1 I
KERK, BELIJDENIS, ZENDING.
Officiëele Berichten.
Kerk- en Schoolnieuws.
Regeling der vacature beurten in de
classic Goes, JuliOctober.
BaarlandDs. v. d. Veen, Bonner.
BorseleDs. v. d. Veen, Donner, Elfers,
Hoek.
’s Gravenpolder: Ds. Hoek,Eerssies,Laman.
1 noc«l
AANGENOMEN
Amice frater
De pastorale conferentie.
Bidstond te Terneuzen.
naar
■oude
gen.
Voor Aalst
g.
Krijn.
Doch ik weet nog niet, wat de slot-
R. K.
olgd.)
i
breke
i Heei
t meei
t wee
Namens de Classis:
N. G. Kbrsbies.
naar
naar
eên
eên, i
DRIETAL
te Nijmegen Ds.J.E.Goudappel te Randwijk
Ds. A. S. Sehaafsma te Beilen
Ds. M. F. Visser te Oostkapelle
jewekene
e: Wan-
gij geroe-
lietgee
te 81
nstoef-
rd da
lie vrot
Aan k
ebateer-
r oof
oog,
nihoc
vaar,
ar,
ir
De Feestcommissie oordeelde, langs dezen weg
die ingekomen gift ter algemeene kennisse te
brengen, en besloot, voor die gift in aanmer
king te doen komen die Chr. Scholen ten
platten lande, wier behoeften zeer groot zijn.
Zjj verzoekt daarom bjj dezen de Commissieën
dier Scholen zich vóór 1 Aug. a. s. schriftetijk
te willen wenden tot den laatsten ondergetee-
kende, met gedétailleerde opgave van de in
komsten en uitgaven over het afgeloopen boek
jaar, zullende alsdan zooveel doenlijk, allen uit
die gift gedenken.
De Commissie voorn.,
Ds. J. Westebhuis.
Prof. L. Lindeboom.
Ds. A. M. Donner*.
Amersfoort, 21 Juni 1904
dinis
FlakL
e Ger
gde in
i dooi
ifd zi
ood
en het oude
Assyrië de voorstelling van de ongeloovigen
hebben bevestigd, hebben zjj integendeel heel
wat ophelderingen gegeven over vele uitspraken
in het O. Testament. Bouma.
Vlissingen B. Tot ontvangst der plaatsen
gelden over het afgeloopen kwartaal zal D. V.
worden zitting gehouden Maandag 4 en Zater
dag 9 Juli e. k. ter gewoner plaatse, telkens
van des avonds 7 tot 8 uur.
De boekhouder:
J. Pelle.
anderen
en Chril
ngen gf
Jhriste®
rdt vocj
weg v.|
voor ié
en vo»
en eisei
i de re
iet vo®
ia! ouita
ig en met
ing wor
door hl
door (feï.
«redikin?
tog geze
van het
oont.
iristenen
ich open-
ihijnen in
raaid ge-
heiligei)
Voor straf moest ik het je eigelijk
niet zeggen. Laat ik echter niet te hard zijn.
Instede dat het oude Egypte
bbergei
jgenM
SeM.
dien ïj
eestgin
I van if,
1. School
•ookeii
i platte
dat te
olen te
vóór
1. Schot
chr ving
om den I
leden uit-*
Friesland
Middelburg. De raad der Geref. Kerk B.
mag tot zijne blijdschap berichten, dat verleden
Donderdagavond het orgel, door den heer van
den Bjjlaardt uit Dordrecht geleverd, in ge
bruik kon worden genomen, en waardeert de
moeite, welke sommige zusters en broeders zich
wel hebben willen getroosten om dit orgel aan
de gemeente te bezorgen, zonder dat er iets uit
de kerkelijke kas behoeft genomen te worden.
Namens den Kerkeraad,
S. den Hartig.
BEROEPEN
te Oudewater: Ds. C. Lindeboom te Bolnes
te Antwerpen Dhr. V. Hepp Cand. te Utrecht;
te VoorburgDs. J. E. Goudappel te Randwijk
te WijheDs. G. Sybesma te Marrum.
te Vjjfhuizen dhr. J. F. Colenbrander cand.
te Varseveld.
Krimpen a/d Lek Dhr. A. Taal, Cand.
te Scheveningen
Ulruni Ds. D. Steenhuis te Berlikum
Sehildwolde Ds. I Idema te Opeinde-
Njjega.
