Verantwoording van Liefdegaven.
Kerk- en Schoolnieuws.
te Oostkapelle
voor
BOEKBEOORDEELING.
UIT DE PEKS.
Weemoed vervult
L.
Offieiëele Berichten.
(Wordt vervolgd.)
wist
lezer
'raag
:hter
a nu
jtuig
ticht
lin
ten,
gen
nog
het
en daarom
gevlochten
Vlissingen B Opbrengst der Stuiversver-
eeniging op 19 Januari f 19,10.
Namens den Kerkeraad,
P. G. Laernoes, Scriba.
t het
meer
l dit,
nog
ken,
tot
a der
t des
>lyd-
heid,
heid.
dat
van
vlo-
pen.
men
r uit
fs in
van
dat
pens
istig
andt
pge-
een-
God
het
a we
met
diep
wat
wor-
iwen
Om
hin-
idaj
die-
>ver-
aakt.
aoals
- het
taan,
dan
laad-
ver-
a op
niet
In het Bijblad van de Geldersche Kerkbode
heeft ds. Hoekstra van Arnhem een viertal
artikelen gewijd aan „Ineensmelting”, waarvan
inzonderheid wat hier volgt ons trof.
Bouma.
aan allen, die haar door hunne geldelijke bij
dragen, in staat gesteld hebben het voorge
stelde doel te bereikenvervolgens deelt zij
mede, dat zy aan het einde van hare taak
gekomen zijnde, voornemens is eerstdaags hare
laatste rekening en verantwoording te doen
aan den Kerkeraad.
Namens de commissie,
Y. BAAN.
dienen om
Rabbi Samuël verborgen te
houden en ontstaken in die duistere geschie
denis ook al geen licht.
steld
had
i van
t by
stal-
n zes
Io...
ouw
s van
dien,
f had
lelijk
je in-
selen
h Ds.
uing,
l zag
nder,
sen
ran
>mt
?en
;ee-
ver
liep
rer-
De
Aan den avond van dien dag zag de heer
de Jager, dat het huisraad van Rabbi Samuël
op een sleperswagen werd weggebracht, en
dien wagen volgende, zag hij, dat ze er mee
de Jodenbuurt in reden. Doch onder het licht
van een lantaarn, werd hij door een der Joden,
die bij den wagen liep, herkend, en omdat
zij zich nu midden in de Jodenbuurt bevonden,
en dan nog wel by avond, achtte de heer de
Jager het niet geraden, om zijne nasporingen
verder voort te zetten, wyl hij anders wel in
grooter gevaar kon komen. Hoe vaak ook verder
alles in het werk werd gesteld om iets te weten
te komen, niets mocht gelukken. Zoo gaarne
had men gewild, hemzelf te spreken, om een
en ander te weten te komen aangaande de
practjjken der Joden. Doch gelijk we zeiden
geen spoor van Rabbi Samuël werd ont
dekt.
Op Vrijdagmorgen echter werd in een inge
zonden stuk in een Joodsche Courant, een vuil
blad, waarin leugen en verdachtmaking met
elkander om den palm schenen te kampen,
iets over deze geschiedenis geschreven. Onder het
opschriftZieltjes winnen”, en geteekend door
„X” te „Koudeilburg”, werd onder meer medege
deeld, dat Rabbi Samuël door eenige Christenen
uit Koudenburg naar Ystad was gelokt, die hem
zouden beloofd hebben, dat hij veertig gulden
per week kon verdienen, met het vertalen van
GELDLEENING WESTKAPELLE.
Aan belanghebbenden wordt by dezen ken
nis gegeven, dat van de rentelooze aandeelen
voor de Geref. Kerk te Westkapelle zyn uitge-
lot de nummers 14, 22, 23, 27, 39, in te vor
deren by den Consulent
Ds. J. J. KOOPMANS
te Grypskerke.
dat Ds. Volzeling en de zijnen, en de heer de
Jager vreeselijk ontsteld waren, toen zy den
treurigen afloop dezer geschiedenis vernamen.
Nog dienzelfden avond werden eenige na
sporingen gedaan, doch van Rabbi Samuël kon
men niets te weten komen en geen spoor van
hem ontdekken.
