Het beste ate voor Maoofactomi is lat van L. E. RIVIERE, Groote
c. j. HornjrUsT"7-
Huishoudster
Kerk org els
A. S. Dekker
BROKERS I Cl
aankomende Meid.
Magazijn „GROENENDRAAK.1"
Kantoor Dam F 162
L. DE BRUIJNE, Dam F 4,
Verantwoording van Liefdegaven.
H. H. L a n d b o u w e r s.
pnike zachte Lijnkoeken f5.75 52 stuks
puik inlandsch Lijnmeel f6.- 50 kilo's
puik Amerikaanscli
„m Lijnmeel f4.50 50
puik Vleeschmeel f8-- 50
puik Katoenmeel,
liubhel gezeeft f9.- iOO
puike Tarwevoerüloem f3.75 50
puik Rijstmeel f2.75 50
Waschmachines, Rolmangels,
Tafelmangels, Wringmachines,
middelburg.
Goes.
kerkenordening goedkeurde, opdat deze kracht
van staatswet zou hebben, en de Gereformeerde
kerk de hulp van den Staat zou genieten, by
de handhaving van orde en tucht in de kerk.
De politieken daartegenover vreesden voor den
invloed der kerk op het staatsleven en wilden
zelf de regeering der kerk in handen hebben.
Wijl de overheid de beurs had is het niet te
verwonderen dat de kerk op sommige punten
moest toegeven. Zoo stond zij dan ook sedert
1578 toe dat de beroeping van een predikant
door de Overheid moest worden goedgekeurd.
Dit punt is op menige plaats de bron van
veel moeite geweest. Beweerden de kerkelij-
ken dat de Overheid alleen iets te zeggen had
over het leven en den burgelyken wandel van
den beroepen Dienaar des Woords, en niet
over zyn arbeid als predikant, over de geeste
lijke zijde, de Overheid handelde alsof zy het
te zeggen had. Zij weigerde veelal de appro
batie, zonder opgave van redenen, en daar z\j
de beurs had, werd zij in den regel de baas.
Deze approbatie, die in de 18de eeuw lang
zamerhand een formaliteit geworden was, werd
in 1816 door het koninklijke reglement weer
in het leven geroepen en bleef gelden tot
1869, toen Koning Willem III dat recht aan
de besturen gaf.
Dit recht van approbatie door de Overheid
is voor de Gereformeerde Kerken geheel ver
vallen. Wy kunnen dit recht ook niet toeken
nen aan de Overheid. Haar terrein toch ligt
op het gebied van het burgerlijke leven. Haar
werkzaamheid strekt zich niet uit tot het in
nerlijke leven van de kerk van Christus. Al
belijden wij van harte dat de Overheid geroe
pen is het Koninkrijk Gods te bevorderen, zij
kan en mag dat niet doen door zich in het
innerlijke leven der kerk te mengen. Om die
reden is het ook zoo gevaarlijk voor de kerk
om te steunen op de Overheid en finantieele
ondersteuning te genieten voor de instandhou
ding van den dienst des Woords. Wij men-
schen blijken vaak niet in staat te zyn onze
zelfstandigheid te handhaven tegenover hen
van wie wij op een of andere wyze afhanke
lijk zijn.
De woorden „en goedkenning van de Over
heid", in Art. 4 zyn thans ook vervallen.
De approbatie van de lidmaten der Gerefor
meerde gemeente heeft evenwel nog altoos
kracht. Niet alleen werkt de gemeente mede
bij de benoeming zelve, maar wanneer de exa-
minatie van den beroepen dienaar ia afgeloo-
pen, moet de beroepene opnieuw weer der ge
meente voorgesteld en kunnen, zoo noodig,
bezwaren ingebracht worden. De tijd van
veertien dagen liep volgens de beschouwing
der oude Gereformeerden van den eersten Zon
dag der afkondiging tot vijftien dagen daarna,
dus 3 Zondagen. Op den laatsten Zondag
konden nog bezwaren worden ingebracht.
Bracht de gemeente geen bezwaren in, dan
gold dit als bewijs voor bewilliging.