BEDANKT
en Well Ds. Davelaar te Sleeu-
wijk
Heden, 30 Juni, werd voor de classis
Axel, vergaderd te Oostburg, bijgestaan door
de Prov. Deputaien, met goed gevolg het pe
remptoir examen afgelegd door den heer H.
Mulder, ber. pred. te Zaamslag B.
Zondagmiddag 31 Juli hoopt hij aldaar zijne
intrede te doen.
Dezelfde classis nam het besluis, om
voortaan hare vergaderingen steeds te Terneu-
zen te houden.
Ds. L. Netelenbos, mission, pred. van
de Geref. Kerk te Delft, hoopt aldaar a s. Zon
dag een afscheidswoord te sprekenen denkt
Vrydag 8 Juli de reis naar zjjn toekomstige
standplaats Wonosobo, op Midden Java, te
aanvaarden.
Aan het Gereformeerd Gymnasium te
Kampen deden met goed gevolg eindexamen
de heeren H. 8. Bouma, K. van der Beek, H.
J. L. van Haselen, C. J. Wielenga, allen voor
diploma A en J. Bruins Jz. voor diploma A
en B.
Het eerste toelichtingsexamen voor den
nieuwen cursus is bepaald op Donderdag 7
Juli a.s.
Aan de Vrjje Universiteit is het cand.
examen in de Theologie afgelegd door de
heeren A. A. van Schelven, J. G. Geelkerken
en F. W. Grosheide, en het semi-eand. examen
in de Theologie door de heeren P. Jukkenek-
ker, J. Broek Roelofs, J. Koelewijn, J. Thjjs
en P. 0. van Sehaik.
Eerlijk gezegd, gjj hebt er slag van om iemand
aan den gang te houden. Nauwlijks toch hadt
gjj vernomen, dat ik naar den Zeeuwschen Pro
vincialen Zendingsdag hoopte te gaan, of gjj
kwaamt met het verzoek tot mjj U ook dienaan
gaande eens het een en ander mede tedeelen.
„De hoogst gewichtige en ernstige zaak der
Zending is het dubbel waard zoo meendet
gjj daarvoor eenige moeite over te hebben,
en zoodoende kunnen de kostelijke woorden,
die voorzeker gesproken zullen worden, in
breederen kring bekend worden”. Van harte
stem ik U dit toe. Ik zal dan weer maar aan
kloppen bjj de Redactie van Zeeuwsch Kerkblad,
overtuigd dat zij uw gevoelen ten volle deelt,
en vertrouwende dat de officieele verslaggever,
Ds. Baajj, in mjjn schrijven niets anders zal
zien dan het bewijzen van een vriendendienst.
Onze broeder weet trouwens wel, dat men in
een brief niet alleen uitvoeriger kan zijn, maar
ook eens iets meer mag schrijven dan in een
Louw. Ik heb nog eens nagedacht over wat
wjj verleden week met elkander besproken
hebben, en ik wil gaarne bekennen, dat ik
nog niet doorzien kan, wat dit te maken heeft
met het op de conferentie behandelde onderwerp.
Krijn. Ziet ge nu wel, dat ge er heengegaan
moest zjjn, aangezien ge toch wel begrijpen
zult, dat ik je niet alles duidelijk maken kan.
Louw. Alles is ook zoo veel. Doch ge zult
'er nog wel een en ander van weten, en met
een weinig zal ik tevreden zjjn.
Krijn. Wat ik me nog herinner, wil ik je
meedeelen. De mannen, die zoo dweepen met
ontwikkeling, lazen ook den Bjjbel, die in zjjn
eerste boeken verhaalt, dat er van den beginne
aan menschen zjjn geweest, die geloofd hebben
in éénen God.
Louw. Dat kwam hun niet gelegen, wijl het
in strijd was met hunne voorstelling van de
langzame opklimming uit het lagere naar het
hoogere.
Krijn. Precies. Bovendien lazen zjj, dat er
reeds 1500 jaar vóór Christus een volk is ge
weest, dat met kracht het woord uitsprak:
Hoor Israël, de Heere uw God is een eenig God.
Louw. Hebben zij toen erkend, dat hunne
voorstelling niet deugde
Krijn. Daartoe hadden zjj moeten komen.
Zjj hadden moeten bekennenwjj hebben ons
vergist, en wjj zullen voortaan heel die theorie
overboord werpen. Maar dat konden zij niet
van zich verkrijgen. Menschen, die zoo razende
knap zijn, komen er niet zoo licht toe om te
verklaren, dat zjj het mis hebben.