Den volgenden dag werden die nasporingen
voortgezet, en weer begaf zich Ds. Volzeling
met Ds. Vriesema, die nog by hem was, naar
de woning van Rabbi Samuël, doch zy konden
niet boven komen, wyl .Jozef” nu stipter dan
den vorigen avond .acht scheen te geven op
de orders, die hem gegeven waren.” Een later
aangewende poging van den heer de Jager,
mislukte eveneens.
Toch gelukte het Ds. Volzeling, om in den
namiddag een der Joden die in de woning
van den ontvoerden Rabbi geweest was, te
spreken, en deze deelde hem mee, dat Docter
N. Rabbi Samuel krankzinnig had verklaard,
en dat hy daarom dadelijk naar het krankzin
nigengesticht vervoerd was. Oogenblikkelyk
werd nu dezen docter opgezocht en ondervraagd
door Ds. Volzeling en Ds. Vriesema, doch deze
antwoordde: ,Het spijt my, rny'ne heerendat
ik u niet ter wille kan zyn, maar ik laat my
over myne patiënten nooit aan derden uit,” en
daarmee konden ze gaan.
Alle verdere nasporingen bleven vruchteloos.
L. S.
De Orgelcommissie van de Hofpleinkerk
brengt langs dezen weg haren hartelyken dank
ko-
den
,s al 1
yes,
die I
Ineensmelting IV.
Men moet niet op al te sentimenteele wyze
over de ineensmelting handelen. Men moet niet
doen als een zekere goede broeder, die met
attestatie overgekomen naar eene plaats, waar
nog A en B bestond verklaarde niet te weten
waar hij nu zijne attestatie moest inleveren,
dewyl toch het lichaam van Christus één be
hoorde te zyn, en daarover zoo ijselijk bezwaard
was in zyne consciëntie en zulk een gewichtig
pak op zyn hart gevoelde, dat hy er mede
naar Classis, Provinciale en Generale Synode
geloopen is, die hem natuurlijk ook niet van
dat pak naar zyn genoegen konden ontlasten.
Iemand kan zich op één punt zóó ziekelyk
overspannen maken, dat hy denkt geen rust
meer te kunnen hebben.in zyn geestelijk of
kerkelyk leven, zoolang dat punt voor hem
niet in orde is. Daar kan ook onder zitten,
’dat zyn belang het medebrengt, op dat ééne
punt al maar rond te draaien, alsof zich om
die spil alles moest bewegen. De arglistigheid
van het hart kan medebrengen, dat men zoo
iets (zonder zelf ten volle zich daarvan bewust
te wezen) gebruikt als afleider voor andere za
ken. Zich van het H. Avondmaal te onthouden
of op andere wyze zyn plicht of roeping te
verzaken, ziehzelven en anderen opdringende
dat men zoo bezwaard van gemoed is omdat
A en B nog naast elkander bestaan, behoort
tot de ongeesteljjke en zielsehadende vertoo-
ningen, onder schyn van bijzondere teederheid.
Men denke ook niet, dat men, sentimenteel
begeerig naar spoedige ineensmelting, deswege
hooger staat in het zoeken van den geestelij
ken bloei, de saambinding, de opbouwingvan
Gods volk, dan degene die de zaak van de in
eensmelting meer kalm opneemt. Men moet
maar eens nuchteren uit zyn oogen zien, om
op te merken, waar het meest de bestendige,
doorgaande, vaste, trouwe arbeid aan de stich
ting der kerk gevonden wordt.
De leeraars van weerszijden moeten zich niet
indringen in eene gemeente, die hen niet be
roepen heeft, maar, zoolang de ineensmelting
nog toeft, trouwelijk hun kracht en hun ar
beid besteden aan de kerk, die hen beriep en
waarover zij gesteld zyn.
Welke School kiezen wij voor onze kinderen?
I Een woord aan christenouders
door
Dr. J. H. Gunninb J.Hz., Ned. Herv. Pred.
te Utbecht.
Dit vlugschrift levert een warm pleidooi
voor de beteekenis van het Christelijk onder
wijs, en is gericht tot alle Christen-ouders.