De bedoeling van de K. O. is dus dat de
beroepen dienaar, onderzocht zynde, aan de
gemeente voorgesteld moet worden. De be
roeping is niet wettig wanneer de approbatie
der gemeente ontbreekt. Eerst dan kan men
overgaan tot de bevestiging. Bouwman.
Kerk- en Schoolnieuws.
Drietal te Harlingen ds. L. Bouma te Mid
delburg, dr. G. Keijzer te Tiel en ds. H. W.
Laman te Kruiningen.
Beroepen te Bunschoten Bds. de Vries van
Hasseltte Bergentheim ds. Diemer van Hin-
deloopen: te Enter (O.) ds. G. H. de Jonge
te Langerakte Wyhe ds. R. J. Schoemaker
te Ambt Vollenhoven.
Bedankt voor Vijfhuizen Cand. Mulder van
Haarlem: voor Fijnaart: ds. Westrink van
Lollum en Waaxens.
Door de classis Middelburg werd naar de
Prov. Synode afgevaardigd als primi, de pre
dikanten Ds. L. Bouma en Dr. L. Wagenaar
en de ouderlingen A. Geschiere en J. Lou-
werse; als secundi, de predikanten Ds. J. J.
Koopmans en Ds. A. Littooij en de ouderlin
gen K. Houterman en S. Louwerse.
De classis Amersfoort heeft aan ds.
Vissink, sinds 1895 Bed. des Woords bij de
Geref. kerk van Westbroek, na bijna 40-jarige
ambtsbediening, met ingang van 1 Mei eervol
emeritaat verleend, wegens lichaamszwakte.
Zondagmiddag sprak ds. J. J. Wester
beek van Eerten, Pred. bij de Geref. kerk te
Kampen, in de Burgwalkerk zijne feestrede
uit, ter gedachtenis van zyn 25jarige ambts
bediening. Z.Ew. had tot tekst gekozen Psalm
103 2.
Na het einde zyner rede werd hy namens
kerkeraad en gemeente toegesproken door ds.
G. Elzenga. Namens de hoogleeraren en de
studenten der Theol. School door Prof. L.
Lindeboom. Een groote schare vulde het kerk
gebouw.
In aansluiting met het ook door ons
vermelde bericht aangaande de scheuring on
der de leden der Geref. Gemeente aan de
Heerengracht te Leiden, deelt men aan De Ned.
nog mede, dat de geheele kerkeraad dier Ge
meente zyn ontslag heeft genomen en dat de
ontevredenheid jegens ds. G. Wisse Jr. van
vele gewone leden groot is. Deze toch is sterk
voor de samenbinding der drie Leidsche Geref.
Gemeenten en daar willen velen niet aan om
verschillende, ook financieele redenen. Woens
dagavond werden deze Gemeente, haar ouder
lingen en diakenen in opdracht van de clas
sis 's Gravenhage der Chr. Geref. Kerk in
de zaal Noordeinde bevestigd door ds. Wisse,
uit den Haag, die sprak naar aanleiding van
Openb. 2 10 (laatste gedeelte).
Ter herdenking van het Gouden Jubi
leum der Theol. School hoopt Prof. Dr. Bouw
man eene feestrede uit te spreken in de Geref.
kerk te Wanswerd.
De senaat van het studentencorps F. Q. I.
aan de Theologische School te Kampen is voor
den volgenden cursus aldus samengesteldN.
Postema praetor, J. E. Westerhuis ab-actis,
O. Boersma quaestor, E. van der Laan asses
sor I, J. H. Rietberg assessor II.
De Zendingsvereeniging „Uw Konink
rijk kome" uitgaande van de Geref. Kerk te
Dordrecht, is dezer dagen ontbonden. Op ver
zoek van den kerkeraad is deze zaak tot stand
gekomen, daar in de akte van ineensmelting
der beide kerkengroepen A en B was overeen
gekomen, dat de zaak der zending moest uit
gaan van de Kerk. Een nieuwe organisatie
zal spoedig plaats vinden.
Offïeiëele Berichten.
De Kerkeraad der Gereform. Kerk te Vlis-
singen B verzoekt aan de Kerkeraden van de
Zusterkerken in Zeeland hem de namen te
willen opgeven van de jongelingen tot haar
behoorende, die als milicien in garnizoen zyn
gekomen te Vlissingen, en van wie men be
geert, dat zij onder zyn toezicht zullen staan.