Louw. Het is ook niet aangenaam, om zjjn
eigen dwalingen te herroepen, doch er zat
niets anders op. Ik althans begrijp niet, wat er
anders overbleef.
Kbijn. Ach, dat komt, omdat ge niet zoo
geleerd zjjt. Zulke menschen als wij zitten ter
stond verlegen. Zij meenen spoedig, dat er geen
uitweg is. Met die wetenschappelijke mannen
evenwel is het geheel wat anders.
Louw- Ge maakt me benieuwd, hoe ze het
aangelegd hebben om uit die moeieljjkheid te
geraken.
Krijn. Aan hunne eigen voorstelling twijfe
len, deden zjj niet. Het moest zoo zjjn. Wie
het anders beweerde, wist het niet. Daarom
kon de Bjjbel niet waar zjjn.
Louw. Wat een trotschheidHoe, hebben
zij werkeljjk de boeken des O. T. verworpen
om hun eigen voorstelling te redden
Krijn. Ja. Wat zjj uitgedacht en gesproken
hadden was waar, en derhalve kon er ónmo
gelijk reeds in dien tijd een klein volk ge
weest zjjn, dat zulke zuivere en reine denk
beelden van God koesterde.
Louw. Ik wist wel, dat zondaars stout kun
nen zijn, maar dit overtreft alles, wat ik tot
dusver gehoord heb. Dat woord zullen zjj on
gemoeid laten. Welk een snoode ondankbaar
heid is ’t om zjjn handen daaraan te slaan.
Krijn. Eu ge kunt er wel bjj voegen, dat
er een bittere vijandschap tegen de waarheid
in ’t hart moet wezen om de majesteit der
goddelijke getuigenissen aan te randen.
Doch wie eenmaal zjjne voeten op dezen
weg zet, moet verder, en zjj gevoelden dan
ook zeer goed, dat zjj met enkel machtspreu
ken er niet af waren.
Louw. Wat de mensch wil, gelooft hjj gaarne.
Zij zullen zich wel afgesloofd hebben om hunne
voorstelling aannemelijk te maken.
Krijn. Juist, en om dit doel te bereiken
hebben zjj hoofdzakeljjk tweeërlei weg bewan
deld. Allereerst hebben zij naar gronden ge
zocht, waarop zjj hunne bewering konden laten
rusten, dat de boeken onmogeljjk zoo oud kon
den zjjn, als ieder tot dusver had geloofd.
Louw. Daarvan heb ik wel eens iets gelezen,
en ik betreur het alleen, dat zij zulk eene in
spanning zich getroost hebben voor zulk een
slecht deel.
Krijn. Ge moogt dat wel zeggen, want wat
een tjjd en moeite is daaraan besteed. Doch
het is niet alles verloren. Door al dien arbeid
is er meer licht opgegaan over het ontstaan
der onderscheiden boeken, en sommige ge
il land
van it
choolii
500 wi
Aan den Provincialen Zendingsdag ging een
bidstond vooraf, en ds. de Bruin van Oud-
Vosmeer bepaalde ons bjj Matth. 2819a. Hij
begon met er op te wjjzen, dat wij elkander
wel mogen opwekken tot meerderen jjver in
het werk der zending, want ofschoon wij er
wel iets aan doen, wjj leven er toch niet in.
Wjj geven wel iets van het onze, maar wjj
moeten ons zelf er aan verbinden, aangezien
wjj staan voor zulk eene veelomvattende taak.
Hoe weinig hebben wjj nog gedaan ter uit
breiding van den lastbrief, welke ons oplegt,
dat wjj de volkeren zullen onderwijzen. Aan
de volkeren moet duidelijk gemaakt worden,
dat zjj vervreemd zjjn van het leven Gods en
zich in een deerniswaardigen toestand bevinden,
en daarbij moet hun de weg gewezen worden,
langs welke zjj de verlossing verkrijgen kun
nen. Israël zjj ons tot waarschuwing, het was
op eigen glorie bedacht, en daardoor is het
ondergegaan.
Nu stelde de spreker in het licht de groote
beteekenis van de volkeren, en wees daartoe
allereerst op de historie, waaruit ons bleek de
lange voorbereiding die dit groote werk mo-
geljjk moest maken. Vervolgens werd de groote
gedachte uit Eph. 4413 ontwikkeld en
eindeljjk werd ons het schoone verschiet ge
toond. Ten slotte drong broeder de Bruin
met gloed aan op meerderen arbeid en hjj
meende, dat Axel, Ter Neuzen en Zaamslag
wel bjj machte waren, als er maar levendige
bewustheid vanjde dure roeping ontstond, een
predikant te zenden naar ons zendingsveld.