Het kiest beslist positie tegenover het bekende
boekje: .Maakt front voor de openbare school/
waarin, zonder eenig afdoend bewys, voor de
zooveelste maal beweerd wordt, dat alleen de
openbare school in waarheid neutraal, en v»or
het gansche volk geschikt is. Om dat den volke
maar te doen gelooven, werd nog dezer dagen
by ons huis aan huis een geschriftje verspreid,
dat de wonder schoone en diep roerende ge
schiedenis bevatte ,van een aardappelboer/
Als heel klein boertje speelde hy heel zoet in
het zand, met een Roomsch en een Joodsch
buur vriendje. Prettig en in vrede bakten zy
,hun neutrale zandkoekjes/ De scheiding kwam
toen zy naar school moesten. Ons heel klein
boertje kwam op de Chr. School en leerde daar
behalve .vele zaken, tot den godsdienst be-
hoorende, die voor hem geheel onbegrijpelijk
waren ook nog „onverdraagzaamheid.” Groot
geworden, werd hy aardappelboer, en was toen
zoo .onverdraagzaam' dat hy geen aardappelen
wilde verkoopen aan iemand, die niet tot de
streng, Calvinistische party behoorde. Dat had
de Chr. school gedaanIs het niet potsierlyk,
en om te schaterlachenVan zulke koolver-
koopery, wordt nu het tweede tienduizendtal'
verspreidAls er .neutrale zandkoekjes' zyn,
dan zullen er ook wel .neutrale aardappelen'
voor dien kooper geweest zyn. De openb.
school alleen is verdraagzaam. Nu, wy kennen
het vleesch, de handen in elkander zullen
worden gelegd maar soms ook ontzinkt de
moed en zoudt ge twijfelmoedig gaan vragen
.Wie zal ons het goede nog doen zien
Te midden van al deze woelingen in wereld,
vaderland en kerk, leven de treurigen Sions
in de blijde zekerheid, dat de toekomst des
Heeren genaakt. Het zyn de barensweeën, die
zyn tweede geboorte voorafgaan.
Op ’s hemels wolken zal Hy komen,
Die aan ’t gewoel een einde maakt
Die, in Zyn heem’len opgenomen,
Het troostwoord uitsprak: .Wacht
Mijwaakt
In zijne dagen dauwt het vrede
In zyne schaduw lofzingt de aard
’t Gedierte zelve jubelt mede,
Weer onder Edens wet geschaard.
Laman.
Heden werd tot Herder en Leeraar dezer
Kerk beroepen dhr Chr. Warner, Theol.
Cand. te Amsterdam.
Namens den Kerkeraad van Oostkapelle,
A. de Kam, Scriba.
PSALM XLII.
Leerrade door C. Oranje,
Pred. te ’s Gravenhage.
UitgeversNedirbram? Co.
Wageningen 1904.
ons hart by de aankondi
ging van deze Leerrede. De omstandigheden,
waardoor en waaronder zjj het licht zag, zyn
zoo droevig. Een uitnemend Bedienaar des
Woords, die tot zulk een ryken zegen kon zyn
in het midden zijner gemeente, is, naar Gods
bestel, aan zyn herderlijken arbeid ontrukt;
verre van de hem toebetrouwde kudde, vertoeft
deze herder, in de volle kracht van het leven,
in stiller oord, om aldaar genezing te zoeken
voor eene ernstige keelaandoening. Waar de
wegen, die God met hem houdt, zoo donker
en zoo ontroerend bang zyn, daar buigt zijne
ziel zich neder in hem by het gedruisch van
Gods watergoten. Psalm 42, ,het klaaglied,
dat gewag maakt van diepten, kolken en af
gronden', houdt thans eene roerende sprake
met hem, en uit den overvloed des harten,
heeft br. Oranje den ryken inhoud van dit
lied op schoone wyze in deze Leerrede ver
tolkt. Het is een kostelijk woord, dat gezond
en krachtig voedsel bevat voor het geestelijk
leven der geloovigen. Het is een openen van
de Schrift. Het is een opnemen van de lamp
van Gods Woord, om haar licht helder te doen
schjjnen, op het vaak donkere pad des levens.
Deze Leerrede spreekt tot het hart van allen,
die het door genade verstaan dat een klaaglied
ook een tnum/lied wezen kandie de troost
volle kracht kennen van de waarheid.als
gy bij dien storm, op dat smalle pad, en in
donkerheden uw God maar vasthoudt, of, liever
nog, u van Hem laat vasthouden, dan, maar
ook dan alleen, kunt gy altoos goeden moed
hebben', die het by ervaring weten.Ook in
de handen van een slianden God is het goed
ook op een God, die zou dooden, is te hopen.'