Vlissingen, 3 Mei 1904.
J. Hulsebos, Praeses.
P. G. Laernoes, Scriba.
KORT VERSLAG van de Verg. der Classe
Goes, op Woensdag 27 April 1904.
1. Ds. Donner opent de vergadering met
gebed, nadat gezongen is Ps. 105 3 en ge
lezen Efeze 4 116.
2. Uit de lastbrieven blijkt, dat alle kerken
tegenwoordig zyn.
3. Ds. Donner draagt het praesidium over
aan Ds. Elffers. Ds. Donner fungeert als scriba
Ds. Hoek als assessor.
4. Ds. v. d. Veen leest de notulen, die
worden goedgekeurd.
5. Wordt besloten de Juli-Classe niet te
houden.
6. Regeling vacature-beurten.
BaarlandDs. Kerssies.
Ds. Laman.
Borssele: Ds. Elffers.
Ds. Hoek.
Ds. Kerssies.
Ds. Laman.
's GravenpolderDs. Laman.
Ds. v. d. Veen.
Ds. Donner.
Ds. Elffers.
Ierseke: Ds. Donner.
Ds. Elffers.
7. Wordt behandeld een voorstel van Goes
alsook een van Biezelinge, inzake de 2e collecte
voor de Vrije Univ.
De Classe oordeelt, dat deze collecte moet
gehouden, en neemt met alle stemmen het
voorstel aandoor de Univ. worde rekening
en verantwoording van deze gelden gedaan.
Dit voorstel wordt naar de prov. vergad. ge
zonden en kome alzoo Ter Gener. Synode.
8. Naar aanleiding van een voorstel van
Heinkenszand besluit de Classe dat de Class.
Corresp. voortaan de ingekomen stukken aan
den praeses der e.v. Class, vergad. zal opzenden.
9. Afgevaardigd worden naar de Prov. Synode
de Dienaren pr. J. H. Donner en R. J. v. d. Veen.
sec. H. W. Laman en N. G. Kerssies.
de Oudl. pr. C. Oranje en L. Melse.
sec. C. de Schipper en G. Moerdijk.
10. Biezelinge ontvangt advies inzake een
geval van grensregeling.
13. Rondvraag art. 41 D.K.O,
12. De vergad. wordt door den praeses met
dankzegging gesloten.
Namens de Classe
LH. Donner, Scriba.
Vlissingen B. In dank ontvangen, voor de
Kerkopbrengst der stuiversvereeniging, 19
Febr. f 22,75 en 18 Maartf 20,55.
Namens den Kerkeraad
P. G. Laernoes, Scriba.
CORRESPONDENTIE.
J',f, !e_ °- Zend mij nu een postwissel,
groot f 2-17- De Uitgever.
Advertentiën.
Diverse Krachtvoeders,
MAIS en VOERGEKST
in soorten. Bij partijtjes goedkoop.
in^EFFECTEN, COUPONS en INCASSEERIN-
GEN, BRAND-, INBRAAK-, ONGEVALLEN-,
TRANSPORT- en LEVENSVERZEKERINGEN!
Neemt gelden a deposito.
Vertegenwoordiger van de Noord-Nederland-
sche Hypotheekbank voor de uitgifte van
PANDBRIEVEN en het sluiten van HYPO
THEKEN.
bij de GISTSTRAAT Middelburg.
bi)
bg de Graanbeurs
l|y||S§EBl\ Eenigst adres voor Landbouw- en
Zuivelbereidingswerktuigen.
gevraagd, niet beneden de 50 jaar, liefst uit
den boerenstand, by een eenig persoon.
Brieven onder letter B drukkery Littooy,
Middelburg.
worden onder jarenlange ga
rantie geleverd.
Alle gewensehte inlichtingen
worden kosteloos verstrekt.
Lange Noordstraat.
In Effecten, Coupons enz. Ontvangen gelden
d deposito met rente vergoeding van 3% tot 4%.
De Diaconie der Ger. Kerk Middelburg A,
zoekt plaatsing voor een meisje van 16 jaren als
Informatie of aanbieding
P. J. DE KRUIJTER.