Na dit warme woord ging ds. Donner van
Nieuwdorp ons voor in ’t gebed om de uit
breiding van het Koninkrijk der hemelen.
Wjj hebben natuurlijk slechts kunnen aan
stippen, wat wij in die stille avondure gehoord
hebben, maar gjj zult ook wel moeten zeggen,
dat onze harten meer behooren vervuld te zjjn
met onze dure roeping, opdat wjj hier in Zeeland
met meer kracht deze taak gaan behaitigen.
Bouma.
deelten zjjn helderder geworden.
Louw. Je tegenspreken kan en wil ik niet.
Maar ik blijf volhouden, dat het voor hen, die
met al hun zwoegen den Bjjbel van zjjn god
delijk karakter berooven willen, diep treurig is.
Krijn. Hierin ben ik het met je eens. Doch
laat mij nu nog even zeggen, dat zij voorts
dachten, dat de opgravingen in Egypte en in
Assyrië veel aan ’t licht zouden brengen, waar
uit helder zou bljjken, dat zjj gelijk hadden
Louw Wat is daarvan aan geweest. Hebben
zij stof tot juichen ontvangen?
Krijn Daarop nu heeft ds. Meulink in zijn
eerste deel een ferm antwoord gegeven. Ge
weet, dat zij in die verre landen nu reeds ja-
ren lang aan het zoeken zjjn en het is ver
bazend, wat zjj al niet gevonden hebben. Eerst
konden zij die opschriften op steenen, zuilen,
muren niet ontcijferen, maar na nauwgezette
onderzoekingen is het gelukt en langzamer
hand begint die zoo lang bedolven wereld
weer voor ons te leven. Merkwaardig is het,
wat de steenen ons vertellen.
Louw. Het spjjt me, dat ik niet naar die
vergadering ben geweest. Ik hoor zoo graag
eens over die oude tijden en vreemde landen.
Maar wie kon berekenen, dat het over die
dingen zou gaan
Dat hadt ge wel kunnen weten. Het
is van te voren naar ik geloof duidelijk genoeg
gezegd.
Louw,
som was.
Krijn.
Aan de Theologische School te Kampen
slaagden voor het candidaats-examen de hee
ren R. Hamming van Enumatil (eum laude)
en G. Kerssies van Sauwerd (cum laude)voor
het propaedeutiseh examen de heeren O. Boer-
sma, 0. H. Elzenga, H. Jansen, J. H. Rietberg
en H. W. Nieuwhuis.
Tot hoofd der Chr. School te Kapelle
is uit het 40-tal sollicitanten benoemd de
heer J. A. van der Brugge, le onderwijzer
aan de Chr. School te Goes.
Tot onderwijzer aan de School met den
Bjjbel te Oostburg is benoemd de heer A. Goet-
hals te Schoondjjke, die de benoeming heeft
aangenomen.
Mej. J. J. v. d. Harst, onderwijzeres aan
de Chr. School te Biggekerke, is tegen 1 Aug.
in geljjke betrekking benoemd te Voorburg
en heeft die benoeming aangenomen.
De heer M. M. Verbrugge, onderwijzer
met hoofdacte aan de School met den Bjjbel
te Oostburg, komt voor op het drietal als
Hoofd voor eene op te richten Christ. School
te Oudelande (Zuid-Beveland).
offeieel verslag.
De aanmerkelijke vergrooting van Z.-K. Blad
geeft mjj hope, dat mjjn sehrjjven zal worden
opgenomen zonder dat er „wegens plaatsgebrek
veel zal moeten blijven liggen”tevens is de
vergrooting van dit Blad, en dat reeds bij de
intrede van den tweeden jaargang, een sterk
sprekend bewijs dat het vele lezers telt, zoodat
ook te dien opzichte aan uw wensch voldaan
wordt, waar gij schrjjft over den „breederen
kring”. Het lastigste is evenwel, dat kerkbanken
zich er zoo moeilijk toe le'enen om vlug aan-
teekeningen te maken. Want gij weet, een open
lucht-meeting was het niet. Deputaten hadden
daarvoor wel pogingen in het werk gesteld,
zelfs onderhandeld, maar de gevraagde som (ik
meen f75) had hen afgeschrikt. Nu, Neuzen’s
Kerk biedt 700 zitplaatsen (afgedacht van de
gaanderjj), dus dat kan wel. Vol was zjj dan
ook niet, ’s Woensdagsavonds was c'^een bid
stond gehouden door Ds. de Bruin van Oud-
Vosmeer, en slechts een 120-tal personen
waren tegenwoordig. Tot mjjn spjjt kan ik u
van dezen bidstond niets mededeelen, aangezien
*,k hem niet kon bijwonen.