Wy zouden zoo wel willen voortgaan met
gedeelten uit deze Leerrede af te schrijven,
maar neen, wy wensehen haar in veler handen
eenmaal met lezen begonnen, moet gy haar
ten einde lezen, en wy twijfelen er niet aan,
of dankbaar en voldaan zult gy haar neerleg
gen. .Die slaat, kan ook weer heelen/ dat te
ervaren, schenke God, die wonderlijk is van
raad, maar ook machtig van daad, aan onzen
zwaar beproefden Broeder.
en Limburg) na een harteljjke aanbeveling,
het volgendeDat de naam van Ds. Littooij
in de Redactie gemist wordt, doet ons leed.
Om dien in den dienst des Heeren vergrijsden
stryder niet slechts, maar om nog o zooveel
meer. We hebben zoo noodig olie op de baren,
in plaats van olie in ’t vuur.' Zoo is het, en
schreven ook wy vroeger. Die .vergrijsde strij
der' zal er niet gryzer van worden. Maar het
moet leed doen om o zooveel meer.
Neerboscli.
Het muziek- en zanggezelschap uit Neer-
bosch trad, geljjk we in ons vorig nommer
meldden, te Terneuzen en te Zaamslag op. Al
len, die de uitvoering bijwoonden, zyn het er
over eens dat ‘t prachtig was. Ook ds. Schrij
ver kan met dankbare voldoening op zyn reis
over de Schelde terugzien. Zeven honderd
twaalf gulden was de geldelyke.buit, die ZEw.
medenamf 240 uit Terneuzen en f 472 uit
Zaamslag, zijnde de opbrengst der collecten en
verkochte programma's.
Hoek.
De Raad der Geref, Kerk te Hoek, zal a. s.
l aan te besteden het bou
wen van eene pastorie. Als het met de aan
besteding gelukt, zal het voor den aannemer
kort dag zyn. Reeds 1 Mei a. s. moet de
pastorie worden afgeleverd. Of het geschieden
zal, is eene andere vraag.
Zeeuwsch-Veld wijkje.
De vereeniging tot Christelijke verzorging
van krankzinnigen in Zeeland gaat langzaam,
maar gestadig vooruit. Allerwegen in Zee
land zyn of worden comités gevormd. Uit
,het land van Axel' hoorden wy nog niets.
Toch hebben ook wy onze Bestuursleden in
ds. van Dis van Zaamslag en notaris Drog
mans van Axel. Jammer, dat we hier nu
reeds eene vacature voor deze zeer gewenschte
zaak hebben. Dr. R. P. Offringa, die mede
bestuurslid was, vertrok, om gezondheidsrede
nen uit Axel. Te d en opzichte is „Zeeuwsch-
Veldwjjkje' niet gelukkig. De dood nam den
yverigen secretaris ds. Hulsebos wegnotaris
Wisboom Verstegen vertrok naar Dordrecht,
en nu weer verliet dr. Offringa Zeeland met
terwoon, om zich voorloopig te Groningen te
vestigen. Het ga onzen dokter in zyne nieuwe
omgeving wèlmoge de Heere genadig weg
nemen datgene wat hem deert en verontrust,
en hem zegenen in zyne voornemens. Moge
zijn plaatsvervanger zyn als hijiemand die
den Christus Gods belijdt 1
Axel.
BEROEPEN
en Marken dhr. Warner, Cand.
Vrye Univ.
te Groningen A (tweede maal): ds. Vogelaar
van Apeldoorn.
te Dinteloordds. Donner te Nieuwdorp.
BEDANKT
Stad a/h Haringvlietds. Davelaar van
van Sleeuwyk.
Ds. G. H. van Kasteel, 24 Jan. 1875 als
predikant te Giesen Nieuwkerk bevestigd, her
dacht Woensdag jl. zyne 30-jarige ambtsbe
diening. Sinds Maart 1897 dient ZEw. de
kerk van Oppenhuizen.
Met gunstig gevolg praeparatoir geëxa
mineerd door de classis Groningendhr. Fon-
kens, Cand. Th. Sch.; door de classis Ommen
dhi-. Schoemaker, Cand. Th. Sch.door de
classis Dokkumdhr. Douma, Cand. V. U.
