.'
Dit werd van Ho.uten wel wat te erg. Ds.
Gradus, wien hy zoo groote liefde en achting
toedroeg, zou niet in alles getrouw zynNeen
dat kon niet! En zonder nu juist nog boos
te worden, wilde hy toch liever met Teunissen
hierover niet verder spreken.
Toch gevoelde van Houten zich tot Teunis
sen aangetrokken, en beloofden ze elkander de
kennismaking nog wel eens te hernieuwen.
Het was wel waar, dat ze het over de kerk
niet eens konden woorden, maar over den weg
der zaligheid konden ze toch samen wel spreken,
en dan waren ze het met elkander volkomen
eens.
saldo totaal.
d. Ds. van der Kooi leest een dankbetui
ging van den alumnus S. O. Los.
de prov. Quaestor doet verslag.
f 848.381,;2 inkomsten
f 568.96 uitgaven,
Art. 15.
De Generale Synode heffe het Kerkblad op
en verschaffe aan de kerken, als dit noodig
is, mededeelingen door de Gen. Depp.
Art. 16.
Quotisatie. De Classe Middelburg zal voor
taan 35 in plaats van 40 pCt. betalen in den
prov. omslag der Emeriti-verzorgingAxel en
Goes voortaan 15 in plaats van 12l/a pCt.
Art. 17.
Domburg zal de gewone subsidie ontvangen.
Art. 18.
De kerk van Tholen (A) zal dit jaar f 100,
ontvangen uit de kas voor Hulpb. kerken. De
Classe Tholen zal f 100,meer kry’gen ter ver
zorging van hare Emeriti.
De Classe Axel zal ontvangen f 475,en de
Classe Goes f 450,
De classicale quaestoren voor art. 13 D. K. O.
zullen gespecificeerde opgaven zenden aan den
Prov. Quaestor voor dat art.
Art. 19.
Voorgelezen wordt een Rapport van Depp.
voor de kas ter verzorging van behoeftige
krankzinnigen enz.,waarvoor dank wordt gezegd.
Art. 20.
Tot afgevaardigden naar de Generale Synode
worden benoemd
de dienaren A. Littooy endr.Wagenaarprimi;
f 265.421/2 batig saldo.
f 48.381/2 restant Prov. Zendingsdag.
VERSLAG van de Zeeuwsche Predi
kantenzon ferentie, gehouden te Goes
op 6 Juni 1905.
Als praeses der vorige predikanten-confe-
rentie opende Domburgs Leeraar de vergade
ring, die tot aller vreugde vry druk bezocht
was. Het derde vers uit Ps. 122 werd gezon-
IA.