Klokke 10 werden den volgenden morgen de
werkzaamheden van dezen Zendingsdag aange
vangen Nadat Psalm 68 16 gezongen was,
spreekt de Praeses, Ds. Hulsebos van Vlissingen,
een harteljjk woord van welkom, en richt dat
tot „allen, die er reeds zjjn, die nog komen
zullen, en die in den geest met ons samen zjjn.”
Welk cjjfer ik voor deze laatste rubriek moet
opgeven, weet ik nietdie er niet zjjn kunt ge
zoo moeiljjk tellen maar neem aan, dat er
honderden „in den geest” mede vergaderden,
de koude werkelijkheid gaf een getal van 150
op voor hen, die „lichamelijk” tegenwoordig
waren. Spreker bepaalde zjjn gehoor bij ver
schillende voorspellingen, doch wees inzonder
heid op dit woord uit den Galatenbrief„Doch
laat ons goed doende niet vertragenwant te
zjjner tjjd zullen wjj maaien, zoo wjj niet ver
slappen”. Dit moet het wachtwoord van onze
Conferentie zjjn. Want, wat is eene Conferentie
Immers, eene samenkomst om te beraadslagen
hoe te handelen met betrekking tot gewichtige
zaken, thans dusde Zending. Wij zijn dan
ook niét opgekomen om dezen of genen predi
kant eens te hooren, maar om met elkander
te beraadslagen wat ons te doen staat met be
trekking tot het heerlijke en gewichtige werk
der Zending. Begeerte en plicht is het, dat
voor dien arbeid ook de Provincie Zeeland
krachtig opwake en ijverig optrede. De zaak
der Zending moet ook in onze harten leven.
Onze harten moeten brandende zjjn om tot
verwezenlijking van het doel te komen, staande
in de vaste verwachting van het geloof. Chris
tus, onze Koning, staat steeds naar meer grond
gebied. Aan de verovering daarvan, uit de
macht van den vorst der duisternis, moeten wij
als goede krjjgers medearbeiden. Maar hoe
zullen die blinde heidenen gelooven, indien
hun niet gepredikt wordt Moge dat verlangen,
die ijver ontwake, opdat er meer liefde zjj tot
den Heere, en tot dat nooddruftige en ellendige
uit de Heidenwereld, waarover Zich de Heere
nog erbarmen wilMaar dan moet er ook zjjn
biddend overleg, kennis van de zendingster-
reinen, en zoo veelmeer. Daarvoor staan thans
de broeders van nabjj en van verre ons ter
hulpe. Moge de Heere hen sterken, en doe Hjj
tal van zegeningen ook van dezen Zeeuwschen
Provincialen Zendingsdag uitgaan.
ZEw. ging voor in gebed, waarna de ver
gadering Ps. 72 6 aanhief.
Amice, ik voldeed aan uw verlangen en gaf
uitvoerig verslag van hetgeen op onzen Zen
dingsdag verhandeld is. Het waren goede en
kostelijke woorden, en met U geloof ik, dat het
zjjn nut kan hebben, zoo zjj in breederen kring
vernomen worden. Ook ik dacht aan die broe
ders en zusters, die wel in den geest met ons
waren, doch door hunne afwezigheid niet van
het gesprokene konden genieten. Voor hen zjj
dit sehrjjven een zeer geringe vergoeding voor
het vele dat zjj moesten missen. Maar nu de
copie gereed voor mjj ligt, is het zóo veel dat
ik het bij geen mogelijkheid durf opzenden met
verzoek om het in eens te plaatsen.
Ik zal dus hier een punt zetten, en hoop U
de volgende maal iets uit de referaten van Ds.
Bouma en Ds. Ingwersen mede te deelen, om
U daarna een overzicht te geven van hetgeen
door de broeders Mulder en Impeta gesproken
is. Anders zjjt gij, nu ja dankbaar, maar toch
weer niet voldaan.
Met harteljjken groet, als steeds
Uw vriend,
Littooij Jr.