Ds. R. K. Brouwer. Vrjjdag 20 Jan.
werd wederom een Bedienaar des Woords
van zyne taak afgelost. In den nog kracht-
vollen leeftyd van 45 jaar overleed te ’s Gra- Donderdag trachten
venhage ds. Roelof Kars Brouwer. Langdurig,
doch geduldig was zyn Ijjden. Toch kwam
de dood nog zeer onverwacht. Gedurende 17
jaren mocht hy den Heere dienen in Zyn
Wyngaard. Eerst arbeidde hy 10 jaren te
Makkum, terwyl hy sinds 3 April 1898 de
kerk te ’s Gravenhage diende, die thans in
hem een algemeen geacht dienaar des Woords
verliest. Met ds. Oranje diende hy, vóór de
plaatseljjke ineensmelting in den Haag tot
stand kwam, kerk B aldaar, en ook deze die
naar is, gelijk we weten, door langdurige on
gesteldheid, aan den arbeid in zyne gemeente
onttrokken. Mocht de Heere dezen herder
nog tot zyne kudde doen terugkeerenMet
ds. Brouwer evenwel was Zyn weg anders
hij heeft des Heeren raad op aarde uitgediend.
In de hope des eeuwigen levens ging hy heen.
Trooste de Vader van alle barmhartigheid de
diep bedroefde weduwe en hare kinderen, als
mede de gemeente te ’s Gravenhageen sta
het by ons allen diep op de tafelen onzes har
ten ingegrifdZyt dan altyd bereid.
Recensies.
Een veel besproken boek is voorzeker „Ka-
rakterzonde en Levensleed/ geschreven door
Johanna Breevoort. De beoordeelingen, die over
dit werk gegeven zyn, waren talrijk en zeer
uiteenloopend.
Onzen Rotterdamschen predikant Van den
Brink kwamen er niet minder dan een 51tal
onder de oogen, alle gegeven in organen onzer
Christelyke pers. Hy deelt ze in drie catego
rieën inlo. die dit werk beslist niet aanbe
velen 2o. die zich niet voor of tegen het lezen
van ’t boek uitspreken, maar volstaan met het
geven van op- en aanmerkingen3o. die het
werk bepaald aanbevelen. Tot de eerste soort
behooren er 12, waaronder De Standaard, De
Rotterdammer, Hollands Kerkblad en de Frie-
sche Kerkbode. Tot de tweede soort behooren
er 10, waaronder Zeeuwsch Kerkblad en Gro
ninger Kerkbode. Tot de derde soort behooren
er 29, waaronder De Zeeuw, de Walchersche
Courant, de Zuider Kerbode en de Bazuin.
Men ziet, over den smaak valt niet te oordeelen
O, zooveel meer.
Inzake het aan den dyk zetten van een der
Redacteuren van het Kerkelyk Handboekje,
schrijft Ds. Mulder van ’s Hertogenbosch, in
De Bode (orgaan der Geref. Kerken in N.Br.
Hebreeuwsehe geschriftendat men hem een
huis zou beloofd hebben in een der schoonste
gedeelten van Ystad, en drie duizend gulden,
indien hy Dominè wilde worden, en dergelyke
onzinnigheden meer.
Den volgenden Vrijdag was in datzelfde
Joodsche blad een ingezonden stuk opgenomen
onder het opschrift„Een krankzinnige” en
daarin werd medegedeeld, dat Rabbi Samuël
krankzinnig was geworden, doordien hy, geloof
hechtende aan mooie beloften, die hem door de
Christenen waren gedaan, nu zag dat hy door
deze bedrogen was. Zyne vrouw en kinderen
werden door de Joden liefderijk verpleegd,
totdat de kranke weer geheel hersteld zou zyn,
wat naar de meening van deskundigen wel
spoedig het geval zou wezen. De vrouw van
Rabbi Samuël had echter wel zulk een liefde
rijke verpleging verdiend zoo schreef men
want zy had voor haren man gewaakt, gelyk
eene leeuwin voor hare welpen,
moest voor haar wel een krans
worden, die nooit verwelkte.
Deze berichten moesten echter
het spoor van
K
iord
iten I
te
lus- j
toch
100-
•log
